23
Hay Nunlahhinan nan Tatagun Mamuhul ay Athaliah
(II Ki. 11:4-16)
Heden miyapitun tawon hi nun'alian Athaliah* Unu 835 B.C. ya ninomnom nan Nabagtun Padiy Bahaom nan footnote di II Chron. 22:11. maphod hi atona. At immuy ni'tulag hinan leman a'ap'apun nan tindalu an da Azariah an hina' Jeroham, ya hi Ishmael an hina' Jehohanan, ya hi Azariah an hina' Obed, ya hi Maaseiah an hina' Adaiah, ya hi Elishaphat an hina' Zikri. At immuyda lene'od an amin nan abablubabluy hi ad Judah ta hinayupdan amin nan holag Levi ya an amin nan hinohhan mumpapto' hinan himpangapuh nan holag Israel an numpunhituh nan abablubabluy ad Judah, ya initnudda ta immuydad Jerusalem. Ya na'amungdah nan way Timplun Apo Dios ta hidiy nangitulagandah nan ungan Alin hi Joash an badanganda hiya.
Ya inalin Jehoiada ay diday, “Wah tu han imbaluy din natoy an ali, at ad ugwan ya mahapul an hiyay mun'ali ti hiyah ne intulag Apo Dios an hay holag David di mumpapto' ay ditu'u. II Sam. 7:11-16. At ad ugwan ya umat hituy atonyu: nan papadi ya nan i'ibbadan holag Levi an mangitamuh nan tamudah nan ngilin an Habadu ya mun'atluda ta nan miyatlun godwan dida ya iyadugdan amin nan pantaw di allup nan Timplu. Ya nan ohan miyatlun godwa ya diday mun'adug hinan palasyu, ya nan oha goh an miyatlun godwa ya diday mun'adug hinan Buhhu'an an Pantaw hinan Allup an miyuy hinan babluy. Ya an amin nan udum an linala'i ya mihinadah nan gettaw nan Timplun Apo Dios. Ya mahapul an adi malgom di humigup hinan Timplun Apo Dios an ammuna nan papadi ya nan i'ibbadan holag Levi an muntamuh di ti nidawatda, at me'gonanda. Mu an amin nan udumnan linala'i ya mahapul an unudonda nan intugun Apo Dios ay didah atonda an adida humigup. Ya nan holag Levi di mun'adug hinan ali, at an amin di ayana ya mimitnuddan hiyan adida taytaynan. Ya mahapul an o'odnanda nan hanggapda ta wa ay di nat'on an tagun humigup hinan Timplu ya pinatoyda.”
Ya inunud nan holag Levi ya an amin nan tatagud Judah din immandal Jehoiada. At way ohah din a'ap'apu ya nunhayupda nan linala'in ipapto'da an muntamuh nan ngilin an Habadu, ya agguy goh impa'anamut Jehoiada din nangelpah hi poto'dan nuntamu ta niddumdah nan mihukat ay didan mangitamuh nan poto'da. Ya indat Jehoiada hinan a'ap'apu din gayang ya nan o"ongol ya i"itang an hapiaw an din gina'un David an alin nun'italepon hinan Timplu. 10 Ya impiyadugnah nan linala'in numpangdon hi hanggapda nan ali, at nun'ihinadah nan nunlene'woh hinan Timplu ta baliwanda hiya.
11 Ya unat goh nalpah hana ya initnud da Jehoiada ya din linala'in imbabaluynah Joash an imbaluy di ali, ya impiyuklupda din uklup di ali, ya indatda din nitud'an di uldin hinan pumpapto'an,§ Henen uldin ya nitudo' hinan Deut. 17:18-20. at indawatda hiyan Apo Dios, ya inalidan amin di, “Minaynayun di pumpapto'am an ali!”
12 Ya unat goh dengngol Athaliah din tumanu'u' an tatagun mangipabagtuh nan ali ya nunnaudonan immuy ay didah nan Timplun Apo Dios. 13 Ya tinnigna nan balu an alin timmata'dog hinan ihinan di ali an delloh nan tu'ud hinan pantaw.* Bahaom nan footnote di II Chron. 34:30 ta innilaom di aat ten tu'ud. Ya nan a'ap'apun nan tindalu ya nan mangipagangoh hinan talampet ya linili'ubda nan ali, ya an amin nan tataguh nan abablubabluy ya umamlo'amlongda, ya gunda ipagangoh nan talampet. Ya nan mungkanta ya impagangohda nan gina'un ma'usal hinan pungkantaan ta impangpanguluda nan tatagun mungkantan mangipabagtun Apo Dios. Ya ma'abbungot hi Athaliah, ya pini"inay lubungna, ya init'u'nan inalinay, “Linayahana'! Linayahana'!”
14 Ya impa'ayag Jehoiada din a'ap'apun mangipapto' hinan tindalu, ya inalinan diday, “Ekakyu hiya ta ibataanyuh tun Timplu ta bo'on hituy pamatayanyun hiya. Ya patayonyu goh nan mamadah an mamaliw ay hiya!”
15 At initnudda hiya ta inyatamdah nan Pantaw an Owon di Kabayu an miyuy hinan palasyuna ta hidiy namatayandan hiya.
Hay Nangipaphodan Jehoiada hinan Ma'ma'at
(II Ki. 11:17-21)
16 At hi Jehoiada an Nabagtun Padi, ya nan Alin hi Joash, ya nan tatagu ya intulagda ta hi Apo Dios di dayawonda. 17 At an amin din tatagu ya immuydah nan wadan di Timplun Ba'al ta numpa"ida. Ya nunggimu'da din do'ol an pun'onngan ya din abulubulul, ya pinatoydah Mattan an padin Ba'al hinan hinagang di do'ol an pun'onngan.
18 Ya ene'kod Jehoiada hinan udum an i'ibbanan papadi ya nan i'ibbadan holag Levi nan matamuan hinan Timplu ti hiyah ne tuwali din indat nan Alin hi David hi itamuda. I Chron. 23:1-26:32. Ya dida goh di manghob hinan midat an onong ay Apo Dios ti hiyah ne nan nitudo' hinan Uldin Moses. Lev. 1:1-7:38. Ya dida goh di okod an mangipapto' hinan mikantah nan pundayawan ti hiyah ne immandal David.§ I Chron. 23:5; 25:1-31. 19 Ya wada goh di mun'adug hi an amin hinan pantaw di Timplun Apo Dios ta mi'id ah humigup hi tagun alyon di Uldin hi pimmuhiy aatna.
20 Ya initnud Jehoiada nan a'ap'apun nan tindalu, ya nan mun'a'e'gonan an tatagu, ya nan mumpumpapto' hinan tatagu, ya an amin nan tataguh nan babluy ta iyuyda nan Alin hi Joash hinan palasyu. Ya ene'wadah nan Nammagtun Pantaw di Allup, ya impabunda hiyah nan tronon di ali.
21 Ya an amin nan tataguh nan abablubabluy ya nidugah di immamlonganda. Ya mi'id di al'alih nan babluy ti natoy hi Athaliah.

*23:1 Unu 835 B.C.

23:1 Bahaom nan footnote di II Chron. 22:11.

23:3 II Sam. 7:11-16.

§23:11 Henen uldin ya nitudo' hinan Deut. 17:18-20.

*23:13 Bahaom nan footnote di II Chron. 34:30 ta innilaom di aat ten tu'ud.

23:18 I Chron. 23:1-26:32.

23:18 Lev. 1:1-7:38.

§23:18 I Chron. 23:5; 25:1-31.