21
Paulus nol un tapan nas pait lakos Yerusalem
1 Seon apa hidi nol blalan-blalan Kristen in deng kota Efesus sas, nol dalen in ngele kon, kaim saek lui ina le luan laa tetas lakom nusa Kos. Ola ka kon, kaim lakom lius se nusa Rodos. Deng na, kaim luan laa napiut lakom se onan deng kota Patara. 2 Lius se lang kon, kaim niung deng lui la. Hidim kaim saek seda lui didang man in le lako bus el propinsi Fenisia dani nol propinsi Siria. Kaim sakem kon nam oen naun sakeng nahu la, le kaim bokam. 3 Nesang lo kon, kaim ngat net nusa Siprus se kaim halin kliu ka, mo kaim lail napiut didiin lakom lius le soleng nauh se kota Tirus, ne propinsi Siria. Se la, oen niung sa-saa in sakeng ngas deng lui na.
4 Undeng oen niung sa-saa in sakeng ngas nabale, tiata kaim nium le lakom nuting atuli-atuil in parsai ngas. Tutnaal oen kon kaim daad nolas minggu mes se lang. Atuli-atuil in se la ngas haup taad deng Ama Lamtua Koo Niu ka, le kaing Paulus noan, un laok Yerusalem deken tia. 5 Mo hidi minggu mes kon, kaim pait lakom lui ina ka. Atuli-atuil in parsai ngas totoang, bihata-biklobe, tuan-ana, muda-blalan, oen totoang laok sao kaim se onan na. Se na, kaim totoang hai bukun le kohe-kanas leo-leo. 6 Seon apa hidi kon, kaim sakem lakom lui la, mo oen totoang pait.
7 Kaim bok lakom deng Tirus, hidim kaim tuil se kota Ptolemais. Se na, kaim nium deng lui la, le lakom nuting atuil in parsai ngas halin tutnaal nolas. Ti kaim tutnalas, ta kaim daad nolas lelo mesa. 8 Ola ka kon, kaim bok lakom deng maan na, ti kaim lakom lius se kota Kaisaream. Lius se lang kon, kaim lakom daad tahang se Filipus uma. Un niam man kil nol Lamtua Yesus Dehet Dais Banan na muna, lako se maan na. Nol un niam, at mes deng at iut man oen in huil nalan son, le lako-daek in kaa-ninu taung atuil anang ngas nol bebalu man ne Yerusalem mas.✡ Dehet deng Aan in Nutus sas 6:5; 8:5 9 Filipus muik ana bihata at aat. Ama Lamtua Allah pake one, le daid mee-baah taung in nahdeh deng Un in teka-teka ngas.
10 Kaim daad nolas lelo il kon, atuli mes ngala Agabus, maa deng propinsi Yudea. Ama Lamtua pake una, le daid mee-baah taung in nahdeh deng Un in teka-teka ngas.✡ Dehet deng Aan in Nutus sas 11:28 11 Un maa le tutnaal nol kami. Hidim un kat Paulus bota la, le but un ima-iin nas esa nini bot na. Halas-sam un aa noan, “Ama Lamtua Koo Niu ka tek elia: ‘Mam atuil Yahudi las but lait bot ni lamtua ka eli se Yerusalem. Hidim oen sao un lako se atuil Yahudi lo ngas iman.’ ”
12 Ming atuling na aa ela kon, kaim totoang dalen ili, le nodan nol in dising Paulus, halin nam un laok Yerusalem deken tia. Kaim man daid un ima-ii, nol atuli-atuil man in parsai se maan na ngas totoang nodan ela. 13 Mo un siut noan, “Deken! Tasao le mi lilu ela? Mi tao ngele auk daleng ngi son. Elia! Meman muik atuli deeh kom auk lo, undeng auk in muid Lamtua Yesus sia. Mo mam oen but lait au, tamlom keo tele au, tamlom tao elol kon no, auk sium tukun.”
14 Nikit kaim taan noan Paulus dai ming se kaim lo kon, kaim nang una, hidim tekan noan “Tia! Nang le Ama Lamtua in koma ka man dadi.”
Paulus nol un tapan nas lakos lius se Yerusalem
15 Kaim daad se Kaisareang lelo il kon, kaim tao nakbuan kaim kai-batu las babanan, hidim kaim bok lakom Yerusalem. 16 Muik atuil in parsai at ila lo deng Kaisarea, man muid leo-leo nol kami. Oen nol kaim lakom lius se uma mesa, le kaim ninim tahang se lang. Um na lamtua ka, ngala Manason. Un atuil deng nusa Siprus. Nol un kon parsai se Lamtua Yesus nesang son. 17 Nikit kaim lakom lius se Yerusalem kon, totoang kaim pail-kakan in parsai ngas sodo-sium kaim nol dael kolo.
Paulus nol un tapan nas lakos meo Yakobus
18 Ola ka, kaim totoang lakom tutnaal nol Yakobus. Totoang blalan-blalan Kristen nas kon nakbua se na. 19 Kaim todan apa mes nol mesa, hidim Paulus dehet mamo deng totoang man Ama Lamtua in daek son se ola-ola, taung atuil Yahudi lo kas sa. Un tek noan, Lamtua Yesus sai lalan son le oen parsai se Una. Nol un kon nahdeh deng taon elola le Ama Lamtua pake una, nol un tapan nas se os ni dalen na. 20 Ming hidi Paulus in dehet ta kon, oen totoang naka-nahalit Ama Lamtua Allah.
Hidim, oen tek Paulus noan “Kaka Paul! Sadi kaka taan tuun, muik atuil Yahudi lihu-lihu kon parsai se Lamtua Yesus son. Oen kon kil didi atorang man upung Musa in niung bel kit son nas nabale. 21 Mo muik atuli aa lako-pait se ia noan, kaka kom in tui atuil Yahudi las se mana-maan didang noan, tao muid upung Musa atorang agama las bakun na. Oen kon lakos lapur noan, kaka kaing oen son, le boel tao muid hadat sunat ta bel oen anan biklobe las deken tia. Nol kaka kon kaing atuil in sarani ngas, le boel tao muid kit atuil Yahudi li hadat tenga las deken. 22 Tiata, nangan! Ta taon elola ko atuil Yahudi las ming son noan, kaka Paul maa ne ia. Nol atuli-atuil man ming dehet hlales-angin nas, taon elola ko, koon-mali. Ta kit nuting lalan in puti elola la?
23 Kaim le bel koo in nangan elia: muik atuli at aat deng kami li but in hida nol Ama Lamtua son. Neot ni oen le kikin boa oen bon nas, le tao tada noan, oen daek nuli oen in hida ngas son. 24 Tiata eta bole lam, kaka Paul taam lako leo-leo nol one, se Ama Lamtua Allah Um in Kohe-kanas Tene ka. Hidim kaka muid one, le tao niu apan muid kit hadat ta. Kaka kon musti baen hulung oen in tao muid hadat na ka. Eta kaka tao ela lam, mam atuli las tana noan, kaka kil didi nabael nol atorang agama Yahudi, man upung Musa in niung bel kit son nas. Nol mam oen kon taan noan, kaka kaing atuli li le boel tao muid hadat Yahudi li lo ka, dehet in nole tukun!✡ Buk in Kahi 6:13-21
25 Mo taung atuil Yahudi lo man parsai se Lamtua Yesus son nas, kaim tunang beles surat son. Kaim tekas deng asa man kaim in nutus son lelon nua ka, noan, oen boel tao muid kit atorang hadat Yahudi li totoang deken tia. Man oen musti nangan le tao mudi ngas, elia: laok kula nol atuli-bihaat man oen sapan lo ka deken, nakbuan nol sa-saa in hui-langus sas deken, kaa kakaat man tao mi pail-kakan atuil Yahudi las le nikis mia ngas deken. Tuladang el: kaa siis in hui-langus deken, kaa daal deken, nol kaa siis deng hmukit man tom in kes le mate ngas deken.”✡ Dehet deng Aan in Nutus sas 15:29
26 Kon nam Paulus sium banan nol oen in nangan na. Tiata, ola ka kon un nol atuil at aat nas leo-leo lakos se Um in Kohe-kanas Tene ka, le tao niu oen apan nas muid atorang agama Yahudi la. Hidi nam, Paulus tek tulu agama in se la ka noan, lelo il pait le lam, oen daek nuli oen in hida ka. Eta leol il nas hidis son nam, oen mesa-mesam tamang in todan-lahing bel Ama Lamtua.
Oen daek Paulus se Um in Kohe-kanas Tene ka
27-29 Dedeng leol iut man oen in hid son, le tao inu hadat ta ngas mana le hidis kon, muik atuil Yahudi at ila lo deng propinsi Asia man net Paulus, taam lako bus el kota Yerusalem leo-leo nol un tapa in ngaal Trofimus sa. Trofimus niam deng kota Efesus, mo un niam atuil Yahudi lo. Tiata nikit atuil Yahudi las net Paulus taam lako bus el Um in Kohe-kanas Tene ka kon, oen bali le un kil nol un tapa Trofimus lako se na kon. Molota, atuil Yahudi lo kas boel taam laok se na lo. Kon oen tao dais ni le daid peke, halin tao dais nol Paulus. Tiata oen hode-lokot atuil in se la ngas, le daek Paulus. Nol oen kon kidu-ahan le tek atuil in se la ngas noan, “Hoe! Atuil Israel me! Maa le hulung kaim le. Un niam atuling man tui se ola-ol tutungus noan, kat soleng kit atuil Yahudi li hadat ta tuun tia. Un kon aa le tao didaan Ama Lamtua Um in Kohe-kanas Tene kia. Hidim leol neot nia, un le taam laok tao hmomos Ama Lamtua maan niu kia.”✡ Dehet deng Aan in Nutus sas 20:4
30 Ming ela kon, atuil in se kota Yerusalem mas totoang koon-mali naseke. Hidim atuil hut mamo kas lail lakos nakbua se Um in Kohe-kanas Tene ka. Kon oen daek Paulus, hidim oen pel parosok puting un deng Um in Kohe-kanas Tene ka. Hidim oen hep tele hnita tene kas.* Muik atuil in tana deeh dul noan, boel keo tele atuil se Ama Lamtua Um in Kohe-kanas Tene ka deken. Nol eta asii tukun, taam lako se Um in Kohe-kanas Tene ka le kil suluꞌ deng mija in todan-lahing nga, muid agama Yahudi la atorang nga lam, atuli boel tao sa-saa un lo. Undeng na, atuil Yahudi las dai bel Paulus le taam lako pait se Um in Kohe-kanas Tene ka kintal la lo. Tiata oen hep tele hnita tene kas.
31 Oras oen lobo-lau le noan keo tele un kon, tentara Roma las komendan mes se na, ming in lobo-lau na. 32 Tiata un haman un tentara las, nol oen tene-tenen nas, le oen taam lakos se atuil hut mamo man in lobo-laung nas. Oen ngat net tentara las nol komendan na maa kon, oen teen in diku-sapan Paulus. 33 Kon nam komendan na daek Paulus, hidim lok oen le but un nini ranteng bisi dua. Oen but hidi kon, un ketan atuil nas noan, “Atuling ni asii la? Un tao kula asa la?”
34 Mo oen in situ ka mes lo. Tenga las siut noan, “Un tao eli son.” Mo muik teng pait siut noan, “Loo, un tao elia.” Tiata komendan na bon iil nol oen in aa lako-pait na. Un taan dais na tula-peke ka lo, undeng atuil hut mamo nas kidu-ahan leo-leo. Tiata un tadu le oen kil nol Paulus lako se tentara las benteng nga. 35-36 Kon nam tentara las pel nol Paulus, mo atuil nas muid leo-leo le lobo-lau taplaeng pait. Nikit oen le saek benteng nga seang nga kon, atuil hut mamo nas lail lakos bus el sila la. Tiata tentara las bole tam boel lom, dohang Paulus tuun, le halin nam atuil nas pius sisakeng Paulus deken. Hidim oen ahan mumuun leo-leo noan, “Keo tele una! Keo un tia!”
Paulus nodan le bela apa ka se atuil hut mamo kas silan
37 Oen le taam lakos se benteng nga kon, Paulus nodan komendan na nini dais Yunanin noan, “Ama! Auk aa bubuit tam bole tam lo ka?”
Ming Paulus tek ela kon, komendan na nahkitu, hidim un keket noan, “Ku kon taan dais Yunanin ne? Taon elola le ku aa taan dais Yunanin nia? 38 Eta ela lam, auk in nangan ni kula son. Auk bali le ku niam atuling Mesir, man lelon na hode-lokot atuli las le oen tao lobo-lau. Hidim kat nal atuil in kil lelat at lihu aat, le lakos se epe mesa. Mo atuling na ku lo, ta lo?”
39 Kon Paulus siut noan, “Lo ama! Auk niam mo, atuil Yahudi. Auk inang nga hua auk se kota Tarsus ne propinsi Kilikia. Auk nodan ama le bel auk dola buit, halin auk aa nol atuil hut mamo nias.”
40 Komendan na tade. Tiata Paulus hangu dil se seang nga dapa, le nikit ima ka halin nodan oen le ete, ta un le aa. Kon nam un nikit in aa nini dais Aram. (Undeng se na lam, atuil Ibrani las aa nini dais Aram).† ‘Atuil Ibrani’ nol ‘atuil Yahudi’ la, ngala dua taung bangsa mes sii.
✡21:8 Dehet deng Aan in Nutus sas 6:5; 8:5
✡21:10 Dehet deng Aan in Nutus sas 11:28
✡21:24 Buk in Kahi 6:13-21
✡21:25 Dehet deng Aan in Nutus sas 15:29
✡21:27-29 Dehet deng Aan in Nutus sas 20:4
*21:30 Muik atuil in tana deeh dul noan, boel keo tele atuil se Ama Lamtua Um in Kohe-kanas Tene ka deken. Nol eta asii tukun, taam lako se Um in Kohe-kanas Tene ka le kil suluꞌ deng mija in todan-lahing nga, muid agama Yahudi la atorang nga lam, atuli boel tao sa-saa un lo. Undeng na, atuil Yahudi las dai bel Paulus le taam lako pait se Um in Kohe-kanas Tene ka kintal la lo. Tiata oen hep tele hnita tene kas.
†21:40 ‘Atuil Ibrani’ nol ‘atuil Yahudi’ la, ngala dua taung bangsa mes sii.