1 Yẹ́sụ̃ kã Múngú ri zịị́ dẹẹ́, ĩri ní ngazú ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be, kộpi ní ẹlịzú mụzú ị́ꞌbụ́ŋá Kĩdĩrónĩ vé rĩ agásĩ álé ꞌdãá, kộpi ní cazú ọ́mvụ́ ĩ ní pẹtị õlívẽ* 18:1 Õlívẽ: Pẹtị õlívẽ vé rĩ, ĩri ꞌa ũꞌa be, ĩ ícó nya rá, ĩ ĩrivé ũꞌa zo ũdu rú, Yãhụ́dị̃ rĩ pi ri tị́bị́ áꞌdí ũdu rĩ sĩ, ãzini kộpi ri tõ lámbã agá, ãcí ꞌyũzú ãní. vé rĩ pi sazú rĩ gé. Kộpi ní fizú mụzú ọ́mvụ́ rĩ agá ꞌdãá.

2 Yụ́dã Yẹ́sụ̃ ã ũli ꞌbeépi rĩ nị̃ vũrã ꞌdãri rá, ãꞌdiãtãsĩyã Yẹ́sụ̃ pi ándúrú ri ĩ úmú ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be njị̃ị́ vũrã ꞌdãri gé. 3 Kúru Yụ́dã ní ãngáráwá Rómã vé rĩ pi ẽ drị̃ kozú mụzú ꞌbá riꞌbá Jó Múngú vé rĩ ũtẽꞌbá rĩ pi be ọ́mvụ́ rĩ agá ꞌdãá, atala atala rĩ pi drị̃gé rĩ pi Fãrụ́sị̃ rĩ pi be, ĩpẽkí ãngáráwá rĩ pi ímụ́zú Yẹ́sụ̃ ri rụngárá gá nĩ. Ãngáráwá rĩ pi ũꞌyũkí ãcí, uꞌdụkí lámbã, ãzini ngá ẹ̃ꞌdị́ vé ni pi ĩ drị́gé sĩ mụzú ĩndĩ.

4 Yẹ́sụ̃ nị̃ tã ímụ́ꞌbá ĩ ngaꞌbá ꞌî rụ́ꞌbá gá rĩ pi ãrẽvú céré rá. Yẹ́sụ̃ ní ĩfũzú ímụ́zú kộpi ẹndrẹtị gé nõó, ĩri ní kộpi zịzú kĩnĩ, “ꞌBá ĩmi ní rií ndãá rĩ ãꞌdi ꞌi?”

5 Ãngáráwá ĩ ní ĩpẽé rĩ pi ní újázú Yẹ́sụ̃ ní kínĩ, “ꞌBâ ri Yẹ́sụ̃ Nãzẽrétãgú rĩ ndã.”

Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “ꞌBá ĩmi ní rií ndãá rĩ ma ꞌi.” Yụ́dã Yẹ́sụ̃ ã ũli ꞌbeépi rĩ, tu pá kộpi ãsámvú gé ꞌdãá ĩndĩ. 6 Yẹ́sụ̃ kã ꞌyoó kộpi ní, “ꞌBá rĩ ma ꞌi,” kộpi sị̃kí úgóró sĩ úgóró sĩ uꞌdeé vũgá.

7 Yẹ́sụ̃ ní gõzú kộpi zịzú dị̃ị́ kĩnĩ, “ꞌBá ĩmi ní rií ndãá rĩ ãꞌdi ꞌi?”

Kộpi ní ꞌyozú kínĩ, “ꞌBâ ri Yẹ́sụ̃ Nãzẽrétãgú rĩ ndã.”

8 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Á lũ ĩmi ní rá, ꞌbá rĩ ma ꞌi. Ĩmi dõ ri ma ndã, lẽ ĩmi kukí ꞌbá adriꞌbée má be nõꞌbée ã dẹ̃kí ĩ ꞌdĩísĩ rá.” 9 Tã Yẹ́sụ̃ ní ꞌyoó, lẽ ꞌbá adriꞌbá ꞌí be ꞌdĩꞌbée ã dẹ̃kí ĩ ꞌdĩísĩ rá ꞌdĩri, ã sẽ rí tã ĩri ní ándúrú ꞌyoó kínĩ, “Á ku ꞌbá mí ní sẽé má ní rĩ pi fií tã ũnjí gé ku” ꞌdãri ã nga rí ꞌi fũú tị ni gé bẽsĩnĩ.

10 Sị̃mọ́nã Pétẽró adriípi ị́lị́ ãco be drị́gé rĩ ní ívé ị́lị́ ínjézú, ĩri ní átálágú ãmbúgú rĩ vé tụ́gẹ̃rị̃ ẽ bị́ drị́ ẹ̃ndẹ́pị gé rĩ gazú mvọ́rụ́ ꞌdezú vũgá ꞌdãá. Tụ́gẹ̃rị̃ rĩ ã rụ́ Málũkõ ꞌi.

11 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú Pétẽró ní kĩnĩ, “ꞌÍ su mívé ị́lị́ ãco ꞌdĩri gõó ívé kẽréwũ agá ꞌdãá ũzi! Mí ụ̃sụ̃, mí kĩnĩ, ĩzãngã má Ẹ́tẹ́pị ní tã ni útú kuú má ní ị́nọ́gọ́sị́ gí ꞌdĩri, ícó ma ị́sụ́ ku?”

12 Kúru ãngáráwá Rómã vé rĩ pi ĩvé ũgalaku ãmbúgú† 18:12 Ũgalaku ãmbúgú ãngáráwá rĩ pi vé rĩ: Ĩri ãngáráwá élĩfũ ãlu rĩ pi ẽ drị̃ koópi ni. rĩ be, Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé ꞌbá ãngũ ũtẽꞌbá rĩ pi be, kộpi ní Yẹ́sụ̃ ri rụzú úmbézú. 13 Drị̃drị̃ ni, kộpi jịkí ĩri mụzú Ãnásĩ ẹndrẹtị gé. Ãnásĩ ri Kãyáfã vé ẹ́nyẹ́pị. Ílí ꞌdãri gé, Kãyáfã ri átálágú ãmbúgú rú nĩ, Ãnásĩ ã vũrã gá. 14 Kãyáfã ꞌyo ándúrú Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé ꞌbá drị̃koma rú rĩ pi ní kĩnĩ, “ꞌBá tré pi ní ũdrãzú, múké ni, lẽ ꞌbá ãlu ã drã kộpi ã vũrã gá nĩ.”

15 Sị̃mọ́nã Pétẽró pi ní ꞌdezú mụzú ꞌbá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi vé ãzi be Yẹ́sụ̃ ã vụ́drị̃ gé sĩ. Átálágú ãmbúgú rĩ nị̃ ꞌbá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩípi ꞌdĩri rá, ꞌbá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩípi ꞌdĩri ꞌde mụzú Yẹ́sụ̃ ã vụ́drị̃ gé sĩ átálágú ãmbúgú rĩ vé jó ã bóró gá ꞌdãá. 16 ꞌBo Pétẽró áwí ívé rĩ tẽé kuú ãmvé kání rĩ vé kẹ̃ẹ́tịlé gá ꞌdãá. ꞌBá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi vé ãzi átálágú ãmbúgú rĩ ní nị̃ị́ rá rĩ ní ꞌi újázú gõzú kẹ̃ẹ́tịlé gá ꞌdãá, ĩri ní átázú mvá ũkú riípi kẹ̃ẹ́tịlé rĩ ũtẽépi rĩ be, mvá ũkú rĩ ní Pétẽró ri íjị́zú ífízú jó agá nõó.

17 Mvá ũkú kẹ̃ẹ́tịlé rĩ ũtẽépi rĩ ní Pétẽró ri zịzú kĩnĩ, “Mí adri nyo ꞌbá ágó ꞌdãri ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi vé ãzi ꞌi kuyé?”

Pétẽró ní újázú ĩri ní kĩnĩ, “ꞌBá rĩ adri ma ꞌi kuyé.”

18 Ãngũ rĩ ní igbeégbe rĩ sĩ, ãtíꞌbá ẹ̃zị́ ngaꞌbá rĩ pi, ũgalaku rĩ pi be ũdẽkí ãcí, kộpi tukí pá kuú ãcí rĩ ã gãrã gá sĩ kụ́rụ̃, rií ãcí rĩ yuú, Pétẽró tu pá kộpi ãsámvú gé ꞌdãá ĩndĩ ãcí rĩ yungárá gá.

19 Átálágú ãmbúgú Ãnásĩ ní Yẹ́sụ̃ ri zịzú ĩrivé ꞌbá ĩri ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ã tã sĩ, ãzini tã ĩri ní rií ímbá rĩ ã tã sĩ.

20 Yẹ́sụ̃ ní újázú ĩri ní kĩnĩ, “Má átá tã rĩ ꞌbá rĩ pi ní andrekelemgbe, á ri tã rĩ ímbá ꞌbá rĩ pi ní Jó Múngú ri Zịzú rĩ pi agásĩ, ãzini Jó Múngú vé rĩ agá, vũrã Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní rizú ĩ úmúzú rĩ pi gé sĩ, má úcí tã ãzi ãluŋáni kuyé. 21 Ngá mí ní ma zịzú rĩ ãꞌdi? ꞌÍ zị ꞌbá mávé tã yịꞌbá gí rĩ pi áyu, ꞌí zị kộpi tã má ní lũú kộpi ní rĩ sĩ, kộpi nị̃kí tã má ní ꞌyoó rĩ rá.”

22 Yẹ́sụ̃ kã tã rĩ ꞌyoó ꞌdĩri tị́nị, ꞌbá ãngũ ũtẽꞌbá rĩ pi vé ãlu ní Yẹ́sụ̃ ri sazú, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ngá mí ní tã újázú átálágú ãmbúgú rĩ ní ꞌdíni rĩ ãꞌdi?”

23 Yẹ́sụ̃ ní újázú ĩri ní kĩnĩ, “Á ꞌyo dõ tã ãzi ũnjí rá, ꞌí lũ tã ũnjí má ní ꞌyoó rĩ. Tã má ní ꞌyoó rĩ dõ pịrị, ngá mí ní ma sazú rĩ ãꞌdi?” 24 Ãnásĩ ní Yẹ́sụ̃ ri pẽzú mụzú átálágú ãmbúgú Kãyáfã vúgá ꞌdãá, ị́sụ́ úmbékí drị́ ni kú cí.

25 Sị̃mọ́nã Pétẽró kã rií pá tuú ãcí yungárá gá ꞌdãá, ꞌbá ꞌdĩꞌbée ã ụrụkọ ní gõzú ĩri zịzú dị̃ị́ kínĩ, “Mí adri nyo ágó rĩ vé ꞌbá ĩri ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi vé ãzi ꞌi kuyé?”

Pétẽró gã kĩnĩ, “ꞌBá rĩ adri ma ꞌi kuyé.”

26 Átálágú ãmbúgú rĩ vé tụ́gẹ̃rị̃ ꞌdãá anigé. Tụ́gẹ̃rị̃ ꞌdĩri, ĩri ágó Pétẽró ní bị́ ni lịị́ mvọ́rụ́ ꞌdãri vé máríté. Ĩri ní Pétẽró ri zịzú kĩnĩ, “Mí adri nyo ágó má ní ndreé Yẹ́sụ̃ be trụ́ ọ́mvụ́ agá ꞌdãri ꞌi kuyé?”

27 Pétẽró gã tã ꞌdĩri kpémgbélé kĩnĩ, “ꞌBá rĩ adri ma ꞌi kuyé.” Koro lõgúlõgú ní céré ꞌbezú.

28 Ụ̃ꞌbụ́tị kụ̃nị̃kụ̃nị̃, Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní Yẹ́sụ̃ rĩ íjị́zú Kãyáfã vé ãngá ꞌdãásĩ, kộpi ní ĩri jịzú mụzú ũgalaku Rómã vé ĩ ní zịị́ Pĩlátõ rĩ vé vũrã adrizú rĩ gé ꞌdãlé. Kộpi fikí caá vũrã rĩ gé ꞌdãlé kuyé, ãꞌdiãtãsĩyã kộpi lẽkí ĩ aꞌbií, ĩ adrikí rí ule, ĩ nyakí rí ãnyãngã ĩ ní áꞌdí Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ bẽnĩ. 29 Pĩlátõ ní fũzú mụzú Yãhụ́dị̃ rĩ pi vúgá ãmvé ꞌdãlé, ĩri ní kộpi zịzú kĩnĩ, “Tã ã pá ĩmi ní ágó nõri tõzú rĩ ãꞌdi?”

30 Kộpi ní újázú Pĩlátõ ní kínĩ, “Ágó ꞌdĩri ã ꞌo té dõ tã ũnjí kuyé, ꞌbá ícókí té ĩri íjị́ mí ẹndrẹtị gé ku.”

31 Pĩlátõ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi jịkí ĩri mụzú ꞌdãlé, ĩmi lịkí ĩrivé tã sụ̃ ĩmivé tãị́mbị́ ní lẽé rĩ tị́nị.”

Kộpi ní újázú Pĩlátõ ní kínĩ, “Tãị́mbị́ ꞌbávé Yãhụ́dị̃ vé rĩ ãꞌyĩ ꞌbá ní ꞌbá ãzi sẽzú ꞌdịzú drãzú ku.” 32 Tã ꞌdĩri nga ꞌi ꞌdíni, tã Yẹ́sụ̃ ní ọ́tụ́ ꞌyoó, ꞌi ímụ́ drã sụ̃ ꞌdĩri tị́nị ꞌdãri, ã nga rí ꞌi fũú tị ni gé bẽnĩ.

33 Pĩlátõ ní fizú gõzú jó agá ꞌdãá, ĩri ní Yẹ́sụ̃ ri zịzú ímụ́zú ꞌí vúgá nõó, ĩri ní ĩri zịzú kĩnĩ, “Mi ꞌbãgú Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé rĩ?”

34 Yẹ́sụ̃ ní újázú Pĩlátõ ní kĩnĩ, “Zịngárá mí ní ma zịzú ꞌdĩri, mí ígá ĩri mí drị̃gé yã, dõku ꞌbá ụrụkọ rikí átá ãní mâ rụ́ sĩ nĩ?”

35 Pĩlátõ ní újázú Yẹ́sụ̃ ní kĩnĩ, “Mí ụ̃sụ̃ ma Yãhụ́dị̃gú? Mívé ꞌbá rĩ pi, atala atala rĩ pi drị̃gé rĩ pi be, íjị́kí mi sẽé má drị́gé nĩ. Tã ũnjí mí ní ꞌoó rĩ ãꞌdi?”

36 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kĩnĩ, “Mãlũngã mávé rĩ adri nyọ̃ọ́kụ́ nõri vé ni kuyé. Mãlũngã mávé rĩ ã adri té dõ nyọ̃ọ́kụ́ nõri vé ni, mávé ꞌbá mâ pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi té ẹ̃ꞌdị́ ꞌdị ma ẹ́rị́zú ípázú Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé ambugu rĩ pi drị́gé sĩ rá. ꞌBo mãlũngã mávé rĩ adri nyọ̃ọ́kụ́ nõri vé ni kuyé.”

37 Pĩlátõ ní Yẹ́sụ̃ ri zịzú kĩnĩ, “Mi ꞌbãgú?”

Yẹ́sụ̃ ní újázú ĩri ní kĩnĩ, “Tã mí ní ꞌyoó kínĩ, ma ꞌbãgú ꞌdĩri, ĩri tã áda, tịkí ma nyọ̃ọ́kụ́ nõri drị̃gé tã ã pá ãlu sĩ, má ímụ́ tã áda rĩ ũlũú. ꞌBá tã áda ꞌoópi rĩ, ĩri mávé tã yị rá.”

38 Pĩlátõ ní Yẹ́sụ̃ ri zịzú kĩnĩ, “ꞌBá rĩ ícó tã áda rĩ nị̃ ámá íngóni?”

Pĩlátõ ní gõzú fũzú ãmvé ꞌdãá, ĩri ní ꞌyozú Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní kĩnĩ, “Má ị́sụ́ tã ãzi ũnjí ágó nõri rụ́ꞌbá gá kuyé.

39 “ꞌBo ĩmi Yãhụ́dị̃ rú, ĩmivé mẽrẽ gá, Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ gé, ĩmi lẽkí ã trũkí ĩmi ní ꞌbá ĩ ní ꞌyĩí kuú jó ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agá ni ãlu sẽé. Ĩmi lẽkí mâ ĩtrũ ĩmi ní ꞌbãgú Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé rĩ sẽé?”

40 Kộpi ní ọ́ꞌụ́zú ụ́ꞌdụ́kọ́ be ụrụ ꞌdãá kínĩ, “Kuyé, adri ĩri ꞌi ku! ꞌÍ sẽ ꞌbá ní Bãrãbã ri áyu.” Bãrãbã ri ꞌbá ũnjí, ĩri ꞌbá waápi ãríꞌbá rú ni.