Mak
1
Jon Touvitowasamagha Yesu Ina Keta Ivovo Kavikaviyei
(Matiu 3:1-12; Luk 3:1-18; Jon 1:19-28)
1 Weni na Yesu Keriso, Meimeituwa natuna, Varana Beibeina ikarei.
2 Ivi karei, Meimeituwa ina kikiverena* Aisaiya kununa kava igirugirumi na Meimeituwa ina buka kamonai, evavavo bo,
“Ke kitai, kununa aku wasawasa ana ki tawayei ma
am keta ina vo kavikaviyei.✡ Malachi 3:1
3 Wasawasa edimadima dobututu wai evavavo bo,
‘Bada ina piti kubina ko vokavikaviyana, ina keta kovo manimaniniya ma ina yawara.’ ”✡ Aisaiya 40:3
4 Vagheina ma wasawasa Jon ipiti rava ivivi towasamaghisi* dobututu wai ma Meimeituwa varana ivivi debei rava kurisi ivavavo bo, “Kota viremi ami berabero wai ma ami bera bero Meimeituwa ina nota kuputemi. Nuke taku ani towasamaghimi* na ini matakira da ami bera bero kone kuputei.” 5 Ma rava tupasi yavu dobu Jiudia ma Jerusalem sinenai ikasibau Jon iti yanei. Maranai asi bera bero ivi debei, touna ivi towasamaghisi* Jodan yokowinai.
6 Ma Jon kana gara ikoteni na kamel* munimuninai iwouri ma ina bori saghira borinai isaghiri nana ghamoghamo kwapirina ma touna na keitupisi ikamkam ma manigewa imuma.* Kana gara Kamel munimunina ma borisaghira ghamoghamo kwapirina. Kama Elaija ikotekote na nuke. 7 Ma rava iki kisi ma ivavavo bo, “Muriku wai sago epitipiti, touna na ighe sasara iya taku nuke. Taku na iya kovokovoghina da ana tepika kana kae vopapara ghuravina ana vo tariya. 8 Taku na yokowai ai towasamaghimi*, ma touna na Kanuma Vokuwayinai ini towasamaghimi*!”
Jon Yesu Ivi Towasamaghi
(Matiu 3:13-17; Luk 3:21-22)
9 Touna maranai, Yesu Nazaret yai ipiti Galili sinenai ma ipiti Jon kurina, ma Jon ivi towasamaghi Jodan yokowinai. 10 Ma maranai yokowai igheghe tawayei, ikita da kunuma itamotaweyana, ma Kanuma Vokuwayina kitana kama gabubu isoru ku tepana. 11 Ma pona kunuma yai ikasibau Meimeituwa ivi sisiya ivavo bo, “Tam na natuku, aku nuwa yuyuna ma ai gheghena kiraki yem.”
Seitan Yesu Irubui
(Matiu 4:1-11; Luk 4:1-13)
12 Mara sago kava touna murinai Meimeituwa Kanumina Yesu ivo tawayei ku dobututu irui. 13 Mara foti dobututu wai imake ma Seitan ivovo rubui. Touna na ghamoghamo kwakokwakosi sanasi yai imakemake nani dobunai, ma Meimeituwa ina aneya iruru koyaghi.
Yesu Tiya Touyebayebaghisi Ruwamaruwa Ighoresi Da Ita Wagisei
(Matiu 4:12-22)
14 Keivavo Herod, Jon Touvitowasamagha* ku dibura itawana runi, ma murinai Yesu inae ku Galili ma Meimeituwa varana idimedimei rava kurisi.✡ 6:14-29 15 Ivavavo bo, “Meimeituwa mara itereterei na isegha! Meimeituwa ina Koyaga Yawasa Kuvouna ina rava kubisi na namada weni. Tami ami bera bero kone kuputesi ma varana beibeina ko tumetumei.”
16 Mara sago maranai Galili yawawina magaminai iyawayawara, ma tiya touyebayebaghisi* ruwa ikitasi, Saimon ma teina kiki Anduru, yawawai* iweiweito. 17 Ivi sisiya kurisi ma ivavo bo, “Ko piti, ko wagise ku. Ma ani beyemi da rava kona konasi da ina tumetumeku kama iki makava tiya ko konakonasi na nuke.” 18 Mara sago kava asi weito ivoteresi ma iwagisei.
19 Ma nuke berokikina ine riya magamai kava, Sebedi natunatuna Jems ma Jon asi waga kamonai asi weito iwouwoura munamunagha na ikitasi. 20 Ma, mara sago kava ighore kurisi ivavo bo, “Ko wagiseku.” Vagheina ma asi mamai waga kamonai ina toubagibagi meiteni ine kuyowesi ma iwagisei.
Yesu Kanuma Berona Koroto Yai Ivi Kasibuni
(Luk 4:31-37)
21 Vagheina ma Yesu ma ina touvotaghotagho dobu ku Kapaniam isegha, ma maranai Sabati* isegha, Yesu dam Jiu asi vibeyebeyena ku numana irui ma giu ivi karei Meimeituwa varana rava kurisi. 22 Igiugiu na kama rava sago ere maragasina, iya kama Mosese ina vigheiyena touvibeyebeyena* nuke, touna kubina rava ina giu ivi deiyei.† Kununa kava Meimeituwa Mosese vigheiyena iverei da Dam Israel iveresi kubisi da ita vo tekateka.
23 Igiugiu maranai dam Jiu asi vibeyebeyena numana sinenai koroto sago kanuma berona itowai na igarara rukwatu. 24 Ma ivavo bo, “Am kayowana avai gwabiki yai, Yesu koto Nazaret? Ku piti wike kwa pupuniki bo? Asakovi da tam iyai, tam na Meimeituwa ina Vokuwayina.”
25 Ma, Yesu ikawarupotei “Kevi yasamim! Koroto ke kasibu kuyowei.” 26 Vagheina ma kanuma berona koroto ivo kirokiroroi ma ere gararina ikasibu kuyowei.
27 Ma rava tupasi yavu ivi deiyena sasarei ma tousi mani ivi tupa vivirana meyesi ma ivavo bo, “Wena avai? Weni na giu vouna ere maragasina! Weni korotona na ina maragata imake da kanuma berosi, ina kawa rupotesi ma ivo teketekei!” 28 Mara sago kava Yesu varana ivi turawasei Galili dobuna inunui.
Yesu Rava Ipesari Sasara Ivi Yawasisi
(Matiu 8:14-17; Luk 4:38-41)
29 Ma mara sago kava tousi dam Jiu asi vibeyebeyena numana ikasibu kuyowei ma inae Saimon ma Anduru asi ku numa ma Jems ma Jon meiteni ine yavuyavu. 30 Saimon rawananaki wavinena igubaga ikenakena, muyamuya iveiya ma mara sago kava Yesu ivi seghei. 31 Ineru kuriya, imana iveiya ma ivowagui da ivo meiri. Mara sago kava muyamuya ivoterei ma kasi vavai ivo kavikaviyei.
32 Namada ivivi kuririsi, ma yabodiri inene make maranai, rava gubagubagisi ma kanuma berosi itowatowasi na ipiti yesi Yesu kurina.‡ Yabodiri ine make iyamna touna na iyamroverove marana ita kovoghi. Dam Jiu asi iyamroverove marana na Fraide yai yabodiri inene make na ikarei ma Satade yai yabodiri enene make na etata kovoghi. 33 Ma meiteni rava tupasi yavu nani ku dobuna iriyei ma matamkwetai ivi damnisi. 34 Ma Yesu rava ipesari kirakai ivi yawasisi kasi gubaga bogeibogei ma kanuma berosi ipesari sasara ivi kasibunisi rava sinesi yai. Yesu kanuma berosi iya iti vagheinesi da ini sisiya, isakovi da touna na Meimeituwa natuna kubina.§ Yesu isakovi mike da kanuma berosi iti vagheineisi ma ita vavo bo touna na Keriso da rava ita sunasi ma ita darui da iti tou vighavighaviya badana kama ivivi yavayava yei na nuke. Jon 6:15 ko kitai.
Yesu Galili Yai Idima
(Luk 4:42-44)
35 Boiboighi nubanubanai, dididibarinai, Yesu ikena vomeiri, numa ikasibu kuyowei ma ine seirana touna maniduma ivivi kawavenoveno. 36 Murinai Saimon ma ina rava ivo meira inegwanegwai. 37 Ma maranai ipananai, ma ivavo, “Rava tupasi yavu itarakasiyanem!”
38 Yesu, ikipotesi ma ivavo bo, “Ta nae ku meyagi gwabigwabitai, ma taku Meimeituwa varana rava ana giunisi. Iyamna na touna kubina apiti.” 39 Vagheina ma Galili ine bouni Meimeituwa varana ivi debei dam Jiu asi vibeyebeyena numasi sinesi yai ma kanuma berosi ipesari sasara ivi kasibunisi rava gwabisi yai.
Yesu Koroto Lepera* Iveiya na Ivi Yawasi
(Matiu 8:1-4; Luk 5:12-16)
40 Mara sago koroto sago gubaga bero tomatomana lepera* iveiya. Ipiti Yesu kurina ma kae tupina iru tonai maghinonai ma ivi weno kuriya ma ivavavo bo, “Tam na kovokovoghina kwa beraku da ana seyaseya, mike da am kayowana.”** Dam Jiu asi vigheiyena rava gubaga bero tomatomana meiteni nana dowadowana ma rava asi basabasara. Dam Jiu tousi iya kovokovoghina da rava sago nani gubagina meiteni ina votovoni. Rava dowadowasi na iya iti vagheinesi tempol yai ini taparoro bo meyagi yai ina runuma. Mike da rava dowadowana iyawasa, touna bade iseyaseya meme, vivagheina Meimeituwa kurina ma kovokovoghina rava meiteni ina runuma ma tempol yai ini taparoro.
41 Vagheina ma Yesu iru nuwayakapowei, imana ivo roroni ma ivotovoni ma ivavavo bo, “Vagheina, aku kayowana. Tam ku seyaseya!” 42 Ma mara sago kava koroto nininai gubaga ikovi, ma ibeibai meme. 43 Bade Yesu ikikiraki yei, “Ke nae. 44 Rava iya kwi seghesi da taku avai aberai. Ke nae maninina prist*kurina ma kwi beye meyem. Ma banuwara ina suwaghi ku yawasa kubina, Mosese ina vigheiyena nuke evavavo da touna rava ini matakiresi da tam ku seyaseya kubina.”†† Prist touna iyai banuwara ekapukapuna Meimeituwa kurina rava kubisi nana ina ki sakova da koroto kana gubaga berona ikovi.
45 Touna Yesu ponana iya iti yanei, ma ikasibau rava ivi segheseghesi avai itupuwa kurina ma varana dobu yavu inununui. Touna berana kubina Yesu iya kovokovoghina debanai ita rurui ku meyagi, bade inene seiseirana touna maniduma ma rava dobu tupana yavu ipitipiti kuriya.
✡1:2: Malachi 3:1
✡1:3: Aisaiya 40:3
*1:6: Kana gara Kamel munimunina ma borisaghira ghamoghamo kwapirina. Kama Elaija ikotekote na nuke.
✡1:14: 6:14-29
†1:22: Kununa kava Meimeituwa Mosese vigheiyena iverei da Dam Israel iveresi kubisi da ita vo tekateka.
‡1:32: Yabodiri ine make iyamna touna na iyamroverove marana ita kovoghi. Dam Jiu asi iyamroverove marana na Fraide yai yabodiri inene make na ikarei ma Satade yai yabodiri enene make na etata kovoghi.
§1:34: Yesu isakovi mike da kanuma berosi iti vagheineisi ma ita vavo bo touna na Keriso da rava ita sunasi ma ita darui da iti tou vighavighaviya badana kama ivivi yavayava yei na nuke. Jon 6:15 ko kitai.
**1:40: Dam Jiu asi vigheiyena rava gubaga bero tomatomana meiteni nana dowadowana ma rava asi basabasara. Dam Jiu tousi iya kovokovoghina da rava sago nani gubagina meiteni ina votovoni. Rava dowadowasi na iya iti vagheinesi tempol yai ini taparoro bo meyagi yai ina runuma. Mike da rava dowadowana iyawasa, touna bade iseyaseya meme, vivagheina Meimeituwa kurina ma kovokovoghina rava meiteni ina runuma ma tempol yai ini taparoro.
††1:44: Prist touna iyai banuwara ekapukapuna Meimeituwa kurina rava kubisi nana ina ki sakova da koroto kana gubaga berona ikovi.