IZIRAYƐLI TA BƆRI
KITABU
Kitabu faamucogo
Bɔri Kitabu bɛ Izirayɛlimɔgɔw bɔcogo lakari an ye. Ala ka o labɔ jɔnya ra Misiran jamana ra cogo min na, ka na ni o ye Kanaana jamana ra, a bɛ o le ɲafɔ an ye. Ka kaɲa ni mɔgɔ caman ta miiriya ye, cira Musa le kɛra nin kitabu sɛbɛbaga ye.
Nin kitabu bɛ fɛn naani yira an na Izirayɛli ta ko ra:
A fɔlɔ ye Izirayɛlimɔgɔw ta jɔnya laban ye, ani o bɔcogo Misiran jamana ra (sura 1–15).
A flanan ye Izirayɛlimɔgɔw ta tagama ye, ka taga se fɔ Sinayi kuru ma (sura 15–18).
A sabanan ye Ala ta jɛnɲɔgɔnya* ko ye, a ka jɛnɲɔgɔnya min don ni Izirayɛlimɔgɔw ye Sinayi kuru kan, k’a ta sariyaw ni a ta ciw ni a ta kolatigɛninw yira o ra (sura 19–24).
A naaninan ye fanibon lɔko ye, Izirayɛlimɔgɔw tun ka kan ka fanibon min lɔ ka Ala bato, ani sarakalasebagaw tun ka kan ka baara minw kɛ (sura 24–40).
Nka nin kitabu kunba flɛ nin ye: Ala ta wagati sera minkɛ, a makarira a ta mɔgɔw ra ka o bɔ jɔnya ra, ka o labɔ Misiran, ka o labɛn ka o kɛ a yɛrɛ ta siya ye, ka taga ni o ye o yɛrɛ ta jamana ra, a tun ka jamana min layiri ta o bɛmaw ye.
Ala ka Musa le ɲanawoloma ka o baaraba bɛɛ kɛ.
Kitabu kɔnɔkow
Izirayɛlimɔgɔw ta jɔnya wagati (1)
Musa worocogo, ani Ala k’a ɲanawoloma cogo min na (2–4)
Musa ni Haruna tagara Farawona fɛ (5–11)
Izirayɛlimɔgɔw bɔcogo Misiran (12.1–15.21)
Izirayɛlimɔgɔw tagara se Sinayi kuru ma (15.22–18.27)
Ala ta jɛnɲɔgɔnya ni a ta sariyaw (19–24)
Ala ka fanibon lɔcogo yira Izirayɛlimɔgɔw ra (25–40)
Ala ka Izirayɛlimɔgɔw labɔ Misiran
1
Izirayɛlimɔgɔw tɔɔrɔcogo
1 Ayiwa, Izirayɛlimɔgɔ minw tagara Misiran ni o facɛ Yakuba ye, o ni o ta gbaw, olugu tɔgɔw ye nin ye: 2 Rubɛn, Simeyɔn, Levi, Zuda, 3 Isakari, Zabulɔn, Boniyaminu, 4 Dan, Nɛfitali, Gadi, Asɛri. 5 Yakuba ta denw ni a ta mamadenw bɛɛ lajɛnnin tun ye mɔgɔ biwolonfla. Olugu tun nana a sɔrɔ Yusufu bɛ Misiran ka ban.
6 Ayiwa, Yusufu nana sa. A balema tɔw bɛɛ nana sa fana, ani minw bɛɛ tun ye o wagati ta mɔgɔw ye. 7 Izirayɛlimɔgɔw ka den caman sɔrɔ. O cayara minkɛ, dɔ ka kɛ fara ye o ta fanga kan fana lon o lon. A kɛra ten minkɛ, Misiran jamana fara Izirayɛlimɔgɔw ra.
8 Ayiwa, o kɔ, masacɛkura dɔ nana sigi masaya ra Misiran; ale tun ma dɔ lɔn Yusufu ta ko ra. 9 O masacɛ k’a fɔ a ta mɔgɔw ye ko: «Aw m’a ye, Izirayɛlimɔgɔw cayara ni an ye sisan dɛ! O fanga fana bonyara ni an ta ye. 10 Ayiwa, aw y’a to an ye cogo ɲini a ko ra, ka o bari janko o kana kɛ caya ye tuun; ni o tɛ, ni an nana kɛrɛ sɔrɔ ni an jugu dɔw ye, o bɛ sɔn ka fara an juguw kan ka an kɛrɛ, ka sɔrɔ ka bori ka bɔ jamana kɔnɔ.»
11 Ayiwa, a kɛra ten minkɛ, o ka jagboyabaaraw la Izirayɛlimɔgɔw kan, ka kuntigi dɔw bla o kunna ko o ye o kɔrɔsi, ani ka o ɲagban kosɛbɛ ni o jagboyabaaraw ye. Izirayɛlimɔgɔw ka Pitɔmu dugu ni Ramusɛsi dugu lɔ o cogo le ra, ka o kɛ masacɛ Farawona ta fɛnmarayɔrɔw ye. 12 Nka o tun bɛ o ɲagbanna cogo min na ni jagboyabaaraw ye, o fana tun bɛ cayara ka taga ten le. A kɛra ten, Izirayɛlimɔgɔw ta ko ka siranya bla Misirankaw ra kosɛbɛ. 13 Misirankaw ka dɔ fara o ta baaraw kan, ka o jɔnyamina. 14 O ka o tɔɔrɔ fɔ k’a dama tɛmɛ, ka baarajugu suguya bɛɛ la o kan: o tun bɛ bɔgɔ nɔɔni, ka biriki bɔ, ka forobaaraw fana kɛ. O tun bɛ o jagboyabaaraw bɛɛ la o kan hali o tɛ hina o ra.
Farawona ka min latigɛ Izirayɛlimɔgɔw kama
15 Ayiwa, lon dɔ Misiran masacɛ kumana Heburuw* 1.15 Izirayɛlimɔgɔw le ye Heburuw ye. ta tinminamuso fla fɛ. O muso kelen tɔgɔ tun ye ko Sifira, tɔ kelen tɔgɔ tun ye ko Puwa. 16 A ko o ma ko: «Ni Izirayɛlimuso dɔ bɛ jigira aw boro tuma o tuma, aw ye den bɔtɔ kɔrɔsi. Ni cɛ lo, aw ye a faga; ni muso lo aw y’a to yi, aw kana a faga.»
17 Nka tinminamusow siranna Ala ɲa. Misiran masacɛ ka min fɔ, o ma sɔn ka o kɛ. O ka cɛdenw ɲanaman to. 18 Masacɛ ka tinminamusow wele ka o ɲininka. A ko: «Aw ka mun le kɛ tan? Mun na aw ka Izirayɛlimɔgɔw ta cɛdenw to yi, aw ma o faga?» 19 Tinminamusow ka Farawona jaabi ko: «Izirayɛlimusow tɛ i ko Misirankamusow; baraka bɛ o ra kosɛbɛ. Sani tinminamuso ye na, o bɛ jigi.»
20 Ayiwa, dɔ farara Izirayɛlimɔgɔw kan, o cayara, ka baraka sɔrɔ. Ala ka baraka don tinminamusow ra, o ta kɛwale kosɔn. 21 Tinminamusow siranna Ala ɲa, o ma sɔn ka denw faga minkɛ, o kosɔn Ala ka baraka don o ra, ka denw di olugu fana ma.
22 Ayiwa, Farawona k’a ye ten minkɛ, a k’a fɔ a ta mɔgɔw ye ko o ye to ka Izirayɛlimɔgɔw ta denɲɛnin cɛmaninw bɛɛ firi Nili ba ji ra; ko o ye musodenw dɔrɔn le to yi.