13
Misaali də əndə giirə slikərənə
(Mar. 4.1-9; Luka 8.4-8)
1 Agi uusəratə rəŋwə ha'ə, Yeesu a maɗə asii, ca palə, ca ndzaanə ama uunəvə kaa ca dzəgunə ka ənja.
2 Laŋə ka shaŋə nə daɓaala aɓiikii, see də makə ndərəvə ci aasəkə kumbawalə, ca ndzaanə asəkəkii, ənjə a kəŋaanə anə ndəra.
3 Kə slənyi ci də misaalinyinə ka baaba ka tii uushi'inə laŋə. Əŋki ci, “Tə'i əndə gi aasəkə rə ka giirə slikərənə.
4 Ma ca giirə slikərənəkii, tə'i harakii kwaalii ahada rəgwa. Əginyinə a ɗəmətə.
5 Harakii a kwaala ama pasla hatə ɗii hanyinə gi'u anəkii. Slikərənəkii a givagi pii pii, acii wata lyavərəvərə nə hanyinə anə faara.
6 Makə cifə uusəra, wata magiva slikərənəkii a naa'ugi saakii, acii pooshi slərəginəkii tahu tahu bahə sha ma'inə. Magiva slikərənəkii a huurəgi saakii.
7 Hara slikərənəkii a kwaala aagi dəha. Makə giva slikərənəkii, dəhəkii a pa'aanə ka ci, pooshi rəgwa ŋga gərənə.
8 Amma, ma hara slikərənəkii, kə kwaalii tii anə ŋunyi hanyinə, kə vii tii ŋunyi cifanə. Harakii gya'ə gya'ə, harakii kuwa pu'unə kuwa pu'unə, harakii makkə pu'unə makkə pu'unə.”
9 Yeesu a uudəpaa, əŋki ci, “Ma əndətə da liminə ŋga fanə, wa ca fa.”
Ka mi də misaali?
(Mar. 4.10-12; Luka 8.9-10)
10 Wata *lyawarənə ŋga Yeesu a shi aaɓiikii, təya ləgwa ka ci, əŋki tii, “Ka mi saŋə cii kwa ɗa misaali, ha waɓə ka ənja?”
11 Yeesu a ba ka tii, əŋki ci, “Ma unə, koonə vii Əntaŋfə rəgwa ŋga shii ma'umbee uushi'inə ŋga ŋwaŋuunaakii, əntaa ka tii.
12 Acii, ma əndətə kavə nəkii ka shii uushi'inəkii, ka ci tsakənə nə ənji paaratəginə kaa ca shii ɗanə laŋə aciikii. Amma, ma əndətə ɗii naakii shiinə gi'u, taa gi'ukii maa, ka luuginə nə ənji aciikii.
13 Ci nee unə cii kya waɓə ka tii də misaali, acii ka tsaamənə nə tii, amma, paa tii ka neenə, ka kapaanə nə tii liminətii, amma, paa tii ka fanə, paa tii ka paaratəginə əsə.
14 Tii ca mbu'utəgi də waɓəətə waɓi Əntaŋfə ka ənji *Isərayiila da ma anabi Isaaya ətə bii ci:
‘Ka fanə nuunə anəkii anəkii,
amma, pooshi unə ka paaratəginə shaŋə.
Ka tsaamənə nuunə anəkii anəkii,
amma, pooshi unə ka neenə shaŋə.
15 Acii ma ədzəmə ŋga ənjitsa, mapa'əkii,
liminətii əsə, manjiikəkii,
təya dzaa'agi ginətii.
Maci maɗamə tii ha'ə,
kaɗa kə nee tii də ginətii,
təya fatə də liminətii,
təya paaratəgi də ədzəmətii,
təya zhi'wagi aaɓiiki əsə,
nya mbəɗəpaa də tii.’
16 Amma, ma unə, tə'i barəkaanə ashuunə, acii agi neenə nə ginuunə, ha'ə agi fanə nə liminuunə əsə.
17 Tantanyinə cii kya ba koonə: laŋə nə anabinyinə da ənji ŋga Əntaŋfə mwayi ka shaŋə kaa təya nee ka sənə cuuna nee, amma maneemə tii. Kə mwayi tii fanə tə sənə cuuna fa, amma mafamə tii əsə.”
Dzəgunətənə ŋga Yeesu tə misaali ŋga əndə giirə slikərənə
(Mar. 4.13-20; Luka 8.11-15)
18 “Fatəmə ɗii kaa nya ba koonə sətə ci misaali ŋga əndə giirə slikərənə a moo banə:
19 maɗa kə fii ənji waɓənə agyanə *ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə, amma mapaaratəgimə tii, ka ndzaanə nə tii makə slikəriitə kwaalii ahada rəgwa, *Seetanə a shi, ca ɗəməgi waɓəətə giirə ənji a ədzəmətii.
20 Ma slikəriitə kwaalii ama pasla, tii nə ənjitə ca fa waɓənə ŋga Əntaŋfə, təya luu pii də mooɗasəka.
21 Amma pooshi waɓənəkii əji slərəginə a ədzəmətii bahə sə'watə uushi'inə ŋga uundzə saa'i. Acii ha'ə, maɗa kə lii ŋgəra'wə da ciɓə tə tii putə ŋga waɓənə ŋga Əntaŋfə, pii wata təya bwasee.
22 Ma slikəriitə kwaalii aagi dəhə əsə, tii nə ənjitə ca fa waɓənə ŋga Əntaŋfə, amma putə ŋga buurə uushi'inə ŋga *duuniya da uuɗə gəna, kə saawagi waɓənəkii, pooshi nafakii.
23 Ma slikəriitə kwaalii anə ŋunyi hanyinə əsə, tii nə ənjitə ca fa waɓənə ŋga Əntaŋfə, təya paaratəgi ŋga'ə, təya ndzaanə makə slikərəətə ca vii ŋunyi cifanə, harakii gya'ə gya'ə, harakii kuwa pu'unə kuwa pu'unə, harakii əsə makkə pu'unə makkə pu'unə.”
Misaali də kuzəna
24 Yoo, kə ɗii Yeesu ka tii əndə'i misaali əsə də banə, “Ma ŋwaŋuunə ŋga dagyə, kə ndzaa ci mbərə mbərə da sətə ɗii də əndətə gi ka ləga ŋunyi slikərənə asəkə raakii.
25 Ma davəɗə, ətsə taa wu patə ka ŋunyinə nə ci, wata əndə daawaanaakii a dzə ka ləgavə kuzənə aagi aləkamaarakii, ca palə saakii.
26 Makə givagi aləkamaara, kə girə, kə uugi ŋgərə manjeevənə, wata kuzənə a shigi ha'ə naakii.
27 Ənji slənə ŋga slanda rə a dzə ka banə ka ci, əŋki tii: ‘Slandana, əntaa ŋunyi slikərənə ləgii ha? Aa dama ɗii gyavagi kuzənə agikəya?’
28 Wata ca ba ka tii: ‘Əndə daawaanə ɗii ha'ə.’ Ənji slənaakii a ba ka ci: ‘Ŋga'ə ka hə maɗa kə giinə ka mbuuɗəginə kwa?’
29 Amma ca ba ka tii: ‘Aa'aa'ə, bwaseemə, goona dzə ka mbuuɗəginə, acii maɗa kə gyuunə ka mbuɗənə, ka mbuɗəənənə nuunə da i aləkamaara atsakii.
30 Wa təya gərə patə. Maɗa kə mbu'ya saa'i ŋga cifanə, kadə nii kya ba ka ənji slənə cifanə, aa təya mbuuɗəgi kuzənə zəku'i, təya pukəgərə aagi gunə, taabu'u slənənətii ka nyi cifanə ŋga raaki, nya pukəgərə aa dəɓwə.’ ”
Misaali də manshiɗəɗə slikərənə
(Mar. 4.30-32; Luka 13.18-19)
31 Yeesu a ɗa ka tii əndə'i misaali, əŋki ci, “Ma ŋwaŋuunə ŋga dagyə, kə ndzaa ci makə hi'u iza,
* əndə a ŋgərə, ca ləgapanə gakii asəkə tsanə.
32 Slikərənəkii palee patə də ənshiɗəɗənə. Amma, maɗa kə girə, ka ɗaginə ka dandza ka shaŋə. Əginyinə a shi, təya ɗa kuvənyinatii davə.”
Misaali də burəŋanə
(Luka 13.20-21)
33 Yeesu a ɗa ka tii əndə'i misaali, əŋki ci, “Ma ŋwaŋuunə ŋga dagyə, kə ndzaa ci makə burəŋanə. Minə a gwazətəgi də kəŋwə əjima makkə ŋga əmpunə. Wata əmpunəkii patə a asləgi divə.”
Ɗa waɓənə ŋga Yeesu də misaali
(Mar. 4.33-34)
34 Ma uushi'iitsə patə, kə waɓi Yeesu ka daɓaala də misaali, pooshi uushi cii kəya ba ka ənji yadə misaalikii.
35 Ma ətsə patə, ka mbu'utəginə də sətə bii anabi oo'i:
“Ka waɓənə nə nyi ka tii də misaalinyinə,
ka banə nə nyi ka tii sətə nji ma'umbeekii
daga ka 'watəginə ŋga duuniya.”
Dzəgunətənə ŋga Yeesu tə misaali də kuzəna
36 Ma daba'əkii, kə bwasee Yeesu ka daɓaala, ca dəməgərə aasii. Wata lyawarənaakii a shi aaɓiikii, təya ləgwa ka ci, əŋki tii, “Batə keenə taa mi ci misaali də kuzənə a səkərə a moo banə.”
37 Yeesu a ba ka tii, əŋki ci, “Ma əndətə ləgii ŋunyi slikərənə, ci nə *Uuzənə ŋga ənda.
38 Ma ra, ci nə duuniya. Ma ŋunyi slikərənə əsə, tii nə ənji ŋga ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə. Ma kuzəna, tii nə ənji ŋga Seetanə.
39 Ma əndə daawaatə gi ka ləgavə kuzənəta, ci nə Seetanə. Ma saa'i ŋga cifanə, ci nə muudinə ŋga duuniya. Ənji slənə cifanə əsə, tii nə malaa'ikanyinə.
40 Makə sətə ci ənjə a dzatəgi də kuzhinyinə, ənjə a kaanə gunə, ha'ə na ɗa ka muudinə ŋga duuniya.
41 Kadə nə Uuzənə ŋga əndə a sləkee ka malaa'ikanyinaakii, kaa təya dzatəgi də ənjitə ca kavə ənji ka ɗa 'waslyakəənə da ənjitə ca ɗa bwaya uushi'inə, təya fəɗəgi tə tii agi ŋwaŋuunaakii,
42 təya əjigərə tə tii aagi gunə. Davə tuunətii, təya tsəɓə linyinətii.
43 Ma ənjitə da gooŋga ashitii əsə, ka ɓərənə nə tii makə uusəra agi ŋwaŋuunə ŋga Dəsənətii. Ma əndətə da liminə ŋga fanə, wa ca fa.”
Misaali də maŋgəɗə gəna
44 “Ma ŋwaŋuunə ŋga dagyə, kə ndzaa ci mbərə mbərə da maŋgəɗə gəna ətə upaa əndə'i əndə asəkə rə, ci ka ha ŋga uuzanə. Makə upaa ci, ca ənə ka ŋgəɗəginə davə. Ka mooɗasəkə nə ci ka shaŋə. Ca dzə ka ɗərəmagi də uushi'inaakii patə, ca ɗərəgi də rəta.”
Misaali də lu'ulu'u
45 “Ha'ə əsə, ma ŋwaŋuunə ŋga dagyə, kə ndzaa ci mbərə mbərə da əndətə ca alə ŋunyi lu'ulu'u. 46 Wata makə upaa ci ŋunyikii, ca dzə ka ɗərəmagi də uushi'inaakii patə, ca ɗərəgi də ŋunyi lu'ulu'uta.”
Misaali də slaaɗa
47 “Ha'ə əsə, ma ŋwaŋuunə ŋga dagyə, kə ndzaa ci mbərə mbərə da slaaɗa ətə kagərə ənji aagi uunəva, ca kaasha hərəfinə kama kama laŋə.
48 Makə nii slaaɗəkii, ənjə a əlyagi aanə ndəra, ənjə a ndzaanə ka tsəəkəgi ŋunyi hərəfinə aasəkə ɗəva. Bwayakii əsə, ənjə a pukəgi.
49 Ha'ə na ɗa əsə uusəra ŋga muudinə ŋga duuniya. Kadə nə malaa'ikanyinə a dzə ka tsəəkəgi bwaya ənji ahada ŋunyi ənja,
50 təya əjigərə tə tii aagi gunə. Davə tuunətii, təya tsəɓə linyinətii.”
Kura uushi'inə da iirə uushi'inə
51 Yoo, Yeesu a ləgwa ka tii, əŋki ci, “Kə fii unə uushi'iitsə patə kwa?” Təya ba ka ci, “Awa, kə fii inə.” 52 Wata ca ba ka tii, “Taɗa wu agi maliminə ndzaa ka lawara agi ŋwaŋuunə ŋga dagyə, makə ŋga slanda yi nə ci, ətə ca ŋgiragi kura uushi'inə da iirə uushi'inə asəkə kuvə shigaakii.”
Kaareenə ka Yeesu də Nazaratu
(Mar. 6.1-6; Luka 4.16-30)
53 Makə uudəpaa Yeesu baaba misaalinyiitsa, ca maɗə gatə, ca palə saakii
54 aa hakii aa vəra, hatə girə ci davə, ca dzəgunə ka ənji asəkə *kuvə də'watii. Kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə, təya ba ahadatii, “Da saŋə upaa əndətsə shiinə ha'a? Da upaa ci baawəɗa ŋga ɗa sə ŋga hurəshishina?
55 Əntaa uuzənə ŋga əndə gwaa'a ənfuginə nə ca? Əntaa Mariyaama nə məca? Əntaa i Yakubu da Yusufu da Simoonə da Yahuda nə ndzəkəŋushi'inəkəya?
56 Əntaa ganə ahadaamə nə cikəŋushi'inəkii pata? Da saŋə upaa əndətsə sətsə ha'a?”
57 Wata təya kaaree ka ci. Yeesu a ba ka tii, “Ma *anabi, taa ka ŋgutə vəranə gi ci patə, ka upaanə nə ci məghərəvənə. Amma ma gakii də vəra da ahada ənji yaakii, paa ci ka upaa məghərəvənə.”
58 Maɗamə Yeesu sə ŋga hurəshishinə laŋə davə putə ŋga ghatə vii gooŋgatii.