47
Yusufu k’a ta mɔgɔw yira Farawona ra
1 Ayiwa, Yusufu tagara a fɔ Farawona ye ko: «Ne facɛ ni ne balemaw nana ka bɔ Kanaana jamana ra, ani o ta sagaw ni o ta baw, ni o ta misiw, ani o borofɛnw bɛɛ. O bɛ Gosɛni mara ra.» 2 Yusufu tun bɛ ni a balemacɛ looru ye; a ka olugu yira Farawona ra. 3 Farawona k’a fɔ o ye ko: «Aw bɛ mun baara le kɛ?» O ka Farawona jaabi ko: «Anw ye bɛganmarabagaw le ye, i n’a fɔ an bɛmaw.» 4 O ko Farawona ma tuun ko: «An minw ye i ta jɔnw ye, anw nana ka na sigi i ta jamana ra, sabu anw ta jamana ra domunikɛyɔrɔ tɛ an ta bɛganw fɛ tuun. Kɔngɔ juguyara Kanaana jamana ra. A to an ye sigi Gosɛni mara ra. Anw ye i ta baaradenw le ye.»
5 Farawona ko Yusufu ma ko: «Ayiwa, i facɛ ni i balemaw nana i fɛ. 6 Misiran jamana ye nin ye i kɔrɔ; i facɛ ni i balemaw bla jamana yɔrɔ bɛɛ ra ɲumanman na, Gosɛni mara ra; ni i ka dɔw sɔrɔ i balemaw ra fana minw ka baara lɔn kosɛbɛ, i ye olugu bla ne yɛrɛ ta sagaw kunna o ye o kɔrɔsi.»
7 Yusufu nana ni a facɛ Yakuba fana ye ka na a yira Farawona ra. Yakuba ka Farawona fo kosɛbɛ. 8 Farawona ka Yakuba ɲininka ko: «Ele si ye san jori ye sisan?» 9 Yakuba k’a jaabi ko: «Ne si ye san kɛmɛ ni san bisaba. Ne ka o le kɛ yaala ra. Ne ma san caman sɔrɔ, ne ta ɲanamanya fana gbɛlɛyara. Ne tɛna se ka sijan sɔrɔ, i n’a fɔ ne bɛmaw ka min sɔrɔ ka o to yaala ra jamana kɔnɔ.»
10 Yakuba ka o fɔ minkɛ, a ka dugawu kɛ Farawona ye tuun ka sɔrɔ ka taga.
11 Yusufu ka yɔrɔ dɔ di a facɛ ni a balemaw ma Misiran jamana ra, i n’a fɔ Farawona tun k’a fɔ a ye cogo min na; a ka jamana yɔrɔ bɛɛ ra ɲumanman di o ma, Ramusɛsi mara ra. 12 Yusufu ka domuni di a facɛ ni a balemaw ma, ani a facɛ ta somɔgɔw bɛɛ ma, ka kaɲa ni o ta gbamɔgɔw hakɛya ye.
Kɔngɔ juguyara Misiran tuun
13 Ayiwa, domuni foyi tun tɛ sɔrɔra Misiran jamana ra tuun; kɔngɔ tun juguyara kosɛbɛ. Misiran jamana ni Kanaana jamana mɔgɔw bɛɛ baraka tun bɛ dɛsɛra kɔngɔ boro fɔ ka o fasa. 14 Yusufu ka siman fiyeere o ma, ka Misiran jamana ni Kanaana jamana wari bɛɛ mina k’a bla Farawona ta so. 15 Misiran jamana ni Kanaana jamana wari bɛɛ nana ban tuma min na, Misirankaw bɛɛ nana Yusufu fɛ ka na a fɔ a ye ko: «Domuni di an ma; kana sɔn k’a to an ye faga i kɔrɔ. Wari foyi le tɛ an boro tuun.» 16 Yusufu ko o ma ko: «Ni wari tɛ aw fɛ, aw ye na ni aw ta bɛganw ye. Aw ye na aw ta bɛganw falen ne fɛ siman na.»
17 O nana ni o ta bɛganw ye Yusufu fɛ. Yusufu ka o ta sow, ni o ta sagaw, ni o ta baw, ni o ta misiw, ni o ta faliw falen siman na.
18 O san nana ban minkɛ, o nana Yusufu fɛ tuun ka na a fɔ a ye ko: «An matigicɛ, an ta wari banna; an nana ni an ta bɛganw bɛɛ ye i fɛ fana. An tɛna a dogo i ma, ko foyi wɛrɛ le tɛ an fɛ tuun k’a di i ma, ni an yɛrɛ ni an ta dugukolow tɛ. 19 I kana sɔn k’a to an ye faga i kɔrɔ, ka an ta dugukolow lakolon to yi. An ni an ta dugukolow san, ka siman di an ma. O ra an ni an ta dugukolo bɛɛ bɛ kɛ i ta ye. Siman di an ma an ye a dan, janko an ye baro, an kana sa kɔngɔ boro, ka an ta dugukolow lakolon to.»
20 Yusufu ka Misiran dugukolo bɛɛ san Farawona ye. Kɔngɔ gbankojugu o ra, Misirankaw ka o ta forow bɛɛ fiyeere. Jamana bɛɛ kɛra Farawona ta ye. 21 O cogo ra Misiran jamana mɔgɔw bɛɛ kɛra Farawona ta jɔnw ye, k’a ta jamana kun kelen na, ka taga a bla a kun dɔ ra* 47.21 Kitabu dɔw kɔnɔ a sɛbɛra ko: «A ka mɔgɔw bɔ o sigiyɔrɔw ra ka o lajɛn dugubaw ra.».
22 Dugukolo min tora ni a ma san, o kɛra sarakalasebagaw ta le ye. A ma olugu ta san, sabu Farawona tun ka sariya dɔ sigi sarakalasebagaw kosɔn; Farawona tun bɛ min di sarakalasebagaw ma, o tun bɛ baro o le ra. O kosɔn olugu ma o ta dugukolo fiyeere.
23 Yusufu k’a fɔ mɔgɔw ye ko: «Ne ka aw ni aw ta dugukolow san bi Farawona ye. Ne bɛ siman di aw ma, aw ye taga a dan aw ta forow ra. 24 Nka ni simantigɛwagati sera, aw bɛna siman taran k’a kɛ sigiyɔrɔma looru, k’a taran kelen di Farawona ma. A taran naani tɔ, aw bɛ o dɔ kɛ si ye, ka dɔ kɛ aw ni aw denw, ni aw ta somɔgɔ tɔw ta baro ye.» 25 O ka Yusufu jaabi ko: «An matigicɛ, i ka an kisi. Ayiwa, i n’a fɔ i ka o koɲumanba kɛ an ye, o tuma, an bɛna kɛ Farawona ta jɔnw ye.»
26 Yusufu ka o sariya sigi Misiran jamana bɛɛ kan, ko san o san Misiran siman ka kan ka taran sigiyɔrɔma looru, k’a taran kelen kɛ Farawona ta ye. O sariya bɛ yi fɔ bi. Sarakalasebagaw dɔrɔn ta dugukolow le ma kɛ Farawona ta ye.
Yakuba ta kumalabanw
27 Ayiwa, Izirayɛlimɔgɔw sigira Misiran jamana ra, Gosɛni mara ra. O borofɛnw nana caya, o ka den caman sɔrɔ fana.
28 Yakuba ka san tan ni wolonfla le kɛ Misiran jamana ra. A si bɛɛ lajɛnnin kɛra san kɛmɛ ni san binaani ni san wolonfla. 29 A sawagati sera minkɛ, a k’a dencɛ Yusufu wele, k’a fɔ a ye ko: «Ni ne ko ka di i ye, o tuma i boro la ne woto kɔrɔ, ka kari, ko i bɛna koɲuman kɛ ne ye, ka kɛ kankelentigi ye ni ne ye, ko i tɛna ne su don Misiran yan. 30 Ni ne sara tuma min na, ka taga fara ne bɛmaw kan, i ye ne ta ka bɔ Misiran, ka taga ne su don ne bɛmaw ta kaburu yɔrɔ ra.» Yusufu ko: «I ka min fɔ, ne bɛna o kɛ.» 31 Yakuba ko: «O tuma, kari ne ye.» Yusufu karira.
O kɔ, Yakuba k’a kinbiri gban a ta lanan kunyanfan fɛ ka Ala bato† 47.31 Heburuw 11.21 ra a sɛbɛra ko: «A tintinnin tora a ta bere kan ka Ala bato.».