3
Yũwánĩ Bãtízĩmũ sẽépi rĩ vé tị sẽngárá
(Mãtáyo 3:1-12; Mãrákõ 1:1-8; Yũwánĩ 1:19-28)
1 ꞌBãgú ãmbúgú Rómã vé Tị̃bẹ́rị̃yã rụ mãlũngã rĩ caá ílí mụdrị́ drị̃ ni tọ̃wụ́, ị́sụ́zú Pónítĩyõ Pĩlátõ ri gávãnã ãngũ Yụ̃dáyã vé rĩ agá, Ẽródẽ* 3:1 ꞌBãgú Ẽródẽ: Ẽródẽ ꞌdĩri Ẽródẽ Ãnĩtípã ꞌi, ĩri Ẽródẽ Ãmbúgú rĩ vé mvá. ꞌÍ lã Mãtáyo 14:1; Mãrákõ 6:14; Lúkã 3:1; Ẹ̃zị́ 4:27. Sâ ĩ ní Yẹ́sụ̃ ri tịzú rĩ gé, Ẽródẽ Ãmbúgú ꞌdĩri rụ ãngũ rĩ nĩ. ꞌÍ lã Mãtáyo 2:1-8; Lúkã 1:5. Vụ́drị̃ ni gé, ꞌbãgú ãzi anigé rụ́ ni Ẽródẽ Ãgị̃rị́pã, ĩri Ẽródẽ Ãmbúgú rĩ vé mvá vé mvá. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 12:1-13:1. rụ ãngũ Gãlĩláyã vé rĩ nĩ. Ẽródẽ ẹ́drị́pị Pĩlípũ rụ ãngũ Ĩtúrĩyã vé rĩ pi Tũrãkõnítĩ vé rĩ be, Lĩsánĩyãsĩ rụ ívé rĩ ãngũ Ãbĩlénẽ vé rĩ. 2 Lókí ꞌdãri gé, Ãnásĩ pi Kãyáfã be, kộpi atala ambugu, ụ́ꞌdụ́kọ́ Múngú vé rĩ ní ícázú Zãkãríyã mvọ́pị Yũwánĩ vúgá ãngũ ãꞌwí cínyáfã rú rĩ agá ꞌdãá. 3 Yũwánĩ ní mụzú yị̃ị́ Yárídénĩ vé rĩ ẽ mịlé gá sĩ, ri tị sẽé mụzú ꞌbá rĩ pi ní kĩnĩ, ꞌbá rĩ pi ã újákí ẹ́sị́, kộpi ã rụkí bãtízĩmũ, Múngú ã trũ rí kộpi ĩvé ũnjĩkãnyã agásĩ rá. 4 Tã ꞌdĩri nẹ́bị̃ Ĩsáyã sĩ ọ́tụ́ ị́nọ́gọ́sị́ ívé búkũ agá kĩnĩ,
“Ụ́ꞌdụ́kọ́ ꞌbá ãzi vé ni ri ọ́ꞌụ́ ãngũ ãꞌwí cínyáfã rú rĩ agá ꞌdãá, kĩnĩ,
‘Ĩmi údékí lẹ́tị Úpí ní,
ĩmi útúkí lẹ́tị ĩrivé rĩ ã adri pịrị.
5 Ĩmi ọ́tụ́kí ãngũ ị́ꞌbụ́ŋá rú rĩ pi rá,
ĩmi udịkí írã rĩ pi, ãzini ĩmi gakí ãngũ ánga rú rĩ pi, ã adri kpãkpã,
ĩmi útúkí lẹ́tị gõrõŋõ rú rĩ pi ẽ ícá pịrị,
ĩmi ọ́tụ́kí lẹ́tị ꞌbụ́ rú rĩ pi ícá kpãkpã.
6 ꞌBá rĩ pi ímụ́ ũkpõ Múngú ní ãngũ pazú rĩ ndre ĩ mị sĩ.’ ” 3:6 Ĩsáyã 40:3-5
7 ꞌBá bị́trị́ká ímụ́kí, kộpi lẽkí Yũwánĩ ã sẽ ĩ ní bãtízĩmũ,† 3:7 Bãtízĩmũ: Ĩ ri ꞌbá rĩ pi ní bãtízĩmũ sẽ lũzú kínĩ, kộpi újákí ẹ́sị́ ĩvé ũnjĩkãnyã agásĩ gí, kộpi ẹ̃ꞌyị̃kí Múngú ri gí. Yũwánĩ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi adriꞌbée sụ̃ ị̃nị̃ tị́nị ꞌdĩꞌbée, ãꞌdi ĩmgbẽ ĩmî mị ápázú Múngú vé jĩkó úmvúlésĩ ímụ́pi drị̃drị̃ ꞌdĩlé rĩ gé sĩ nĩ? 8 Lẽ ĩmi ꞌokí tã lũúpi ꞌyozú kínĩ, ádarú ĩmi újákí ẹ́sị́ ĩmivé ũnjĩkãnyã agásĩ gí ni áyu, lẽ ĩmi rikí ꞌyoó, Ãbũrámã ri ĩmi ẹ́ꞌbị́pị ꞌdíni ku. Á ꞌyo ĩmi ní ꞌdíni, Múngú ri ícó írã anjiŋá ꞌdĩꞌbée újá ufu anjiŋá Ãbũrámã vé ni‡ 3:8 Anji Ãbũrámã vé ni: ꞌBá ụrụkọꞌbée ụ̃sụ̃kí kínĩ ĩ dõ anji Ãbũrámã vé ni, Múngú ri ícó ĩ pa rá. rú rá. 9 Múngú íꞌdụ́ ụ̃bọ́lụ́ pẹtị ã úlá ugazú rĩ ꞌí drị́gé gí, pẹtị ꞌaꞌbée ũꞌa be múké ku rĩ pi ãrẽvú céré ĩ uga vũgá, ĩ kộpi ꞌdụ úꞌbé ãcí agá.”
10 ꞌBá bị́trị́ká rĩ pi ní Yũwánĩ ri zịzú kínĩ, “Kúru lẽ ꞌbâ ꞌokí ãꞌdi?”
11 Yũwánĩ ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “ꞌBá rĩ dõ bõngó be ị̃rị̃, ã sẽ ãlu ni ꞌbá bõngó ãkó rĩ ní, ꞌbá rĩ dõ ãnyãngã be, ã sẽ ãnyãngã ꞌbá ãnyãngã ãkó rĩ ní.”
12 ꞌBá mũfẽngã umbe jezú rĩ uꞌdụꞌbá rĩ pi§ 3:12 ꞌBá mũfẽngã uꞌdụꞌbá rĩ pi: ꞌBá mũfẽngã uꞌdụꞌbá ꞌdĩꞌbée, kộpi Yãhụ́dị̃ riꞌbá mũfẽngã uꞌdụꞌbá ꞌbãgú ãmbúgú Rómã vé rĩ ní rĩ. Kộpi ri mũfẽngã rĩ uꞌdụ ãmbúgú ꞌbãgú rĩ ní ꞌyoó kộpi ã uꞌdụkí rĩ ndẽ. ímụ́kí kpá Yũwánĩ vúgá, Yũwánĩ ã sẽ ĩ ní bãtízĩmũ. Kộpi ní ĩri zịzú kínĩ, “Ímbápi, kúru lẽ ꞌbâ ꞌokí ãꞌdi?”
13 Yũwánĩ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Lẽ ĩmi uꞌdụkí mũfẽngã rĩ ꞌbá rĩ pi vúgá sĩ sụ̃ tãị́mbị́ ní lẽé rĩ tị́nị, ã uꞌdụkí ãndõ be ku.”
14 Ãngáráwá ụrụkọ ímụ́kí kpá Yũwánĩ ri zịị́ kínĩ, “Kúru lẽ ꞌbâ ꞌokí ãꞌdi?”
Ĩri ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “Ẽ ẹ́rị́kí ꞌbá ãzi ã ngá ũkpõ sĩ ku, ãzini ã tõkí ꞌbá ãzi ũnjõ sĩ ku, lẽ ĩmi adrikí ãyĩkõ sĩ ngá ĩ ní ĩmi ũfẽzú rĩ sĩ.”
15 ꞌBá rĩ pi rikí céré ẹ́sị́ ꞌbãá Kúrísítõ ri ũtẽzú, kộpi rikí ụ̃sụ̃ụ́ ĩ ẹ́sị́ agá ꞌdãlé kínĩ, déna Yũwánĩ ri Kúrísítõ ꞌi.
16 Yũwánĩ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ma ri ĩmi ní bãtízĩmũ rĩ sẽ yị̃ị́ sĩ. ꞌBo ꞌbá ãzi ri ímụ́ vúlé ꞌdĩíꞌdĩ, ĩrivé ãmbũgũ ndẽ mávé rĩ rá. Má ícó ĩrivé ngá pá gá rĩ vé bãá ọyụụ́ bã ku. Ĩri ímụ́ ĩmi ní bãtízĩmũ sẽ ũkpõ Índrí Uletere rĩ vé rĩ sĩ, ãzini ãcí sĩ. 17 Ĩri kọ́bị be drị́gé ãnyá ụ́ꞌbị́zú ãní, ĩri ãnyá rĩ ụ́ꞌbị́, ĩri ãnyá rĩ vé fí* 3:17 Ãnyá rĩ vé fí, ãzini ꞌbí ni: Ãnyá rĩ vé fí, ĩri ꞌbá Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí rĩ pi, ꞌbí ni, ĩri ꞌbá Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá kuyé rĩ pi. dã ĩrá agá, ĩri ꞌbí ni zã ve ãcí drãápi ku ni sĩ.” 18 Yũwánĩ ũlũ Múngú vé ụ́ꞌdụ́kọ́ múké rĩ ꞌbá rĩ pi ní lẹ́tị be ãndíãndí.
19 ꞌBo Yũwánĩ ní Ẽródẽ ẽ drị̃ ínjázú ĩri ní ẹ́drị́pị Pĩlípũ vé ũkú Ẽrõdíyã ri ꞌdụụ́ ꞌí ní ũkú rú rĩ sĩ, ãzini ĩri ní tã ũnjí ꞌoó tré rĩ sĩ. 20 Ẽródẽ gõ ũnjĩkãnyã ãzi ꞌoó agaá rá, ꞌdụ Yũwánĩ ri ꞌbeé jó ãngũ ũꞌyĩzú rĩ agá.
Yũwánĩ sẽ Yẹ́sụ̃ ní bãtízĩmũ
(Mãtáyo 3:13-17; Mãrákõ 1:9-11)
21 Sâ Yũwánĩ ní rizú ꞌbá rĩ pi ní bãtízĩmũ sẽzú rĩ gé, sẽ kpá Yẹ́sụ̃ ní bãtízĩmũ ĩndĩ. Yũwánĩ kã rií Múngú ri zịị́, ꞌbụ̃ ní ꞌi zị̃zú, 22 Índrí Uletere rĩ ní ísị́zú ímụ́zú sụ̃ ãmámũ tị́nị, úrízú Yẹ́sụ̃ drị̃gé. Kúru ụ́ꞌdụ́kọ́ ní íkụ́zú ꞌbụ̃ gé ꞌdãásĩ kĩnĩ, “Mi Mvá mávé ni, á lẽ mi ambamba, ma ãyĩkõ sĩ mí sĩ.”
Ẹ́ꞌbị́pị́ị Yẹ́sụ̃ vé rĩ pi
(Mãtáyo 1:1-17)
23 Yẹ́sụ̃ kã ívé ẹ̃zị́ íꞌdó, ị́sụ́ ĩrivé ílí ri ílókõ ca pụ̃kụ́ na. ꞌBá rĩ pi céré ụ̃sụ̃kí kínĩ, ĩri Yõsépã ã mvá,
Yõsépã ri Hélĩ ã mvá, 24 Hélĩ ri Mãtátã ã mvá,
Mãtátã ri Lẹ́vị̃ ã mvá, Lẹ́vị̃ ri Mẽlékĩ ã mvá,
Mẽlékĩ ri Yãnáyĩ ã mvá, Yãnáyĩ ri Yõsépã ã mvá,
25 Yõsépã ri Mãtãtíyã ã mvá, Mãtãtíyã ri Ãmósã ã mvá,
Ãmósã ri Nãhúmũ ã mvá, Nãhúmũ ri Ẽsélĩ ã mvá,
Ẽsélĩ ri Nãgáyĩ ã mvá, 26 Nãgáyĩ ri Mátã ã mvá,
Mátã ri Mãtãtíyã ã mvá, Mãtãtíyã ri Sẽmẽyínĩ ã mvá,
Sẽmẽyínĩ ri Yõsékẽ ã mvá, Yõsékẽ ri Yódã ã mvá,
27 Yódã ri Yõnánã ã mvá, Yõnánã ri Résã ã mvá,
Résã ri Zẽrũbãbélã ã mvá, Zẽrũbãbélã ri Sãlĩtĩyélẽ ã mvá,
Sãlĩtĩyélẽ ri Nérĩ ã mvá, 28 Nérĩ ri Mẽlékĩ ã mvá,
Mẽlékĩ ri Ádĩ ã mvá, Ádĩ ri Kõsámã ã mvá,
Kõsámã ri Ẽlẽmãdámã ã mvá, Ẽlẽmãdámã ri Érẽ ã mvá,
29 Érẽ ri Yósũwã ã mvá, Yósũwã ri Ẽlĩzérẽ ã mvá,
Ẽlĩzérẽ ri Yõrímã ã mvá, Yõrímã ri Mãtátã ã mvá,
Mãtátã ri Lẹ́vị̃ ã mvá, 30 Lẹ́vị̃ ri Sĩmĩyónã ã mvá,
Sĩmĩyónã ri Yụ́dã ã mvá, Yụ́dã ri Yõsépã ã mvá,
Yõsépã ri Yõnámũ ã mvá, Yõnámũ ri Ẽlĩyãkímã ã mvá,
31 Ẽlĩyãkímã ri Mẽléyã ã mvá, Mẽléyã ri Ménã ã mvá,
Ménã ri Mãtátã ã mvá, Mãtátã ri Nãtánã ã mvá,
Nãtánã ri Dãwụ́dị̃ ã mvá, 32 Dãwụ́dị̃ ri Yésẽ ã mvá,
Yésẽ ri Õbédẽ ã mvá, Õbédẽ ri Bõójã ã mvá,
Bõójã ri Sãlĩmónĩ ã mvá, Sãlĩmónĩ ri Nãsónã ã mvá,
33 Nãsónã ri Ãmĩnãdábã ã mvá, Ãmĩnãdábã ri Ãdĩmínĩ ã mvá,
Ãdĩmínĩ ri Ãrínĩ ã mvá, Ãrínĩ ri Ẽzĩrónã ã mvá,
Ẽzĩrónã ri Pẽrézĩ ã mvá, Pẽrézĩ ri Yụ́dã ã mvá,
34 Yụ́dã ri Yõkóbũ ã mvá, Yõkóbũ ri Ĩsákㆠ3:34 Ĩsákã: Ĩsákã ri mvá Múngú ní ẹzịị́ Ãbũrámã ní rĩ. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 17-35. ã mvá,
Ĩsákã ri Ãbũrámã ã mvá, Ãbũrámã ri Térã ã mvá,
Térã ri Nãhórã ã mvá, 35 Nãhórã ri Sẽrúgã ã mvá,
Sẽrúgã ri Réwũ ã mvá, Réwũ ri Pẽlégẽ ã mvá,
Pẽlégẽ ri Ẽbérẽ ã mvá, Ẽbérẽ ri Sélã ã mvá,
36 Sélã ri Kãyĩnánã ã mvá, Kãyĩnánã ri Ãrĩpãkãsádã ã mvá,
Ãrĩpãkãsádã ri Sémẽ ã mvá, Sémẽ ri Núwã ã mvá,
Núwã ri Lẽmékẽ ã mvá, 37 Lẽmékẽ ri Mẽtũsélã ã mvá,
Mẽtũsélã ri Ẽnókã ã mvá, Ẽnókã ri Yãrédẽ ã mvá,
Yãrédẽ ri Mãhãlãlélĩ ã mvá, Mãhãlãlélĩ ri Kẽnánã ã mvá,
38 Kẽnánã ri Ẽnósã ã mvá, Ẽnósã ri Sétẽ ã mvá,
Sétẽ ri Ãdám㇠3:38 Ãdámã: Ãdámã ri ꞌbá Múngú ní íꞌdó gbií drị̃drị̃ rĩ. Ĩri ẹ́tẹ́pị ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi vé ni céré. Ĩrivé ũkú Évã ri ẹ́ndrẹ́pị ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi vé ni céré. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 1-5. ã mvá, Ãdámã ri, Múngú gbi ĩri nĩ.
*3:1 3:1 ꞌBãgú Ẽródẽ: Ẽródẽ ꞌdĩri Ẽródẽ Ãnĩtípã ꞌi, ĩri Ẽródẽ Ãmbúgú rĩ vé mvá. ꞌÍ lã Mãtáyo 14:1; Mãrákõ 6:14; Lúkã 3:1; Ẹ̃zị́ 4:27. Sâ ĩ ní Yẹ́sụ̃ ri tịzú rĩ gé, Ẽródẽ Ãmbúgú ꞌdĩri rụ ãngũ rĩ nĩ. ꞌÍ lã Mãtáyo 2:1-8; Lúkã 1:5. Vụ́drị̃ ni gé, ꞌbãgú ãzi anigé rụ́ ni Ẽródẽ Ãgị̃rị́pã, ĩri Ẽródẽ Ãmbúgú rĩ vé mvá vé mvá. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 12:1-13:1.
3:6 3:6 Ĩsáyã 40:3-5
†3:7 3:7 Bãtízĩmũ: Ĩ ri ꞌbá rĩ pi ní bãtízĩmũ sẽ lũzú kínĩ, kộpi újákí ẹ́sị́ ĩvé ũnjĩkãnyã agásĩ gí, kộpi ẹ̃ꞌyị̃kí Múngú ri gí.
‡3:8 3:8 Anji Ãbũrámã vé ni: ꞌBá ụrụkọꞌbée ụ̃sụ̃kí kínĩ ĩ dõ anji Ãbũrámã vé ni, Múngú ri ícó ĩ pa rá.
§3:12 3:12 ꞌBá mũfẽngã uꞌdụꞌbá rĩ pi: ꞌBá mũfẽngã uꞌdụꞌbá ꞌdĩꞌbée, kộpi Yãhụ́dị̃ riꞌbá mũfẽngã uꞌdụꞌbá ꞌbãgú ãmbúgú Rómã vé rĩ ní rĩ. Kộpi ri mũfẽngã rĩ uꞌdụ ãmbúgú ꞌbãgú rĩ ní ꞌyoó kộpi ã uꞌdụkí rĩ ndẽ.
*3:17 3:17 Ãnyá rĩ vé fí, ãzini ꞌbí ni: Ãnyá rĩ vé fí, ĩri ꞌbá Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí rĩ pi, ꞌbí ni, ĩri ꞌbá Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá kuyé rĩ pi.
†3:34 3:34 Ĩsákã: Ĩsákã ri mvá Múngú ní ẹzịị́ Ãbũrámã ní rĩ. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 17-35.
‡3:38 3:38 Ãdámã: Ãdámã ri ꞌbá Múngú ní íꞌdó gbií drị̃drị̃ rĩ. Ĩri ẹ́tẹ́pị ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi vé ni céré. Ĩrivé ũkú Évã ri ẹ́ndrẹ́pị ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi vé ni céré. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 1-5.