1 Ginpamangkot si Esteban kang Pinakamataas nga Pari, “Matuod bala ang tanan nga ria?”

2 Nagsabat si Esteban, “Mga kabugtoan kag mga ginikanan, pamatii ninyo ako. Ang mahimayaun nga Dios nagpakita sa atun ulang nga si Abraham kang rugto pa tana nagaistar sa Mesopotamia, antes tana magsaylo sa Haran. 3 Nagkuon kana ang Dios, ‘Maghalin ikaw sa lugar nga dya kag bayai ang imong mga himata, kag mag-agto ikaw sa lugar nga akun itudo kanimo.’ 4 Amo to kag naghalin si Abraham sa lugar kang mga Caldeo kag nag-istar sa Haran. Kang napatay ang anang tatay, ginpasaylo tana kang Dios sa lugar nga dya nga amo run ang inyo ginaistaran kadya. 5 Wara tana gintugroan kang Dios bisan sandapal nga lupa nga makuon na nga ana. Pero nagsaad ang Dios nga itugro dya kana nga mangin ana kag kang anang mga linahi, bisan pa kato nga tinion wara pa tana ti bata. 6 Amo dya ang ginkuon kang Dios kana, ‘Ang imo mga linahi magaistar sa iba nga pungsod, kag pagahimoon sanda nga mga uripun kag pagapaantoson sa sulud kang 400 ka tuig. 7 Pero pagasilotan ko ang pungsod nga magauripun kananda, kag pagkatapos, magahalin sanda sa lugar nga to kag magasimba sanda kanakun sa lugar nga dya.’ 8 Naghimo ang Dios kang kasugtanan kay Abraham, kag ang tanda kang kasugtanan nga dya amo ang pagsirkom. Gani, kang may bata run si Abraham nga amo si Isaac, ginsirkom na dya sa ikawalo nga adlaw sa tapos dya mabata. Amo man to ang ginhimo ni Isaac sa anang bata nga si Jacob, kag amo man ang ginhimo ni Jacob sa anang napulo'g darwa ka mga kabataan nga atun mga kaulangan.

9 “Ang atun mga kaulangan nga to nahisa sa andang bugto nga si Jose. Gani ginbaligya nanda tana bilang uripun sa Ehipto. Pero ang Dios nagaimaw gid kana 10 kag ginhilway tana sa tanan na nga mga kabudlayan. Gintaw-an tana kang Dios kang mayad nga panimuut kag kaaram sa atubang ni Faraon nga hari kang Ehipto. Kag ginhimo tana ni Faraon bilang manugdumara kang bilog nga Ehipto kag kang anang bug-os nga panimalay. 11 Kar-on, nag-abot ang taggurutum sa bilog nga Ehipto kag sa Canaan, nga nagdara kang tuman nga kabudlayan. Ang atun mga kaulangan wara gid ti mabul-an kang pagkaun. 12 Kang pagkabati ni Jacob nga may pagkaun sa Ehipto, ginsugo na rugto ang anang kabataan nga atun mga kaulangan. Amo dya amo ang una nanda nga pag-agto sa Ehipto. 13 Sa ikarwa nanda nga pag-agto, nagpakilala kananda si Jose nga anda bugto, kag nakilal-an man ni Faraon ang panimalay ni Jose. 14 Dayon ginpaabat ni Jose si Jacob nga anang tatay kag ang anang bug-os nga panimalay; kapitoan kag lima sanda tanan. 15 Amo to kag nag-agto si Jacob sa Ehipto. Rugto tana napatay kag amo man ang atun mga kaulangan. 16 Gindara ang andang mga lawas pabalik sa Sikem. Rugto sanda ginlubung sa rulubngan nga ginbakal anay ni Abraham sa mga kabataan ni Hamor.

17 “Kang marapit run lang ang tion nga tumanun kang Dios ang anang ginsaad kay Abraham, tama run gid ka duro ang linahi kang atun mga kaulangan sa Ehipto. 18 Kang urihi, lain run ang hari nga naggahum sa Ehipto, nga wara makakilala kay Jose. 19 Gindayaan na ang atun mga kasimanwa kag nangin mapintas tana sa atun mga kaulangan. Ginpirit na sanda nga itapok ang andang mga lapsag agud to nga magkaramatay. 20 Sa amo man to nga tion, natawo si Moises, sangka lapsag nga nahamut-an kang Dios. Sa sulud kang tatlo ka bulan ginbatiti tana kang anang panimalay. 21 Kang gintapok tana kang anang mga ginikanan, ginbuul tana kang bayi nga bata ni Faraon kag ginpabahul kag ginkabig nga ana kaugalingun nga bata. 22 Ang tanan nga kinaaram kang taga-Ehipto gintudlo kay Moises, gani nangin sampatun tana, indi lamang sa paghambal kundi sa buhat man.”

23 “Kang magpang-edadun run tana kang kap-atan ka tuig, napinsaran na nga magbisita sa anang mga kapareho nga Israelenhun. 24 Nakita na ang isara kananda nga ginasakit kang sangka Ehiptohanun, gani nga gin-apinan na dya kag ginpatay na ang Ehiptohanun bilang pagtimalus. 25 Abi na nga mahangpan kang anang mga kapareho nga Israelenhun nga tana amo ang pagagamitun kang Dios sa paghilway kananda, pero wara nanda dya mahangpi. 26 Kang masunod nga adlaw, may nakita tana nga darwa ka Israelenhun nga nagaaway. Pasag-uliun na raad sanda nga nagakuon, ‘Mga amigo, pareho lang man kamo nga mga Israelenhun, andut nga nagaaway kamo?’ 27 Pero gintiklod si Moises kang isara nga amo ang nagaaway sa isara kag ginkun-an, ‘Sin-o ang naghimo kanimo nga magdumara kag maghukum kanamun? 28 Patyun mo man bala ako pareho kang imong ginhimo sa Ehiptohanun kahapon?’ 29 Pagkabati ni Moises ka dya nagpalagyo tana paagto sa Madian. Nagpangasawa tana rugto kag nangin tatay kang darwa ka bata nga laki.

30 “Pagkaligad kang kap-atan ka tuig, nagpakita kay Moises ang sangka anghel sa nagadaba-daba nga purongpong, rugto sa kamingawan marapit sa Bukid kang Sinai. 31 Natingala gid tana sa anang nakita. Kang ginaparapitan na run dya agud himutadan ka mayad, nabatian na ang limug kang Ginoo: 32 ‘Ako ang Dios kang imong mga kaulangan, ang Dios ni Abraham, Isaac, kag Jacob.’ Nagkurudug si Moises sa kahadluk kag wara run ti kaisug sa pagturuk. 33 Nagkuon ang Ginoo kana, ‘Huksa ang imo sandalyas tungud hay ang lugar nga dya nga imo ginatindugan balaan. 34 Nakita ko gid ang sobra nga pagpigus sa akun mga katawhan sa Ehipto, kag nabatian ko man ang anda nga pag-ugayung. Amo ria nga nag-abot ako sa paghilway kananda. Dali, sugoon ko ikaw nga mag-agto sa Ehipto.’

35 “Si Moises nga dya nga anda ginsikway kang magkuon sanda, ‘Sin-o ang naghimo kanimo nga magdumara kag maghukum kanamun?’ Tana man ang ginsugo kang Dios nga mangin manugdumara kag manughilway paagi sa pagbulig kang anghel nga nagpakita kana sa purongpong. 36 Tana ang nagpangulo kananda paggwa sa Ehipto. Naghimo tana kang mga milagro kag katingalahan nga mga butang sa Ehipto, kag sa Dagat nga Pula, kag sa kamingawan sa sulud kang 40 ka tuig. 37 Si Moises man nga dya ang naghambal sa mga katawhan kang Israel, ‘Ang Dios magapili para kaninyo kang sangka propeta nga rugyan mismo kaninyo magahalin, pareho kang ginhimo na kanakun.’ 38 Si Moises nga dya ang kaimaw kang katiringban kang Israel sa kamingawan, kag kang anghel nga nagpakighambal kana sa bukid kang Sinai, kag imaw man kang atun kaulangan. Tana ang nagbaton kang mga buhi nga Pulong kang Dios agud ipaalinton kanatun.

39 “Pero ang atun mga kaulangan indi gid magtuman kana. Ginsikway nanda tana, kag ang anda tana nga handum amo ang magbalik sa Ehipto. 40 Nagkuon sanda kay Aaron, ‘Himoi kami kang mga dios-dios nga amo ang magapanguna kanamun. Tungud hay kon parte tana kay Moises nga to nga nagdara kanamun paggwa sa Ehipto, wara kami kamaan kon naiwan run tana.’ 41 Amo run to ang tion nga naghimo sanda kang ribulto sa dagway kang tinday nga baka. Ginhaladan nanda dya kang inihaw nga mga sapat, kag nagsinadya sanda sa pagpadungug kang andang kaugalingun nga inobrahan. 42 Gani gintalikdan sanda kang Dios kag ginpabay-an run lang nga magsimba sa mga butang sa kahawaan. Amo gid dya ang nasulat sa libro kang mga propeta nga nagakuon,

44 “Kang rugto pa sa kamingawan ang atun mga kaulangan may torda sanda nga rugyan ang presensya kang Dios. Ang torda nga dya ginhimo suno sa ginsugo kang Dios kay Moises, kag suno man sa surondan nga ginpakita kana. 45 Kang urihi, ginpanubli dya kang andang mga kabataan, kag gindara nanda dya kang si Josue amo run ang nagapangulo kananda samtang ginabuul nanda ang mga kalupaan kang mga nasyon nga ginapanabog kang Dios. Ang torda nga dya nagpabilin rugto hasta sa tion ni David. 46 Nahamut-an gid kang Dios si David. Ginpangayo na nga tugotan tana nga magpatindug kang balay para sa Dios ni Jacob. 47 Pero si Solomon amo ang nagpatindug kang balay para sa Dios.

48 “Ugaring ang Labing Mataas nga Dios wara nagaistar sa mga balay nga hinimoan kang tawo. Pareho kang ginkuon anay kang Dios paagi sa anang propeta,

51 “Mga awut gid kamo ti ulo. Pareho gid kamo kang mga tawo nga wara nakakilala sa Dios. Indi gid kamo magpati kag wara kamo nagapamati sa anang mga Pulong. Pirme lang ninyo ginabatoan ang Balaan nga Ispirito. Kon ano ang ginhimo kang inyo mga kaulangan, amo man ang inyo ginahimo. 52 Sin-o lang bala nga propeta kauna nga wara ginhingabot kang inyo mga kaulangan? Ginpatay man gani nanda ang mga nagpanagna nahanungud kang pag-abot kang Matarung nga Surugoon kang Dios, nga inyo man tulad gintraidoran kag ginpatay. 53 Kamo ang nagbaton kang Kasugoan kang Dios nga gintao paagi sa mga anghel, pero wara man ninyo dya pagtumana.”

54 Pagkabati ka dya kang mga katapo kang konseho nagkurudug sanda sa tuman nga kaugut kana. 55 Pero si Esteban nga nagamhan kang Balaan nga Ispirito, nagtangra sa langit kag nakita na ang himaya kang Dios nga nagasidlak kag nakita na man si Jesus nga nagatindug sa tuo kang Dios. 56 Nagkuon si Esteban, “Turuka ninyo! Makita ko nga bukas ang langit kag ang Anak kang Tawo nagatindug sa tuo kang Dios!”

57 Gintakpan nanda ang andang mga talinga kag magsinggit kang matunog kag nagdinagusu sanda tanan paagto kay Esteban. 58 Dayon gin-guyod nanda tana pagwa sa syudad kag rugto ginpurolihan ka libag ka bato. Ang mga testigo kontra kana ginbilin nanda ang andang panaptun sa sangka pamatan-un nga ginahingaranan kay Saul. 59 Samtang ginabato nanda si Esteban, nagpangamuyo tana sa Ginoo nga nagakuon, “Ginoong Jesus, batona ang akun ispirito!” 60 Dayon nagluhod tana kag nagsinggit kang matunog, “Ginoo, indi sanda pagsukta kang sala nanda nga dya!” Sa tapos nga mahambal na dya, napatay tana.