41
Farawona ta siko
1 San fla tɛmɛnin kɔ, Farawona yɛrɛ ka siko dɔ kɛ. A sikora k’a yɛrɛ ye Nili bada ra. 2 A ka misi ɲumanman tɔrɔnin wolonfla ye, o bɔra ji ra, ka na kɛ bin ɲimi ye bada ra. 3 A ka misi cɛjugu fasamannin wolonfla ye, olugu fana bɔra ji ra, misi ɲumanman wolonfla kɔ fɛ, ka na lɔlɔ o kɔrɔ bada ra. 4 Ayiwa, misi cɛjugu fasamannin wolonfla, olugu ka misi tɔrɔnin wolonfla domu. O kɔ, Farawona kununa sunɔgɔ ra.
5 Sunɔgɔ nana a ta tuun; a ka siko dɔ wɛrɛ kɛ. A ka ɲɔtizan wolonfla ye, o bɔra ɲɔsun kelen na, o bɛɛ kisɛ ka bonbon, o cɛ ka ɲi. 6 O kɔ, ɲɔtizan wolonfla wɛrɛ bɔra o ɲɔsun kelen na, o kisɛw ka dɔgɔ dɔgɔ, sabu kongokolon fɔɲɔ ka o bɛɛ jaja fɔ ka o cɛjuguya. 7 Ayiwa, ɲɔtizan minw jajanin bɛ, olugu ka ɲɔtizan kisɛɲuman belebelew domu.
O kɔ, Farawona kununa tuun. A k’a ye ko siko lo.
8 O lon sɔgɔmada fɛ, Farawona hakiri ɲagamina. A ka Misiran jamana lagbɛrikɛbagaw, ani a kolɔnbagaw bɛɛ wele. A ka a ta sikow lakari o ye, nka o si ma se k’a kɔrɔ fɔ Farawona ye. 9 O tuma ra, Farawona ta minnifɛndibagaw kuntigi ka kuma ta, k’a fɔ Farawona ye ko: «Ne ka kojugu min kɛ, ne hakiri jigira o ra bi.» 10 A ko: «Farawona, lon dɔ i tun dimina i ta jamana mɔgɔba dɔw kɔrɔ. I tun ka ne mina o wagati ra ka ne bla kaso ra, sorasiw kuntigiba ta bon kɔnɔ, ne ni burujɛnibagaw kuntigi. 11 Lon dɔ, su fɛ, an mɔgɔ fla bɛɛ sikora, an bɛɛ ta siko kɔrɔ fɔra an ye. 12 Heburu kanbelen dɔ le tun bɛ ni an ye kasobon na; sorasiw kuntigiba ta baaraden tun lo fɔlɔfɔlɔ. An ka an ta siko ɲafɔ ale le ye, a k’a kɔrɔ fɔ an ye. 13 A ka min fɔ an ye fana, kow nana kɛ ka kaɲa ni o le ye. I ka ne bla ne ta baarakɔrɔ ra, ka burujɛnibagaw kuntigi kun tigɛ k’a su dulon yiri ra.»
Yusufu ka Farawona ta siko kɔrɔ fɔ
14 Ayiwa, Farawona ka o mɛn minkɛ, a ka mɔgɔ ci ka taga Yusufu wele. O teliyara ka Yusufu labɔ kasobon na. O k’a kun ni a bonbosiw bɛɛ li, k’a saninya, ka fani wɛrɛ don a ra, ka taga ni a ye Farawona fɛ. 15 A sera yi minkɛ, Farawona ko a ma ko: «Ne ka siko dɔ le kɛ, mɔgɔ si ma se k’a kɔrɔ fɔ ne ye. Ne k’a mɛn ko ni siko fɔra ele ye, ko i bɛ se k’a kɔrɔ fɔ.» 16 Yusufu ka Farawona jaabi ko: «Farawona, ne tɛ, Ala le bɛna i ta siko kɔrɔ fɔ i ye ka ɲa.»
17 Farawona k’a fɔ Yusufu ye ko: «Ne ta siko ra ne k’a ye ko ne tun bɛ Nili bada ra. 18 Ne ka misi cɛɲuman tɔrɔnin wolonfla ye, o bɔra ji ra ka na kɛ bin ɲimi ye kɛnɛ ma. 19 Misi wolonfla wɛrɛ bɔra ji ra tuun, o fasanin bɛ, o cɛ ka jugu, sogo ɲanaman tɛ o ra; Misiran jamana bɛɛ ra ne ma o misiw ɲɔgɔn cɛjugu ye ban. 20 Ayiwa, misi cɛjugu fasaninw, olugu ka misi tɔrɔninw domu, minw tun kɔnna ka bɔ. 21 O ka o kunu yɛrɛ le; nka o bɛɛ n’a ta, a kɛra i ko foyi yɛrɛ ma don o kɔnɔbara ra. O cɛjuguyanin tora ten, i ko o tun bɛ cogo min na kakɔrɔ. O kɔ, ne kununa sunɔgɔ ra.
22 «Ayiwa, ne sunɔgɔra tuun; ne ka siko dɔ wɛrɛ kɛ. O ra ne ka ɲɔtizan wolonfla ye, o bɛɛ kisɛw ka bonbon, a cɛ ka ɲi. O tizan wolonfla bɛɛ bɔra ɲɔkala kelen na. 23 Tizan wolonfla wɛrɛ bɔra o kɔ fɛ, o ka dɔgɔdɔgɔ, sabu kongokolon fɔɲɔ ka o bɛɛ jaja. 24 Ayiwa, tizan minw ka dɔgɔdɔgɔ, olugu ka tizanɲumanw domu.
«Ayiwa, ne ka nin siko le fɔ ne ta lagbɛrikɛbagaw ye, nka o si ma se k’a kɔrɔ fɔ ne ye.»
25 Yusufu k’a fɔ Farawona ye ko: «Farawona, i ka siko fla min kɛ, o bɛɛ ye fɛn kelen le ye. Ala bɛna min kɛ, a ka o le yira i ra. 26 Misi ɲumanman wolonfla, o ye san wolonfla ye. Ɲɔtizan wolonfla, o ye san wolonfla ye. A bɛɛ ye siko kelen le ye. 27 Misi fasanin cɛjugu wolonfla minw bɔra ji ra ka na tɔw kɔ, o ye san wolonfla kɔngɔ ye. Ɲɔtizan wolonfla minw ka dɔgɔdɔgɔ, fɔɲɔ ka minw jaja, o fana ye o san wolonfla kɔngɔ kelen le ye. 28 Ne k’a fɔ i ye cogo min na sisan, Farawona, Ala bɛna min kɛ, a ka o le yira i ra. 29 Sanji wolonfla bɛna kɛ, siman bɛna ɲa kosɛbɛ Misiran jamana bɛɛ ra. 30 Nka sanji wolonfla wɛrɛ bɛna na o kɔ fɛ, o bɛna kɛ kɔngɔba ye, k’a kɛ fɔ mɔgɔw bɛna ɲina san tɛmɛninw ta siman camanba wagati bɛɛ kɔ Misiran jamana ra. Kɔngɔ bɛna jamana bɛɛ halaki. 31 Kɔngɔ juguyakojugu fɛ, siman tun ɲana san minw na, mɔgɔw bɛna ɲina o sanw bɛɛ kɔ pewu.»
32 Yusufu ko Farawona ma tuun ko: «Farawona, ni i k’a ye ko i ka nin siko kɛ cogoya fla ra, o b’a yira ko can ra Ala le ka nin ko latigɛ; a fana tɛna mɛɛn ni a ma kɛ. 33 Ayiwa, sisan i ka kan ka mɔgɔ hakiriman kolɔnbaga dɔ le ɲini, k’a sigi Misiran jamana bɛɛ kunna, 34 ka mɔgɔ dɔw fana sigi jamana kunna ni ale ye, janko ni siman o siman ka sɔrɔ, o ye o tarantaran yɔrɔ looru, ka taran kelen bɔ k’a bla danna, Misiran jamana yɔrɔ bɛɛ ra, sanɲuman wolonfla bɛɛ kɔnɔ. 35 Sanɲuman wolonfla min bɛna na, o ye siman lajɛn o sanw bɛɛ kɔnɔ. Ele Farawona yɛrɛ ye o mɔgɔw kɔrɔsi. O ye o simanw lajɛn k’a bla danna duguw bɛɛ ra, k’a kɔrɔsi. 36 Ni san wolonfla kɔngɔ nana se Misiran jamana ma tuma min na, o siman min lajɛnna, o le bɛna kɛ ka jamana baro. Ni o kɛra, kɔngɔ tɛna jamana halaki.»
Yusufu kɛra Misiran jamana ɲamɔgɔba ye
37 Ayiwa, Yusufu ka min fɔ, o diyara Farawona ni a ta jamana ɲamɔgɔw bɛɛ ye. 38 Farawona k’a fɔ a ta jamana ɲamɔgɔw ye ko: «An bɛ se ka mɔgɔ juman le sɔrɔ tuun Ala ka hakiri di min ma i ko nin cɛ?» 39 Farawona ko Yusufu ma ko: «I n’a fɔ Ala ka nin kow yira ele ra, mɔgɔ si tɛ yi tuun min bɛ sɔrɔ kolɔnbaga ye, ani hakiritigi ye ka ele bɔ. 40 Ne bɛ i sigi ne ta so kunna; ni i ka min fɔ, ne ta mɔgɔw bɛna o le kɛ. Masacɛya dɔrɔn le bɛna ne bonya ni i ye. 41 Ne ka Misiran jamana bɛɛ kuntigiya don i boro bi.»
42 Farawona k’a yɛrɛ ta borokandennɛgɛ bɔ k’a don Yusufu borokanden na. A ko o ye lɛnfani ɲumanman dɔw don a ra, ka kannanɛgɛ saninlaman dɔ don a kan na. 43 A ka Yusufu yɛlɛ sowotoro dɔ kan, k’a gban a yɛrɛ ta sowotoro kɔ. Mɔgɔ dɔw blara o ɲa ka kɛ pɛrɛn ye, ko: «Aw ye sira bla, aw ye sira bla, fagamaw bɛ nana* 41.43 Kitabu dɔw kɔnɔ a sɛbɛra ko: «Aw ye aw kinbiri gban.»!»
Ayiwa, Farawona ka Misiran jamana bɛɛ kuntigiya di Yusufu ma o cogo le ra.
44 Farawona ko Yusufu ma tuun ko: «Ne le ye Farawona ye. Nka mɔgɔ man kan ka foyi kɛ Misiran jamana bɛɛ kɔnɔ yan, ni ele ma o sira di o tigi ma.»
45 Farawona ka Yusufu tɔgɔ la ko Safinati Paneya. A ka muso di a ma. A muso tɔgɔ tun ye ko Asanati. Muso facɛ tɔgɔ tun ye Potifera; ale le tun ye Ɔni dugu sarakalasebaga ye.
Yusufu sigira Misiran jamana bɛɛ kunna.
46 Wagati min na o ka Yusufu wele ka taga Misiran masacɛ Farawona fɛ, o y’a sɔrɔ a si tun ye san bisaba.
O le kɔ fɛ, a bɔra Farawona kɔrɔ ka taga Misiran jamana yaala.
47 Ayiwa, san wolonfla kɛra, siman ɲana, ka den kosɛbɛ. 48 Yusufu ka o san wolonfla ta siman dɔw lajɛn Misiran jamana yɔrɔ bɛɛ ra, ka o bla danna. A ka siman lajɛn k’a bla duguw bɛɛ ra. Forow bɛ dugu minw kɔrɔ, a ka o forow simanw lajɛn o duguw ra. 49 Yusufu ka siman lajɛn caman, i ko kɔgɔji kɛnkɛn. A cayara fɔ a laban o nana a jateri dabla, sabu a jateda tun tɛ se ka lɔn tuun.
50 Ayiwa, sani kɔngɔ wagati ye se, Yusufu ka dencɛ fla sɔrɔ ni a muso Asanati ye, Ɔni dugu sarakalasebaga Potifera denmuso.
51 Yusufu k’a dencɛ fɔlɔ tɔgɔ la ko Manase† 41.51 Manase tɔgɔ kɔrɔ ye ko: ka ɲina., ko sabu Ala k’a kɛ ale ɲinana a ta tɔɔrɔw bɛɛ kɔ, k’a hakiri bɔ a facɛ ta so kɔ.
52 A ka dencɛ flanan tɔgɔ la ko Efirayimu‡ 41.52 Efirayimu tɔgɔ kɔrɔ ye ko: Ala ka den di., ko sabu ale tɔɔrɔra jamana min na, Ala ka dencɛ di ale ma o jamana ra.
53 Ayiwa, siman ɲana kosɛbɛ sanji wolonfla min kɔnɔ Misiran, o sanji wolonfla nana ban. 54 O kɔ fɛ sanji wolonfla kɔngɔ daminana, i n’a fɔ Yusufu tun k’a fɔ cogo min na. Kɔngɔ benna jamana tɔw bɛɛ kan, nka siman tun bɛ Misiran jamana yɔrɔ bɛɛ ra. 55 Ayiwa, kɔngɔ nana se Misiran jamana fana ma tuma min na, mɔgɔw nana kɛ kule ye Farawona kɔrɔ, ko a ye domuni di o ma. Farawona ko Misirankaw bɛɛ ma ko: «Aw ye taga Yusufu fɛ; ni a ka min fɔ aw ye, aw y’a kɛ ten.» 56 O tuma kɔngɔba le tun bɛ jamana yɔrɔ bɛɛ ra. Yusufu ka simanmarayɔrɔw dayɛlɛ, ka siman fiyeere Misirankaw ma. O y’a sɔrɔ kɔngɔ tun bɛ juguyara ka taga Misiran jamana ra.
57 Mɔgɔw tun bɛ bɔ jamanaw bɛɛ ra ka na siman san Misiran, Yusufu fɛ; sabu kɔngɔ tun bɛ juguyara jamanaw bɛɛ ra.