11
Huɗ Lazar
1 Nzoɓ mbḭw ká Betani riŋ-ɛ ɓa Lazar naa sɛm. Puoke ku na tini-ɛ Mari ɓáy Marte i kaw ɗi nda̰w. 2 (Ɓa ɓe Mari ká ɗaa num ká ba̰rɛ fṵ bǔy bǔy zuɔ ɓal Zezu, rɔɔ a nzṵn ɓáy sṵy tul-e na. Ɓa yṵ-ɛ Lazar ze naa ɓáy sɛm,) 3 ze tini-ɛri ká siɗi na, i pie nzoɓ mbḭw se luo Zezu a ɓaa ha̰ ni mii: «Mbay, nzoɓ buɔ ká mù hii ni ɓamba na ka naa ɓáy sɛm.»
4 Zaɗka Zezu laa ɓayke na munu báyḭi lɛ, ka ɓaa mii: «Sɛmke ku na ti mbika huɗ ha̰ ni ya, roo lɛ, a ɓá fe riŋ ɗika Ŋgɛrɛwṵru, a ɓa faa ká ɓay tínake riŋ ɗika Vu Ŋgɛrɛwṵru ɓa kɛlɛ nda̰w.» 5 Zezu kɔ Marte ɓáy Mari, rɔɔ tinam ɓari Lazar nda̰w na ɓa nzoɓ nun-ɛ. 6 Ze munu hɔy kara, zaɗkaʼa laa mii, Lazar naa sɛm na, ka kaw zaɗɛ ku a ɗaa nam siɗi ká ɗi rɔɓay. 7 Falɛ ku rɔɔ a ɓaa ha̰ leɗ nduoɓal-ɛri mii: «Náa yḭ̀iri ɓo náa séri kuɗu zaɗ ká Zude.» 8 Lɛɛ, leɗ nduoɓal-ɛri yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Íi! Mbay, ɓo ká Ziɓri nzaara mù timbɛɗɛ key ɓay vbúku mù ɓáy tisaw ɓay ika mù key lɛ, ɗaa mina nda̰w rɔɔ, mù hii ɓay yḭ́i ɓay séke ɗi rɔɓay lɛ woo?»
9 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ha ri mii: «Ka ɓil nam mbḭw na wa̰a, sa̰w síe ɓa duɔ falɛ siɗi ya lɛ? Nzoɓ ká se-seɗ ká ɓisie na, ka ti téke ŋguɗ puu ya, ɓay ḭi lɛ, ka kɔ zaɗ *taŋ kaɗ kaɗ. 10 Roo lɛ, nzoɓ ká se-seɗ ká ɓil suŋ tilo na, a téke ŋguɗ puu, ɓay ḭi lɛ, ka ɗo ɓil zaɗ taŋa ya.»
11 Fal ɓayri ku báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ha ri mii: «Nzoɓ buɔ naari Lazar na, ka na-nam, lɛ, mì séke ɓay vǎa túma ni.» 12 Lɛɛ, leɗ nduoɓal-ɛri yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Mbay, zaɗkaʼa na-nam zu lɛ, sùo-ɛ a váa ni ɓáy.» 13 Tusuɛke lɛ, Zezu hii ɓay ɓáa mii, Lazar na hu-hu, roo lɛ, leɗ nduoɓal-ɛri ker í ɓaa mii, Zezu ɓaa ɓay se tul nam taa hɔyke ká nzoɓri naa. 14 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ta-taŋ ha ri mii: «Lazar na fe ɗaa ni.» 15 Munu ká mì ɗo zaɗɛ ká ɗi lew ya na, mì ɗo ɓáy suoriya ká tul-rì, ɓay ḭi lɛ, ɓe mini nda̰w rɔɔ, ì ŋgɔ́ŋke ká ɓil mbika law ɓaarì na ɓáy. A roo lɛ, náa séri ɓa lakun-ɛ kḭ nda̰w rɔ!
16 Báyḭi lɛ, Toma ká i ɗi ni ɓa leɗ ndɔ̰ŋɔ na, ɓaa ha̰ leɗ nduoɓal ha̰wri mii: «Naari hɔy kara, náa séri ɓo náa vǎa húri ziŋ gaŋ tul naari na mbḭw.»
Zezu ɓa nzoɓ túma nzoɓ ha̰ ni kaw ɓáy kumnun
17 Zaɗka Zezu ɗo ɗi ya deɓ ɓáy puɔ na báyḭi lɛ, ka laa mii, i ɗaa huɗ Lazar na ɓo huo tisaw ɗaa nam niŋ ro. 18-19 Ziɓri ŋgḭi ɓamba se luo Marte ɓáy Mari ká Betani ɓay haŋa ri nzaa ɓoko ɓay tul huɗ tinam ɓari na, ɓay ḭi lɛ, Betani na ɗo ɗi ndḭi maa sal faa sayri munu hɔy ɓáy Zuruzalɛm.
20 Zaɗka Marte laa mii, Zezu ɗo ɗi ya deɓ ɓáy puɔ na, ka suɔ nun-ɛ, roo lɛ, Mari na kaw puɔ. 21 Lɛɛ, Marte ɓaa ha̰ Zezu mii: «Mbay, ɓa fe ká mù ɗo zaɗ ni key zu lɛ, yṵ-i na ti huka ya. 22 Roo lɛ, mì kɔ nda̰w, ze timbɛɗɛ key kara, feri riw bele ká mù vbika Ŋgɛrɛwṵru na kaʼa haŋa mù.» 23 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ha̰ ni mii: «Tinǎa, yṵ-ɔ na a túma a kaw ɓáy kumnun ha̰ mù.» 24 Lɛɛ, Marte yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Mì kɔ lɛ, síe ɔ́rɔ ɓíɛ nam ká nzoɓri tḭ́i saa luɔ huɗ na, a túma a kaw ɓáy kumnun ɓáy.» 25 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa ha̰ ni mii: «Ɓi na, mì ɓa nzoɓ túma nzoɓ huɗeri ha ri kaw ɓáy kumnun ká ɗo ɓaŋguɔ. Nzoɓ ká ɗaa law-ɛ ɓo tul-i na, ze ka hu na hu hɔy kara a káw ɓáy kumnun ká ɗo ɓaŋguɔ. 26 A nzoɓ ká kaw ɓáy kumnun, rɔɔ a ɗaa law-ɛ ɓo tul-i lɛ, ka ti huka ya mgbaŋ. Wa̰a, mù ɗaa law-a ɓo tul ɓayke na kḭ zu lɛ?» 27 Lɛɛ, Marte na yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Zaɗɛ zu, Mbay, mì ɗaa law-i ɓo tul-a. Mì kɔ lɛ, mù ɓa *Krisi, nzoɓ ká Ŋgɛrɛwṵru waa ɓay píe ni ví ya̰a nzoɓri na; mù ɓa Vu Ŋgɛrɛwṵru, ɓe káʼa ví tusiri key na.»
28 Falɛ ká Marte ɓaa ɓay na munu báyḭi lɛ, ka yḭ̀i a vǎa ziŋ yṵ-ɛ Mari a ɗakla ɓay ziŋ ni mii: «Gaŋ tul-i ɗo kew a hii ɓay haŋa mù se.»
29 Zaɗka Mari laa munu báyḭi lɛ, ka uru ɓa vaa a se luo Zezu na. 30 Lɛɛ, Zezu rìi ɓil puɔ ya kɔɓ ɓáy, roo lɛ, ka ɗo zaɗ ká Marte ziŋ ni ká ɗi pola na. 31 Zaɗka ruɔ Ziɓri ká i kaw ziŋ Mari ɓay haŋa ni nzaa ɓoko na, i kɔ kaʼa uru ɓa vaa a tḭi na báyḭi lɛ, i uru í dii fal-ɛ. I ker í ɓaa mii, kɔ ya lɛ, ka se ɓa tupal ɓay vǎa rɛ́kɛ huɗ na.
32 Zaɗka Mari tḭi zaɗ ká Zezu ɗo ɗi na, a mbi nun-ɛ a kɔ ni báyḭi lɛ, ka vǎa vbu sùo-ɛ gbirik ɓo pol-e a ɓaa ha̰ ni mii: «Mbay, ɓa fe ká mù ɗo zaɗ ni key zu lɛ, yṵ-i na ti huka ya.» 33 Zaɗka Zezu kɔ ni kaʼa rɛ-rɛw mgboɓo mgboɓo, rɔɔ a kɔ Ziɓri ká i su ni í rɛ-rɛw munu nda̰w na báyḭi lɛ, law-ɛ fuu ni mgbuk mgbuk ha̰ ni ziŋ faa káw ɓáy kere ya. 34 Ro, a vbi ri mii: «Wa̰a, ì ɗaa ni ɓo huo tisaw ká zaɗ ha̰a lɛ?» Lɛɛ, i yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Mbay, mù vi lɛ, mù kɔ́kɔ ɓáy.» 35 Mbii nun Zezu ga̰y ɓɔɗɔk ɓɔɗɔk. 36 Báyḭi lɛ, Ziɓri ɓaa mii: «Ì kɔ kaʼa hii ni ku ya!» 37 Roo lɛ, nzoɓ ha̰nɛri ká sakra ɓari ku na ɓaa mii: «Ɓe káʼa mgbuɗa nun nzoɓ ra̰w na wa̰a, ka maa ɓay ɗáa ha̰ Lazar na hu ya na ya lɛ woo?»
Zezu ha̰ Lazar yḭ̀i a kaw ɓáy kumnun
38 Law Zezu fuu ni mgbuk mgbuk ɓa kḭ a se ɓa tupal. Luɔ huɗke ku na ɓa huo tisaw ká i mbii faake ɓáy tisaw kḭ. 39 Báyḭi lɛ, Zezu ɓaa mii: «Ì súru tisaw na ɓa fal.» Roo lɛ, Marte ká ɓa tinam nzoɓ huɗ na ɓaa ha̰ ni mii: «Mbay, huɗ na a fṵŋa ndaya, ɓay ḭi lɛ, ka ɗaa nam niŋ ká ɓil huo tisaw key ro.» 40 Báyḭi lɛ, Zezu yḭiŋra ɓáy ɓay mii: «Wa̰a, mì ɓaa ha̰ mù mii, zaɗka mù ɗaa law-a ɓo tul ɓay ɓi lɛ, mù kɔ́kɔ riŋ ɗika Ŋgɛrɛwṵru na ya lɛ?»
41 Zaɗka i suru tisaw na, Zezu ura nun-ɛ ɓa siya a ɗaa nzaa ɓay kere mii: «Bǎa, mì ha̰ mù taambɔl ɓay tul nzaa ɓay kere ɓi ká mù laa na. 42 Mì kɔ na, mù láa mì ɓaŋguɔ, roo lɛ, mì ɓaa munu ɓay tul ruɔ nzoɓri ká i kiri mì key na i kɔ ɓo, í ɗáake law-ri ɓo ɗi mii, ɓa ɓo kḭ ze mù pie mì.»
43 Fal ɓayri na ku báyḭi lɛ, ka ɗaa fe ɓeleŋ ɓa siya mii: «Lazar, mu tḭi kɛlɛ!» 44 Zaɗɛ ku hɔy lɛ, huɗ na tḭi ɓáy zaɗ ɓal-ɛri ɓáy nduo-ɛri ká i kari ɓáy gari na, rɔɔ nun-ɛ kara, i kari ɓáy vay gari nda̰w. Lɛɛ, Zezu ɓaa ha ri mii: «Ì hina gariri ká sùo-ɛ na, í pɔ́ŋ ni ha̰ ni se.»
Ŋgɛrɛdɔma̰y Ziɓri nzaa faa ɓay ika Zezu
(Mat 26.1-5; Mrk 14.1-2; Luk 22.1-2)
45 Ruɔ Ziɓri ká sakra ɓari ká i vi luo Mari na, zaɗka i kɔ fe ká Zezu ɗaa na munu báyḭi lɛ, i ɗaa law-ri ɓo tul-e. 46 Roo lɛ, nzoɓ ha̰nɛri ká sakra ɓari ku na, i se luo *Fariziri a í kḭi fal feri ká Zezu ɗaa na ha ri. 47 Báyḭi lɛ, Fariziri ɓáy *ŋgɛrɛnzoɓ fe poyri ɗi-ɗiw ha̰ *nzoɓ kúŋ sal ɓay luyeri mbṵ kḭ í ɓaa ha ri mii: «Wa̰a, náa ɗáari mina ro zey lɛ? Leɗban ni key na, ka ɗaa fe saŋri ŋgḭi ɓamba! 48 Zaɗka náa pɔŋri ni, rɔɔ ka ɗaa fe munu ɓaŋguɔ lɛ, nzoɓri riw bele i ɗáa law-ri ɓo tul-e. A lɛ, ŋgɛrɛdɔma̰yri ká Rɔm na i vika í ɓiɛ hul ka̰ni naari, a í ɓiɛ sa̰w puo naari!»
49 Báyḭi lɛ, nzoɓ mbḭw ká sakra ɓari ká riŋ-ɛ ɓa Kayif, ɓe káʼa ɓa ŋgɛrɛnzoɓ fe poy luye ká ɓil sewke ku na, mbi ɓay a ɓaa ha ri mii: «Ɓaarì na, ì kɔ fe mbḭw ya!» 50 Ì kér í kɔ ɓáy kere! Ɗo ndaɗ ɓamba ɓay tul naari, ɓay haŋa nzoɓ mbḭw hɔy ka hu ɓay tul ruɔ nzoɓri, ɓo ha̰ sa̰w Ziɓri riw bele na i ɓíɛ ya. 51 (Tusuɛke lɛ, ka ɓaa ɓay key na ɓáy tul gaŋ sùo-ɛ ya, roo lɛ, munu káʼa ɓa ŋgɛrɛnzoɓ fe poy luye ká ɓil sewke ku na, ka ɓaa ɓay fe káʼa ví vuku, ɓayke se tul Zezu káʼa huka ɓay tul sa̰w puo Ziɓri. 52 Káʼa huka ɓay tul sa̰w puo Ziɓri hɔy ya, roo lɛ, ɓay mbṵ́ vu Ŋgɛrɛwṵruri riw bele ká i ɓɛrɛ kḭ na, ka ɗo tul kḭ mbḭw hɔy.)
53 Úru saa ɓil namke ku na ŋgɛrɛdɔma̰y Ziɓri mbi nzaa-ri ɓay ika Zezu. 54 Sa̰wke ze, Zezu pɔŋ nzaa kíɛ sùo-ɛ ká sakra ruɔ Ziɓri, a naa sùo-ɛ ká zaɗɛ ku a se puo mbḭw munu ká riŋ-ɛ ɓa Efrayim ká ɗo ɗi ya ɓáy law kɔr, a kaw ɗi ɓáy leɗ nduoɓal-ɛri.
55 Nam suoriya Ziɓri ká ɓa *nam suoriya tḭ́i saa ɓil koy ɗo ɗi ya na báyḭi lɛ, ruɔ nzoɓri uru ɓáy tḭw zaɗri ɓoɗ ɓoɗ í se ɓa Zuruzalɛm pola ɓay wáa sùo-ri munu ká ɓa fe sa̰w puo ɓari ká i ɗaa ɓaŋguɔ na. Ɓe nda̰w rɔɔ ɓay gíyaŋke nam suoriya na ɓáy. 56 Báyḭi lɛ, ɓari na i nzaara Zezu, a í vbi ɓay ká sakra kḭ ɓa lie ɓa lew ká ɓil mgbaŋ ká *hul ka̰ni Ŋgɛrɛwṵru ɗo ɗi na mii: «A wa̰a, ì ker mina lɛ? Ì kɔ ku na wa̰a, lɛ, kaʼa vika zaɗ suoriya na key zu lɛ?» 57 I ɓaa munu, ɓay ḭi lɛ, ŋgɛrɛnzoɓ fe poyri ɓáy Fariziri, i mbi nzaa-ri ká tul Zezu pola hɔy mii, zaɗka nzoɓ kɔ zaɗ káʼa ɗo ɗi lɛ, ndaɗ ɓay haŋa ni ka ɓaa ha̰ ɓuru ɓo, ha ri vǎa mgba ni.