1 Èle èèna, hèia Yesus tuhu hari lii lula-nèti Ama Lamatua nèdꞌu paredha, aku Nèngu na, “Miu hudꞌi bori mema-mema ho soru mamai Jaꞌa, nuka sèmi lii pakasame ne. Sèmi neꞌe: ca tèka dhèu bhèni dhèu canguru dhu kalua re mèda, lasi soru broit dhèu mone, rèti dènge labhu èi mènyi asa èmu angalai ra.✡ Lukas 12:35 2 Te ngaa nèti rèngu canguru dhèu se, abhu lèmi dhu goa, aa lèmi dhu dꞌèlu-mèu. 3 Lèmi dhu goa se, rèti boe èi mènyi dhu risi. 4 Te ngaa lèmi dhu dꞌèlu-mèu se, rèti parisi.

5 Dꞌai èmu, broit dhèu mone dhae mai mèka. Nèbhu-nèbhu ka, dhèu bhèni se musi madha ra sakaa, hèia ra bhèjꞌi luu titu kèna.

6 Reꞌa rare boe te, dꞌai talora mèda sa, hèia tadèngi lii paꞌoo, peka na, ‘Wee! Broit mai le! Mai lati soru ne!’ 7 Ropa ra tadèngi, hèia dhèu bhèni se kèdꞌi ka. Ka ra kèpe ka labhu ra èci-èci. 8 Te ngaa dhèu bhèni dhu goa se, peka dènge bhèni aanga ra, aku rèngu na, ‘Angalai, ee! Bagi hia jiꞌi èi mènyi miu ciki la, te labhu jiꞌi di ruru-ruru kèna!’ 9 Te ngaa dhèu bhèni dhu dꞌèlu-mèu se dhaa, aku rèngu na, ‘Irii! Baku nasa, te bisa boe. Te èi mènyi jiꞌi dꞌai boe èdhi aaꞌi-aaꞌi ti! De beꞌa risi lami hèli ètu era dhu pahia èi mènyi.’ 10 Hèia lasi ka hèli èi mènyi. Te ngaa ropa rèngu lasi, broit dhu dꞌai le. Ka dhèu bhèni dhu dꞌèlu-mèu se, lasi ka asa dꞌara pesta, palere-lere dènge broit dènge tamu aaꞌi-aaꞌi ra. Ropa rèngu aaꞌi-aaꞌi dꞌai dꞌara, ka ra bèdho èmu.

11 Hèia dhèu bhèni dhèu lèmi dhu goa se, lèpa mai. Ka ra paroa peka na, ‘Ama! Ama! Conge ku èmu hia jiꞌi la!’ 12 Te ngaa ama ne dhaa, aku nèngu na, ‘Wee, bisa boe, te miu se cee, jaꞌa tadhe boe!’✡ Lukas 13:25

13 Nèti èèna ka, miu hudꞌi paꞌèra taruu, te miu meꞌa boe kahèi, lodꞌo do hake pèri Jaꞌa lèpa hari mai.”

14 Ka Yesus peka hari lii pakasame èci, aku Nèngu na, “Ropa Jaꞌa tèke eele miu, na, miu hudꞌi sabꞌa paie-iie hia Jaꞌa, nuka sèmi lii pakasame ne: abhu lamatua ca dhèu neo pakèdꞌi laꞌe asa rai kajꞌèu. Ropa na paꞌèra neo laꞌe, hèia na paroa nare dhèu-dhèu sabꞌa na, ka na paredha si, aku nèngu na, ‘Miu pake doi ne, tao mi poko. Ladhe jaꞌa lèpa mai, miu padꞌelo dènge jaꞌa, miu abhu leto ca ngaa.’ 15 Ka na pabagi doi hualaa mi dhèu sabꞌa ka èci, lèmi saku,* Lii Yunani ètu neꞌe, suri peka na, lèmi τάλαντον (talanton). Talanton èci na, nuka sèmi gaji ca dhèu tuka dꞌara 15 tèu. De lèmi talanton èèna, gaji 75 tèu. sèna ka pabꞌunge ne. Dhèu sabꞌa ka dua abhu doi dua saku, aa ka tèlu abhu doi ca saku, madhutu aꞌèra rèngu èci-èci ra. Ka lamatua ne pakèdꞌi laꞌe ka.

16 Ropa sèmi rare doi ne, hèia dhèu sabꞌa ka èci laꞌe dènge dꞌaga. Nèbhu boe, na abhu leto doi lèmi saku hari. 17 Sèmi èèna kahèi dènge dhèu sabꞌa ka dua. Na abhu leto, doi dua saku hari. 18 Te ngaa dhèu sabꞌa ka tèlu dhu abhu doi ca saku deo na, laꞌe kèi roꞌa ka na padhènu doi lamatua na asa dꞌara.

19 Nèbhu ae ku, heka lamatua rèngu lèpa. Hèia na paroa dhèu sabꞌa na sèra, ho parisa doi na, dhu na hia si uri. 20 Dhèu sabꞌa ka èci, laꞌe ka saraka doi canguru saku, ka na peka, ‘Ama! Doi ama ka neꞌe. Ca hari ni, ama hia jaꞌa doi lèmi saku. Te ngaa limuri ne, jaꞌa abhu leto lèmi saku kahèi.’

21 Ropa lamatua na tadèngi, hèia na karejꞌe. Ka na peka, na, ‘Beꞌa! Èu ne dhèu sabꞌa dhu beꞌa. Èu ne majꞌèni, aa dꞌèi madhutu taruu lii paredha jaꞌa, masi ka jaꞌa aadꞌo. Lula èu ne bisa uri dhu ciki sèmi neꞌe, de èèna na jaꞌa dedꞌe èu sèna ka uri jꞌara dhu kapai aae hari. Pe jaꞌa tao pesta, sèna ka taꞌa-tinu sama-sama.’

22 Èle ka, dhèu sabꞌa ka dua, laꞌe saraka mi lamatua na, doi èpa saku, ka na peka na, ‘Ama! Ca hari ni, ama hia jaꞌa doi dua saku. Te ngaa ladhe ku la, jaꞌa abhu leto dua saku kahèi.’

23 Ka lamatua ne karejꞌe kahèi, ka na peka na, ‘Beꞌa! Èu ne dhèu sabꞌa dhu beꞌa kahèi. Èu ca dhèu dhu majꞌèni, aa madhutu taruu lii paredha jaꞌa, masi ka jaꞌa aadꞌo. Lula èu bisa uri dhu ciki sèmi neꞌe ne, de èèna na jaꞌa dedꞌe èu ho uri dhu kapai hari. Pe jaꞌa tao pesta, sèna ka taꞌa-tinu sama-sama.’

24 Èle èèna ka, dhèu sabꞌa ka tèlu, laꞌe peka dènge lamatua na, aku nèngu na, ‘Ama! Jaꞌa keꞌa na, ama ca dhèu dhu dꞌara adhu. Te ama more ngaa dhu dhèu leo tao, aa puu more ngaa dhu dhèu leo sèle. 25 Ka jaꞌa madhaꞌu, mage doi se ele, hèia ama huku jaꞌa. Nèti èèna ka, jaꞌa huni paie-iie ne. Ka seꞌe, ama! De more hari ka, te doi ama se, kura boe ca ana ma sa!’

26 Ropa lamatua ne tadèngi nare, hèia na jèke dhèu sabꞌa ne, aku nèngu na, ‘Wee, èu ne dhèu sabꞌa dhu bhelu aa bai-eedꞌa! Èu dhu meꞌa, na, jaꞌa kore ngaa dhu dhèu leo tao, aa puu kore ngaa dhu dhèu leo sèle, 27 nga tao ka èu lamu boe tèke doi ne mi bank? Sèna ka ropa jaꞌa lèpa, jaꞌa kore bunga na, masi ka ciki ooꞌe, ngaa-ngaa tao boe!’

28 Ka lamatua ne pua dhèu sabꞌa dhu leo sèra, aku nèngu na, ‘Mere doi nèti nèngu ne, ho hia mi dhèu sabꞌa dhu abhu leto lèmi saku èèna. 29 Te dhèu dhu uri paie-iie ngaa dhu ètu adhe-aai na, èèna na, na abhu ae hari. Te ngaa dhèu dhu roꞌo boe uri ngaa dhu ètu dꞌara adhe-aai na, èèna na rare aaꞌi nèti nèngu.✡ Mateos 13:12, Markus 4:25, Lukas 8:18

30 Kèpe mere dhèu sabꞌa dhu guna boe ne. Nuni paꞌoro ne, pèci asa liꞌu nèi. Soro tèke ne, sèna ka na tangi, aa dui nare jꞌajꞌèra ètu era maroga aatu-aatu nèi!’ ”✡ Lukas 19:11-27, Mateos 8:12, 22:13, Lukas 13:28

31 Ka Yesus tuhu hari lii padhai Na, aku Nèngu na, “Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, bèli-camèdꞌa puru mai dènge dadedha nèti Ama Ku, palere-lere dènge ana pajuu Na nèti sorga. Èle na Jaꞌa madhèdi ètu kadera paredha dhu dedha risi, sèna ka parisa mamuri dhèu aaꞌi-aaꞌi.✡ Mateos 16:27, 19:28 32 Bèli-camèdꞌa dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu mamuri rèdhi ètu rai-haha, mai asa madha Jaꞌa. Pe Jaꞌa hagꞌe si, nuka sèmi dhèu madhenga badha pacèri kahibꞌi-kalèbho nèti kahibꞌi-kaꞌia, sèna ka jꞌajꞌi mi dua kaboko. 33 Dhèu-dhèu dhu mamuri madhutu dadꞌèi Ama Lamatua, Jaꞌa hia si re gꞌana Jaꞌa. Te ngaa dhu leo sèra, Jaꞌa hia si re kariu Jaꞌa. 34 Lodꞌo èèna, Jaꞌa kèdꞌu paredha nuka sèmi Dhèu Aae. Èèna na dhèu-dhèu ètu gꞌana Jaꞌa, Jaꞌa peka dènge rèngu, na, ‘Miu seꞌe se, ka dhu abhu mèngi-nale nèti Ama Ku. Mai lati asa dꞌara èmu Na, dhu Na tao tèke hia miu, karèi nèti uru ka. 35 Jaꞌa nèru miu, lula uru èèna lodꞌo Jaꞌa manganga, miu ka dhu pangaꞌa Jaꞌa. Aa lodꞌo Jaꞌa koko kamango, miu ka hia Jaꞌa kinu. Jaꞌa mai nuka sèmi dhèu leo kara, te ngaa miu hia Jaꞌa manubha ètu dꞌara èmu miu. 36 Jaꞌa dènge boe mèdha-papake, te ngaa miu ka dhu papake Jaꞌa. Jaꞌa ètu dꞌara papèdꞌa-tarègu, te ngaa miu ka dhu lalau-laloꞌo Jaꞌa. Jaꞌa ètu dꞌara bèdho, aa miu ka dhu mai paꞌasu-pareo dènge Jaꞌa.’

37 Ropa dhèu-dhèu ètu sebhe gꞌana Jaꞌa se tadèngi lii Jaꞌa ne, ra dhaa peka na, ‘Lamatua, neꞌe ne tasamia kèna? Lamatua peka na, Lamatua manganga, ka jiꞌi pangaꞌa. Lamatua koko kamango, ka jiꞌi hia minu. 38 Lamatua sèmi dhèu leo kara, ka jiꞌi hia manubha ètu dꞌara èmu jiꞌi. Lamatua dènge boe mèdha-papake, ka jiꞌi papake Lamatua. 39 Lamatua pèdꞌa, ka jiꞌi lalau-laloꞌo Lamatua, Lamatua ètu dꞌara bèdho, ka jiꞌi dhiu paꞌasu-pareo. Te ngaa jꞌara seꞌe se, lodꞌo mia ka dhu jiꞌi tao mi Lamatua?’

40 Pe Jaꞌa dhaa si, peka na, ‘Parcaya la Jaꞌa! Te lodꞌo miu tao jꞌara seꞌe se mi dhèu unu Jaꞌa, masi ka tao mi dhèu dhu haha dꞌai seli èèna ka, sèra sa miu tao le mi dedha Jaꞌa kahèi!’

41 Èle èèna, dhèu-dhèu dhu ètu sebhe kariu Jaꞌa, Jaꞌa peka dènge rèngu, na, ‘Hee, dhèu bhelu-katubꞌa! Ama Lamatua dhu dhoo le miu. Pakajꞌèu nèti neꞌe ne! Pe Jaꞌa paredha dhèu mai kèpe miu, sèna ka pèci asa dꞌara ai naraka dhu heo robhe-robhe. Te Ama Lamatua dhu sadia nare le era jꞌajꞌèra ne, hia mi nidhu dènge dhèu aae ra. 42 Jaꞌa babège eele miu, lula lodꞌo Jaꞌa manganga, miu hia boe Jaꞌa kuꞌa. Aa lodꞌo Jaꞌa koko kamango, miu hia boe Jaꞌa kinu. 43 Jaꞌa mai nuka sèmi dhèu leo kara, te ngaa miu soru boe Jaꞌa asa dꞌara èmu mi. Jaꞌa dènge boe mèdha-papake, te ngaa miu papake boe Jaꞌa. Lodꞌo Jaꞌa pèdꞌa-tarègu, miu lalau-laloꞌo boe Jaꞌa. Jaꞌa ètu dꞌara bèdho, te ngaa miu paꞌasu-pareo boe Jaꞌa sa kahèi.’

44 Ropa dhèu bhelu-katubꞌa se tadèngi lii Jaꞌa sèmi èèna, hèia ra bꞌala, peka na, ‘Lamatua ne tasamia kèna? Lamatua peka na, Lamatua manganga, te ngaa jiꞌi hia boe muꞌa. Lamatua koko kamango, te ngaa jiꞌi hia boe minu. Lamatua nuka sèmi dhèu leo kara, te ngaa jiꞌi ngoꞌo boe hia manubha ètu dꞌara èmu jiꞌi. Lamatua dènge boe mèdha-papake, te ngaa jiꞌi papake boe. Lamatua ètu dꞌara papèdꞌa-tarègu, te ngaa jiꞌi lalau-laloꞌo boe. Lamatua ètu dꞌara bèdho, te ngaa jiꞌi paꞌasu-pareo boe. Te ngaa jꞌara seꞌe se, jiꞌi tao mi Lamatua lodꞌo mia?’

45 Pe Jaꞌa dhaa mi rèngu, peka na, ‘Parcaya la Jaꞌa! Te lodꞌo miu soru-bara boe dhèu-dhèu dhu haha ae dꞌai seli, èci èèna ka dènge miu soru-bara boe Jaꞌa.’ 46 Ka dhèu bhelu-katubꞌa abhu jꞌajꞌèra, toke dꞌai mia-mia. Te ngaa dhèu-dhèu dhu dꞌara mola, abhu mamuri taa-taa, toke dꞌai mia-mia dènge Ama Lamatua.”✡ Daniel 12:2