ⅩⅩⅦ
Tari ꞌBa Pɔlo Romo
Ⅰ Kina ɔdɔ Peseto koꞌdɔkɔ ꞌdeni ꞌdɔ toja ze kari Romo tine, bo iꞌdi Pɔlo ni ti bɔ maboso mɔtɔ ga ŋgï zi bɔ këlu mɔtɔ kïdëkï rɔ Yulïyö ꞌdɔ kiꞌdi këkï mï sorope ma löbu koto Italiya. Bɔ nima na rɔ bɔ dɔtumu ꞌba bɔ kanya ma kïdëkï rɔ “Bɔ kanya ꞌba Bɔ Dɔliŋɔ ma Löbu.” Ⅱ Bo oꞌja bɔ sorope mɔtɔ ga ꞌba Adaramota këdï koꞌdɔ tari mï gawo mɔtɔ ga ma mï dɔyayi ꞌba Asiya. Kina bo kiꞌdi ze ŋgï dëkï mï sorope ꞌbënnï nima. Aritaroko bɔ Makedoniya di mï gawo ꞌba Tesalonika ne ëdï gbï tize yayi.
Dënyï ti sorope di mï dɔyayi ꞌba Yudayi yayi. Ⅲ Mï bi këzë mɔtɔ na dari dömö ŋgï Sidona. Tine Yulïyö ti mï këyï abo ola Pɔlo ŋgï kari zi pɔri bo ga ame yayi ne gɔ kokɔnyi bo ti wa ma bo këdï rɔ leri mo naga. Ⅳ Kina dënyï ŋgï di Sidona yayi ti sorope nima tine lili iꞌdi tome ŋgï rɔ ma kusë kako di kɔmɔze. Gɔ köꞌdu mo na dopa ŋgï kebe ŋgila Kupurïyö. Ⅴ Di yayi na dari rɔ mï zana mini löbu diteli dɔyayi ꞌba Kilikiya ni ti Pambulïya, dari dömö mï gawo ꞌba Mura mï dɔyayi ꞌba Lukïya. Ⅵ Di Mura yayi tine na Yulïyö koꞌja bɔ sorope mɔtɔ ga kako di Alesandora këdï kari Italiya, kina bo kiꞌdi ze ŋgï dëkï mï sorope nima.
Ⅶ Kina dënyï ŋgï di yayi ti sorope nima tine lili oloma ŋgï rɔ tome rɔ ma kusë kako di kɔmɔze. Kina dari ŋgï nduwë ndɔ doꞌdɔ töꞌdö dɔ konzi ŋbö dömö ŋgɔsi ŋgila dɔliŋɔ ꞌba Kinido. Lili nima ola bi ꞌba tari dɔgba dë kpe zize, na dugögö ŋgï diteli gɔ bi mɔtɔ kïdëkï rɔ Salomone dari nduwë kebe dɔ kapa dɔyayi ꞌba Kurëtë. Ⅷ Dokɔkɔ rɔze ŋgï nduwë rɔ gomɔ ŋgɔsi kebe dɔ kpa götö ŋbö dömö gɔ bi mɔtɔ kïdëkï rɔ “Kpaböŋï ma Laka,” ŋgɔsi ŋgila dɔliŋɔ ꞌba Laseya.
Ⅸ Kina doloma digabi ŋgï yayi. Kada ꞌba kpa koro ꞌba Yudayi kote rönï, kina nyepe ꞌba lili ma kënyë ꞌba liŋgere ti sorope na ꞌdeni. Pɔlo iya zi bilaka naga nima mï sorope yayi ne, iya te, Ⅹ “Rɔ ma laka gomɔ ma löbu ëdï koꞌdɔ rönï mï liŋgere ze ꞌba tari dɔgba di bine. Akombi ꞌba mï sorope pili ëdï kirasi rönnï. Sorope ti kotopa ꞌdeni kina tölë ti këdï gbï bi mo zize.”
Ⅺ Ne tine bɔ dɔ sorope nima ti bɔ kugë mo ocɔ ŋgï nduwë zi Yulïyö ꞌdɔ kiꞌdi lïjë kari kinza bo kiꞌdi dɔ bo dë gɔ lende ꞌba Pɔlo nima. Ⅻ Kpaböŋï mo nima inza rɔ gɔ bi ma laka ame ꞌdɔ sorope ma löbu koloma teyi mï kpa dɔlili. Ya ma konzi mɔtɔ ga oꞌdɔkɔ tënyï di yayi tari ti sorope nima kina kiyɔzɔ ŋgï tokɔkɔ mo ꞌdɔ kari Pönïkïsï gɔ koloma yayi mï kpa dɔlili nima. Pönïkïsï na ti kpaböŋï ꞌba sorope ma löbu mɔtɔ ꞌba dɔyayi ꞌba Kurëtë teyi, kapa kari dɔ tɔrɔ.
Pïwu Ti Mini Kikagba
ⅩⅢ Kpa lili ma kembe nima oke rönï ꞌdeni kola ŋge rɔ tome dɔziliwawa kako di dɔ roꞌɔ. Kina bɔ sorope naga nima omeri tëgë mɔtɔga ti dari dömö timo ŋbö Pönïkïsï. Kina lïjë kotɔ yamo kïrïndï ma kosi sorope rɔmo nima ŋgï tɔrɔ. Dënyï di yayi dari nduwë ŋgɔsi kebe dɔ kpa götö. ⅩⅣ Ne mbowa tine yɔ na lili ma kënyë rɔ dɔ kiteli kiꞌdi ŋgï tome kako di dɔyayi. Ama na ꞌdeni rɔ lili ma tönë kïdëkï möyï mo rɔ Yurakulö ne. ⅩⅤ Iyaya sorope ŋgï kiꞌdi dikali dë kpe todɔrɔ kpamo, kina dola ŋgï gbɔ zi lili kukpïrï timo.
ⅩⅥ Dari dömö ŋgɔsi ŋgila döötu ꞌba Kawoda tine na kïkëtï lili ꞌjaa mbowa di rɔze. Kina doloma ŋgï rɔ topi rɔze gɔ sorope ma titi ame kosi bïcï sorope ma löbu nima ne totɔ mo tɔrɔ. ⅩⅦ Kina dotɔ ŋgï tɔrɔ mï sorope ma löbu kinza könzu ra mï mini. Bɔ sorope naga nima olo yɔki sorope löbu nima ti kabi ꞌdɔ kiꞌdi kitigɔ. Tine lïjë ere kinza lili kïtïŋï sorope nima ra kari kuꞌbë rönï yɔki tuŋgulu ꞌba yayi lida ame ga mï mini ŋgɔsi ŋgila dɔyayi ꞌba Libiya ne. Gɔ köꞌdu mo na lïjë kuröbö bɔŋgɔ ŋgï dɔ sorope löbu nima ꞌdɔ lili kïtïŋï kuyï kpamo timo. Kina sorope nima kïyökö ŋgï nduwë kari tara.
ⅩⅧ Tine lili nima öꞌbö ŋgï nduwë tome rɔ ma kënyë kuwïtï sorope. Mï bi këzë ma di gɔmo na bɔ sorope naga nima kisaki ŋgï rɔ tuꞌdu akombi mɔtɔ ga gɔ mini. ⅩⅨ Mï bi këzë ma di gɔ ama tine, na lïjë koloma ŋgï tuꞌdu wa ame ga pele rɔ ꞌba toꞌdɔ ndɔbɔ ꞌba sorope timo ne gɔ mini.
ⅩⅩ Doꞌdɔ töꞌdö ꞌdeni dɔ konzi kinza ma doꞌja kïnë kada ni ti këlu. Lili öꞌbö ŋgï nduwë tome rɔ ma kembe, domeri ꞌbeze diya te dinza dɔmɔ kpe di közï tölë ꞌba mini nima.
ⅩⅪ Kina ɔdɔ bilaka ꞌba mï sorope korɔ rönnï ꞌdeni ŋbö kɔzɔ töꞌdö dɔ ndö tara kinza tonyo ɔtɔ tine, Pɔlo ënyï tɔrɔ kiya zïnnï, iya te, “Ma kiya te këddï kuwöke dɔma ra ꞌdɔ dolomake tötï Kurëtë dëne gomɔ ma kɔzɔ a nime te inza koꞌja ze, dëne gbï wa ꞌba mï sorope inza kikali tari gɔ mini. ⅩⅫ Ne miꞌdi ame ziye ꞌdɔ kolomake ti mï këddï. Rɔ ma laka bɔtɔ ma kɔtɔ mɔtɔ di mï löŋgö ye nima bina inza kölë mï mini nime. Sorope na ŋge ti kotopa ëꞌbënï. ⅩⅩⅢ Römöyï ma bɔ laja abo ꞌba Bɔkoꞌba na kina bo na gbï mëdï moꞌdɔ mötu zi bo, na me malayika abo kako kileme rönï zö ti korɔndɔ ene kilende zö, ⅩⅩⅣ iya te, ‘Pɔlo, kinza kere dë kpe. Bɔkoꞌba ëdï kiꞌdi yi kïyëtï lende ꞌbï kɔmɔ bɔ dɔliŋɔ ma löbu ꞌba Romo. Bo Bɔkoꞌba ti kiꞌdi mïnï këyï röyï kpaki ti ya ame ga pili mï sorope tïyï bine ne, kiꞌdi ye kɔmɔke di közï tölë ꞌba mini nima.’
ⅩⅩⅤ Kina me miya ꞌdeni ziye, olomake ti mï këddï. Mikali ŋgï rɔ ma laka lende ꞌba Bɔkoꞌba ëdï koꞌdɔ rönï kɔzɔ ame kiya rönï zö ne tara. ⅩⅩⅥ Tine lili ti kome sorope ze nime kuꞌbë rönï yɔki döötu kotopa yaga.”
ⅩⅩⅦ Kina ɔdɔ lili kuwïtï ze ꞌdeni ŋbö töꞌdö dɔ ꞌbutë dɔmosowɔ mï zana mini löbu tine, mï zana korɔndɔ ꞌdeni bɔ sorope naga nima omeri tëgë ti dömö ꞌdeni ŋgɔsi ŋgila dɔyayi mɔtɔ ga. ⅩⅩⅧ Kina lïjë kosi kabi yɔki kulugbï döku kuꞌdu tiyari mini timo. Tine lïjë oꞌja talo mo ëdï ŋbö kɔzɔ dɔkɔmɔ kumögu ꞌbutë sowɔ tara. Di pötö mo koꞌja dari ꞌdeni mbowa lïjë oꞌdɔ gbï tara. Tine lïjë oꞌja talo ꞌba mini ola ꞌdeni dɔkɔmɔ kumögu ꞌbutë mota. ⅩⅩⅨ Gɔ köꞌdu mo na lïjë ŋgï rɔ tikere mɔtɔga sorope ti kari kuꞌbë rönï yɔki döku. Kina lïjë kosi kabi ame ga kudödu bïcï sorope ne ŋgï yɔki yamo kïrïndï mɔtɔ ga sowɔ ꞌdo kuꞌdu mï mini ꞌdɔ kogbɔ sorope nima kinza kari. Lïjë oloma rɔ tulömu kpënnï zi akoro ꞌbënnï ga ꞌdɔ kiꞌdi bi këzë welo.
ⅩⅩⅩ Ya mɔtɔ ga ame këdï koꞌdɔ ndɔbɔ mï sorope yayi ne oꞌdɔkɔ tuꞌbögö rönnï tiriŋa yaga. Lïjë ope sorope ma titi tönë kudödu dɔ ma löbu ꞌbeze nima yayi ne koja ti kowe kari bërï mï mini tïndëndë rönnï timo ꞌdɔ kiya te lïjë ëdï rɔ tosi yamo ma kïrïndï kano sorope nima togbɔ mo bërï. ⅩⅩⅪ Tine Pɔlo ënyï kiya zi bɔ kanya naga nima ti bɔ këlu ꞌba dönnï, iya te, “Ɔdɔ ya naga nima koloma dë tize mï sorope bine dinza dɔmɔke di közï tölë ꞌba mini nime.”
ⅩⅩⅫ Kina bɔ kanya naga nima koke kabi ꞌba sorope ma titi nima ŋgï kola kari gɔ mini.
Sorope Kotopa
ⅩⅩⅩⅢ Mï kano gɔ bi ꞌdeni tine na Pɔlo kebe ŋgï rɔ tocɔ mï këddï zi bilaka ꞌba mï sorope naga nima pili ꞌdɔ konyo kpënnï. Bo iya te, “Töꞌdö mo ꞌdeni ŋbö dɔ ꞌbutë dɔmosowɔ ame köꞌböke ŋgï rɔ meri kinza tonyo ɔtɔ. ⅩⅩⅩⅣ Milende ziye tɔne, iꞌdike mïye këddï konyoke kpeye ꞌdɔ kɔmɔke rɔye di kpa közï tölë ꞌba mini nime. Rɔ ma laka miya ziye bɔtɔ ma kɔtɔ mɔtɔ inza kölë mï mini nime.”
ⅩⅩⅩⅤ Kina bo kogba maŋgolɔꞌbɔ ŋgï bo koꞌdɔ yëëꞌdï mo zi Bɔkoꞌba di kɔmɔ bilaka naga nima pili. Bo onye maŋgolɔꞌbɔ nima, bo konyo. ⅩⅩⅩⅥ Kina dökïꞌdï bilaka naga nima kolɔdɔ ꞌjaa ti bërï tonyo akonyo. ⅩⅩⅩⅦ Dëdï pili kuluku muyï kɔdɔ dɔmo ꞌbutë rïyö döömu dɔɔkɔtɔ (276) mï sorope nima yayi. ⅩⅩⅩⅧ Di pötö lïjë konyo kpënnï ꞌdeni kïtëkpë tine, na lïjë koloma rɔ tïtïŋï nyönyu ame ga sorope löbu nima kombi ne gɔ mini ꞌdɔ kiꞌdi kïtëwu kïyökö mbowa tɔrɔ dɔ mini.
ⅩⅩⅩⅨ Kina ɔdɔ gɔ bi këdï këzë ꞌdeni tine bɔ sorope naga nima oꞌja kpa götö kinda, ne tine lïjë ikali dë ala dɔyayi ma yala ga na. Lïjë oꞌja bi kugö ꞌba mini löbu kinda ti dɔ yayi lida teyi. Kina lïjë koꞌdɔkɔ ꞌdɔ toto sorope löbu nima kari kïdëyï yayi. ⅩⅬ Kina lïjë koke kabi ꞌba yamo kïrïndï tönë ga kogbɔ sorope timo bërï ne ŋgï kola könzu bitɔ mï mini yayi. Lïjë ileŋo rönnï ŋgï ndö ti ŋgërï ꞌba tukpötu sorope ꞌdɔ tuyï kpamo timo. Kina lïjë kuröbö bɔŋgɔ ŋgï tɔrɔ dɔ kano sorope nima ꞌdɔ lili kïtïŋï gɔmo kari kpa götö. ⅩⅬⅠ Tine sorope nima ari kilaka ŋgï dɔ yayi lida mɔtɔ mï zana mini. Kano mo usu rönï mï yayi lida kola bi ꞌba tari dë kpe teyi. Kina tïrïndï ꞌba mini ma këdï kikagba kotopa dɔ kapa sorope ma yïꞌböwu ŋgï.
ⅩⅬⅡ Bɔ kanya naga nima oꞌdɔkɔ ꞌdɔ tupö bɔ maboso me yaga kinza mɔtɔ ga kele ra kari dɔ kpa götö kiriŋa. ⅩⅬⅢ Tine Yulïyö bɔ dönnï mo nima oꞌdɔkɔ dë ꞌdɔ Pɔlo kölë. Gɔ köꞌdu mo na bo kota bɔ kanya naga nima ŋgï di bi tupö bɔ maboso naga nima. Bo iꞌdi köꞌdu mo ꞌdɔ ya ame ga kikali tele ne kuꞌdu rönnï kele dɔgba kari dɔ kpa götö, ⅩⅬⅣ kina ꞌdɔ ya ma laki naga nima kulölï ꞌbënnï rönnï gɔ pörï ti ŋgërï ma kotopa di yɔki sorope nima kozi ꞌjaa kari. Gɔ köꞌdu mo na kiꞌdi ze dömö ŋgï pili laka dɔ kpa götö.