Nahum
Hay Aat Ten Liblu
Hay Nangitudo' eten Liblu: hi Nahum.
Hay Nangitud'an Nahum eten Liblu: nan iNineveh (unu nan i'Assyria). Mu nuntudtuduh Nahum hi mensahenad Judah an bo'on hi ad Nineveh an kapitulyud Assyria. Mid mapto' ya dengngol nan nahnag an ma'alih ambassador an nalpud Assyria an nunhitud Jerusalem nan mensahena, at impiyuynah nan babluyna ta donglon nan alin nannag ay dida.
Hay Pohdon nan Ngadan ten Liblun Ibaga: umal'alu'.
Hay Gutud hi Nangitud'anan ten Liblu: hidin numbattanan di 664 B.C. hi engganah 612 B.C.
Hay Teman ten Liblu: hay aton Apo Dios an mummoltah nan tatagud Nineveh hidid Assyria.
Hay Outline ten Liblu:
Hay aat nan MUMMOLTAH ad Nineveh (1:1—2:2)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya umamoh (1:1-2)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya iballohna (1:2)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya adina punnaudon an bumungot (1:3)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya nidugah di abalinana (1:3-5)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya bumungot (1:6)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya maphod (1:7)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya bumadang (1:7)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya ma'ma'ullay (1:7-11)
Hay aat ten mummoltan hi Apo Dios ya bumaliw (1:12—2:2)
Hay aat nan MOLTAN di iNineveh (2:3—3:19)
Hay aatna ya abakon Apo Dios dida (2:3-13)
Hay aatna ya bainon Apo Dios dida (3:1-19).
1
1 Hiyah te impa'innilan Apo Dios hi umatan ad Nineveh* Hay pohdonan ibaga ya an amin nan babluy ad Assyria, mu manu ay Nineveh di nabugwa ti hiyay kapitulyuda. an paddungnay nipa'enap ay ha"in an hi Nahum† Hay pohdon ten ngadana an ibaga ya umal'alu'. Ya gapu ta hay teman ten liblu ya nan a'abakan nan Pumpapto'an nan i'Assyria at hiyah ne mangal'alu' hinan Hudyu ti mi'buhulda. Hay gutud din nunhulbianan Apo Dios nin ya hidin 663-612 B.C. (Ya nan ngadan Nahum ya neheggon hinan ngadan Nehemiah an hay pohdonan ibaga ya hi Apo Dios di umal'alu'.) an propetan i'Elkosh.‡ Agguy tu'u inilad ugwan di awadan ten babluy.
Hay Bimmungtan Apo Dios hinan iNineveh
2 Ya alyo' di,
“Hi Apo Dios ya mabungot
an adina pohdon an waday udum hi dios an madayaw an anggay Hiya.
Moltaona nan bumuhul ay Hiya ta iballohna an pumpa"i dida.
3 Hi Apo Dios ya adi mabanbannungot,
ya nidugah di abalinana,
mu adina iyulay ti mahapul an moltaona nan nun'abaholan.
Nan abalinana ya umat hinan puo',
ya nan bunut ya umat hinan hupu' an ipa'ahu' di hu'inah un dumalan.
4 Ya mandalona ay ta mamaganan an amin nan baybay ya nan ginnaw ya immannung an ma'at,
at mun'alangu nan holo' hinan pahtuh ad Bashan ya ad Carmel,
ya umat goh hinan habhabung hinan inalahan ad Lebanon.
5 Ya Hiya goh di mangipa'alyog ta mun'a'ubah nan aduntuduntug,
at nan tataguh nan abablubabluy ya nidugah di tuma'tandan Apo Dios.
6 At undan way melwang hi un bumungot hi Apo Dios
ti nan bungotna ya ay mundalang an apuy an punggimu'na nan batu ta mumbalin hi dapul!
 
7 Manu ay ti maphod hi Apo Dios an Hiyay ihi'ugan nan mangedenol ay Hiya,
ya badangana didah nan punligatanda.
8 Mu ta"on hi un umat hina mu nidugah di atonan mamogpog hinan binuhulnan iNineveh
an umat hi apa"ian nan mahe'nob an lobong.§ Hidin nuntudtuduwan Jonah ad Nineveh hidin 763 B.C. ya inaliwan Apo Dios din ninomnomnan pama"ianah di, mu unat goh naluh di 151 an tawon ta nadatngan din 612 B.C. ya unna mahkay moltaon dida.
 
9 At din numplanuh nappuhi ay Apo Dios ya namengpenghan di namogpogan Apo Dios ay dida,
at mi'id di nangipidwaanda.* Namengpenghan ya anggay di nangabakan nan i'Assyria hinan Hudyu ti na'at hidin 722 B.C. hidin nangilayawandah nan i'Israel hinan babluyda. Mu ta"on un immuy da Alin hi Sennacherib (705-681 B.C.) ad Judah hidin 701 B.C. hidin nun'alian nan Alin hi Hezekiah (715-686 B.C.) mu agguyda inabak dida, at mattig an agguy impidwan nan i'Assyria (II Ki. 18:13-19:37; Isa. 36:1-37:38).
10 Ti didan iNineveh ya nun'abutongda,
at umatdah nan nalangun ayiw an na'amung ta ma'apuyan
11 ti din ohan ap'apud Nineveh di numplanuh nan nun'appuhin Apo Dios.† Mid mapto' ya nan Alin hi Ashurbanipal (669-627 B.C.) ti impa'ampan nan Alin hi Manasseh (697-642 B.C.) an alid Judah hiya ti napilitan an midat ay hiyay buwit (II Chron. 33:11-13).
 
12 Hi Apo Dios ya hiyah te alyonah nan tatagud Judah an inalinay,
Ta"on hi un do'ol ahan di middum an bumadang hinan iNineveh,
ya ta"on hi un nidugah di amabi'ahda mu ma'abakda,
ya mun'a'ubahda ta pamalloh'uh nan nidugah an inatdan da'yu.
Ya manu ti inyabulut'u an ipaligligat da'yun tatagu',
mu adi' mahkay ipidpidwan aton.
13 Ya paddungnay pumpogtang'u nan imbangkelengdan da'yu
ta mapogpog nan punholholtapanyu.”
 
14 Ya wada goh di alyon Apo Dios hinan i'Nineveh an alyonay,
“Mapogpog di imbabaluyyu ta mi'id di mamunat ay da'yu.
Ya paddungnay Ha"in mangidadaan hi ilubu'anyu ti nidugah nan anappuhiyu,
at hiyanan ubaho' da'yu,‡ Inusal Apo Dios nan titindalun di iBabylon an impapto' din Alin hi Nabopolassar (626-605 B.C.), ya nan iMedia an impapto' Cyaxares, ya nan atata'ot an tribon ma'alih Scythians ta ubahona nan i'Assyria.
ya pumpa"i' goh an amin nan inyammayun bulul an dayawonyun wah nan ihinanda.”
 
15 Ya wada goh di hapiton Apo Dios hinan iJudah an alyonay,
“Waday tigonyun umalin e'wanah nan buludnan mangibaag hinan maphod an ulgud hi alenggopanyu
ti mapogpog mahkay din buhulyu.§ Rom. 10:15. Nan maphod an ulgud hi alenggopan nan iJudah hidin amatagun Nahum ya nan a'abakan nan i'Assyria hi awnih 612 B.C. Mu nob'on nan maphod an ulgud hi alenggopan nan tataguh gutud di New Testament an intudun Apostoles Paul ya nan Maphod an Ulgud Jesu Kristu ti hiyah ne nan pi'taguan hi munnanannong.
At mahapul an ipa'annungyu mahkay din inaliyun e'nongyuh
un mapogpog nan iNineveh an mangipaligligat ay da'yu.
Ya mabalin goh an mumbehta ayuh nan Timplu,
at mid mahkay mangipawan da'yu.”

*1:1 Hay pohdonan ibaga ya an amin nan babluy ad Assyria, mu manu ay Nineveh di nabugwa ti hiyay kapitulyuda.

†1:1 Hay pohdon ten ngadana an ibaga ya umal'alu'. Ya gapu ta hay teman ten liblu ya nan a'abakan nan Pumpapto'an nan i'Assyria at hiyah ne mangal'alu' hinan Hudyu ti mi'buhulda. Hay gutud din nunhulbianan Apo Dios nin ya hidin 663-612 B.C. (Ya nan ngadan Nahum ya neheggon hinan ngadan Nehemiah an hay pohdonan ibaga ya hi Apo Dios di umal'alu'.)

‡1:1 Agguy tu'u inilad ugwan di awadan ten babluy.

§1:8 Hidin nuntudtuduwan Jonah ad Nineveh hidin 763 B.C. ya inaliwan Apo Dios din ninomnomnan pama"ianah di, mu unat goh naluh di 151 an tawon ta nadatngan din 612 B.C. ya unna mahkay moltaon dida.

*1:9 Namengpenghan ya anggay di nangabakan nan i'Assyria hinan Hudyu ti na'at hidin 722 B.C. hidin nangilayawandah nan i'Israel hinan babluyda. Mu ta"on un immuy da Alin hi Sennacherib (705-681 B.C.) ad Judah hidin 701 B.C. hidin nun'alian nan Alin hi Hezekiah (715-686 B.C.) mu agguyda inabak dida, at mattig an agguy impidwan nan i'Assyria (II Ki. 18:13-19:37; Isa. 36:1-37:38).

†1:11 Mid mapto' ya nan Alin hi Ashurbanipal (669-627 B.C.) ti impa'ampan nan Alin hi Manasseh (697-642 B.C.) an alid Judah hiya ti napilitan an midat ay hiyay buwit (II Chron. 33:11-13).

‡1:14 Inusal Apo Dios nan titindalun di iBabylon an impapto' din Alin hi Nabopolassar (626-605 B.C.), ya nan iMedia an impapto' Cyaxares, ya nan atata'ot an tribon ma'alih Scythians ta ubahona nan i'Assyria.

§1:15 Rom. 10:15. Nan maphod an ulgud hi alenggopan nan iJudah hidin amatagun Nahum ya nan a'abakan nan i'Assyria hi awnih 612 B.C. Mu nob'on nan maphod an ulgud hi alenggopan nan tataguh gutud di New Testament an intudun Apostoles Paul ya nan Maphod an Ulgud Jesu Kristu ti hiyah ne nan pi'taguan hi munnanannong.

© 2018 WBT