47
Dhèu aae hia aꞌari Yusuf era pea
1-2 Èle èèna ka, Yusuf dènge aꞌari na dhèu lèmi, lasi paraga dènge dhèu aae. Dꞌai madha dhèu aae, ka Yusuf patadha si dènge dhèu aae, ka na peka na, “Ama dhèu aae! Ama ku dènge aꞌari ku mai le nèti Kanaꞌan. Rèngu mai dènge kahibꞌi-kalèbho, sapi, dènge mèdha-panyau aaꞌi-aaꞌi ra. Nuka ra ètu rai Gosen nèi.”
3 Dhèu aae karèi si, aku nèngu na, “Sasabꞌa miu ngaa?”
Ra dhaa, peka na, “Jiꞌi se, ana madhutu badha, sama sèmi bèi-baki jiꞌi sèra. 4 Limuri neꞌe, ètu rai jiꞌi Kanaꞌan, hèru hadhu madhera, ka ngangaꞌa dènge jꞌuꞌu tèdhi heka. Nèti èèna ka, jiꞌi mai taha asa kabarai neꞌe. Ngèti dènge badha-manu jiꞌi. De jiꞌi manèngi ama dhèu aae, ho hia jiꞌi pea ètu rai Gosen, sèna ka jiꞌi piara badha jiꞌi ètu nèi.”
5 Hèia dhèu aae padhai lii dènge Yusuf sèmi neꞌe: “Ama mu dènge aꞌari mu ètu neꞌe le. 6 De hudꞌi laa rèngu tao kabarai neꞌe, sama sèmi kabarai rèngu. Madhutu kakeꞌa jaꞌa, Gosen èèna era dhu beꞌa risi nèti era leo ètu rai Masir neꞌe. De beꞌa risi rèngu pea ètu èèna ka la. Aa ladhe rèngu cee dhu ladhe-leru badha dènge hua iia, na jaꞌa hia badha jaꞌa ho na piara si ètu èèna.”
7 Èle èèna hèia, Yusuf patadhe ama na dènge dhèu aae. Ka Yakob manèngi mi Ama Lamatua, sèna ka hia mèngi-nale mi dhèu aae.
8 Dhèu aae karèi Yakob, aku nèngu na, “Ama umur pèri tèu kèna?”
9 Yakob dhaa, “Umur jaꞌa cangasu tèlu nguru tèu kèna, te ngaa jaꞌa pea boe mi ca era sa. Bèi-baki jaꞌa sèmi èèna kahèi. Ladhe pakasame dènge rèngu, na umur jaꞌa kura nèti rèngu. Te ngaa mamuri jaꞌa pènu dènge jꞌajꞌèra.” 10 Hèia Yakob manèngi parmisi neo lèpa. Te ngaa kalua mèka nèti dꞌara èmu, na manèngi hari ca tèka mi Lamatua ho sèna ka hia berkat mi dhèu aae.
11 Èle èèna ka, Yusuf padꞌelo era pea hia aꞌari na si ètu Gosen, madhutu lii pua dhèu aae deo na. Era èèna beꞌa titu kèna. (Ra pangare era èèna ‘Rameses’.) Ka ama na dènge aꞌari na sèra pea taruu ètu èèna. 12 Hèia Yusuf sadia ngangaꞌa hia ama na, aꞌari na, dènge ana dhèu èmu ra, aaꞌi-aaꞌi ra, nèti dhèu kapai toke dꞌai ana susu.
Tèu manganga ètu rai Masir
13 Taa èèna, rai manganga titu kèna, tèdhi boe ngangaꞌa ca lamusi sa ètu mia-mia. Nèti Masir toke Kanaꞌan, dhèu-dhèu manganga roe ca palèpa, taga nèti raꞌa-rinu heka. Dhèu bisa heka sabꞌa ngaa-ngaa, lula manganga titu kèna. 14 Dhèu-dhèu nèti dꞌara rae-rae ètu Masir, sèmi èèna kahèi dhèu-dhèu nèti dꞌara rae-rae ètu Kanaꞌan, mai hèli ngangaꞌa ètu Yusuf. Doi-doi dhu na sèmi sèra, na pakaboko aaꞌi ka, laꞌe tèke asa èmu dhèu aae. 15 Tèu èèna, èla aaꞌi doi dhèu Masir dènge dhèu Kanaꞌan ka ra bisa heka hèli ngangaꞌa. Hèia ra mai roma iisi mi Yusuf, aku rèngu na, “Ama wakil! Hia ku jiꞌi ngangaꞌa ciki la, sèna ka jiꞌi baku madhe manganga. Te doi jiꞌi, èla aaꞌi mèu-mèu le.”
16 Hèia Yusuf dhaa, peka na, “Ladhe tareꞌa doi miu aadꞌo heka, na sèmi neꞌe ka la! Mèti badha miu, ho pasilu dènge ngangaꞌa.” 17 Ka dhèu seꞌe mai pasilu badha ra dènge ngangaꞌa. Badha-badha sèmi jara, kahibꞌi-kaꞌia, kahibꞌi-kalèbho, sapi, dènge keledꞌei. Lula tèu èèna, Yusuf dhu moa tèke le.
18 Tèu mai na, rèngu mai hari sa madha Yusuf, ka ra peka, “Ama wakil, ee! Jiꞌi peka tareꞌa-reꞌa kèna. Doi jiꞌi dènge badha jiꞌi ama pasilu aaꞌi-aaꞌi le. Limuri neꞌe, jiꞌi dènge heka ngaa-ngaa. Dhu ètu jiꞌi dhodhoka ngiꞌu dènge rai jiꞌi di. 19 Baku tèke eele jiꞌi madhe manganga. Te ladhe jiꞌi madhe na, cee ka dhu sabꞌa oka-tedhe seꞌe? De hua iia, ama wakil more jiꞌi, ho jꞌajꞌi ènu mu. Aa more aaꞌi rai jiꞌi kahèi. Pe, èèna na, ama hia hini ho jiꞌi sèla hia ama. Gaji dènge kabꞌua rai jiꞌi, ama pasilu dènge ngangaꞌa. Sadꞌi jiꞌi baku madhe manganga.”
20 Lula rai manganga ae, ka dhèu Masir pahie aaꞌi rai rèngu. Nèti èèna ka, Yusuf hèli nara aaꞌi rai ètu Masir jꞌajꞌi mi pusaka dhèu aae. 21 Dènge jꞌara sèmi èèna ka, dhèu Masir aaꞌi-aaꞌi ra jꞌajꞌi ènu nèti dhèu aae.* Abhu sasuri lii Ibrani dhu peka kahèi na “Yusuf pidha eele dhèu aaꞌi-aaꞌi ra asa dꞌara kota.” 22 Dhoka rai unu ama agama sèra di, Yusuf hèli nare boe, te dhèu aae hia taruu dhèu se ngangaꞌa na. Nèti èèna ka, dhèu se pahie boe rai rèngu.
23 Lodꞌo èèna, Yusuf peka dènge ana kabarai sèra, aku nèngu na, “Naa! Miu jꞌajꞌi le ènu nèti dhèu aae. Jaꞌa hèli kore aaꞌi le, rai miu hia dhèu aae. De mere hini seꞌe ho lami sèla ka mi dedha rai sèra. 24 Ladhe miu puu-gꞌètu na, bagi mi lèmi. Ho ca pala hia dhèu aae. Aa èpa pala sèra, miu tao hini dènge mi pake miꞌa-minu dènge aꞌari miu.”
25 Hèia ra dhaa, aku rèngu na, “Ama pamamuri jiꞌi le, de jiꞌi manèngi tarima kasi. Jiꞌi neo jꞌajꞌi ènu nèti dhèu aae.”
26 Nèti èèna ka, Yusuf tao madha jꞌara neꞌe, jꞌajꞌi adꞌa kabarai ètu Masir. Ladhe ra puru rare are na, ra bagi mi lèmi pala. Ho ca pala rèngu hia mi dhèu aae. Aa èpa pala rèngu abhu. Te ngaa rai ama agama sèra, dhèu aae hèli boe. Adꞌa èèna, ra pake taruu.
Yusuf jaji na nèngu padhane ama na Yakob ètu era roꞌa bèi-baki ra
27 Karèi nèti lodꞌo èèna, dhèu Israꞌel pea taruu ka ètu Masir, ètu rai Gosen. Ra jꞌajꞌi dhèu kaja, aa ana-èpu rèngu asa tabha ae.
28 Ètu Masir, Yakob mamuri hari 17 (canguru pidhu) tèu era. Jꞌajꞌi umur Yakob aaꞌi-aaꞌi ra, 147 (cangasu èpa nguru pidhu) tèu. 29 Lodꞌo dètu na madhe èèna, na paroa Yusuf, ka na padhai lii dènge ne, aku nèngu na, “Ana Yusuf! Jaꞌa rasa na, mamuri jaꞌa madhera heka. Nèbhu heka, Lamatua paroa jaꞌa lèpa kèna. Èèna ka jaꞌa manèngi sèna ka ladhe èu sue jaꞌa, èu subha sèna ka baku padhane jaꞌa ètu rai Masir neꞌe. 30 Èu hudꞌi mèti ngiꞌu aae jaꞌa, ho padhane asa era roꞌa bèi-baki èdhi. Ho èu padhane jaꞌa ètu èèna. Neꞌe ne, dadꞌèi dꞌara ama.”
Ka Yusuf dhaa ne, aku nèngu na, “Beꞌa ama! Ladhe dadꞌèi ama ku kèna, na jaꞌa madhutu.”
31 Ka Yakob padhai lii hari, peka na, “De ladhe sèmi èèna, èu hudꞌi subha uuru ku, ho keꞌa na èu madhutu dadꞌèi ama.”
Hèia Yusuf subha madhutu dadꞌèi Yakob. Ka Yakob patitu kètu urutuu ètu dedha era jꞌunu na, ka na manèngi makasi mi Ama Lamatua.
*47:21 Abhu sasuri lii Ibrani dhu peka kahèi na “Yusuf pidha eele dhèu aaꞌi-aaꞌi ra asa dꞌara kota.”