34
Nan Pidwan di Nitud'an nan Himpulun Uldin
1 Ya inalin goh Apo Dios ay Moses di, “Habatam di duwah mun'ayapit an batun umat hidin nahhun ta pangitud'a' hinan Uldin an din nitudo' hidin impolahmun nagimu' an Uldin'u. 2 Ya mundadaan'a ta hi ma'et hinan helhelong ya nunti'id'ah dih nan Duntug an Sinai ta mundammuta. 3 Ya mahapul an mi'id ah mi'ti'id ay he"a, ya mahapul goh an mi'id ah munle'le'od eden duntug an ta"on nan a'animal, ya mi'id ah mipahtul eden aluhadhad di duntug.”
4 At hi Moses ya hinabatanay duwah mayapit an batun umat hidin nahhun. Ya unat goh nabiggat hi helhelong ya inodnanah den duwan batu ta iti'idnah nan Duntug an Sinai an hiyah ne din immandal Apo Dios ay hiya. 5 Ya nun'ohop hi Apo Dios an niddum hinan bunut, ya ni'ta'dog ay hiyah di. Ya imbaagnay ngadanan Hiyah Apo Dios. 6 Ya naluh hinan way hinagang Moses ya inalinay, “Ha"in hi Apo Dios an ma'ahhimo' ya ma'aggohgoh, ya adia' mabanbannungot, ya nahamad nan pamhod'u, ya makulug nan hapito', 7 ya mid pogpog di homo"uh nan linibun tatagu, ya aliwa' nan nibahhawanda, ya nan numbaholanda, ya nan na"appuhin ina'inatda. Mu moltao' damdama nan mumbahol an imbabaluyyu, ya minaynayun ta nangamung hinan miyatlu unu miyapat an holagda.”
8 Ya himbumagga ya nunhippih Moses hinan luta, ya inyungyungna ta dayawona Hiya. 9 Ya inalinay, “Immannung ay an ipa'amlong'u He"a, Apo Dios, at He"ay mi'yali ni' an ta"on hi un ngumhay nan tatagun umunud ay He"a! Ya aliwam ni' ahan di numbaholanmi, ya abuluton da'mi ni' hi tatagum!”
10 Ya inalin Apo Dios ay Moses di, “Ad ugwan ya mi'tulaga' ay he"a ta ipattig'uh nan holag Israel nan umipanoh'a an ato' an mi'id ahan na'atanah tun luta. At an amin nan tatagun initnudmu ya tigonda nan nidugah an umipanoh'an atata'ot an ato' an hi Apo Dios. 11 At mahapul an unudonyu nan imandal'un da'yud ugwan, at Ha"in mahkay* Inabulut Apo Dios ta Hiyay mangitnud hinan Hudyu an umat hinan imbagan Moses hi atonah Ex. 34:9. di okod an mamakak hinan himpampun an holag Amor, ya holag Heth, ya holag Periz, ya holag Hiv, ya nan iCanaan, ya nan iJebus hinan babluy an dumatnganyu. 12 At padana' da'yu ta emayaanyu ta adi ayu mi'tulag hinan tataguh nan lutan umayanyu ti atonyu ay at ini ya mabalbaliyan ayu. 13 Mu unyuat pumpa"in amin nan pun'onnganda, ya nan dayawondan bulul an umat ay Asherah, ya nan udum an dayawonda. 14 Ya mahapul an mi'id ahan udum hi dios an dayawonyu ti Ha"in an hi Apo Dios ya ma"annela', at adi' ahan pohdon hi un waday udumnah dios an dayawonyu.
15 Ya emayaanyu ta adi ayu mi'tulag hinan tataguh nan babluy an umayanyu. Ti wa ay ta mundayawdah nan bulul ya onnganda ya umannung an ayagan da'yu ta me"an ayun didah nan ene'nongdah nan bulul. 16 Ya adiyu abuluton nan imbabaluyyun linala'in mi'yahawah nan binabain den babluy ti ini ya al'alu'on nan binabai nan imbabaluyyun linala'i, ya niddumdan mi'dayaw hinan bululda.
17 Ya adi ayu munhibug hinan gumo' hi iyammayuh bululyu.
18 Ya nonomnomonyu ta adiyu aliwan an ibehtaan nan algaw an Adiyu Panganan hi Agguy Nabino'bo'an an Tinapay. An hiyah ne din intugun'un da'yu an hay ononyuh nan pituy algaw hinan bulan di Aviv† Unu Nisan (bahaom nan footnote di Ex. 12:2). ya nan agguy nabino'bo'an an tinapay. Ti hiyah ne gutud di bulan hi nakakanyud Egypt.
19 Ya an amin nan mahhun an lala'in mitungaw ya bagi', ya bagi' goh nan mahhun an i'lum nan baka, ya dongki, ya kalniluh un buta'al. 20 Ya huwalonyu nan mahhun an mitungaw an dongki ya nan uyaw an kalnilu, mu adiyu ay pohdon an huwalon ya genlotyu. Ya huwalonyuh animal an amin nan papangpangullun linala'in imbabaluyyu.
Ya mi'id umalih nan wada' hi un mi'id iyalinah e'nongnan Ha"in.
21 Ya onom di algaw hi puntamuanyu. Ya nan miyapitun algaw‡ Unu Habadu. ya mun'eblay ayun ta"on hi un gutud di ahitamu unu gutud di boto'.
22 Ya gunyu ibehtaan di iwang an ma'alih Behtan di aDumiduminggu§ Unu Behta an Tungaw hi Alpahan di Boto' (Lev. 23:15-22), unu Behtan di Udol (Ex. 23:16), unu Behtan di Pentecost (Ac. 2:1). hi unyu ete"an bot'on nan nahhun an enebgayyu. Ya ibehtaanyu goh di pamugahanyuh nan bungbungaan* Unu Behtan nan Boto'. hinan angunuh di tawon. 23 Ya mahapul an mumpitluh ohay tawon di umalian an amin nan linala'in holag Israel ta dayawona' an hi Apo Dios. 24 Ya pakako' nan tatagun nunhituh nan lutan heneggonyu ta ma'udman an dumamuna nan lutayu, ya mi'id ah mangubat ya mangipatna an mamloh hinan lutayuh nan mumpitlu an gunyu umalian an mundayaw ay Ha"in hi hintawon.
25 Ya mun'onong ayu ay hi animal ay Ha"in ya adiyu iddum nan nabino'bo'an an tinapay. Ya nan Behtan di Panginomnomanyuh Nangekaka' ay Da'yud Egypt† Unu Behtan di Namaliwan nan Anghel Apo Dios hinan Hudyuh din Penghana. ya mi'id ahan ma'angang hi mipatang ta nangamung hi helhelong.
26 Ya nan ma"aphod an mahhun an bot'onyuh nan intanomyuh nan lutayuh hintawon ya mahapul an iyuyyuh nan Tuldan Abung'u an Dios an dayawonyu.
Ya wa ay ta ihaangyu nan uyaw an gandeng ya adiyu pananum nan gatas an malpuh huhun inana.”‡ Bahaom nan footnote di Ex. 23:19.
27 Ya inalin goh Apo Dios ay Moses di, “Itudo'mu hatu nan hapito' ti hiyay mangipa'innilah ni'tulaga' ay he"a ya nan holag Israel.” 28 At hi Moses ya ni'yi'ibbanah Apo Dios hi napat di algaw ya labi an agguy nangnangan ya immin'inum hi danum. Ya hi Apo Dios di nangitudo' hinan Himpulun Uldinah nan duwan mayapit an batu an hiyah ne nan Himpulun Uldina.
Hay Nundadyuan Moses hi Nalpuwanah nan Duntug an Sinai
(II Cor. 3:7-18)
29 Ya unat goh nundadyuh Moses an nalpuh nan Duntug an Sinai an ino'odnana nan duwan mun'ayapit an batun nitud'an nan Himpulun Uldin ya agguyna inila an hay angahna ya humili§ Nan hapit an humilih nan hapit di Hudyu ya qaran, ya duway meaningna: (1) bumuhu' nan ha'gud, ya (2) humili. Hi Jerome (340-420 A.D.) an nangibalin hi Hapit Apo Dios hinan hapit di iRome an ma'alih Latin ya pinilina nan nahhun an meaningna, hiyaat un nan do'ol an nundrawing hi tigaw Moses eden timpun nipublisan nan Bibliada an ma'alih Latin Vulgate ya indrawingday duwan ha'gud an bimmuhu' hi uluna! Mu bo'on henen na'at ti un humili ya anggay, at umipakiki inatda! ti han ni'hapitanan Apo Dios. 30 Ya unat goh tinnig Aaron ya nan holag Israel nan humilin angah Moses ya timma'otdan meheggon ay hiya. 31 Mu inayagan Moses dida. At hi Aaron ya nan a'ap'apun mangipapto' hinan holag Israel ya numbangngaddan hiya ta donglonda nan alyon Moses ay dida. 32 Ya unat goh wan neheggondan Moses ya imbaagnan dida an amin nan Uldin Apo Dios an din imbaganan hiyah din awadanah nan Duntug an Sinai.
33 Ya unat goh nalpah an ni'hapit hi Moses ay dida ya hinophopanay angahna, 34 mu wa ay ta humgop hinan Me'gonan an Kuwaltun Pi'dammuwan* Bahaom nan footnote di Ex. 33:7. ta mi'hapit ay Apo Dios ya inaanay hophop di angahna ta engganay bumuhu' an umuy mangibaag hinan holag Israel hinan inalin Apo Dios ay hiya. 35 Ya tinnig nan holag Israel nan angah Moses an humili, ya hinophopana mah goh nan angahna ta awni ta nan umuyna pi'hapitan ay Apo Dios ya unna anon.
*34:11 Inabulut Apo Dios ta Hiyay mangitnud hinan Hudyu an umat hinan imbagan Moses hi atonah Ex. 34:9.
†34:18 Unu Nisan (bahaom nan footnote di Ex. 12:2).
‡34:21 Unu Habadu.
§34:22 Unu Behta an Tungaw hi Alpahan di Boto' (Lev. 23:15-22), unu Behtan di Udol (Ex. 23:16), unu Behtan di Pentecost (Ac. 2:1).
*34:22 Unu Behtan nan Boto'.
†34:25 Unu Behtan di Namaliwan nan Anghel Apo Dios hinan Hudyuh din Penghana.
‡34:26 Bahaom nan footnote di Ex. 23:19.
§34:29 Nan hapit an humilih nan hapit di Hudyu ya qaran, ya duway meaningna: (1) bumuhu' nan ha'gud, ya (2) humili. Hi Jerome (340-420 A.D.) an nangibalin hi Hapit Apo Dios hinan hapit di iRome an ma'alih Latin ya pinilina nan nahhun an meaningna, hiyaat un nan do'ol an nundrawing hi tigaw Moses eden timpun nipublisan nan Bibliada an ma'alih Latin Vulgate ya indrawingday duwan ha'gud an bimmuhu' hi uluna! Mu bo'on henen na'at ti un humili ya anggay, at umipakiki inatda!
*34:34 Bahaom nan footnote di Ex. 33:7.