19
Nan Ulgud an Hay Aat Jesus ya hi Zacchaeus* Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
1 Bimmahhel da Jesus ad Jericho ti hidiy pange'wanda. 2 Ya wah di han tagun ngadanah Zacchaeus an ohah apun di mun'am'amung hi buwit, ya adangyan an tagu. 3 Ya ay natangan umuy mannig hi aat Jesus, mu mi'id atona ti ho'ho'dod, ya do'olday tatagu. 4 At timmagtag an nangun'unna, ya inayatna han ayiw an fig ta way atonan mannig ay Jesus ti hidiy pange'wana.
5 Ya unat goh immatam hi Jesus hinan wadana ya tinangadna hiya, ya inalinan hiyay, “Zacchaeus, punnaudom an lumahun ti umiyana' hi abungyud ugwan.” 6 At nunnaudonan limmahun, ya ma"am'amlong ti mi'yuy hi Jesus hi abungda.
7 Ya unat goh tinnig nan tataguh de ya humanapitdan, inaliday, “Anaad ta mi'yuy hi abung han nabaholan ta mumpamangili?”
8 Ya timma'dog hi Zacchaeus, ya inalinan Apu Jesus di, “Apu, nan godwan di gina'u' ya idat'uh nan nun'awotwot, ya wada ay di inakaw'uh nan tatagu ya ibangngad'u an mumpepat di atakapana.”
9 Ya inalin Jesus ay hiyay, “Heten algaw ya nabaliwan nan tagun nunhitun te han abung ti he"ay oha goh an holag Abraham! 10 Ya Ha"in an napto' an Imbaluy di Tagu ya immalia' ta way ato' an mamaliw hinan nibataan ay Apo Dios an paddungnay na'utaw.”
Hay Nipa"el an Hay Aat di Palatan Pihhu
(Mat. 25:14-30)
11 Unat goh dengngol nan tataguh nen inulgud Jesus ya innayunan nangulgud hinan nipa"el ti magadyuhdan umatam ad Jerusalem, ya ninomnom nan tatagu an magadyuh nin an mipattig di Pumpapto'an Apo Dios. 12 At inalin Jesus di, “Wada han lala'in nabagtuy haadna (ti nabagtuy haad amanan niboltan ay hiya), ya numbaat hinan adagwin babluy ta pun'alionda hiyah di ya un mumbangngad hi abungna.† Mid mapto' ya immuy ad Rome ta nan na'abbagbagtun alih dih nan Pumpapto'an di iRome an hi Caesar di mangidat hi haadnan mun'alih nan ohan provincia unu babluy. 13 Ya inayaganay himpuluh puntamuona ya un umuy. Ya impiyapongnay hinohinohhah palatan balitu',‡ Hay balul di hinohhan palatan balitu' ya nan heldun di ohan taguh un bumo'lah tuluy bulan. ya inalinan diday, Ikumilduyuh ten palata' ta nangamung hi pumbangngada'.
14 Mu inabohlan nan ni'babluyana, at hiyaat un otog di numbaatana ya hennagday nun'alunondah nan na'abbagbagtun ali ta alyondan hiyay, Adimi pohdon hi un hiyay pot'om ta mun'ali an mumpapto' ay da'mi! 15 Mu ta"on ya pento' nan na'abbagbagtun ali hiya damdama.
Ya unat goh nalpah an nidat ay hiya nan nabagtun haadnan de han babluy an numbaatana ya numbangngad hinan babluyna. Ya impa'ayagna din puntamuonan nangidatanah din palata ta innilaonay intu'unah nangikumilduanda.
16 Ya immali din oha, ya inalinay, Apu, ingkumildu' nan ohan palata ta nuntakap, at nunhimpuluy palata.
17 Ya tembal nan apunan inalinay, Maphod'an puntamuo' ti maphod di inatmu! Un'unnud'an nangipapto' hinan itang an pihhu', at ipabagtu' di haadmu ta he"ay mangipapto' hinan himpulun babluy hi pumpapto'a'.
18 Ya immali goh din oha, ya inalinay, Apu, ingkumildu' nan ohan palata ta nuntakap hi lema.
19 Ya inalin han apunan hiyay, Maphod, at mumpapto"ah nan leman babluy!
20 Ya immali goh din oha, ya inalinay, Apu, tayay palatam an linibuta' hi lo'ob. 21 Ti tuma'ota' ay he"a ti inila' an mahmahingal'a, ya nunhulbiam nan udumnan taguh nan tamuda, at nan tamun di taguy immadangyanam.
22 Ya inalinan hiyay, Nappuhi'an puntamuo'! Heten hinapitmuy dumalat hi pummoltaa' ay he"a! Innilam ay hi unna' mahmahingal, ya punhulbia' nan udumnan taguh nan tinamuanda, ya hay tamun di taguy immadangyana'! 23 Ya goh mah ta agguymu inyuy din palata' hi bangko ta hay pumbangngada' ya waday ala' hi takapna?
24 Ya immandal apunah nan wah di an inalinay, Alanyu nan palatan balitu' ay hiya ta idatyun de han tagun wadan di himpulun palata!
25 Ya inalidan hiyay, Oo, mu wadan hiya din himpulun palata, Apu!
26 Ya inalinay, Nan tagun mangipapto' hinan wadan hiya ya hiyay ma'udman goh hi udumna, ya nan tagun adi mangipapto' hinan wan hiya ya mamama an anon Apo Dios di wan hiya. 27 Ya daden buhul'u an agguy namhod hi pumpapto'a' ay dida ya iyaliyuh tu ta patayonyu ta tigo'.”
Hay Na'na'at hidin Ma'alih Palma an Dumingguh din Hopap di Simana Santa§ Na'at hidin Nisan/Abib (March-April) 10, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus. Ya henen algaw di namto'an nan Hudyuh uyaw an kalniluda ta milahhin hi opat an algaw (Ex. 12:1-6), at paddungnay inalin Jesus hinan tataguh din inayanad Jerusalem di, “Pot'ona' kuman da'yu ta Ha"in di paddungnay Uyawyu!”
Hay Inayan Jesus ad Jerusalem
(Mat. 21:1-11; Mk. 11:1-10; Jn. 12:12-19)
28 Unat goh inalinah de ya impangpang'unan immuy ad Jerusalem. 29 Ya unat goh wan magadyuh umatamdad Bethphage ya ad Bethany an inayungan nan Duntug an Olibo ya hennag Jesus nan duwan intudtuduwanan 30 inalinay, “Umuy ayuh nan higib hi dammangna. Ya hay pangihawanganyu ya hidiy pangah'upanyuh nan uyaw an imbaluy di dongkin nigo'od an mi'id ah nitaktakay. Ya inubadyu ta iyaliyuh tu. 31 Ya wa ay di mangalih, Anaad ta ubadonyu? ya alyonyuan, Mahapul Apu tu'u.”
32 At immuy nan nahnag, ya immannung heden inalinan dida. 33 Ya unat goh inubadda din go'od din uyaw ya imbagan din ad uyaw di, “Goh ta ubadonyuh nen uyaw?”
34 Ya inaliday, “Mahapul Apu tu'u.” At inyabulutna.
35 Ya inyuydan Jesus, ya enedpondah bonog di uyaw din magayad an lubungda, ya nuntakayondah Jesus. 36 Ya unat goh wan impadalan Jesus ya inannapan nan tataguh din magayad an lubungda nan dalan ta panginnilaan hi unda e'gonan hi Jesus an Alidan Pento' Apo Dios. 37 Ya unat goh wan magadyuh an umatamdad Jerusalem ya nundadyudah nan Duntug an Olibo, ya ente"an an amin din intudtuduwanan mun'an'anla, ya enlotdan himmapit an dimmalat nan numbino'ob'on an umipanoh'an ina'inat Jesus an inaliday,
“Nabagbagtuh Apo Dios
ti do'ol di ina'inatnan mapmaphod!”* Psa. 118:26.
38 Ya inalida goh di,
“Mi'id pogpog di panapihapitan nan tataguh amaphodan nan Ali tu'u
an hennag Apu tu'ud abuniyan!
Nabagbagtuh Apo Dios an wad abuniyan an mi'id al'ali!”
39 Ya waday udumnah nan Pharisees an niddum hinan tatagu, ya inalidan Jesus di, “Apu, ihingalmu nan mangunud ay He"a ta adida tumungog!”
40 Ya tembalnan inalinay, “Umannung an duminongda ay at ta"on hi un nan batu ya diday bumugaw ta waday mangali damdamah un nabagbagtuh Apo Dios.”
Hay Limmugwaan Jesus hinan Tatagud Jerusalem
41 Magadyuh umatam da Jesus ya ma'amang ad Jerusalem, ya linugwaan Jesus nan tatagun den babluy, ya inalinay, 42 “Od'odolnah unyu inilay atonyu ta mi'id al'alin da'yu! Mu agguyyu inila ti adi ayu pa"innila! 43 Ti waday udum hi algaw at umali nan mangubat ay da'yu, ya li'muton da'yuh allup, ya munle'wohdan mangumang an manggop hi babluyyu. 44 Ya ma'ameh ayu ya nan imbabaluyyu goh. Ya ta"on un nan babluyyun batu ya mi'id ah ohah maha"ad hinan batu ti agguyyu inimmatunan nan inalian Apo Dios ta baliwan da'yu!”† Hiyah ne na'at hidin 70 AD hidin nama"ian General Titus hi siudad ad Jerusalem.
Hay Na'at hidin Lunes hidin Hopap di Simana Santa‡ Na'at hidin Nisan/Abib 11, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus.
(Mat. 21:12-17; Mk. 11:15-19)
45 Bimmahhel hi Jesus hinan allup, ya immuy hinan gettaw§ Hete ya ma'alih Gettaw di Hentil (bahaom nan footnote di Mk. 11:15 ta innilaom di aatna). di Timplun Apo Dios ad Jerusalem, ya numpakakna nan munla'u.* Adi middum nan Jn. 2:13-17 ete ti hiyah ne inat Jesus hidin nete"aan di nuntamuana, ya hete ya nan angunuhna. 46 Ya inalinan diday, “Hay nitudo' hinan Liblun Apo Dios ya inalinay,
Nan Abung'u ya niyamma ta hiyay punluwaluanyun Ha"in.† Isa. 56:7.
Mu unyuat goh pumbalinon hi pummalkaduanyu ta way pangakawanyuh pihhun di umalin mi'miha.”‡ Jer. 7:11.
47 Ya abigabigat ya nuntudtuduh Jesus hinan Timplun Apo Dios. Ya gun hahalepatan nan a'ap'apun di papadi, ya nan muntudtuduh nan Uldin, ya nan udumna goh an a'ap'apun di tataguy aton Jesus hi nappuhi ta pangidalatandah pamatayandan Hiya. 48 Mu mi'id ah tinnigda ti an amin di tatagu ya pigaygayabandan mangngol hinan ulgudona, at ta'tan nan a'ap'apu nan tatagu.
*^ Mid mapto' ya na'at hidin 30 A.D., ya henen timpuy ma'alih Gutud di Nipaligligatan Jesus.
†19:12 Mid mapto' ya immuy ad Rome ta nan na'abbagbagtun alih dih nan Pumpapto'an di iRome an hi Caesar di mangidat hi haadnan mun'alih nan ohan provincia unu babluy.
‡19:13 Hay balul di hinohhan palatan balitu' ya nan heldun di ohan taguh un bumo'lah tuluy bulan.
§19:27 Na'at hidin Nisan/Abib (March-April) 10, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus. Ya henen algaw di namto'an nan Hudyuh uyaw an kalniluda ta milahhin hi opat an algaw (Ex. 12:1-6), at paddungnay inalin Jesus hinan tataguh din inayanad Jerusalem di, “Pot'ona' kuman da'yu ta Ha"in di paddungnay Uyawyu!”
*19:37 Psa. 118:26.
†19:44 Hiyah ne na'at hidin 70 AD hidin nama"ian General Titus hi siudad ad Jerusalem.
‡19:44 Na'at hidin Nisan/Abib 11, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus.
§19:45 Hete ya ma'alih Gettaw di Hentil (bahaom nan footnote di Mk. 11:15 ta innilaom di aatna).
*19:45 Adi middum nan Jn. 2:13-17 ete ti hiyah ne inat Jesus hidin nete"aan di nuntamuana, ya hete ya nan angunuhna.
†19:46 Isa. 56:7.
‡19:46 Jer. 7:11.