9
Duweja shaxaldixakue kakaxá
(Mt 10.5-15; Mlk 6.7-13)
1 Guñgueni Duwe Jesúja aldéñ 12 shaxaldixakue kajuizhakuatshak jisétshi alduna kágubak ijuldunekue iyaldeñshaldiamak, mulbatá akzekakue jiaga iyazaxaitshaldiamak ají kama kagegatshak, niuwi jiaga kagé. 2 Ekí niuwi kageshiñga na, Saldiñga netshi Jate aldéñ naldiñga kágubakue janshagatsaldi kaksanexaldixa shalda akuaxaldiamak kakashi na, mulbatá akzekakue iyazaxaitshaldiamak jiaga kakaxá.✡ 9.1-2 Mlk 3.14-15 3 Amak kakagapanatshak ekí kakbeyá: “Ekí mimakaxaldatshak, ji miñgajuezhaldixa uldeyabináldi. Ni kaldi miñté mineñka, gamá jiúñguldak miyuldeñka, gakue, paldata, ni zhakuá mozhua jiaga uldeyabináldi. 4 Amak neji, ezua kuíbulduxa mineyaldinik mielde tshuxa minapanaldiake, eñka za kabashiñga mokue eñ zhinik mineyaldí. 5 Ne mielde kuíbulduxaki miñkaldukakí, mimeyapanasʉ́ñ kakzexaldiake, eñ zhiniki ne miñgualdí. Neyabipanatshake Jateja guiyaba katuñshaldixa ne katuñshi na, kaksibuldi kasak zhiktiñguá mineyaldí” kakbeji na kakagapaná.✡ 9.3-5 Lk 10.4-11; Ajsh 13.51
6 Amak kakaguake aldeñguenik san san kuíbuldu abizhauxa Jate aldéñ naldi sakí zʉnekualdaldixa shalda akuashi, mulbatá akzekakue iyazaxaitshiji na abizhá.
Sáñkalda Eldodeja Duwe me ne akldegazhá
(Mt 14.1-12; Mlk 6.14-29)
7 Guatshak sáñkalda Eldodejañki* 9.7 Ai Eldodeki Duwe Jesú kukatshak baxañ izhonega naldazhé. Eñki Eldode Antipa. Duwe Jesú atshatoguauxa shalda akuagaté nukatshak jiaga, Duweki “mega nindá” muldetua akzaldakí. Akbiñgaki ezuakuejañki “Juañ nik majaukshakuega mokue izhgatene naldaka nakldá,” 8 ezuakuejañki “Jatetshi múldigaba naldiñga zʉxaitshixa Eldiyaga izhañkane naldaka nakldá,” ezuakuejañki “Jatetshi múldigaba naldiñga zʉxaitshixa mauzeñga zalda, ezua aiga mokue izhgatene naldaka nakldá” na akuagatoxá.✡ 9.7-8 Mal 4.5-6; Mt 16.14; Mlk 8.28; Lk 9.19 9 Ekí nukatshakna sáñkaldaja ekí guak: “Juañki nas naldi sáñkalda ibeñguakue guakldalgukuamak akuaxa guane. Ne kaiga ekí janshizhe ajanashaté atú guazhámak atshaté nukakugeki ¿me naldaka ne?”
Ekí jañgui na, aldéñ naldi Duwe Jesú tualdiamak nijiñgaba na izhoxá.
Duwe Jesúja matshuwi káguba gakue kakáu
(Mt 14.13-21; Mlk 6.30-44; Jñ 6.1-14)
10 Guatshak Duweja aldéñ shaxaldixa gaxanekue mokue axaldagatshak, kauwizhéñ ajanashatonauxa agabeyá. Guñguake Duweja kauwihezuañgaba kuíbuldu Betsailda axezhogeñka kauldé. 11 Guatshak kágubakueja mashi nene kakwasheguakna matshuuwi axapa aldé. Exa axaldeyatshak, Duwejañki muldetua kepani, Saldiñga netshi Jate aldéñ naldiñga janshagatsaldi kaksanexaldixa shi kaxaldiyá. Ekíga na, mulbatá akzekakue jiaga keskaitshá.
12 Niuwi yaldaxaldá guapanguakna, aldéñ 12 shaxaldixakueja axaldaxeni ekí agabeyá:
—Kágubakuek “neyabiñkuká na gu” kakbeyá guwá. Jinake naldakí. Jaiki káguba izhogazháldi, ni ji jiaga naldakí nakna kuíbuldukueni, eñgui baxe gakue axaldixa, mani axabaxaldixa ishkaldiji aldeyapanaldiamak.
13 Ekí agabeyatshak jiaga, Duweja ekí kakbeyá:
—Maiñga gakue miyakauwaldí.
Guake akiyayó:
—Duwe, káguba matshuuwi zhekuéñ gakueki nauwañgaba nuxa, jatshiwa pañ, mozhua pikáu me ni zʉñkaldá. Akna gakue jabiyal neyakí naldakualdiake, kakauwazhánazʉnaka naldashá.
14 Exaga káguba matshuuwi zhekualdi, sigíkuegaba iyazatatshak anuñka 5.000 naldashi na ashekualdá. Naldé jiaga Duweja aldéñ shaxaldixakuek ekí kakbeyá:
—Kágubakue anuñka 50 negaba san san zhenal kakbewíñ.
15 Ekí kakbenalguamakbé axajanashiji na, saldiñga san san katshé na akuá. 16 Guñgueni Duweja jatshiwa pañ, mozhua pikáu nalgué zhiksuigueniki mateldi stuaté noshi, Jatek ai shalda “zeñ nzhakldék” akbeyá. Ekí akbeñguenik pañ, pikáu zhikwatiyatshak matshuwi zhikldekshi aldéñ shaxaldixakueja kágubakuek kakauwaxañ kageguake, 17 amak agaxauwatshakna, saldiñgaja gaji yau kakzék. Ekí asatshak jiaga, Duweja shaxaldixakueja gakue abanegaba 12 nuldi na akuashá.
Duweki zʉnekualdal naklde Pégulduja guak
(Mt 16.13-19; Mlk 8.27-29)
18 Ezua ldiuwañ Duwe Jesúja Ajate axazguagatoguéñ, aldéñ shaxaldixakue na nuxa ashekualdi ekí kaklduká:
—¿Kágubakueja naski me naugé shi nakuák?
19 Kakldukañguake akiyayó:
—Duwe, mañki anuñkakuejañki Juañ nik majaukshakuega maldé, ezuakuejañki Jatetshi múldigaba naldiñga zʉxaitshixa Eldiyaga maldé, Jatetshi múldigaba naldiñga zʉxaitshixa mauzeñga zaldaga ezua mokue izhgatene nuxa maldé na makuák.✡ 9.19 Mt 14.1-2; Mlk 16.14-15; Lk 9.7-8
20 Guñguake:
—Akze, maiñki ¿me naugé shi minajañgú?
Guñguake Péguldujañki akiyó:
—Duwe, mañki Saldiñga netshi Jateja ezua zʉnekualdal zʉñgakaxaldixa guakldane ne, aiga maldé nakldá.✡ 9.20 Jñ 6.68-69
21 Ekí guagatshak jiaga, Duweja ni mek ekí akbeyasé giemi na niuwi kagexá.
Duwe Jesúja aldéñ shuixaldixa guaklde
(Mt 16.20-28; Mlk 8.30–9.1)
22 Guñgueni Duwe Jesúja ekí jiaga kakbeyá:
—Naski Jatetshi Asukuága ixagabaldekldugek matshuwi guiyaba tuakue nagatsexaldixa. Nauwisaná nauwa akldé akzekue, Jatek múldigaba agaskaitshixakuetshi sáñkaldakue, guiyaba shizhixakue juizhi namak naxajanazháldi, naziyapanazháldixa. Ekí naxajani na, nakuagakuega zaldaldixa. Naldatshak shuixaldikuenik jiak, maiguake mokue izhgaldaxaldikue nakldá.✡ 9.22 Lk 9.44; 18.31-33
23 Ekí aldéñ shaxaldixakuek za kakbeñguenik saldiñgak ekí kakbeyaldá:
—Mieldeke namak giemi nagapa nendana miñzexaldiake, aike ekí naldakue miñgatsaldaldixa. Axaldáñgaba “nakldunamak izhogazháldiku” izhgakugakue. Ekíga na, niuwi neyauxa nají miné shalda nuxa guiyaba tuakue, azhi shuigakue miñgatsaldaldiake egaba abeti, “wa nuxa ni nakldexaldí” izhgakuxamine naldakue. Ekí izhgakuxamine na, nas za nagapa neyalga nogakue. 24 Jinake ekí miñmeyakí. Mieldeki jai kagik izhoxa za akldé akzé jañgui, nagapa neyasʉ́ñ akzekáki shuigatshak jékaldaxa izhoshiñga izhogazháldixa. Ekí ne, mieldeki nas shalda shuigaka izhgakuxaldiák zʉnake, jékaldaxa izhoshiñga izhoxaldixa nakldá.✡ 9.23-24 Mt 10.38-39; Lk 14.27; 17.33; Jñ 12.24-25
25 ”Ekibeñga na, mieldeke káguba kagik zhekuauxa guashiñki zhakaldak jika axaldaldi jiaga, shuigatshake jékaldaxa izhoshiñga izhogagába, guiyaba tu za nogakueñka neyaldixaga ne, ¿jiñ shi axaldanekue axazauwaldixa na? 26 Ekibeñga na, mieldeki nas shalda, nají múldigaba nukaxá shalda jiwak akzeshi “naski Duwe Jesú agapa neñkugé nakldá” guagasʉ́ñ akzexaldiake jiak, nas mokue kagik naxaldatshak, ekibeñga jiwak nakzukui “nají ne” guagasʉ́ñ nakzexaldixa. Amak naxaldatshaga, nas Jatetshi Asukuága ixagabaldekldugeke nají muñshí zalda nañga, Najatetshi muñshí zalda nañga, ají guaklde uldeñkakuetshi muñshí zalda nañga naxaldikue niyó.✡ 9.26 Mt 10.33; Lk 12.9; 2Tm 2.12 27 Akze, namak miñmeyaldikue. Anuñka miné jai izhoxabinukakuañ shuigagá minoxaldieñga maiñ naldi Saldiñga netshi Jateja abisajañ kágubakue kaksanegapanka mitualdixaga nakldá.† 9.27 Sakí guashi guaklde tuexañki Mt 16.28 aldukseni tuakue.
Duwe Jesú muñshí ishkazguane
(Mt 17.1-8; Mlk 9.2-8)
28 Ekí kakbeyatoguenik anuñka ábigua ldiuwi zeguake, Duwe Jesúki Péguldu, Juañ, Santiaku na agapa Jate axazguaxal gaxa akshá zeñka jeñ kaulditshí. 29 Exa axazguagatogueñki, ají waxake sha ishkazguatshaga ají zhakuáki tuasá muñshí zaldaba iyaté. 30 Ekí ishkazguatogueñga na, mozhua nauwibama, ezuañki Muesé, ezuañki Eldiya‡ 9.30 Mueséki, Jateja ek zhinik guiyaba ajíkuek agenane. Eldiyaki, Jateja ek zhinik na ají múldigaba ajíkuek kagaskaitshixa nane. akizhañkaji Duwe na dulda izhgashatshak 31 muñshí zaldaba izhukakue. Dulda izhgashatoguéñ Duweki kuíbuldu Jeldusaldéñka shuigakue agatsé zexaldixa ldiuwañ naki axakldañkaji guatuka izhgabeyá.
32 Atshaga na Péguldu, e na nitshinekue jiaga uba kakuiñgaba axabagaté aldogué señ azatuatshake, Duweki tuasá muñshí ishkazguane, ai mozhua nekue na atú. 33 Gueni ai mozhua nekue aldeyapanatshak Pégulduja Duwek ekí akbeyá:
—Shi maldazʉñkaldixa, janshibeñga jai katshekualdé tiuwi. Akna maigua tañkuá kuizakpañguí, ezuañki mijí, ezuañki Muesétshi, ezuañki Eldiyatshi.
Ekí akbeyatshak ji guagatuka akldegakíñga na ekí guaxá.
34 Ekí akbeyatogueñga na, mauwiga tiñ ketsék. Ekí mauwi sʉkldi abatshak zhe kakzukuá. 35 Guatshakna mauwik zhinik Jatega ekí zukuagaté alduká: “Jejiéki Nasukuá giemi nas naldi izhgakuxanugeki muldetua miyaxaldukaldí.”✡ 9.35 Sal 2.7; Is 42.1; Mt 3.17; 12.18; Mlk 1.11; Lk 3.22 36 Ekí guagaté aldukañgueni jiak, Duweki ahezua akté atú. Guñgueni ai maigua shaxaldixakueja ekí ishkazguaté atune atshagaki ni mek agabeyazhá na akuá.✡ 9.28-36 2Pe 1.16-17
Jisétshi alduna sukuak ijuldune Duweja izheñshá
(Mt 17.14-21; Mlk 9.14-29)
37 Guñguenik abokualdik gaxa akshá zeñka zhinik asabatshake, kágubakue duwá zhikzhe Duwe Jesú akldabixal aldák. 38 Aiga na, ezua sigíjañki kauwikenáñ zhinik Duwe jaldáñ ekí akbeyá:
—Shi maldazʉñkaldixa, nasukuá askimimé naxaldé nagatuwi, se naxakzukuá guakue ni migakuañnekú. 39 Eñki jisétshi alduna ijulduneja aksanegatshak jaldáñ kaulshi, pisti akzukui. Ekí akzukuatshak, peñgui, kaxaldiñki jutúga kau ni akzukú. Maja naldakí guiyaba tuñshi na, naguagapaná ni gu. 40 Guakna shi maxaldixakuek ai alduna iyaldeñshaxañ kagakuañnexaldatshak jiaga, amak iyaldeñshazháka ni atú.
41 Guake Duweja akiyokui ekí guak:
—Maiñ kutám za mijañguxakue nak, Jate alduna ishakí nibiná. Akna namak minajañgualdiamake ¿mitsá jimiñtuwi, abeti miñkizhogakue nagatsaldaldixa ne? Misukuá nakuldak guwá.
42 Sukua amak axaldeyatogueñki jiak, jisétshi aldunaja pisti akzukui, kagixa pak peñguá. Ekí tuatshakna, Duweja sukuak jisétshi alduna neyakue axaldegatshaga amak izhé. Guakna se akzukuane, mokue ajatek agé. 43 Ekí Duweki atshaté atuatshakna saldiñgajañki: “Nauwijatetshi kamaki ¡sakí ekí akaldak akaldak akzé ne!” na ajañguá.
Duwe Jesúja shuixaldixa ne mutshuane guaklde
(Mt 17.22-23; Mlk 9.30-32)
Kágubakuejañki “¡Duweki sakí ekí janshagatse atshixá!” izhgabeyatoguéñ aldéñ shaxaldixakuek za ekí kakbeyá:
44 —Ji miñmeyaldikue muldetua nalduka guwíñ. Nas Jatetshi Asukuága ixagabaldeklduge ne, neyazhakuashi aguldiñkugekuek naxaxexaldixa nakldá.
45 Ekí kakbeyatshak jiaga, “sakí guashiñga ni ekí guak” kakldegazhá. Akze, Jatejañga sakí zexaldixa guashi guaká aldukazháldixa kajañguane naldakna kagajienazhá. Ni “¿sakí guashi shi ekí makuák?” aklduká kakzegazhá na gua.
Mielde akldé akzé naldaldixa
(Mt 18.1-5; Mlk 9.33-37)
46 Ezua ldiuwañ Duwe Jesúja shaxaldixakuegaba mieldek akldé akzé naldaldixa ne jiúñgulde múldigaba izhgasashaldá.✡ 9.46 Lk 22.24 47 Akna Duwejañki sakí ajañguatuka akualdi na, ezua sukua aldesañ uldagueni ekí kakbeyá:
48 —Mieldeke nagapa mineyéñ zhinik jejié sukua mipanatshaga, nas jiaga nepanamine naldaldixa. Ekíga na, mieldeke nas minepanatshaga, Najate nakaxane jiaga ipanamine naldaldixa. Akze, mieldeke aguáñ zhikzukuamineke Jate bualki akldé miñzé ne mimatuñka nakldá.✡ 9.48 Mt 10.40; Lk 10.16; Jñ 13.20
Mielde aguldiyañkáaldeki zʉñgauneka
(Mlk 9.38-40)
49 Guñgueni Juañja§ 9.49 Ai Juañ Duweja shaxaldixaga. Duwek ekí akbeyá:
—Shi maldazʉñkaldixa, ezua sigíja jisétshi aldunakue kágubak ijuldune “Duwe Jesútshi kamak newa ni mikbeñkú” axaldeshi izheñshaté tuñkalde. Naldatshak aiki nasʉñ nañga agatsé naldagálde nalguakna, “mokue ekí atshabaldáldi” ni kaxaldegú.
50 Guake ekí akbeyá:
—Mokue ekí kagitamakuabináldi. Jinake naldakí. Mielde aguldiyañkáaldeki, zʉñgauneka naldaldixa nzha.✡ 9.50 Mt 12.30; Lk 11.23
Kuíbuldu Samaldiaxa Duwe iyapanasʉ́ñ kakzeklde
51 Guatshak Duwe Jesúki mokue jékaldaxa nitshixaldixa ldiuwañ naki zegapanguakna, Jeldusaldéñka neyaldixa itshananalguamak neyaldá. 52 Guñguakna, ezuakueki jiúñguldak kabashi neyaldiéñ janagaktuwi sajañga kakaxanekue Samaldiaxa ezua kuíbulduxa aldé. 53 Aldeyatshak Duweki Jeldusaldéñkaga neyatoxakna, exa zaldakuejañki keyapanazháka kaxaldék.* 9.53 Jate akldé akzamakga akzukuakueñkaki juldiúkueja Jeldusaldéñ ajañguatshak, Samaldia zaldakuejañki Jeldasím ajañguxa nak, Jeldusaldéñka aldeñkákue kepanasʉ́ñ kakzék. 54 Ekí Duwe iyapanazháka aldukañguakna aldéñ shaxaldixakuega, Santiaku, Juañ na ekí Duwek agabeyá:
—Nauwijí Sáñkalda, [nauwibama Eldiyaja akshishanamakga] ¿Jateja jékaldaxa zhinik guksék kakuaxaldiamak kagakjieñgual akbeyá guakue shi maldazʉnajañgú?
55 Ekí akbeyatshakna kakizhbateguenik ekí kaxaldék:
—Ekí atshasʉ́ñze ni mitú. [Maiñ ji aldunatshi miné miñnegakí nzha. 56 Akze, Jatetshi Asukuá ixagabaldekldugeki káguba akldañgashal nagagába, kekualdal naklduge nakldá.]
Guñgueniki axautshi kuíbulduldi aldé na akuá.
Duwek agapa neyaxañki jibañ akzé
(Mt 8.19-22)
57 Amak jiúñguldak aldeyatoguéñ, ezua sigíja Duwek ekí akbeyá:
—Duwe, migapa nendana nakzeshi na, mani maldeyaldiák aldi jiaga migapa nenaka ni itshankú.
58 Guñguake akiyó:
—Ake, ekí jañguakue migatsé. Kalkalda piyuki kabaxaldixa jakata axaldé, nubáki kabaxaldixa juwí axaldé. Ne nas Jatetshi Asukuága ixagabaldekldugek niñkauwañki nají juwí giemi kabaxaldikuamak naxaldaldazhé nzha.
59 Ekí guaguenik ezuak ekí akbeyá:
—Nagapa maldeyaldí.
Guake akiyó:
—Duwe, migapa neyaldikuega, naldatshak axáñ misha najate numañ izhgatuwiñga, kagi izhgisha guakue maldajañgualdí.
60 Guake akiyó:
—Mieldekueki namak najañguagáldekueki aldunaldi shuane jana ne. Akna aikueja shuanekueki kagi ishkiyashaka majañgualdí. Ne ma zʉnake Saldiñga netshi Jateja káguba janshagatsaldi kaksanexaldixa kakbeyal maldeyaldí.
61 Guñguenik jiak ezuaja Duwek ekí akbeyá:
—Duwe, migapa neyaldikuega naldatshak, axáñ misha najúk zaldakue “neñkuge nzha” kakbeyal neyakue maldajañgualdí.
62 Ekí akbeyatshak akiyó:
—Mieldeki nagapa neyapanatshak jiaga, axáñ izhonane za jañgualga noxaldiák, aiki “Jate za ni naksanexaldí” ezuañgaba akldegazhé naldi na, Jate axazauwazháka naldaldixa nakldá —na kakbeyá.
✡9:2 9.1-2 Mlk 3.14-15
✡9:5 9.3-5 Lk 10.4-11; Ajsh 13.51
*9:7 9.7 Ai Eldodeki Duwe Jesú kukatshak baxañ izhonega naldazhé. Eñki Eldode Antipa.
✡9:8 9.7-8 Mal 4.5-6; Mt 16.14; Mlk 8.28; Lk 9.19
✡9:19 9.19 Mt 14.1-2; Mlk 16.14-15; Lk 9.7-8
✡9:20 9.20 Jñ 6.68-69
✡9:22 9.22 Lk 9.44; 18.31-33
✡9:24 9.23-24 Mt 10.38-39; Lk 14.27; 17.33; Jñ 12.24-25
✡9:26 9.26 Mt 10.33; Lk 12.9; 2Tm 2.12
†9:27 9.27 Sakí guashi guaklde tuexañki Mt 16.28 aldukseni tuakue.
‡9:30 9.30 Mueséki, Jateja ek zhinik guiyaba ajíkuek agenane. Eldiyaki, Jateja ek zhinik na ají múldigaba ajíkuek kagaskaitshixa nane.
✡9:35 9.35 Sal 2.7; Is 42.1; Mt 3.17; 12.18; Mlk 1.11; Lk 3.22
✡9:36 9.28-36 2Pe 1.16-17
✡9:46 9.46 Lk 22.24
✡9:48 9.48 Mt 10.40; Lk 10.16; Jñ 13.20
§9:49 9.49 Ai Juañ Duweja shaxaldixaga.
✡9:50 9.50 Mt 12.30; Lk 11.23
*9:53 9.53 Jate akldé akzamakga akzukuakueñkaki juldiúkueja Jeldusaldéñ ajañguatshak, Samaldia zaldakuejañki Jeldasím ajañguxa nak, Jeldusaldéñka aldeñkákue kepanasʉ́ñ kakzék.