Isɑ̃ɑ̃ wɑ̃̀rimɛ̀ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì
Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì
Yesu tɑncɔ́ùmbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛdɛ́bɛ̀ kóò mɔù bɛ̀ tu wè Isɑ̃ɑ̃ Sebedee kó dɛbirɛ. Weè Isɑ̃ɑ̃ weè wɑ̃̀ri Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kó dipɑ́tíri kòo nɑ́ɑǹtì yuu tú: Bɛnìtìbɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ dò nYesu weè tu Kirisi Kuyie mBirɛ. Kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɛ̀ yie mbɛ̀ɛ pɛ́tɛ́ mufòmmu mùù bo sɑ̃́ɑ̃̀. Isɑ̃ɑ̃ weè mɑ́ɑ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ ĩkú Yesu kó yɛtɑnnɔ̀ ò do nɑ́ɑ́ nyɛ̀ kɛ tú: Míì tu timɔ́mmɔnti kɛ tú kucɛ nɛ̀ mufòmmu. Isɑ̃ɑ̃ nɑ̀kɛ́mu o pɑ́tíri miɛkɛ tidiɛtì Yesu dɔ̀ɔ̀ tì, dɛɛ̀ bɛnkú Yesu túmɛ̀ Kuyie mBirɛ. Dɛ kó dipɑ́tíri diì nɑ̀kɛ́ kɛ bɑ̀tɛ mɛborimɛ mɑmɛ̀ tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kó yɛpɑ́tɛ tɛyɛ̀ í nɑ̀kɛ́mɛ̀. Kɛ́ndònnɛ̀ mupotúòmù mùù do ɑ̃nnɛ́ Kɑnɑɑ, Nikodɛmmu kɔ̀tɛmɛ̀ kɛ́yɑ̀ Yesu, Sɑmmɑrii kóo nitipòkù nɛ̀ Yesu bɛ kó tinɑ́ɑǹtì, bɛ̀ pɛitɛ́ wèè nìtì kòò tu kuyũɔ̃̀nkù o kó tinɑ́ɑǹtì.
Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀
1. Bɛ̀ tu wè tinɑ́ɑǹtì ò tùótɛ́mɛ̀ tinitikɔ̃̀ntì 1:1-14
2. Isɑ̃ɑ̃-Bɑtiisi nɑ̀kɛ́mɛ̀ Kuyie mBirɛ kpɛ́í 1:15-34
3. Kuyie mBirɛ bɛnkɛmɛ̀ dɛ wɛ̃rímú 1:35-12:50
4. Kuyie mBirɛ bɛnkɛmɛ̀ dɛ̀ dɔ́mɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ dɛ tɔ̃mmú miɛkɛ 13-17
5. Kuyie mBirɛ duɔ́mmɛ̀ dɛmɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ dɛ̀ kùɔ 18-19
6. Kuyie mBirɛ yɑ̃̀ńtɛ́mɛ̀ kɛ́bɛnkɛ dɛmɑ́ɑ̀ 20-21.
1
Bɛ̀ tu wè Tinɑ́ɑǹtì weè tu kuwenniku
Kuyie nyóó dɔ̀ɔ̀ kutenkù bɛ̀ tu wè Tinɑ́ɑǹtì kòò bomu, kɛ bonɛ̀ Kuyie nkɛ tú Kuyie. Bɛ̀ tu wè Tinɑ́ɑǹtì ò do bonɛ̀mu Kuyie nkù yóó dɔɔ̀ dìì mɔ̀nnì kutenkù. Kuyie nwe ndɔ̀ɔ̀nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo dɛmɔu, dɛ̀mɑrɛ̀ í dɔ̀ɔ̀ kòò kpɑ. Mufòmmu do bo weè miɛkɛ, kɛ̀ dɛ kó mufòmmu tú kuwenniku kɛ mí bɛnìtìbɛ̀. Kuwenniku mímu dibiìnnì miɛkɛ bɑ́ dibiìnnì í nɑ kɛ kù dɑ̀tínnɛ́.
Kuyie ntɔ̃nnímu onìtì mɔù kòo yètìrì tu Isɑ̃ɑ̃, kòò kɔ̀tɛní, kɛ nɑ̀kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kuwenniku kpɛ́í kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛ̀ɛ keè kɛ́ntɑ̃́ kuwenniku. Isɑ̃ɑ̃ do í tú o mɔ́mmuɔ nkuwenniku, ò do kɔ̀tɛní kɛ bo nɑ́kɛ́ kuwenniku kpɛ́í nkɛ. Dɛ kó kuwenniku kuù mɑ́ɑ̀ do tú kuwenniku mɔ́mmɔnku, kùù kɔ̀tɛní kutenkù kɛ mí bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu.
10 Bɛ̀ tu wè Tinɑ́ɑǹtì ò do bomu kutenkù, Kuyie nwe ndɔ̀ɔ̀nɛ̀ kutenkù, kutenkù mɛ nyí ò bɑntɛ́. 11 Ò kɔ̀tɛnímu o nìtìbɛ̀ borɛ̀, bɑ́ bɛ̀ í ò cɔutɛ́. 12 Bɛ̀ɛ̀ mɛ nhò cɔutɛ́ koò tɑ̃́, ò bɛ̀ duɔ́mmu muwɛ̃rímú kɛ̀ bɛ̀ nɑɑ́ nKuyie nkó ibí. 13 Kuyie nyí bɛ̀ pɛitɛ́ onìtì pɛímɛ̀ kù bɛ̀ duɔ́ mmufòmmu pɑ̀mmù mmu.
14 Bɛ̀ tu wè Tinɑ́ɑǹtì weè nɑɑ́ nhonìtì kɛ kɔ̀tɛní ti borɛ̀ kɛ tɔní mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ timɔ́mmɔnti, kɛ̀ ti yɑ̀ o kpetì o cicɛ Kuyie nhò duɔ́ ntì wenwe wèè bo omɑ́ɑ̀. 15 Isɑ̃ɑ̃ do nɑ́ɑ́ nweè kpɛ́í nkɛ tú: Ntɛnɛ̀, n di nɑ́ɑ́ nkɛ tú wèè n tũ̀nní, ò n kpeńnìnɛ̀mu, ò do yó mbo kɛ̀ m mu nyí bo.
16 Weè ti duɔ́ ndɛmɔu, kɛ ti duɔ́ mmɛsɑ̀ɑ̀ mmɛbotí mɛbotí. 17 Mɔyiisi weè ti nɑ̀kɛ́ Kuyie nkó ikuɔ́ kɛ̀ Yesu ti tɔní Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ timɔ́mmɔnti. 18 Òmɔù í yɑ̀ Kuyie, ku Birɛ dɛ̀ɛ̀ bo dɛmɑ́ɑ̀, kɛ kù bonɛ̀ dɛɛ̀ te kɛ̀ ti kù yĩ̀ɛ̃́tɛ́.
Isɑ̃ɑ̃-Bɑtiisi kó mutɔ̃mmú
(Wéntɛ́ Mɑtie 3:1-12 nɛ̀ Mɑriki 1:1-8 nɛ̀ Duku 3:1-18)
19 Ntɛnɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kó bɛkótíbɛ̀ do tɔ̃nní ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ Defiibɛ Isɑ̃ɑ̃ borɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ bekɛ Isɑ̃ɑ̃ ò tú wè, kòo bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ tì. 20 Ò do í bɛ̀ sɔ̀nnɛ, ò do bɛ̀ nɑ̀kɛ́mu mpɑ́íí kɛ dɔ̀: Míì í tú Kirisi. 21 Kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: A tú we nɑ́kɛ? A tú Edii ǹweɑ̀? Kòò dɔ̀: N yí tú Edii. Kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: A tú Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò ǹweɑ̀? Kòò dɔ̀: Ɔ́ɔ̀. 22 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: A nɛ́ tú we? Ti nɑ́kɛ́ kɛ̀ ti kò nkɛ́nɑ́kɛ́ bɛ̀ɛ̀ ti tɔ̃nní. 23 Kɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Esɑii do nɑ́ɑ́ mmíì kpɛ́í nkɛ tú: Onìtì mɔù kó mɛtɑmmɛ̀ pɛ́ú dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ tú: Tũntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nkó kucɛ.
24 Bɛ̀ do tɔ̃nní bɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ borɛ̀ bɛ̀ do tú Fɑdisĩɛ̃bɛ mbɛ. 25 Kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kóò bekɛ kɛ dɔ̀: Kɑ̀ɑ í tú Kirisi, ɑ mɛ nyí tú Edii, ɑ mɛ nyí tú Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò, dɛ̀ nɛ́ dòmmɛ kɑ̀ɑ ɑ̃ɑ̃̀ bɑ̀tɛ́mmù? 26 Kɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi ɑ̃ɑ̃̀ bɑ̀tɛ́mmù nɛ̀ mɛniɛ mmɛ, òmɔù nɛ́ bomu di cuokɛ̀ di mu nyí yɛ̃́ wè. 27 Ò n tũ̀nnímu m mɛ nyí tùɔ̀kɛ m bo ũtɛ́mɛ̀ o nɛùtì kó mutɑ̃́ɑ̃́.
28 Dɛmɔu mɛmmɛ dɛ̀ do dɔɔri Betɑnnii nwe Suditɛ̃ɛ̃ kó kukó nyɑ́ɑ̀ Isɑ̃ɑ̃ do ɑ̃ɑ̃̀ dɛ̀ bɑ̀tɛ́mmù.
Isɑ̃ɑ̃-Bɑtiisi nɑ̀kɛ́mɛ̀ Yesu kpɛ́í
29 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ yɑ̀ Yesu kòò kèríní kòo bɛ́i nkɛ dɔ̀: Ntɛnɛ̀ Kuyie mpebii dìì dɛ̀ì bɛnìtìbɛ̀ kó mɛyɛi. 30 N di nɑ́ɑ́ nweè kpɛ́í nkɛ kɛ tú wèè n tũ̀nní, ò n dɛunɛ̀mu, ò do yó mbo kɛ̀ m mu nyí bo. 31 M mɔ́mmuɔ n do í ò yɛ̃́. N nɛ́ kɔ̀tɛní kɛ ɑ̃ɑ̃̀ bɛnìtìbɛ̀ bɑ̀tɛ́mmù nɛ̀ mɛniɛ mmɛ kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ ò bɑntɛ́.
32 Kɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ bɛ́i nho kpɛ́í nkɛ dɔ̀: N yɑ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù cùtɛ́ní mɛ̀mmɛ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ dònnɛ̀ dikpɛtìnɔ́nkperi kɛ còḿmú o ĩ́nkɛ̀. 33 Nh ɔ̃ɔ̃ í nhò yɛ̃́ Kuyie nkùù n tɔ̃nní kɛ̀ nh ɑ̃ɑ̃̀ bɑ̀tɛ́mmù nɛ̀ mɛniɛ, kuù n nɑ̀kɛ́ kɛ tú kɛ̀ n yɑ̀ kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù cùtɛ́ní wèè ĩ́nkɛ̀, weè yóó nhɑ̃ɑ̃̀ bɑ̀tɛ́mmù nɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù. 34 N dɛ nyɑ̀ kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú ò tu Kuyie mBirɛ.
Yesu yumɛ̀ o tɑncɔ́ùmbɛ̀ kètibɛ̀
35 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́, kɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ wɛ̃tɛní ò wee borɛ̀ nɛ̀ o tɑncɔ́ùmbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀. 36 Kɛ̀ Yesu mpɛ̃nkɛ́ kòo ò yɑ̀ kɛ dɔ̀: Ntɛnɛ̀ Kuyie mpebii.
37 Kòo tɑncɔ́ùmbɛ̀ bɛdɛ́ɛ keè ò bɛ́i ntì, kɛ́tũnnɛ Yesu. 38 Kɛ̀ Yesu wɛ̃ɛ̃tɛ kɛ́yɑ̀ bɛ̀ ò tũmmɛ̀ kɛ́ bɛ̀ bekɛ kɛ dɔ̀: Di wɑnti bɑ? Kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: Okótì, yé ɑ ɑ̃ dɛ̀? 39 Kòò dɔ̀: Kɔtɛnní kɛ̀ di bo yɑ̀ nh ɑ̃ dɛ̀.
Kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́yɑ̀ ò ɑ̃ dɛ̀, kɛ́ nhò bonɛ̀ dɛ kó diyiè. Dɛ̀ do sɔ̃́ ntɛwebiètɛ̀ puotì mɛ̀nɑɑ̀ ndi kuyuoku.
40 Simɔɔ Piɛri nɑntɛ̀ Ãntidee, weè do tú bɛ̀ɛ̀ do kèè Isɑ̃ɑ̃ bɛ́immɛ̀ kɛ́tũnnɛ Yesu bɛ kóò mɔù. 41 Kɛ̀ Ãntidee mɑ́ɑ́nɛ̀ o kóo kótì Simɔɔ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti yɑ̀mu Kirisi, Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ wè,
42 kóò niitɛ́ Yesu borɛ̀ kɛ̀ Yesu nhò wùó nkɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: A tú Simɔɔ nwe Sonɑɑsi kó dɛbirɛ, di mmɔ̀nnì bɛ̀ bo ndɑ yu kɛ tú Sefɑɑsi, dɛ̀ɛ̀ tu: Ditɑ̃́rì.
Yesu yumɛ̀ Fidipu nɛ̀ Nɑtɑnnɑyɛɛri
43 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kɛ̀ Yesu nkɔri Kɑdidee kɛ́conɛ̀ Fidipu kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: N tũnnɛ.
44 Fidipu do tú Bɛtisɑidɑɑ ɛì kou nwe, bɛ̀ pɛitɛ́ dɛ̀ Ãntidee nɛ̀ Piɛri. 45 Kɛ̀ Fidipuu mɑ́ɑ́nɛ̀ Nɑtɑnnɑyɛɛri kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti yɑ̀mu Mɔyiisi nɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ wèè kpɛ́í, Yesu Nɑnsɑrɛti kou Sosɛfu kó dɛbirɛ.
46 Kɛ̀ Nɑtɑnnɑyɛɛrii ò bekɛ kɛ dɔ̀: Dɛ̀mɑrɛ̀ sɑ̀ɑ̀rɛ̀ bo nɑ kɛ́yɛ̀nní Nɑnsɑrɛti miɛkɑɑ̀? Kɛ̀ Fidipuu ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Kɔtɛní kɛ́yɑ̀.
47 Kɛ̀ Yesu yɑ̀ Nɑtɑnnɑyɛɛri kòò kèríní kòo bɛ́i nkɛ dɔ̀: Isidɑyɛɛri mɔ́mmuɔ ntú yie, ò í mɔkɛ siyɑ́ɑ̀bìsí. 48 Kɛ̀ Nɑtɑnnɑyɛɛrii ò bekɛ kɛ dɔ̀: A n yĩ̀ɛ̃́tɛ́ dɛ? Kɛ̀ Yesu dɔ̀: N do dɑ yɑ̀mu ɑ kɑri dìì mɔ̀nnì diteyuu, kɛ̀ Fidipu mu nyí dɑ yu. 49 Kɛ̀ Nɑtɑnnɑyɛɛri dɔ̀: Okótì, ɑ tú Kuyie mBirɛ ndɛ, Isidɑyɛɛribɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì. 50 Kɛ̀ Yesu dɔ̀: N dɑ nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ tú n dɑ yɑ̀, ɑ kɑri dìì mɔ̀nnì diteyuu, dɛɛ̀ te kɑ̀ɑ tɑ̃́ ɑ bo yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ diɛrɛ̀ dɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ diɛ. 51 Mɔ́mmuɔ nwe n di nɑ́ɑ́mmɛ̀ di bo yɑ̀ tiwɛtì kpetɛ́mɛ̀ kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ dèkù kɛ cuutiní Onìtìbirɛ ĩ́nkɛ̀.