10
Dzəgunənə ŋga Yeesu agyanə lakəgi minə
(Mat. 19.1-12; Luka 16.18)
1 Ma daba'əkii, Yeesu a maɗə gatə, ca palə aanə hanyinə ŋga Yahudiya, ca taŋəgi gəərə ŋga Urədunə. Ənjə a ənə ka dza də nə aɓiikii. Ca ənə əsə ka dzəgunə ka tii waɓənə ŋga Əntaŋfə makə ətə sənaavə ci. 10.1 Luka 9.51. 2 Wata hara *Farisanyinə a shi aaɓiikii, təya alə rəgwa ŋga təkənə tə ci də ləgwanə amakii, əŋki tii, “Ya əna, kə vii bariya gaamə rəgwa ka əndə a lakəgi minaakii kwa?” 3 Əŋki Yeesu ka tii, “Mi nə bariya ŋga Muusa ka banə koona?” 10.3-4 Mat. 5.31. 4 Əŋki tii, “Kə kapaa Muusa rəgwa ka ŋgurə a naahə ləkaləkatə ŋga lakəgi minaakii, ca lakəgi tə ki.” 5 Əŋki Yeesu, “Ma nyaahə Muusa bariyatsə ha'a, acii ndalənə ŋga ədzəmuunə. 6 Amma saa'itə tagii Əntaŋfə duuniya, ŋgurə da minə ghənyi ci tə ənja. 10.6 'Wat. 1.27. 7 Ca ba: Putakii ha'ə, wa ŋgurə a bwasee ka dii da məci, ca ləɓə tii da minaakii, 10.7 'Wat. 2.24. 8 təya ndzaa shishinə rəŋwə. Də ha'ə ndzaanə tii əndə rəŋwə, əntaa ənji bəra'i ma'ə. 9 Aciikii, ma sətə gəŋutəgi Əntaŋfə, ga əndə a təkee.”
10 Makə ənəgərə tii aasii, wata *lyawarənə ŋga Yeesu a ləgwa amakii agyanə waɓəətsa. 11 Əŋki Yeesu ka tii, “Taa wu patə lakəgi minaakii, ca ŋgərə əndə'i minə, kə ali ci hiinə ətsa, ca ɗa 'waslyakəənə ka təkəŋwatə minaakii. 10.11-12 Mat. 5.32; Luka 16.18; 1 Koor. 7.10-11. 12 Maɗa minə əsə dzəgi satə atsa ŋgurii, kya dzə ka ŋgərə əndə'i ŋgura, aləhiinə nə ki ka ɗanə.”
Ɗaanə barəkaanə ŋga Yeesu ka uuji manjeevənə
(Mat. 19.13-15; Luka 18.15-17)
13 Agi kiranə nə ənji manjeevənə ka Yeesu kaa ca ɗaanə ciinə ŋga barəkaanə aanətii. Amma, ma lyawarənaakii, kə laalii tii ŋguruunə ka ənja. 14 Makə nee Yeesu ha'a, wata səkəkii a ɓəzəgi. Əŋki ci ka lyawarənaakii, “Uneemə ka manjeevənə kaa təya shi aaɓiiki, goona təŋa tə tii, acii ka tsarə ŋga ənji makə tii də *ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə. 15 Tantanyinə cii kya ba koonə, ma əndətə pooshi luuvə ka Əntaŋfə a ndzaanə ka ŋwaŋwaakii makə sətə ci uuzənə a luuvə, pooshi ci ka upaa dəmənə aagi ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə shaŋə.” 10.15 Mat. 18.3. 16 Wata Yeesu a fəɗə manjeevənə aashikii, ca ŋgərə ciinəkii, ca ɗaanə ka tii barəkaanə.
Əndə gəna
(Mat. 19.16-30; Luka 18.18-30)
17 Ma ətsə Yeesu a maɗə kaa ca palə saakii, wata əndə'i əndə a shi də huyihuyi, ca gərə'waanə akəŋwaciikii, əŋki ci ka ci, “Maləma, ma hə kamə, ŋunyi əndə nə hə. Mi dəɓee ɗanəki kaa nya upaa əpinə ŋga ca'ə ndəŋwə ndəŋwa?” 18 Əŋki Yeesu ka ci, “Ka mi cii kwa 'wa tə nyi ŋunyi ənda? Pooshi ŋunyi əndə maɗaamə Əntaŋfə ci rəŋwə dyaŋə. 19 Kə shii hə bariya ŋga Əntaŋfə, waatoo, Ga ha ɓələ hiinə, ga ha alə hiinə, ga ha hərə hiinə, ga ha vii seeda ŋga jirakənə anə ənda, ga ha gəpətə uushi ŋga ənda, gaɗee ka i duu da muu.” 10.19 Shig. 20.12-16; Dzək. 24.14.
20 Əŋki əndəta, “Ma ətsə patə, kə nə'utə nyi daga nyi ma'ə uuzənə.” 21 Wata Yeesu a tsaamə tə ci, kə kaɗeesəkə əndəkii ka ci, əŋki ci ka ci, “Uushi rəŋwə mbəɗaanə ka hə ŋga ɗanə. Ma ɗanəkwa, duu ka ɗərəmaginə də uushi'inaaku, ha təkəpaa kwaɓakii ka maaghiinə. Maɗa kə ɗii hə ha'ə, ka ndzaanə nə shigaaku dagyə aɓii Əntaŋfə. Ma daba'əkii, ha shi ka nə'u tə nyi.” 10.21 Mat. 19.21. 22 Makə fii əndətə ha'ə, wata ca geegi ka ginəkii təku təku, ca palə saakii də maɓətəsəka, acii laŋə dərəva nə gəna aciikii. 10.22 Jab. 62.11.
23 Wata Yeesu a zə'ugi aaɓii lyawarənaakii, əŋki ci ka tii, “Dzawə dərəva nə dəmənə ŋga ənji gəna aagi ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə.” 24 Kə ɗii ka lyawarənaakii ka sə ŋga hurəshishinə nə waɓənaakii. Yeesu a tsakə banə ka tii, əŋki ci “Manjeevənaakya, dzawə nə dzənə aagi ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə. 25 Gəɗə dəməginə ŋga ŋgyalooba ka rəgwa shinə ŋga libəra də ŋgufənə, acii dəmənə ŋga əndə gəna aagi ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə.” 26 Kə dzəgəpaa tə lyawarənaakii ka shaŋə, təya laagwa ahadatii, əŋki tii, “Maɗa ha'ə əna, aa wu ɗii nə upaa luupaana?” 27 Yeesu a tsaamə tə tii, ca ba, “Ma əndə shiŋkinə, pooshi uushi cii kəya mbee ka ɗatənə ci saakii ka upaa də luupaanə. Amma, ma Əntaŋfə, ka ɗatənə nə ci taa mi, acii naakii nə baawəɗa patə.” 10.27 Mat. 19.26.
28 Wata Piita a jikəvə ka ci, əŋki ci, “Yoo, waniinə kə bwasee inə ka uushi'inə patə əna, ina nə'u tə hə.” 29 Əŋki Yeesu ka tii, “Tantanyinə cii kya ba koonə, taa wu patə bwasee ka yaakii, taa ndzəkəŋushi'inəkii, taa məci, taa dii, taa manjeevənaakii, taa raakii, maɗa ka putaaki bwasee ci da ka putə ŋga Ŋunyi Habara, 10.29-30 Mat. 10.37. 30 ka upaanə nə ci yinyinə, i ndzəkəŋushi'inə, i manjeevənə, i mənənyinə, i rənyinə, gya'ə agi saa'ina, palee ka ətə bwasee ci aa ba'ə. Amma, ka ciɓeenə nə ənji ka ci. Ma daba'əkii, ka upaanə nə ci əpinə ŋga ca'ə ndəŋwə ndəŋwə agi zamanatə na shi. 31 Amma laŋə nə matakəŋwanyinə na ndzaanə ka moodəba'ənyinə. Laŋə nə moodəba'ənyinə əsə na ndzaanə ka matakəŋwanyinə.” 10.31 Mat. 19.30.
Makkənə ŋga waɓənə ŋga Yeesu agyanə əntənaakii
(Mat. 20.17-19; Luka 18.31-34)
32 Ma daba'əkii, Yeesu a maɗə tii da lyawarənaakii, kaa təya dzə aa Urusaliima. Ma təya palə a rəgwa, Yeesu a ta kəŋwanə ka tii. Amma, ma tii, pooshi tii ka mabanee ma'yanə. Ma ənjitə ca shi daba'ə əsa, kə ŋgwali tii. Yeesu a ənə ka 'waginə tə lyawarənaakii pu'u aji bəra'i. Ca ndzaŋə banə ka tii agyanə sətə na ɗa tə ci. 10.32-34 8.31. 33 Əŋki ci, “Fatəmə ŋga'ə! Wanaamə ka dzənə aa Urusaliima. Ma davə, ka dzənə nə ənji ka viinə tə Uuzənə ŋga əndə aacii madiigərə limanyinə da maliminə, təya lagi ka ci gəŋwanə ŋga ɓələnə, təya vii tə ci aacii ənjitə mashiimə tə Əntaŋfə. 34 Ma təya, ka ŋusənə nə tii tə ci, ka tiifənə nə tii giirənə aashikii, təya fəslə, təya ɓələgi tə ci. Ma ka makkənə ŋga uusəra, ka maɗətənə nə ci agi maməətə ənja.” 10.34 15.15-20.
Kədiinə ŋga Yakubu tii da Yoohana
(Mat. 20.20-28)
35 Wata i Yakubu tii da Yoohana, manjeevənə ŋga Zabadiya, a shi aaɓii Yeesu, əŋki tii ka ci, “Maləma, tə'i uushi ciina uuɗə kaa ha ɗa keenə.” 36 Əŋki Yeesu, “Mi cuuna uuɗə nya ɗa koona?” 37 Əŋki tii, “Vii keenə rəgwa ŋga ndzaanə ataŋgalaku agi ɗuunuunaaku, əndə'i da ciizəmaku, əndə'i əsə da madzənaku.” 38 Amma əŋki Yeesu, “Mashiimuunə sətə cuuna kədii. Kadə nuuna mbee ka sə'watə sa ciɓə makə ətə nii kya sa kwa? Ka mbeenə nuunə ka sə'watə bapətisəma makə ətə nə ənjə a ɗa ka nyi kwa?” 10.38 Mat. 26.39; Mar. 14.36; Luka 12.50; 22.42; Yooh. 18.11. 39 Əŋki tii ka ci, “Awa, ka mbeenə niinə.” Yeesu a ba ka tii, “Weewee, ma ciɓətə nii kya sa, ka sanə nuunə. Ma bapətisəmatə nə ənjə a ɗa ka nyi əsə, ka ɗanə nə ənji koonə. 10.39 Slənə 12.2. 40 Amma, ma ndzaanə ataŋgalaki, əntaa nyi nəndə da baawəɗa ŋga viinə. Ma hatsa, ŋga ənjitə taɗəpaa Əntaŋfə tə tii.”
41 Fanə ŋga hara lyawarənaakii pu'u tə waɓəətsa, wata səkətii a ɓəzəgi aashi i Yakubu tii da Yoohana. 42 Wata Yeesu a 'watə tə tii patə aaɓiikii, əŋki ci, “Kə shii unə oo'i, ma ənjitə ŋgirə ənjitə mashiimə tə Əntaŋfə kaa təya ɗa ŋwaŋuunə agyanətii, tii ca haŋətə natii na. Ma madiigərə ənjatii əsə, agi kanə nə tii ka tii bariya də baawəɗa. 43 Amma, ma una, pooshi ka ɗanə ha'ə ahadoonə. Taa wu patə mwayi ndzaanə ka gawə ahadoonə, see a ndzaa ci ka əndə slənə goonə. 10.43-44 9.35; Mat. 23.11; Luka 9.48. 44 Ha'ə taa wu patə mwayi ndzaanə ka matakəŋwanə ahadoonə, tyasə see a ndzaa ci ka mava ka ənji patə. 45 Acii ma shi nyi *Uuzənə ŋga ənda, əntaa ka ənjə a slənə ka nyi, amma kaa nya slənə ka ənja, nya vəgi əpinaaki ka pərapaanə də ənji laŋə.” 10.45 Mat. 20.28.
Mbəɗəpaanə ŋga Yeesu də Barətimawə muurəfa
(Mat. 20.29-34; Luka 18.35-43)
46 Wata i Yeesu da lyawarənaakii a mbu'u aasəkə vəranə ŋga Yarikoo. Makə ma'i tii da hara ənji laŋə, təya palə, wata təya lapaa muurəfə dasə ka kədiinə ataŋgala rəgwa. Ma ləməkii, Barətimawə, uuzənə ŋga Timawə. 47 Makə fii ci oo'i, Yeesu əndə Nazaratu ətsə ca pitəgi, wata ca maɗee ka uuraakii ka banə, əŋki ci, “Yeesu, *jijinə ŋga Dawuda, nəhuu təgunuunaaki.” 10.47-48 Mat. 20.30-31. 48 Ənji laŋə a wazə ka ci, kaa ca ndzaa kəɗa'ə. Amma wata ca tsakə ŋgəree ka uurakii palee ka əta, əŋki ci, “Jijinə ŋga Dawuda, nəhuu təgunuunaaki.” 49 Yeesu a kəŋaanə, əŋki ci, “'Wamə tə ci.” Təya 'wa tə muurəfəta, əŋki tii ka ci, “Ɗawə mooɗasəka, maɗətə, agi 'wanə nə ci tə hə.” 50 Wata həryatə muurəfətə a maɗətə, ca kagi gwadaakii, ca shi aaɓii Yeesu. 51 Əŋki Yeesu ka ci, “Mi cii kwa moo nya ɗa ka ha?” Əŋki muurəfəta, “Maləma, ŋga'ə ka nyi kaa nya ənə ka neenə ka ha.” 52 Əŋki Yeesu, “Duu saaku, kə mbə'i hə putə ŋga gi'inaaku tə nyi.” Pii wata ca ənə ka neenə ka ha, ca dzə atsaa Yeesu a rəgwa. 10.52 Mat. 9.22.
10:1 10.1 Luka 9.51.
10:3 10.3-4 Mat. 5.31.
10:6 10.6 'Wat. 1.27.
10:7 10.7 'Wat. 2.24.
10:11 10.11-12 Mat. 5.32; Luka 16.18; 1 Koor. 7.10-11.
10:15 10.15 Mat. 18.3.
10:19 10.19 Shig. 20.12-16; Dzək. 24.14.
10:21 10.21 Mat. 19.21.
10:22 10.22 Jab. 62.11.
10:27 10.27 Mat. 19.26.
10:29 10.29-30 Mat. 10.37.
10:31 10.31 Mat. 19.30.
10:32 10.32-34 8.31.
10:34 10.34 15.15-20.
10:38 10.38 Mat. 26.39; Mar. 14.36; Luka 12.50; 22.42; Yooh. 18.11.
10:39 10.39 Slənə 12.2.
10:43 10.43-44 9.35; Mat. 23.11; Luka 9.48.
10:45 10.45 Mat. 20.28.
10:47 10.47-48 Mat. 20.30-31.
10:52 10.52 Mat. 9.22.