I Peter
Hay Aat Ten Liblu
Hay Nangitudo' eten Liblu: hi Apostoles Peter di nangipitudo' (1:1), ya hi Silas di nangitudo' (5:12).
Hay Nangitud'andan ten Liblu: nan tatagun Apo Dios an nanaynan hinan babluyda ta immuydah nan numbino'ob'on an provincia an ad Pontus, ya ad Galatia, ya ad Cappadocia, ya ad Asia, ya ad Bithynia (1:1).
Hay Pohdon nan Ngadan ten Liblun Ibaga: nan batu (Mat. 16:18).
Hay Gutud hi Nangitud'anan ten Liblu: hidin numbattanan di 61 A.D. hi engganah din 63 A.D.
Hay Teman ten Liblu: hay aat nan munligat an kimmulug.
Hay Outline ten Liblu:
Hay MIPAꞋINNILAH nan munligat an kimmulug (1:1-2)
Hay HAHALIMIDON nan munligat an kimmulug (1:3-12)
Hay ANAHAMAD nan munligat an kimmulug (1:13—2:3)
Hay DAYAWON nan munligat an kimmulug (2:4-8) — dayawondah Jesu Kristu
Hay AAT nan munligat an kimmulug (2:9-10)
Nan AHIMPAHIMPAMPUN an munligat an kimmulug (2:11—4:11).
1
Heten tudo' ya nalpun ha"in an hi Peter an ohan napto' an apostoles* Hay pohdonan ibaga ya nan nahnag. Jesu Kristu. Muntudo'a' ay da'yun kimmulug an nakak hinan babluyyu ta niwa'at ayuh nan abablubabluy ad Pontus, ya ad Galatia, ya ad Cappadocia, ya ad Asia, ya ad Bithynia. Hana ya ngadan di leman provinciah nan Pumpapto'an di iRome. Da'yuy pento' Ama tu'un hi Apo Dios an tataguna ti ninomnomna tuwalih din penghanan ditu'uy pumbalinon nan Na'abuniyanan an Lennawah tatagun kumulug ay Jesu Kristu, at dumalat nan natayana ya aliwan Apo Dios di bahol tu'u.
Nan homo' ya lenggop ni' an malpun Apo Dios di mawadan da'yu. Inusal Apostoles Peter di duwan kalahin di apnga eden gutud. Nan nahhun an inalina ya nan homo' ni' an malpun Apo Dios di mawadan da'yu (unu charis) ya apngan di iGreece, ya nan netob an inalina ya nan lenggop ni' an malpun Apo Dios di mawadan da'yu (unu shalom) ya apngan di Hudyu.
Hay Makulug hi Hahalimidon Tu'u
Mipabagtuh Apo Dios an hi Aman Apu tu'un hi Jesu Kristu ti Hiya ya ongol di homo'nan ditu'u ti dumalat di nummahuanan Jesu Kristuh din natayana, ya waday balu an nitaguan tu'u. At hiyanan nidugah di panahalimid tu'un mi'hina ay Hiyah mid pogpogna. Ya waday ehodnan ditu'un hiyah ne ya munnononnong ti adi mapa"i ya adi ma'utaw unu maluman. Ya dumalat nan abalinana ya ipapto' ditu'u an dumalat nan pangulug tu'un Jesus hi engganay unna ipa'annung nan abaliwan tu'uh tun apogpogan di luta.
At hiyanan mun'am'amlong tu'u an ta"on un do'ol di ligat tu'ud ugwan hitun luta. Ti daten punligligatan tu'uy atapngan di pangulug tu'uh un nahamad unu adi. Ta"on nan balitu' an mabalin an mapa"i, ya gahin hi un ma'anang ta mamahmahan nan immannung an balitu'. At inyal'allanan mahapul an matapngan di pangulug tu'un nabalbalul mu hay balitu'. Ta wa ay ta makulug an nahamad di pangulug tu'u ya ditu'uy mipabagtu ya matbal hitun pumbangngadan Jesu Kristu. Ya ta"on hi unyu agguy tinnig hi Jesu Kristu ya gangaynan ongol di pamhodyu ya denolyun Hiya, at hiyanan ongol di amlongyun mi'id di nipaddungana. Ya manu ay umamla ayu ti dumalat nan nabaliwanyu an lagbuyuh kimmuluganyu.
10 Ya heten nabaliwan tu'u ya dumalat di homo' Apo Dios an din impa'innilanah din numbino'ob'on an propetanah din penghana. Mu agguyda na"innilaon di aatna, at inada'adalday aatna. 11 Pohdondan innilaon di anuud ya hay aat di a'atan nen abaliwan ti nan Na'abuniyanan an Lennawa an wadan dida ya impa'innilanan diday aat di punholholtapan Kristu ya hay aat di ipabagbagtuana. 12 Mu impa'innilan Apo Dios ay daten numbino'ob'on an propeta an bo'on eden gutudday umannungana, at hiyanan ad ugwan an gutud tu'uy nangipa'annungana. Din impa'inniladan amaphodan tu'u ya hiyanay impa'innilan din nuntudtuduh Hapit Apo Dios ay da'yu. Ya hay bimmadang ay didan immalin nuntudtudun da'yu ya nan Na'abuniyanan an Lennawan nalpud abuniyan. Ya ta"on un nan a'anghel ya pohdonda goh an innilaon di aat nen ulgud.
Hay Pangipattigan hi Nahamad an Ugali
13 At hiyanan mundadaan tu'u, ya emayaan tu'u ta hay maphod di aton tu'u, ya mundenol tu'uh nan homo' Apo Dios ay ditu'uh tun umalian goh Jesu Kristu. 14 At dumalat nan nibilangan tu'u mahkay hi imbabaluy Apo Dios ya mahapul an Hiya mahkay di unudon tu'u ta bo'on nan pangat tu'uh din agguy tu'u nanginnilaan ay Hiyay unudon tu'u. 15 Mahapul an nahamad di ugali tu'u ti hi Apo Dios an nangibilang ay ditu'uh imbabaluyna ya me'gonan 16 ti inalinah nan impitudo'nay,
“Mahapul an me'gonan ayu
ti Ha"in ya me'gonana'.Ӥ Lev. 11:44-45; 19:2; 20:7.
17 Ya nomnomonyu an nan alyonyun hi Amayuh nan punluwaluanyu ya numpapaddung di panumalyanan amin hi tagu. Mahmahanan amin di ato'aton tu'u, at hiyanan mete"ad ugwan an matagu tu'uh tun luta ya mahapul an ephod tu'uy pangat tu'u ta tuma'ot tu'un mangat hinan adina pohdon. 18 Ti inilayun bo'on nan ma'ubah an umat hi pihhu unu balitu' di namaliwnah amoltaan tu'u an dumalat di nappuhin pangat an bennoh tu'uh din o'ommod tu'u, 19 mu hay nitaguan Kristuy namaliw hi bahol tu'uh din immayuhan di dalana an nabalbalul. Hiya ya mipaddung hinan maphod an kalnilu an gun e'nong din o'ommod tu'un Apo Dios. 20 Ninomnom tuwalin Apo Dios an hi Jesus di mangiyatoy hi bahol tu'uh din agguyna nunlumuwan hi logom. Mu agguyna impa'annung hi engganad ugwan an ten magadyuh di apogpogan tun luta. 21 Dumalat di inat Jesus ya waday pangulugyun Apo Dios an nummahun Hiyah din natayana, at numbangngad hi ad abuniyan an ipabagbagtuana. At ad ugwan ya hi Apo Dios ya anggay di kulugon tu'u ya pangedenolan tu'uh pi'taguan tu'uh mid pogpogna.
22 At gapuh pangun'unudanyuh nan Nahamad an Tugun ya maphod mahkay di pangatyu at hiyanan nahamad di pumpopohhodanyu. At mahapul an punnonngonyuh ne. 23 Ya wada mahkay di balun nitaguan tu'u ti hidin nangulugan tu'uh nan waday abalinana ya nan munnononnong an Hapit Apo Dios ya nipidwa tu'un niyimbaluy an hay nangiyimbaluy ay ditu'u ya hi Apo Dios an munnononnong hi enggana. 24 Henen inali' an munnononnong di Hapit Apo Dios ya makulug ti inalinah nan impitudo'nay,
“An amin di tatagu ya umatdah nan holo' an wa ay ta natoy ya ma'leng.
Ya an amin di a'e'gonan di tagu ya umat hi habhabung di holo' an wa ay ta na'leng ya magah.
25 Mu nan Hapit Apu tu'u ya wagwadah enggana.”* Isa. 40:6-8.
Ya heten Hapit Apu tu'uh aat di pamhodnan ditu'u ya nitudtudun da'yu.

*1:1 Hay pohdonan ibaga ya nan nahnag.

1:1 Hana ya ngadan di leman provinciah nan Pumpapto'an di iRome.

1:2 Inusal Apostoles Peter di duwan kalahin di apnga eden gutud. Nan nahhun an inalina ya nan homo' ni' an malpun Apo Dios di mawadan da'yu (unu charis) ya apngan di iGreece, ya nan netob an inalina ya nan lenggop ni' an malpun Apo Dios di mawadan da'yu (unu shalom) ya apngan di Hudyu.

§1:16 Lev. 11:44-45; 19:2; 20:7.

*1:25 Isa. 40:6-8.