7
Yesu Lom nakhag kawa ezoqam-ge sasae ezoqam gekhakhæv
(Met 8:5-13)
Yesu teqa nømendim manqat qamømbøe-navøem, ezoqam-te, yaq Kapenaum taon-té genøwáv. Ta vemiav-te ndøgo, Lom nakhag kawa ezoqam mø̀ndøgoám, neka ndego sasae ezoqam vømbōgoam. Te-te ndego khafuat kandambá. Ndego sasae ezoqam, enqoni mbogoám, ambá vø̄nanimin. Yaq ndego nakhag kawa ezoqam, Yesu-qa yaq-te manqat ge-ewag, ndego Zu megetapak ndøkhofotáz, te-te. Yesu āv gimbøé-einím nqǽgo: Bètøndowáv, tege sasae ezoqam vǿkhakheinøvēm. Yaq ndigu Yesu-te gi-apat, gimøfakhaz, gèmømbo-viømém. Viam kandambá gigonem, vømbō-einim, “Qombótøké, ngenek nakhag kawa. Ndego ezoqa mbomambaqapé, neka ndego poev kandambá, ni Zu ezoqam-te. Niqa guliguli khoev giwevem, moni ndégo te-áb.”
Yaq Yesu namba me꞉záv. Khoev gi꞉khatoat, ndego nakhag kawa ezoqam, zifuap ndokhofotáz, teqa manqat vømømbō-einim, av nqægo, “Khanánqa. Ság. Noqa khoev-te ndòqa᷄v. No ezoqa eqeieqeí mbá, noqa khoev-te toqotøndo-oq. Yaq nakémbá, no nøkezan okhoeáv qo-te. Geté manqat mba qó-eín. Yaq noge sasae ezoqam segé-khakhǽv. Até nó-a, no ezoqam-qá mokho-té qatu꞉gú. Neka no mokho-te, nakhag ezoqam mu꞉gú. Ndigu ezoqa kopo tæmbo-ein, ‘Vø̀qāv’, yaq ndego segéwáv. Neka ezoqa nøme tæmbo-ein, ‘Mòqotøndoqāv’, yaq ndego segendówáv. Neka noge sasae ezoqam tæmbo-ein, ‘Mòqo-matanām, nqanek’, yaq ndego segé-matanám.”* 7:8 Ndego nakhag kawa ezoqam nqanek manqat ge-ein, zapa ndǿgo: Ndego mø̀ndø-unimanqatín, av nqægo, Yesu ta enqoni ndøgo, ivøve manqat tembo-ein, yaq ndøgo segé-iváv.
Yesu nqanek manqat ge-ewag, yaq nqova mbondáf. Yaq gèndoqambún, ndigu ezoqa bawan-qape gimbopavam, vøzø̄-ein, “No nqazǿ-manqate. No nqanek Izlael bawan mokho-te, unimanqatin matev qeiviáv, av ngenek bawan vini-ak nge꞉-unimanqatinat.”
10 Yaq ndigu u-anim, nakhag kawa-qa khoev-te giqavaz, ti-ometám ndǿgo, ndego sasae ezoqam, mø̀ndø-khakhǽv.
Yesu ngæmam-ge yo gekhandi꞉v
11 Khøuwa nøme, Yesu taon nøme-té genømát. Ta taon-qa iz, Naín. Ekeza paev ezoqam neka ezoqa nøme bawan-qapé namba me꞉-apát. 12 Yaq nqáe! Taon uta mboqog ge꞉khatobat, ezoqa løvøte ezoqam ndø-eqeitavún. Taon-té gindu-fakház. Ndego ezoqa ndakinák. Tegu evo ngæmám. Zivis gèmbonaním, neka ndugu nakheis nøme mbaín. Taon-ak kopoáv, ngæmam namba gi꞉geavun. 13 Yaq Evezøza ngunuk sævam gu-omet, ndego tanakh mbogó, gumbo-ein, “Qo ndø̀-ei᷄v.” 14 Yaq Yesu tenøwáv ndǿgo, løvøte ezoqam-qa kumøkuma vømø̄khanaz. Yaq ezoqam ndigu, gi-eqeitam, sègewán. Yaq Yesu até gendego, ndego løvøte ezoqam, āv gembøe-eín nqǽgo, “Ndáe! No nqataqá-manqate. Mòqo-khandí꞉q.” 15  7:15 1 King 17:23; 2 King 4:36Yaq ndego sègeqóm, manqa manqate vø̄ngaz, yaq Yesu ndego ezoqam, evo nqawa sasa mbo-etoam.
16  7:16 Luk 1:68Yaq ezoqa ewaqape, nqanek matev giqeivim, ndigu møe ndøgoném, neka Mbumbukiam-qa iz vø̄-eqanem. Āv gini-einím nqǽgo, “Mbumbukiam-gé manqa vevezam ezoqam kandambaqape ndøfakhán, ni mokho-te. Mbumbukiam ni-te tøke-qa ndowáv, ni tegi ezoqam.” 17 Yaq nqanek manqat, Yesu-qa yaq-te, Zudia plovins-te ndøgo neka manqei-manqei ate qægoam, avøavun qagoat, sùgumu-panqavøemát.
Zion, ndego ibøkha iz etoam ezoqam, tegi paev ezoqam, Yesu-te gekhofotaz
(Met 11:2-19)
18 Zion, ndego ibøkha iz etoam ezoqam, tegi paev ezoqam, matev ate ndægo gi꞉-ometem ndøgo, Yesu gematønumat, yaq ndego ekeza paev ezoqa menas zø-akhá. 19  7:19-20 Psa 40:7; Mal 3:1; Veve 1:8 Yaq Yesu-té genø-khofotáz. Āv gimømbøé-bevøpém nqǽgo, “Gê, ezoqam qô, Mbumbukiam ge꞉manqatam, tendo-khofotav? Ó, ezoqa vini-qa nitó-kewagāt?”
20 Yaq Yesu-te gimøfakhaz, gimbo-einim, “Ni Zion, ndego ibøkha iz etoam ezoqam, ndokhofotán. Qo nitaqá-bevøpém: Gê, ezoqam qô, Mbumbukiam ge꞉manqatam, tendo-khofotav? Ó, ezoqa vini-qa nitó-kewagāt?”
21 Ta khøuwa-te ndøgo, ndigu ezoqa menas gigeavun, Yesu ezoqa kopoáv gekhakheinøvem. Ndigu enqoni bugug vinivinimba zøgoám neka nøme ndigu, nqova soqøsoqa vøzømbū-goam. Neka bøi waev mbain ezoqa kopoáv, bøi waev vøzø̄-etoam. 22  7:22 Isa 35:5-6; 61:1; Luk 4:18Yaq Yesu ndigu Zion-gi paev ezoqam gezø-qavøiu, “Zion-te nqawa tozovesez, yaq āv qazømømbøé-einím, av zo manqat nqazøte-yoge neka matev nqazøte-qeivi. Ezoqam ndigu, bøi waev mbain qagoam, ndakin gèkeogé. Neka ezoqam ndigu, kagi gigoam, ndakin gè-okhó. Neka ezoqa ndigu, kha sisi-us gigoam, kha sisi mø̀ndøzø-navøém. Neka ezoqa ndigu, gea kandøgeap gigoam, ndakin gèyogé. Neka ezoqa ndigu, gipakhaetat, nango mø̀ndø-khandí꞉z. Neka gigiap-av ezoqam, Mbumbukiam-qá Manqat Mbomambaqape ndøyogé. 23 Neka gekha ezoqām ndigu, no-te nakeapav ndigu, ndigu khanakhanakh mbá giabitigú.”
24 Zion-gi manqa upøgim ezoqam gi꞉qavaz, yaq Yesu Zion-qa yaq-te manqa manqate ndøngáz, ezoqa ewaqape-te, gezø-ein, “Gê, zo Zion-te qazo-apat, leg-av manqei-te ndøgo, zo gekha qeivi-qa zó-apat? Gê, zo ezoqa omete-qa zó-apat, ndego kopømba ande av gagayag ndægo, sa tøpovøemet, yaq vǿepovēt, yaq vǿepovēt, khamøe sa tøqambuvøemet? 25 O gê, qazo-apat, zo ezoqa ndabua eqeieqei uzap omete-qa zó-apat? Nqáe! Ezoqa ndabua eqeieqei ndi-uzap neka gigiap kopoav si ndøzøwag, ndigu kawa ezoqam-qá khoev-té giyageáp. 26  7:26 Luk 1:76Geté zonømbé-einīm. Zo gekha qeivi-qa zó-apat? Mbumbukiam-gê manqa vevezam ezoqam omete-qa zó-apat? Unimanqatín. Ndego Mbumbukiam-gé manqa vevezam ezoqám. Geté no nqazǿ-manqate. Ndego Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam ate ndi꞉gu, mø̀ndø-løvubám. 27  7:27 Mal 3:1Zapa ndǿgo, ezoqam ngének, teqa yaq-te Mbumbukiam-qa Manqat av nqæpeawap nqægo,
‘Nqáe! Noge u-anem notó-khofotáv, qoqa megemege-te.
Ndego nakhoa møqá-khakheinám.’
28 No nqazǿ-manqate. Zion, ndego ibøkha iz etoam ezoqam, ndego kandambaqapé. Ndego ezoqa ewaqape, nqanek manqei-qape-te gifakhatat, mø̀ndø-løvubám. Geté até ezoqa khasøkhasís-a, Mbumbukiam-qa Megeat Matev mokho-te, ndigu Zion mø̀ndø-løvu꞉mém.”
29  7:29 Luk 3:12Ezoqa ewaqape, nqanek manqat giyogem, mø̀ndø-unimanqatiním, av nqægo, Mbumbukiam-qa matev eqeieqeí. Até ndigú-a, teks moni upøgim ezoqam. Ibøkha iz sùgumu-upøgimát, Zion gezø-etoam. 30  7:30 Met 21:32Geté Felisi ezoqam neka Mozes-qa guguna manqat zøtezat ezoqam, ndigu Mbumbukiam-qa matavap gè-ogiím, tiqa yaq-te ge꞉pøoa, te-te tiqambuz. Neka ndigu gèzømbo-qasí, Zion ibøkha iz tezø-etoam.
31 Yaq Yesu gezøbevap, “Gê, nginik ezoqam, ndakin ngiyage, andé gekha me nøtékhamās? Nginik ande gekhâm? 32 No nakheis nøtékhamás, maket manqei-te ndi-otam. Ndigu yaqyaq-a, āv gini-akhayám nqǽgo, ‘Ni zo pøinda nizø-khambøemám. Khanakhanakh-ús. Geté zo ogipøteáv. Neka ni osombo ouv nizø-qaqaemám. Geté zo eivøpøteáv.’
33 Zó-a, até kopó. Gekha matēv ndøgo, zo ndozoqeivi, zo khanakhanakh mbaín. Zion ndego ibøkha iz etoam ezoqam gefakhan, lou logemav matev gegoam, neka waen izumav vø̄goam, yaq zo āv qazøte-manqatám nqǽgo, ‘Ngenek nqova soqa mbøigú.’ 34  7:34 Luk 15:2Geté ndakin Ezoqam-ge Yo gefakhan, ngenek lou mø̀ndø-logatún, neka waen vø̄-izumatun. Yaq zo āv qazøte-manqaté nqǽgo, ‘Ngenek ezoqam zøté-ometām! Lou loge møqǽ, neka waen izam møqǽ. Neka ngenek teks moni upøgim ezoqam neka manqa-zapazapa-us ezoqam-gí zifú.’
35 Zo av nqægo ambá qazøte-manqaté. Geté ezoqam-qa matev toqoqeiv, ndøgo Mbumbukiam-qa matavap loloakh-te ndøndo-fakhate, yaq soqoté-qatéq, av nqægo, Mbumbukiam-qa matavap loloakh, unimanqatín.”
Manqa-zapa-us sævam, Yesu-qa zenda tokhotapak-te, tae et sisip mbomambaqape guoqouz
36 Khøuwa nøme, Felisi ezoqam, Yesu lou loge manqat mbo-eín, teqa khoev-te. Yaq Yesu tenøwáv ndǿgo, lou vømø̄log. 37  7:37 Met 26:7; Mak 14:3; Zion 12:3Ta vemiav-te ndøgo, sævam mø̀ndøgoám. Ndugu manqa-zapa-ús. Yaq manqat gu-ewag av nqægo, Yesu Felisi ezoqam-qa khoev-te lou gelogat, ndugu tunduwáv ndǿgo, botol-qase vøndōndap. Tae et sisip qanimav-qape mu꞉nqeitavám. Taqa fia kandambá tantáv. 38 Yesu-qá zita-té gunduwáv, teqa zenda tokhotapak avønin-te vø̄-itan. Ndugu gèvín. Yaq bøi einu ndigu, Yesu-qá zenda tokhotapak-té ginø-lanqanimám. 7:38 Ta khøuwa-te ndøgo, ezoqa lou loge-te giqonavam, andé gi꞉sømbiapám. Bov gèzø-zageapám. Yaq nakémbá, ngunuk sævam, Yesu-qa zita-te gunduwav, eiv-us, tugi bøi einu, Yesu-qa zenda tokhotap-te go꞉lanqanimam. Yaq ndugu até gundigu, susu ndøgo, Yesu-qa zenda tokhotapak-te qagoam, ekeza izúm guni-vuogím, neka zenda tokhotapak vømbō-ngenøtam, yaq tae et sisip mbomambaqape, teqa zenda tokhotapak-te sasa mbøeqouz.
39 Yaq ndego Felisi ezoqam, ma Yesu gendekhato, nqanek matev geqeiv, ndego ekeza mokho-mba, āv gene-matavupát nqǽgo, “Ngenek amba unimanqatin manqa vevezam ezoqam tegonɨn, yaq ndego bète-otevɨ́n, ngunuk sævam, kha ndumbo-khanøzam. Ndego bète-otevɨ́n, av nqægo, ndugu manqa-zapa-ús.”
40 Yesu teqa matavap é-møndæ-otév, yaq gembo-ein, “Sáemon. No manqat nqanø̂gó, qo-te.”
Yaq Saemon gembo-ein, “Nøméndim ezoqam, qonømbé-eīn.”
41 Yaq Yesu yaya mbo-etá, gembo-qavøiu, “Ezoqa menas mø̀ndøgoám. Ndigu moni etoam ezoqam-te, moni zømbo-løfokám. Moni kandambá. Nøme moni mokho 500́ qambøe-løfokam, neka nøme moni mokho 50́. 7:41 Ndigu moni, fia kandambá. Moni mokho 500, ndigu viav menas-qá fiá. Neka moni mokho 50, ndigu løvøyak menas-qá fiá. 42 Geté ndigu ezoqa menas, moni mbaín, ndego nango vømbøé-qavøinām. Yaq ndego ezoqam, te-te moni qazømbo-løfokam, āv gezømbe-eín nqǽgo, ‘Ság, moni nango nøqavø̀ina᷄m.’ ”
Yaq Yesu Saemon gembobevap, “Ge qô ndoqo-matavap? Nginik ezoqa menas, ndego ezoqam-te moni qazømbo-løfokam, kuku kandambaqape gekha ezoqām mbógoāt, te-te?”
43 Yaq Saemon gendo-qavøiu, “No nqæmatavap: Ezoqam ndégo, ndego moni kandambaqape qambøe-løfokam, sa gembotak.”
Yaq Yesu gembo-ein, “Nándav. Qo unimanqatín ndoqo-manqate.”
44 Yaq Yesu sævam-té genøqambún, Saemon sasa mbo-ein, “Ngunuk sævam qoté-omēt. No qoqa khoev-te qatøndo-on, qo no ibøkha etopøteáv, noqa zenda tokhotapak sunguzu nonqo. Geté ngunuk noqa zenda tokhotapak, ekeza bøi einú gunisungúz. Yaq ekeza izúm guni-vuogím. 45 Qo no ngenøndøpøteáv, no qatøndo-on, av niqa matev ndægo. Geté ngunuk sævam, noqa zenda tokhotapak, oskia ndøngenøtumít, ande qatønde-on, atema ndakin. 46 Neka qo noqa kawa-te, oil qouziáv, qatøndo-on, av niqa matev ndægo. Geté ngunuk sævam, noqa zenda tokhotapak-te, tae et sisip mbomambaqape mo꞉qóuz. 47 No nøtaqá-eín, gekha zapā ngunuk kuku khape qambe-khouwev no-te. Ngunuk kuku khape tømbøe-khouwév ndǿgo, tuqa manqa-zapazapa kopoav-qape, mø̀ndømbo-navøém. Geté gekha ezoqām ndego, manqa-zapazapa khapelavøqase mba sa qambøe-navøem, teqa kuku khapémbá.”
48 Yaq Yesu ndugu sævam āv gumbøe-eín nqǽgo, “Qoqa manqa-zapazapa, mø̀ndøqa-navøém.”
49 Yaq ezoqa nøme, lou loge-te namba gi꞉qonavam, ekeza mokho-mba gibond, “Ngenek kenǿgoam, ezoqa manqa-zapazapa ndezø-evøzam?”
50  7:50 Luk 8:48; 18:42Yaq Yesu ndugu sævam gumbo-ein, “Qoqa unimanqatin nandav, tø̀khandí꞉q. Mòqoqáv. Qo mbøni betaqàva᷄ev.”

*7:8 7:8 Ndego nakhag kawa ezoqam nqanek manqat ge-ein, zapa ndǿgo: Ndego mø̀ndø-unimanqatín, av nqægo, Yesu ta enqoni ndøgo, ivøve manqat tembo-ein, yaq ndøgo segé-iváv.

7:15 7:15 1 King 17:23; 2 King 4:36

7:16 7:16 Luk 1:68

7:19 7:19-20 Psa 40:7; Mal 3:1; Veve 1:8

7:22 7:22 Isa 35:5-6; 61:1; Luk 4:18

7:26 7:26 Luk 1:76

7:27 7:27 Mal 3:1

7:29 7:29 Luk 3:12

7:30 7:30 Met 21:32

7:34 7:34 Luk 15:2

7:37 7:37 Met 26:7; Mak 14:3; Zion 12:3

7:38 7:38 Ta khøuwa-te ndøgo, ezoqa lou loge-te giqonavam, andé gi꞉sømbiapám. Bov gèzø-zageapám. Yaq nakémbá, ngunuk sævam, Yesu-qa zita-te gunduwav, eiv-us, tugi bøi einu, Yesu-qa zenda tokhotap-te go꞉lanqanimam.

7:41 7:41 Ndigu moni, fia kandambá. Moni mokho 500, ndigu viav menas-qá fiá. Neka moni mokho 50, ndigu løvøyak menas-qá fiá.

7:50 7:50 Luk 8:48; 18:42