1 Má ẹ́drị́pị́ị má ọ́mvụ́pị́ị, á lẽ ĩmi ígákí ụ́ꞌdụ́kọ́ ọ́tụ́ má ní ũlũú ĩmi ní, ĩmi ní ẹ̃ꞌyị̃ị́, ĩmi ní pá tuzú tị́tị́ ĩmivé ẹ̃ꞌyị̃ngárá agá ꞌdãri. 2 Ĩmi ꞌdụkí dõ ụ́ꞌdụ́kọ́ múké má ní ũlũú ĩmi ní ꞌdĩri ꞌbãá ĩmî ẹ́sị́ agá rá, ĩmi pangárá ị́sụ́ rá, ĩmi ꞌdụkí dõ ꞌbãá ĩmî ẹ́sị́ agá kuyé, ẹ̃ꞌyị̃ngárá ĩmivé rĩ adri ẹ̃zị́ ãkó.

3 Ụ́ꞌdụ́kọ́ múké tã be agaápi rá ĩ ní ũlũú má ní rĩ, má ũlũ ĩmi ní rá. Ụ́ꞌdụ́kọ́ múké tã be agaápi rá rĩ kĩnĩ, Kúrísítõ drã ꞌbávé ũnjĩkãnyã ã tã sĩ, sụ̃ Búkũ Múngú vé rĩ ní ꞌyoó rĩ tị́nị, 4 sị̃kí ĩri ꞌbụ́ agá, ụ́ꞌdụ́ na ni gé, íngá gõó ídri rú drãngárá gálésĩla rá, sụ̃ ĩ ní sĩí Búkũ Múngú vé rĩ agá rĩ tị́nị. 5 Índré Pétẽró ẹndrẹtị gé, ãzini índré ĩrivé ꞌbá mụdrị́ drị̃ ni ị̃rị̃ rĩ pi ẹndrẹtị gé. 6 ꞌDĩri ã vụ́drị̃ gé, gõ índré ꞌbá ĩri ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ẹndrẹtị gé, ꞌbá rĩ pi vé kãlãfe aga mụ̃dụ̃rụ̃lụ̃ tọ̃wụ́ rĩ rá. ꞌBá ꞌdĩꞌbée ãsámvú gé, ꞌbá kárákará ni pi drĩ ídri rú, ꞌbo ụrụkọꞌbée ũdrãkí gí. 7 Ĩri ní kpá gõzú índrézú Yõkóbũ ẹndrẹtị gé.* 15:7 Yõkóbũ: Yõkóbũ cápĩtã ꞌdĩri agá rĩ ĩri Yẹ́sụ̃ vé ẹ́drị́pị, ĩri ꞌbá Yẹ́sụ̃ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí Yẹ̃rụ́sãlémã gá rĩ pi vé drị̃koma. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 15:12-21; 21:18-19; Gãlãtị́yã 1:19. Kúru ĩri ní gõzú índrézú ꞌbá áyúãyũ rĩ pi ẹndrẹtị gé céré. 8 Ụ̃dụ̃ ni gé, ĩri ní kpá gõzú índrézú má ẹndrẹtị gé,† 15:8 Ĩri ní kpá gõzú índrézú má ẹndrẹtị gé: Yẹ́sụ̃ iꞌda ꞌi Páũlũ ẹndrẹtị gé ị́sụ́ ãkũdẽ ĩri ri ꞌbá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ọ̃cụ̃. ꞌÍ lã Ẹ̃zị́ 9:1-6. má adri sụ̃ mváŋá ĩ ní tịị́, mbãá ni ícópi kuyé rĩ tị́nị.

9 Mávé tã índré kuú mãdãŋáŋá ꞌbá áyúãyũ rĩ pi ãsámvú gé, ícókí ma zịị́ ꞌbá áyúãyũ ni ku, ãꞌdiãtãsĩyã á sẽ ĩzãngã ꞌbá Múngú vé rĩ pi ní ambamba. 10 ꞌBo Múngú vé ẹ́sị́ múké rĩ sĩ, sẽ má ní ícázú ꞌbá áyúãyũ ni rú nóni ãní, ĩrivé ẹ́sị́ múké ĩri ní ꞌbãá má ní rĩ drã kána kuyé. Á nga ẹ̃zị́ ũkpõ sĩ, aga ꞌbá áyúãyũ ụrụkọꞌbée vé rĩ rá, ꞌbo á nga ẹ̃zị́ rĩ mâ ngúlúpí sĩ nĩ kuyé, ẹ́sị́ múké Múngú vé rĩ sẽ ma ẹ̃zị́ rĩ ngaá nĩ. 11 Má ũlũ dõ ụ́ꞌdụ́kọ́ Múngú vé rĩ nĩ, dõku kộpi ũlũkí dõ nĩ, ꞌbâ céré ri ụ́ꞌdụ́kọ́ Múngú vé ãlu ãlu ꞌdĩri ũlũ, ĩmi ní ẹ̃ꞌyị̃ị́ gí ꞌdĩ.

12 ꞌBá ũlũkí dõ kínĩ Kúrísítõ íngá gõó ídri rú drãngárá gálésĩla rá pírí, ĩmi ụrụkọ ri ꞌyo ꞌbá ũdrãꞌbá gí rĩ pi ícókí íngá gõó ídri rú ku ãsĩ? 13 ꞌBá ãzi ícó dõ íngá drãngárá gálésĩ ku, ícókí té Kúrísítõ ri ingaá gõó ídri rú drãngárá gálésĩla ku. 14 ꞌBo ẽ ingakí té dõ Kúrísítõ ri gõó ídri rú drãngárá gálésĩla kuyé, tị ꞌbá ní ũlũú ꞌdĩri ẹ̃zị́ ãkó, ãzini ĩmivé ẹ̃ꞌyị̃ngárá ꞌdĩri ẹ̃zị́ ãkó. 15 ꞌBá ũdrãꞌbá gí rĩ pi ingakí dõ kộpi gõó ídri rú drãngárá gálésĩ ku, tã ꞌbá ní ꞌyoó Múngú inga Kúrísítõ ri gõó ídri rú drãngárá gálésĩla gí ꞌdĩri, ĩri té adri ũnjõ. Múngú ẽ inga té dõ ĩri kuyé, ingakí té ꞌbá ũdrãꞌbá gí rĩ pi ku. 16 ꞌBá ũdrãꞌbá gí rĩ pi ingakí dõ kộpi gõó ídri rú ku, ĩri lũ kínĩ ingakí Kúrísítõ ri gõó ídri rú kuyé. 17 Ingakí dõ Kúrísítõ ri gõó ídri rú drãngárá gálésĩ kuyé, ĩmivé ẹ̃ꞌyị̃ngárá ꞌdĩri ẹ̃zị́ ãkó, ĩmi drĩ ĩmivé ũnjĩkãnyã agá ũgõgõ. 18 Ĩri té lũ kínĩ ꞌbá ũdrãꞌbá Kúrísítõ agá rĩ pi mụ ãcí gé. 19 ꞌBá ꞌbãkí dõ ẹ́sị́ Kúrísítõ drị̃gé ꞌyéŋá ꞌbá ní ãyĩkõ ị́sụ́zú ãní vũ drị̃gé nõgó, ĩzãngã ꞌbávé rĩ aga rá, ĩri ꞌbá vũ drị̃gé nõgó rĩ pi vé rĩ ndẽ.

20 ꞌBo ádarú Múngú inga Kúrísítõ ri gõó ídri rú drãngárá gálésĩla rá, adri sụ̃ úri ĩfũúpi drị̃drị̃ rĩ tị́nị, ꞌdĩri lũ ꞌbá ní uletere ꞌyozú kínĩ, ĩri ímụ́ ꞌbá ũdrãꞌbá gí rĩ pi inga gõ ídri rú rá. 21 ꞌBá ãlu íjị́ drã vũ drị̃gé nõgó nĩ, ꞌbá ãlu zị̃ ꞌbá ní lẹ́tị úmvúlésĩ ꞌbâ ingazú gõzú ídri rú drãngárá gálésĩ rĩ nĩ. 22 Ãdám㇠15:22 Ãdámã: Ãdámã ri ꞌbá Múngú ní íꞌdó gbií drị̃drị̃ rĩ. Ĩri ẹ́tẹ́pị ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi vé ni céré. Ĩrivé ũkú Évã ri ẹ́ndrẹ́pị ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi vé ni céré. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 1-5. íjị́ drã ꞌbá drị̃gé, ꞌbâ céré ũdrãdrã, kúru Kúrísítõ ã tã sĩ, ĩ ímụ́ ꞌbâ inga gõ ídri rú drãngárá gálésĩla rá. 23 ꞌBo ꞌbâ ri íngángárá rĩ vé sâ tẽ, Kúrísítõ íngá gõó ídri rú drãngárá gálésĩ drị̃drị̃ gí, úmvúlésĩ kãdõ ĩgõó, ĩ ímụ́ ĩrivé ꞌbá rĩ pi inga gõ ídri rú. 24 Kúru Kúrísítõ kãdõ ímụ́ ũkpõ índrí ũnjí rĩ pi vé rĩ ndẽé céré, vụ́drị̃ ni gé, ụ́ꞌdụ́ ụ̃dụ̃ vé rĩ kúru ícá, ĩri kúru mãlũngã rĩ ẹzị gõ Ẹ́tẹ́pị Múngú drị́gé. 25 Kúrísítõ ri mãlũngã rĩ rụ cĩmgbá cazú ĩri ní pá ꞌbãzú ívé ariꞌba rĩ pi drị̃gé céré. 26 Ãríꞌbá ụ̃dụ̃ ĩ ní ímụ́ ꞌdịị́ drãá rĩ, ĩri drã ꞌi. 27 Ãꞌdiãtãsĩyã sĩkí búkũ Múngú vé rĩ agá kínĩ, “Múngú sẽ ĩri ní ũkpõ adrizú ãmbúgú ngá rĩ pi drị̃gé céré.” 15:27 Sãwụ́mã 8:6 Tã ꞌdĩri lũ uletere ꞌyozú kínĩ, Múngú adri Kúrísítõ ã pálé gá ku, ãꞌdiãtãsĩyã Múngú ꞌbã ngá rĩ pi ãrẽvú céré Kúrísítõ ã pálé gá nĩ. 28 Ngá rĩ pi ãrẽvú céré ꞌbãkí dõ Mvá Múngú vé rĩ ã pálé gá gí, Mvá rĩ gõ ꞌi ꞌbã Múngú ngá rĩ pi ãrẽvú ꞌbãápi céré ꞌî ã pálé gá rĩ ã pálé gá. Kúru ũkpõ Múngú vé rĩ gõ adri ngá rĩ pi drị̃gé vũrã gá sĩ céré.

29 Ingakí dõ ꞌbá ũdrãꞌbée gí rĩ pi gõó ídri rú drãngárá gálésĩ ku pírí, ngá ĩ ní rizú bãtízĩmũ sẽzú ꞌbá rĩ pi ní ꞌbá ũdrãꞌbée gí rĩ pi pazú rĩ ãꞌdi? ꞌBá ũdrãꞌbá gí rĩ pi íngákí dõ gõó ídri rú drãngárá gálésĩ ku pírí, ngá ĩ ní rizú bãtízĩmũ sẽzú ꞌbá rĩ pi ní kộpi ã tã sĩ rĩ ãꞌdi? 30 Ngá ꞌbá ní rizú ꞌbâ sẽzú ĩzãngã nyazú sâ céré sĩ rĩ ãꞌdi? 31 Má ẹ́drị́pị́ị má ọ́mvụ́pị́ị, ádarú ụ́ꞌdụ́ céré ma ri ĩzãngã nya drãdrã ẽ tị ị́sụ́. Má ãꞌyĩ drãngárá rá, ãꞌdiãtãsĩyã ma ãyĩkõ sĩ tã Kúrísítõ Yẹ́sụ̃ ꞌbávé Úpí ní ꞌoó ĩmi ní rĩ sĩ. 32 Á ꞌdị dõ ẹ̃ꞌdị́ ꞌbá Ẽfésõ gá sụ̃ꞌbá ngá ãtra tị́nị ꞌdĩꞌbée be yị̃kị̂ ꞌbá áda vé ni sĩ, tã múké má ní ị́sụ́ ꞌa ni gé ꞌdĩgé rĩ ãꞌdi? Dõ ingakí ꞌbá ũdrãꞌbée gí rĩ pi gõó ídri rú drãngárá gálésĩ ku,

35 ꞌBá ãzi ri ícó zị kínĩ, “Ĩ ímụ́ ꞌbá ũdrãꞌbá gí rĩ pi íngá gõ ídri rú íngóni? Kộpi ã rụ́ꞌbá ri ímụ́ adri íngóni?” 36 ꞌBá tã zịị́pi ꞌdíni rĩ azakaza rú! Úri ꞌbá rĩ ní saá nyọ̃ọ́kụ́ agá rĩ, ĩri ŋma ũgbále, ĩri íbí ĩfũ ndõ. 37 Mi dõ ngá sa, ꞌí sa ngá dụụ́pi ị́nọ́gọ́sị́ gí ní ku, mi úri ni sa. Sâ ãzi ni sĩ, mi úri ũndú vé ni sa, dõku mi ngá ãzi vé ni sa. 38 ꞌBo Múngú ri úri rĩ pi sẽ dụ índré rụ́ꞌbá be sụ̃ ꞌî ẹ́sị́ ní lẽé rĩ tị́nị, ĩri sẽ úri ãlu ãlu ri índré rụ́ꞌbá be ívé ọ̃sụ̃kã vú sĩ. 39 Ngá ídri be rĩ pi vé rụ́ꞌbá índrékí céré trụ́ ku, ꞌbá áda vé rụ́ꞌbá túngú, ãnyãpá rĩ pi vé rụ́ꞌbá túngú, ãríŋá rĩ pi vé rụ́ꞌbá túngú, ị̃ꞌbị́ rĩ pi vé rụ́ꞌbá túngú.

40 Ngá ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé rĩ pi rụ́ꞌbá be, ãzini ngá vũ drị̃gé nõgó rĩ pi rụ́ꞌbá be, ꞌbo rụ́ꞌbá ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé rĩ pi vé dị̃ngárá túngú, rụ́ꞌbá vũ drị̃gé nõgó rĩ pi vé dị̃ngárá túngú. 41 Ụ̃tụ́ vé dị̃ngárá túngú, mbãá vé dị̃ngárá túngú, línyã vé dị̃ngárá túngú, línyã rĩ pi vé dị̃ngárá céré ãndíãndí.

42 Íngángárá drãngárá gálésĩla rĩ, ĩri kpá adri sụ̃ ꞌdĩri tị́nị. Rụ́ꞌbá ĩ ní sị̃ị́ ꞌbụ́ agá rĩ, ĩri ŋmaŋma, kádõ ingaá gõó ídri rú, gõ drãá ku, ãzini gõ ŋmaá ku. 43 Ĩ rụ́ꞌbá drãápi gí rĩ sị̃ ꞌbụ́ agá, ị̃njị̃kí ĩri ku, kádõ ĩri ingaá gõó ídri rú, ĩ gõ ĩri ị̃njị̃njị̃, ĩ ĩri sị̃ ku ũkpõ ãkó, kádõ ĩri ingaá gõó ídri rú, ĩri gõ adri ũkpõ be. 44 Ĩ rụ́ꞌbá vũ drị̃gé nõgó rĩ sị̃, ĩ ĩri inga gõ rụ́ꞌbá ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé rĩ rú. Rụ́ꞌbá vũ drị̃gé nõgó rĩ, ĩri gõ ꞌi újá rụ́ꞌbá ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé rĩ rú.

45 Sĩkí Búkũ Múngú vé rĩ agá kínĩ, “ꞌBá Múngú ní íꞌdó gbií drị̃drị̃ rĩ Ãdámã ꞌi, Ãdámã gõ ícá ídri rú,” 15:45 Íꞌdóngárá 2:7 ꞌbo Ãdámã adriípi vúlé rú rĩ, ĩri Kúrísítõ ꞌi, Índrí ĩrivé rĩ ri ídri sẽ nĩ. 46 Rụ́ꞌbá ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé rĩ ímụ́ drị̃drị̃ kuyé, rụ́ꞌbá vũ drị̃gé nõgó rĩ gbikí drị̃drị̃, vụ́drị̃ ni gé, rụ́ꞌbá ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé rĩ ní ímụ́zú. 47 Ágó ĩ ní gbií drị̃drị̃ rĩ Ãdámã ꞌi, ĩtĩkí ĩri nyọ̃ọ́kụ́ gé, ágó vúlé rĩ Kúrísítõ ꞌi, íbí ímụ́ ꞌbụ̃ gélésĩla. 48 ꞌBá vũ drị̃gé nõgó rĩ pi ãrẽvú céré, kộpi ã rụ́ꞌbá sụ̃ Ãdámã vé rĩ tị́nị, ꞌbá ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé rĩ pi vé rụ́ꞌbá ri ímụ́ adri sụ̃ Kúrísítõ vé rĩ tị́nị. 49 ꞌBá adrikí sụ̃ Ãdámã ĩ ní gbií nyọ̃ọ́kụ́ sĩ rĩ tị́nị, ꞌbo ꞌbâ ímụ́ adri sụ̃ Kúrísítõ ímụ́pi ꞌbụ̃ gélésĩla rĩ tị́nị.

50 Má ẹ́drị́pị́ị má ọ́mvụ́pị́ị, á lẽ ꞌyoó ĩmi ní ꞌdíni, ꞌbávé rụ́ꞌbá ĩri ãrí be, ĩri ngá ŋmaápi ŋmaŋma ni, ícó fií mãlũngã Múngú vé adriípi nyonyo rĩ agá ku.§ 15:50 Átángá vẹ́rẹ̃sị̃ ꞌdĩri agá rĩ lũ ꞌbá ní kĩnĩ, lẽ ꞌbâ ị́sụ́kí rụ́ꞌbá ꞌbụ̃ gé ꞌdãlé rĩ, ꞌbâ fikí rí mụụ́ adrií mãlũngã Múngú vé rĩ agá. 51 Ĩmi yịkí drĩ ma ká, á lẽ tã ĩ ní ũzụ̃ụ́zụ̃ rĩ pi ũlũú ĩmi ní. ꞌBá ícókí ũdrãá céré ku,* 15:51 ꞌBá ícókí ũdrãá céré ku: Yẹ́sụ̃ kãdõ úmvúlésĩ ímví ĩgõó vũ drị̃gé nõó, ꞌbá drĩ adriꞌbá ídri rú rĩ pi ícókí ũdrãá céré ku. ꞌbo ĩ ímụ́ ꞌbâ rụ́ꞌbá újá rá. 52 Tã ꞌdĩri ímụ́ ꞌi nga mbẽlẽŋá, sụ̃ mị ní gaá rĩ tị́nị, úmvúlésĩ kádõ ímụ́ jẽlẽgú vuú ụ́ꞌdụ́ ụ̃dụ̃ vé rĩ gé, ꞌbá ũdrãꞌbée gí rĩ pi ímụ́ íngá gõ ídri rú, ꞌbâ kộpi be céré, ꞌbâ rụ́ꞌbá ri gõ ꞌi újá túngú, ꞌbâ gõkí rí drãá dị̃ị́ ku. 53 ꞌBávé rụ́ꞌbá drãápi ŋmaápi ŋmaŋma rĩ pi gõ ĩ újá rá, kộpi gõkí drãá ku, dõku kộpi gõkí ŋmaá ku. 54 ꞌBávé rụ́ꞌbá drãápi drãdrã nõꞌbée újákí dõ ĩ ícá rụ́ꞌbá drãápi ku ni gí, tã ĩ ní sĩí Búkũ Múngú vé rĩ agá rĩ kúru ꞌi nga fũ tị ni gé. “Ndẽkí drã vé ũkpõ gí.” 15:54 Ĩsáyã 25:8

58 Má ẹ́drị́pị́ị má ọ́mvụ́pị́ị, lẽ ĩmi tukí pá tị́tị́. Lẽ tã ãzi ã jị ĩmi fũú ãmvé ku. Ụ́ꞌdụ́ céré lẽ ĩmi ngakí ẹ̃zị́ Úpí ní ẹ́sị́ be céré. Lẽ ĩmi nị̃kí ꞌyozú kínĩ ẹ̃zị́ ĩmi ní ngaá Úpí ní rĩ drã kána ku.