2
Poonə tə Yeesu
(Mat. 1.18-25)
Ma agi zamanatə pwayi ənji tə Yoohana, tə'i maɗuunə ŋwaŋwə ŋga ha də Rooma ətə ɗii ləməkii Agusətusə. Kə bii ci oo'i, a naahətə ənji ləmə ŋga ənji patə agyanə hanyinaakii. Ci nə təkəŋwatə naahənə, ətə ɗii agi ŋwaŋuunə ŋga Kiriniyusə, ŋgwaməna ŋga hanyinə ŋga Siriya. Aciikii patənə ŋga ənja, kə ma'i tii, kə pyalə tii aa vəra aa hatii, kaa ənjə a dzə ka naahəvə ləmətii.
Wata Yusufu a maɗə də Nazaratu anə hanyinə ŋga Galili, ca palə aa Bayitilaama anə hanyinə ŋga Yahudiya, hatə pwayi ənji tə ŋwaŋwə *Dawuda. Acii, ma ca, agi slikərənə ŋga Dawuda shigi ci. 2.4-7 Mat. 2.1; Yooh. 7.42. Kə gi tii ka naahə ləmətii da minaakii Mariyaama. Ma saa'ikii, ki də ɗasəka.
6-7 Ma tii ma'ə də Bayitilaama, wata kə mbu'ya uusəra ŋga poonə ŋga Mariyaama. Ma'upaamə tii ha ŋga ndzaanə a kuvə mu'uminə. Aciikii kə gi tii aasəkə kuvətə nji dabanyinə a ndzaanə davə. Wata Mariyaama a poo uundzə ŋgura, təkəŋwatə pawatə. Kya ləkutətə tə ci də kadəmbula, kya banee ka ci asəkə sətə ci dabanyinə a zəmə asəkəkii.
Jigaginə ŋga malaa'ika ka magəriinə
Ma davə agyanə hanyinəkii, tə'i magəriinə də bilə ca nəhə dabanyinatii davəɗə. Wata ma təya nee, wiitsə malaa'ika ŋga Əntaŋfə Slandanə kə jigagi ka tii, ɗuunuunə ŋga Əntaŋfə a ləkutətə tə tii. Ɓərənə nə ha agyanətii makə doosərə. Wata dzabala a dzagi tə tii. 10 Əŋki malaa'ika ka tii, “Goona ŋgwalə. Acii ma shinaaki, ka ba koonə ŋunyi habara ətə na ɗa maŋushinə ka patənə ŋga ənja. 11 Waatoo, ma ənshinə davəɗə, kə pwayi ənji koonə Maluwa, asəkə vəranə ŋga Dawuda; ci nə *Aləmasiihu Slandana. 2.11 Mat. 20.30-32; Yooh. 4.42; Slənə 5.31; 13.23; 2 Piita 1.11. 12 Wiinə sətə na ɓaarii koonə tə ci: ka lanə nuunə idənə uuzənə maləkutəkii də kadəmbula, pərəɓə asəkə sətə ci dabanyinə a zəmə asəkəkii.”
13 Pii wata wiitsə daɓaala ŋga malaa'ikanyinə, təya ləɓəgərə da malaa'ikata, təya dəla də Əntaŋfə, əŋki tii:
14 “Ŋga Əntaŋfə nə ɗuunuunə dagyə; 2.14 Isaa. 57.19; Mat. 10.13,34; Mar. 9.50; Luka 1.79; 10.5-6; 12.51; 19.38,42; 24.36; Yooh. 4.27; Slənə 10.36; Af. 2.14,17.
ka ənjitə uu'i ci agi duuniya də jamənə.”
Dzənə ŋga magəriinə aa Bayitilaama
15 Wata malaa'ikanyiitə a unee ka magəriitə, təya ənə satii aadəgyə, wata əŋki magəriinə ahadatii, “Ma ɗanaama, dzaamə aa Bayitilaama əndzə'i əndzə'i kaama dzə ka neenə də ginaamə ka səndə sləkee Əntaŋfə ka malaa'ikaakii ka banə kaamə.” 16 Wata təya maɗə, təya palə aa Bayitilaama pii pii. Mbu'unatii, təya lapaa tə i Mariyaama da Yusufu; wiinə idənə uuzənə əsə pərəɓə asəkə sətə ci dabanyinə a zəmə asəkəkii. 17 Makə nee tii ka idənə uuzənə, təya ndzaŋə baaba sətə bii malaa'ikatə ka tii agyanə uuzəətə. 18 Kə ɗii ka ənji patə ka sə ŋga hurəshishinə nə sətə ndzaa magəriitə ka baabanə. 19 Amma, ma Mariyaama, kə kəsəpaa ki waɓəətsə patə agi haŋkalatə, kya kaala hiimatə agyanəkii. 2.19 2.51. 20 Ma daba'əkii, magəriitə a ənə satii. Təya dzə də ɗuunətənə tə Əntaŋfə, təya dəla də ci. Acii ma sətə fii tii da sətə nee tii də ginətii pata, weewee makə sətə bii malaa'ikatə ka tii lapaa tii.
21 Makə ɗii luuma rəŋwə, kə mbu'ya uusəra ŋga *ryaminiyagi uuzənə. Wata ənjə a ryaminiyagi tə ci, ənjə a ɗəkə ka ci ləmə Yeesu, makə sətə shi malaa'ikatə a bii ka məci, ki ma'ə maɗasəkamə. 2.21 1.31.
Kərənə tə Yeesu aasəkə *yi ŋga Əntaŋfə
22 Yoo, kə mbu'i uusəra ŋga ɗa sətə bii bariya ŋga Muusa kaa ŋugiginə a ɗa kaa təya ənə ka ndzaanə malaaɓakii. Wata təya ŋgərə uuzənə, təya kərə tə ci aasəkə vəranə ŋga Urusaliima ka kapaanə tə ci akəŋwacii Əntaŋfə Slandanə kaa ca ndzaanə ka naakii. 2.22-24 Leew. 12; Ɓaan. 18.15-16. 23 Acii tə'i manaahəkii asəkə bariya ŋga Slandanə, oo'i, “Taa ŋgutə təkəŋwatə pawa, maɗa uundzə ŋgura, wa ənjə a kapaa akəŋwacii Əntaŋfə kaa ca ndzaanə ka naakii.” 2.23 Shig. 13.2. 24 Ma gi tii əsa, i ka vii sə ŋga ɗa də sataka, makə sətə bii bariya ŋga Əntaŋfə, waatoo kurəkutiinə bəra'i taa uuji bilyamasariinə bəra'i.
25 Tə'i əndə'i əndə də Urusaliima ɗii ləməkii Simiyoonə. Əndə gooŋga nə ci. Agi ŋgwalənə nə ci tə Əntaŋfə. Ma ca, agi gəra shinə ŋga əndə luupaanə tə ənji *Isərayiila nə ci bislya. Kə ndzaa Malaaɓa Ma'yanə da ci əsə. 26 Kə bii Malaaɓa Ma'yanə ka ci, “Paa ha əntə maɗaamə hə kə nee ka Aləmasiihu, waatoo *Mataɗəkii ŋga Əntaŋfə.”
27 Ma ka əndə'i uusəra, kə kirə Malaaɓa Ma'yanə tə Simiyoonə aasəkə yi ŋga Əntaŋfə. Makə kira i dii Yeesu da məci tə uuzənə aa dəvə əsə ka ɗaaɗa ka ci uushi'iitə baabii Əntaŋfə asəkə ləkaləkatə, 28 wata Simiyoonə a nee ka ci, ca ŋgərətə tə ci də bəra'itə cii. Ca kuyirii tə Əntaŋfə, əŋki ci:
29 “'Ya'ə Slandana, ma ənə ɗii əna, ma sətə shi ha bii, kə ɗatə hə tanyi. Aciikii agi jamənə nə nyi. Ka mbeenə nə hə ka kapaa ka nyi rəgwa, kaa nya dzə aa vəra.
30 Acii kə nee nyi də ginəki saaki ka əndənə sləkee hə kaa ca shi ka luupaa ənja. 2.30-31 Isaa. 52.10.
31 Taa wu patə əsa, ka shiinə nə ci oo'i, agi luupaanə nə hə ənja.
32 Ci nə maɓərə hatə na ɓaarii tə hə ka patənə ŋga ənji agi duuniya; ci əsə na ɗuunətə tə ənjaaku Isərayiila.” 2.32 Isaa. 42.6; 49.6; 46.13.
33 Fanə ŋga i dii da məci tə sətə ndzaa Simiyoonə ka baabanə agyanə uuzənatii, kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə dərəva. 34 Wata Simiyoonə a kəgya ka tii barəkaanə acii Əntaŋfə. Ma daba'əkii, əŋki ci ka Mariyaama məci Yeesu, “Kə nee hə ka uuzəəna, Əntaŋfə ta'i tə ci. Ɓəzəkii nə ənji Isərayiila a puu'u putaakii, ɓəzəkii nə ənjə a mbəɗə əsə. Ka ndzaanə nə ci ka əndətə na ɓaarii oo'i, ma Əntaŋfə, agi ɗa slənə nə ci. Amma ka kaareenə nə ənji ka ci. 2.34 Isaa. 8.14; 1 Piita 2.8. 35 Də ha'ə makə ətsa, ka kuzhi'yaginə nə ci maŋgəɗə uushə a ədzəmə ɓəzə ənja. Ma hə naaku, Mariyaama, kadə zəmənə nə ədzəməku tə hə, makə də ŋgila jiɓə ənji tə hə.”
*Anabi Hanatu
36 Tə'i əndə'i minə ɗii ləmətə Hanatu. Anabi nə ki. Uuzənə ŋga Fanuyilə agi slikərənə ŋga Asarə nə ki. Ma kya, iirə minə nə ki, kə fəzhi ki tighəsə pu'unə aji ənfwaɗə. Fəzə məɗəfə tanə ɗapaa tii da ŋgurii, ca əntəgi. 37 Ma kya, kə iirə ki agi mooryafiinə. Mabwaseemə ki ka ndzaanə asəkə yi ŋga Əntaŋfə. Agi gərə'unə nə ki ka Əntaŋfə taa guci patə. Waatoo, kya ɗa də'wa, kya ɗa suumaya əsə. 2.37 1 Tim. 5.5; Mat. 6.16-17. 38 Ma saa'itə kira ənji tə Yeesu, kə dzəənə ki ɗaŋə, wata ki maa, kya ndzaŋə kuyiriinə tə Əntaŋfə. Kya waɓə haala ŋga uuzəətə ka patənə ŋga ənjitə ca gəra luupaanə ŋga Əntaŋfə tə Urusaliima. 2.38 Isaa. 52.9.
Ənənə aa Nazaratu
39 Makə uudəpaa i Yusufu da Mariyaama ɗaaɗagi sətə bii bariya ŋga Slandanə patə, təya ənə satii aa hatii aa vəra, waatoo aa Nazaratu anə hanyinə ŋga Galili. 40 Gərənə nə uuzənə, ca dzə də upaa ŋgeerənə da hiima. Kə ɗaanə Əntaŋfə ka ci barəkaanə əsə.
Dzənə ŋga Yeesu aasəkə *yi ŋga Əntaŋfə, ci fəzə pu'u aji bəra'i
41 Taa ŋgutə fəzə patə, maɗa zhi'wa kumənə ŋga *Pasəka, agi dzənə nə i dii Yeesu da məci aa Urusaliima. 2.41 Shig. 12.1-27; 23.14-17. 42 Makə ɗii Yeesu fəzə pu'u aji bəra'i, təya 'waanə tə ci aa Urusaliima ka kumənəkii makə sətə izee ənji ka ɗanə. 43 Uudənə ŋga kumənəkii, təya maɗə ka palənə satii aasii. Asee, ma Yeesu, kə ənəgi ci saakii də Urusaliima. Amma, mashiimə i dii da məci. 44 Ma nə tii ka nəhənə, ahada hara ənjitə gi tii nə ci. Təya kagi uusəra pa'ə ka wiinə. Makə ɗii ci, maneemə tii ka ci, təya gwaŋə ka aalənə tə ci ahada duura da i ahada ənjitə shii tə tii. 45 Makə maneemə tii ka ci, təya ənəgərə cəkwə aa Urusaliima də aalənə tə ci. 46 Təya lapaa tə ci ka makkənə ŋga uusəra asəkə yi ŋga Əntaŋfə, ci dasə aɓii maliminə ŋga *Yahudiinə. Ca fa sətə nji təya baaba, ca laagwa ka tii uushi'inə. 47 Ənjitə nja fa waɓənaakii patə, kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə, acii də haŋkala nji Yeesu a jiikə ka maliminə.
48 Makə nee i dii da məci ka ci aɓii maliminə ha'ə, kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə ŋgaaŋga'ə. Wata əŋki məci ka ci, “Uuzənaakya, ka mi ɗii hə diinə ha'ə kwa? Kə nee hə, kə sakəlagi haŋkala geenə da duu ɗii ka ha ŋga aalənə tə hə.” 49 Wata Yeesu a jikəvə ka tii, əŋki ci, “Ka mi njuuna aalə tə nya? Mashiimuunə oo'i, kə dəɓee nya ndzaanə ga Daadə asii kwa?” 2.49 Yooh. 2.16. 50 Amma, mashiimə tii ginə ŋga sətə bii ci ka tii.
51 Wata ca maɗə, ca palə atsatii aa Nazaratu. Agi baneenə nə ci ka nəkii akəŋwaciitii uusəra patə. Ma məci, kə kəsəpaa ki uushi'iitsə ɗaaɗii patə agi haŋkalatə. 2.51 2.19. 52 Gərənə nə Yeesu, tsakənə nə hiimaakii. Kə kaɗeesəkə ci ka Əntaŋfə da i ka ənji əsə. 2.52 1 Sam. 2.26.

2:4 2.4-7 Mat. 2.1; Yooh. 7.42.

2:11 2.11 Mat. 20.30-32; Yooh. 4.42; Slənə 5.31; 13.23; 2 Piita 1.11.

2:14 2.14 Isaa. 57.19; Mat. 10.13,34; Mar. 9.50; Luka 1.79; 10.5-6; 12.51; 19.38,42; 24.36; Yooh. 4.27; Slənə 10.36; Af. 2.14,17.

2:19 2.19 2.51.

2:21 2.21 1.31.

2:22 2.22-24 Leew. 12; Ɓaan. 18.15-16.

2:23 2.23 Shig. 13.2.

2:30 2.30-31 Isaa. 52.10.

2:32 2.32 Isaa. 42.6; 49.6; 46.13.

2:34 2.34 Isaa. 8.14; 1 Piita 2.8.

2:37 2.37 1 Tim. 5.5; Mat. 6.16-17.

2:38 2.38 Isaa. 52.9.

2:41 2.41 Shig. 12.1-27; 23.14-17.

2:49 2.49 Yooh. 2.16.

2:51 2.51 2.19.

2:52 2.52 1 Sam. 2.26.