4
ये़सुःन् नु सामरि मे़न्छुमाॽइन्
1 ये़सुरे़ युहुन्नाःन्नुःल्ले़आङ् यरिक् हुॽसाम्बाहाॽ चोगुसिआङ् बप्तिस्मा पिरुसिर याक् के़लॽबा पाःन्निन् फरिसिहाॽरे़ मे़घे़प्सु॥ 2 (हे़क्केसाङ् ये़सुरे़ग मे़ःन्, कर कुहुॽसाम्बाहाॽरे़रक् बप्तिस्मा मे़बिरुसिर मे़यागे़रो॥) 3 ये़सुरे़ कन् पाःन्निन् निङ्वाॽ खोःसुआङ् खुने़ॽ यहुदिया थुमलाम् गालिल थुम् ले़प्माङ् याम्मो नुःक्खे़ पेरो॥
4 आल्ल खुने़ॽ सामरिया थुम्लाम् पोःङ्माआङ् पेःक्मा के़बोःङ्बा वये़रो॥ 5 हे़क्केलॽरिक् खुने़ॽ याकुबरे़ कुस्साः युसुफे़न् पिरुबा लाजेॽइल्ले़ कुबेसाङ् सुखार मे़प्मनाबा सामरिया पाङ्भेॽओ के़रे़॥* हामोररे़ कुस्साःलाम् याकुबरे़ लाजेॽ इङुआङ् कुस्साः युसुफे़न् पिरु॥ यरिक् तङ्बे एगाङ् युसुफ स्ये़आङ् बा खे़न् ते़न्नो मे़लुप्तुरो (तोलिङ्सोमु ३३.१९, ४८.२२, यहोसु २४.३२)॥ 6 खे़प्मो याकुबरे़ तयुबा वाबाक्किन् ने़स्से़॥ खुने़ॽ लाम्दिःक्कोलाम् नास्से़आङ् ले़न्दिक् खे़न् वाबाक्किल्ले़ कुबेसाङ् युङ्सिङ्॥
7 सप्फाआङ् सामरियाबा मे़न्छुमाॽधिक् च्वाःत् फाःत्छे़ खे़प्मो त्ये़ःल्ले़ ये़सुरे़ खे़न् मे़त्तु, “च्वाःत्छिक् थुङ्मा पिराङ्ङे़ना॥” 8 खे़प्मोग ये़सुःन्लक् वये़, थेआङ्भे़ल्ले़ कुहुॽसाम्बाहाॽ चामा थुङ्मा इङ्से़ पाङ्जुम्मो मे़बेआङ् मे़वये़रो॥
9 खे़न् सामरि मे़न्छुमाॽइल्ले़ ये़सुःन् सेःन्दोसु, “खे़ने़ॽ यहुदिने़, इङ्गाॽग सामरि मे़न्छुमाॽआ, हे़क्केःल्ले़ आक्खेलॽरिक् च्वाःत् थुङ्मा इङ्गाॽ के़नाःक्काबाबे?” (थेआङ्भे़ल्ले़ खे़न् ये़म्मो यहुदिहाॽ नु सामरिलुम्मो तङ्जुम् होःप्ते़रो)॥* सामरिहाॽ कुजे़क् यहुदि मे़होःप्ते़बाल्ले़ चोगुल्ले़ खे़ङ्हाॽरे़ खुनिॽ लुम्मो सुसिङ्मा थिम् होःप्ते़॥ खे़ल्ले़ चोगुल्ले़ कुजे़क् यहुदिहाॽरे़ सामरिहाॽ आसुत्थो मे़जोःक् फाॽआङ् मे़जिःत्तुसिरो॥
10 ये़सुरे़ खे़न् नोगप् पिरु, “खे़ने़ॽ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कुमुॽइसाम्मिन् नु खे़ने़ॽ च्वाःत् के़नाःक्पे़न्हाःप्पे फाॽआङ् कुसिङ् के़निःत्तुआङ् के़वये़ल्ले़ग ने़त्तिगे़न् हिङ्मन् के़बिबा च्वाःत्तिन् याङ्ना के़नाःक्तुआङ् खे़न् हिङ्मन्ले़न् च्वाःत्तिन् के़बिरे़बामे़न्॥”
11 हे़क्केःल्ले़ खे़न् मे़न्छुमाॽइल्ले़ सेःन्दोसु, “आदाङ्बे, खे़ने़ॽग च्वाःत् पाःक्मे़न् नु इदाःक्किन्नाङ् के़ङ्गत्तुन्, वाबाक्किन्नाङ् केःम्, हे़क्केःल्ले़ आत्तिनु कन् ने़त्तिगे़न् हिङ्मन् के़बिबा च्वाःत्तिन् ताःप्मा के़सुक्तुबे? 12 हे़क्केःल्ले़ खे़ने़ॽग आनिगे़ ताक्थे़बा याकुबे़न्नुःल्ले़आङ् यम्बाने़बि? खुने़ॽए कन् वाबाक्किन् आनिगे़ पिरिगे़आङ् वाॽरो, बा कप्मोलाम्बाए खुने़ॽ नु कुस्साःहाॽरे़ हे़क्क्याङ् खुनिॽ थक्सालुप्हाॽरे़आङ् च्वाःत् मे़धुङुरो॥”
13 हे़क्केःल्ले़ ये़सुरे़ नोगप् पिरु, “कन् वाबाक्कोलाम् च्वाःत् के़धुङ्बाहाॽग याम्मो खुनिॽ वामिःक्लो, 14 कर इङ्गाॽ पिरुङ्बा च्वाःत् के़धुङ्बान् आप्फाल्ले़आङ् कुवामे़मिःक्ने़न्॥ इङ्गाॽ पिरुङ्बा च्वाःत्तिन् मे़न्नुप्मनाबा हिङ्मन् के़बिबा सदादिङ् के़बुम्बा वाबुन् हे़क्के खुने़ॽओ पोःङ्लो॥”
15 खे़न् मे़न्छुमाॽइल्ले़ ये़सुःन् मे़त्तु, “आदाङ्बे, इङ्गाॽआङ् खे़न् च्वाःत्तिन् पिराङ्ङे़ॽओ, हे़क्केलॽरिक् इङ्गाॽ आवामे़मिःक्ने़न्ल हे़क्क्याङ् ए़त्ले़ङ् इङ्गाॽ च्वाःत् फाःत्छे़ कप्मो ताःमा मे़बोःङ्ने़न्लरो॥”
16 ये़सुरे़ खे़न् मे़न्छुमाॽइन् मे़त्तु, “पेगे़ॽआङ् के़ये़म्बाॽइन् कप्मो उःत्ते़ तारे़ॽ॥”
17 खे़न् मे़न्छुमाॽइल्ले़ नोगप् पिरु, “इङ्गाॽ आये़म्बाॽ होःप्लो॥”
हे़क्केःल्ले़ ये़सुरे़ मे़त्तु, “इङ्गाॽ आये़म्बाॽ होःप्लो लॽरिक् खे़ने़ॽ से़क्खाए के़बाःत्तुॽरो॥ 18 से़क्खाए उन्छेःन्छा ङासि के़ये़म्बाॽ मे़बोःक्खे़ मे़जुरे़आङ् वाॽ॥ आल्लो आत्तिन् मनाःन्नु खे़ने़ॽ के़वाॽ खे़न्नाङ् से़क्खाःल्ले़ के़ये़म्बाॽ मे़ःन्लो॥ हे़क्केलॽरिक् इङ्गाॽ आये़म्बाॽ होःप्लो के़बाःत्तुबान् से़क्खाएरो॥”
19 खे़न् मे़न्छुमाॽइल्ले़ ये़सुःन् मे़त्तु, “आदाङ्बे, खे़ने़ॽग से़क्खाए माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पाने़ फाॽआङ् कुसिङ् निःत्ने़ॽरो॥ 20 आनिगे़ सामरि ताक्थे़बाहाॽरे कप्मो गेरिजिम कोःक्माओए सेवा मे़जोगु, कर खिनिॽ यहुदिहाॽरे़ सेवा चोःक्मा ते़न्निङ्ग यरुसले़म्लक् फाॽआङ् के़बाःत्तुम्लो॥”
21 ये़सुरे़ नोगप् पिरु, “आल्ल सुये़म्मिन् तार पत्लो लॽरिक् इङ्गाॽ मे़त्ने़बा पाःन्निन्नसाःन् चोगे़ॽओ॥ खे़न् ये़म्मो पानुदिङ् पाः निङ्वाॽफुमाङ्ङिन् सेवा चोःक्से़ खिनिॽ कन् कोःक्माओ इग्र यरुसले़म्मो, आत्तोआङ् के़म्बेगिन्लो॥ 22 खिनिॽ सामरिहाॽरे़ कुसिङ् के़न्निःत्तुम्मिन् हाबा खे़न् सेवा के़जोगुम्, कर आनिगे़ यहुदिहाॽरे़ कुसिङ्निःत्तुम्बे़बान् सेवा चोगुम्बे़ॽ, थेआङ्भे़ल्ले़ यहुदिहाॽलाम्मे से़न्लप्पिन् ताःरो॥ 23 कर पानुदिङ् पाः निङ्वाॽफुमाङ्ङिन् से़क्खा नु सेसेमाङ्लाम् सेवा चोःक्मा ये़म्मिन् तार पत्॥ हे़क्क्याङ् खे़न् ये़म्मिन् आल्लोसा त्ये़ चुरे़आङ् वाॽरो॥ हे़क्तङ्बा कुजे़क् सेवा के़जोःक्पाहाॽ पानुदिङ् पाः निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कोःत्तुसिॽरो॥ 24 निङ्वाॽफुमाङ्ङिङ्ग याम्साम्लो हे़क्क्याङ् खुने़ॽ सेवा के़जोःक्पाहाॽरे़ग से़क्खाःल्ले़ सेसेमाङ्लाम् सेवा चोःक्मा पोःङ्लो॥”
25 खे़न् मे़न्छुमाॽइल्ले़ मे़त्तु, “मसिहःन्* निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ सेःन्दुबान् फाॽइन् हिब्रु पाःन्नो “मसिह” पोःङ् हे़क्क्याङ् ग्रिक पाःन्दाङ्ङो “ख्रिस्त” पोःङ्॥ ताः फाॽआङ् इङ्गाॽ निःसुङ्लो, (खुने़ॽए ख्रिस्त मे़मे़त्तुॽरो) खुने़ॽ ताःल्ले़ कन् काक् पाःन्हाॽ याप्मि पोधक् चोगु पिरिगे़रो॥”
26 ये़सुरे़ खे़न् नोगप् पिरु, “खे़ने़ॽनु ताॽके़जे़ङ्बान्ने खुने़ॽरो॥”
27 बा खे़न् ये़म्मो ये़सुरे़ कुहुॽसाम्बाहाॽ खे़प्मो मे़गे़रे़ मे़द्ये़॥ खुने़ॽ खे़न् मे़न्छुमाॽइन्नु ताॽजे़ङ्नु युङे़बा मे़निःसुआङ् खुनिॽ निङ्वाॽ मये़रो॥ हे़क्केसाङ् खे़ङ्हाॽरे़ खे़ने़ॽ थेःन् चाहाबा के़जोगे़बे? इग्र थेआङ् खे़न्नु ताॽके़जे़ङ्बाबे फाॽआङ् सेःन्मे़न्दोःसुन्लो॥ 28 हे़क्क्याङ् खे़न् मे़न्छुमाॽइल्ले़ च्वाःत् कुःन्दाःन् खे़प्मोए युक्खुधआङ् पाङ्जुम्मो नुःक्खे़ पे हे़क्क्याङ् काक् पाङ्जुम्साबाहाॽ अक्खे मे़त्तुसि, 29 “ओमे़त्ते़म्मे़ॽ, मनाधिक्ले़ इङ्गाॽ चोगुङ्बा काक् आयाःम्बक्हाॽरे़ कुयाःम्बेओ मे़त्ताङ्लो॥ फे़रे़म्मे़ॽआङ् ओमे़त्ते़म्मे़ॽओ॥ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ सेःन्दुबा ख्रिस्त मे़प्मनाबान् खुने़ॽएग मे़ःम्बि?” 30 हे़क्क्याङ् खे़न् मनाहाॽ पाङ्जुम्मोलाम् मे़लःन्दे़आङ् ये़सुःन् वये़बा ते़न्नो मे़बेरो॥
31 आल्ल हुॽसाम्बाहाॽरे़ ये़सुःन् “ ‘सिक्साम्बे, चा चे़ॽओ’ ” फाॽआङ् पेलि मे़भाक्तु॥
32 कर ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ मे़त्तुसि, “इङ्गाॽ कत्तुङ्बा आजामा चाःल्ले़ कुयाःम्बेओ खिनिॽ थेआङ् कुसिङ् के़न्निःत्तुम्मिन्लो॥”
33 हे़क्केःल्ले़ ये़सुरे़ कुहुॽसाम्बाहाॽ अक्खेलॽरिक् आबाङे सेःन्मे़दोःसिङ्, “मे़ःम्बे़, खुने़ॽ हाःत्ले़ कुजा हुॽरुबे?”
34 ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ मे़त्तुसि, “इङ्गाॽ याप्मि के़बाङ्बाल्ले़ कुनिङ्वाॽ हे़क्के चोःक्मा नु कुयाःम्बक् चोःक्मा सुःप्मान्ने इङ्गाॽ आजामा चारो॥ 35 खिनिॽ अक्खेलॽरिक् के़बाःत्तुम्, ‘आल्ल ला लिसि एगाङ् चासुम्मा ये़म्मिन् ताःरो॥’ कर इङ्गाॽ मे़त्निङ्, ‘खिनिॽ मिक् हन्दे़म्मे़ॽआङ् ओमःये़म्मे़ॽ, काक् प्याङ्सिगे़न् इक्ताप्पो चा तुम्से़आङ् चासुम्मा ये़म्मिन् त्ये़ चुरे़आङ् वाॽरो॥’ 36 हे़क्क्याङ् के़सुम्बाल्ले़ खुने़ॽ कुनाम्याक् खोःसुरो॥ हे़क्क्याङ् खे़ङ्हाॽरे़ मे़न्नुप्मनाबा हिङ्मन्ले़ लागि पोगुगे़न् कुजाःन् मे़सुप्सुरो॥ हे़क्केलॽरिक् याॽरिःम्बा के़हेॽबा नु चा के़सुम्बा ने़प्माङ् सःत्छिरो॥ 37 हे़क्केलॽरिक् ‘थिक्किल्ले़ याॽरिःम्बान् हेॽरु वेॽस्माल्ले़ चा सुप्सुॽ’ पाःप्मनाबान् से़क्खाएरो॥ 38 इङ्गाॽआङ् खिनिॽ चा के़न्हेॽरुम्मिन्बो पोगुगे़न् कुजा सुम्से़ पाङ्निङ्ङाङ् वाॽआरो॥ वेॽहाॽरे़ याम्बुधिक् मे़जोगुआङ् वाॽरो हे़क्क्याङ् खुनिॽ याम्बुधिक्ले़न् इन्धाःङ्ङिन् खिनिॽ के़घोःसुम्माङ् वाॽरो॥”
39 खे़न् मे़न्छुमाॽइल्ले़ इङ्गाॽ चोगुङ्बा काक् आयाःम्बक्हाॽ खुने़ॽ चे़क्ताङ्लो लॽरिक् पाःत्तुबाल्ले़ चोगुल्ले़ खे़न् पाङ्जुम्लाम् के़दाःबा यरिक् सामरिहाॽरे़ ये़सुःन् नसाःन् मे़जोगुरो॥ 40 सामरिहाॽ खुने़ॽ कुदुम्से़ मे़द्ये़आङ् आनिगे़नु थिक्ये़न् निये़न् थारिक् याःक्ते़ॽ फाॽआङ् पेलि मे़भाक्तु हे़क्क्याङ् ये़सुःन् खे़प्मो निये़न् थारिक् याःक्ते़रो॥ 41 हे़क्क्याङ् खुने़ॽ पाःत्तुबा पाःन्निन् मे़घे़प्सुआङ् आल्लसाङ् यरिक् नसानिबा मे़बोःक्खे़रो॥
42 खे़ङ्हाॽरे़ खे़न् मे़न्छुमाॽइन् अक्खे मे़मे़त्तु, “खे़ने़ॽ के़बाःत्तुबा पाःन्हाॽ खे़म्मनाबाल्ले़रक् ये़सुःन् नसाःन् चोःक्मनाबा मे़ःन्, कर आल्लोग आनिगे़ आबाङे खुने़ॽ कुबाःन्हाॽ खे़प्सुम्बा हे़क्क्याङ् कन् मनाःङ्ग से़क्खासाङ् इक्सादिङ् खाम्बेःक्माल्ले़न् से़न्लप्दाङ्बा फाॽआङ् आनिगे़ कुसिङ् निःत्तुम्बे़बाल्ले़ चोगुल्ले़ नसाःन् चोःक्मनाबारो॥”
सुहाङ्युक्पाल्ले़ कुस्साःन् ये़सुरे़ वेःन्दुॽ
43 हे़क्क्याङ् ये़सुःन् निये़न् एगाङ् आबाङे कुलाजेॽ गालिल थुम् ले़प्माङ् थासिङ्लो॥ 44 (आल्ल ये़सुरे़ आबाङे अक्खेलॽरिक् तगि पाःत्तुआङ् वये़ “माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पे़न्खुने़ॽ आबाङे कुबाङ्भेॽओ मिङ्सो इङ्धाःङ् मे़म्बिरुन्लो॥”) 45 ये़सुःन् गालिल के़रे़ल्ले़ खे़प्मोबा मनाहाॽरे़ लाङ्दाःक्मा मे़बिरुरो थेआङ्भे़ल्ले़ खे़ङ्हाॽ यरुसले़म्मो यहुदि चोःक्युम्भो तङ्नाम्मो मे़बेआङ् मे़वये़ल्ले़ ये़सुरे़ चोगुबा निङ्वाॽ के़माबा मिक्सेःन्हाॽ खे़ङ्हाॽरे़ मे़निःसुआङ् वये़रो॥
46 खुने़ॽ याम्मो गालिलबा काना पाङ्जुम्मो पे॥ खे़प्मो खुने़ॽ च्वाःत्तिन् चे़ल्ले़क्सेॽ थिः चोगुआङ् वये़रो॥ हे़क्क्याङ् खे़प्मोबा लत्छा सुहाङ्युक्पाल्ले़ कुस्साःन् कपर्नहुम पाङ्जुम्मो साॽरिक् तुगे़आङ् ने़स्से़रो॥ 47 खे़ल्ले़ ये़सुःन् यहुदियालाम् गालिलओ के़रे़ त्ये़ के़लॽबा खे़प्सुआङ् खे़प्मो कुदुम्से़ पे॥ खे़ल्ले़ ये़सुःन् तुमु हे़क्क्याङ् कपर्नहुम्मो ये़ॽआङ् सिःमालिङ्धो के़गे़प्पाआङ् के़ने़बा आस्साःन् वेःन्दे़ॽ फाॽआङ् पेलि फाक्तुरो॥
48 ये़सुरे़ खे़न् सुहाङ्युक्पे़न्मे़त्तु, “खिनिॽ मिक्सेःन् नु निङ्वाॽ के़माबा याःम्बक्हाॽ मे़न्निए थारिक् आप्फाल्ले़आङ् नसाःन् के़न्जोगुम्मिन्लो॥”
49 खे़न् सुहाङ्युक्पाल्ले़ मे़त्तु, “आदाङ्बे, इङ्गाॽ आस्साःन् मे़न्छिःएसा ये़ॽओ॥”
50 ये़सुरे़ खे़न् मे़त्तु, “पेगे़ॽओ, के़स्साःन् हिङ्लो॥”
हे़क्क्याङ् खे़ल्ले़आङ् ये़सुरे़ कुबाःन्निन्नसाःन् चोगुआङ् थासिङ्लो॥ 51 लाम्मो खे़न् पेर पत्छे़ल्ले़ कुभा कुसेवारोबाहाॽरे़ मे़दुमुआङ् “ ‘के़स्साःन् वेःत्ते़रो’ ” मे़मे़त्तु॥ 52 हे़क्क्याङ् आत्तिन् ये़म्मो वेःत्ते़बे फाॽआङ् खे़ङ्हाॽ सेःन्दोसुसिल्ले़ खे़ङ्हाॽरे़ अक्खेलॽरिक् नोगप् मे़बिरु, “मिःप्मा कुमुक् थिक् मुक्ते़आङ् वये़ल्ले़ तुक्माल्ले़ ले़रुरो॥” 53 हे़क्केःल्ले़ के़दुक्पाल्ले़ कुम्बारे़ मिःप्मा के़स्साःन् हिङ्लो लॽरिक् ये़सुरे़ पाःत्तुबा ये़म्मोए के़दुक्पे़न्वेःत्ते़बा निङ्वाॽ खोःसुरो॥ हे़क्क्याङ् खुने़ॽ नु कुहिम्मो के़वाॽबा के़रे़क्ले़ ये़सुःन् नसाःन् मे़जोगुरो॥
54 कङ्ग ये़सुःन् यहुदियालाम् गालिलओ त्ये़आङ् चोगुबा निसिगेःक्पा निङ्वाॽ के़माबा याःम्बक् वये़रो॥
*4:5 हामोररे़ कुस्साःलाम् याकुबरे़ लाजेॽ इङुआङ् कुस्साः युसुफे़न् पिरु॥ यरिक् तङ्बे एगाङ् युसुफ स्ये़आङ् बा खे़न् ते़न्नो मे़लुप्तुरो (तोलिङ्सोमु ३३.१९, ४८.२२, यहोसु २४.३२)॥
*4:9 सामरिहाॽ कुजे़क् यहुदि मे़होःप्ते़बाल्ले़ चोगुल्ले़ खे़ङ्हाॽरे़ खुनिॽ लुम्मो सुसिङ्मा थिम् होःप्ते़॥ खे़ल्ले़ चोगुल्ले़ कुजे़क् यहुदिहाॽरे़ सामरिहाॽ आसुत्थो मे़जोःक् फाॽआङ् मे़जिःत्तुसिरो॥
*4:25 निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ सेःन्दुबान् फाॽइन् हिब्रु पाःन्नो “मसिह” पोःङ् हे़क्क्याङ् ग्रिक पाःन्दाङ्ङो “ख्रिस्त” पोःङ्॥