19
Pɔɔl kabese gyu Efeso donɔɔ man
1 Debaŋ keŋ Apolo kyaa Korinto nɛ, Pɔɔl besewɔ kila menɛɛ kelii Efeso donɔɔ man. Botɔɔ te ɔ ke naa Yesu silala baale, 2 te ɔ bɔɔse wɔ nyi, “Debaŋ keŋ ɛ be lɛɛ Yesu di na, Wurubuarɛ moo ɔ feliŋ ŋon do ɛ man?” Te be tiranɔɔ fa e nyi, “De te nyii ta gba nyi Wurubuarɛ feliŋ daale kyaa ya.” 3 Te Pɔɔl bɔɔse wɔ bela nyi, “Kenaŋ na Wurubuarɛ loŋ woŋti yaa be sɔɔ ŋon?” Te be tiranɔɔ fa e nyiaa, “Gyɔn Wurubuarɛ loŋkesɔ te be sɔɔ daa.” 4 Botɔɔ te Pɔɔl yako wɔ nyi, “Baŋ bɔɔ kyɛɛkee lee be gbɛɛneŋ kumɛɛ man nɛ, baŋ te Gyɔn sɔɔ wɔ Wurubuarɛ loŋ. Keŋte ɔ yako Iseraetena nyi, baa lɛɛ ŋon waa kɔŋ ŋon Gyɔn wɔle nɛ di. Ŋon yɛna Yesu.” 5 Be ke nyii nombia kɛŋa nɛ, be yela be sɔɔ wɔ Wurubuarɛ loŋ lee de gbeŋgyoo Yesu yele man. 6 Pɔɔl moo ɔ nyiŋmaa gyakaa be dɔɔ, te Wurubuarɛ moo ɔ feliŋ do be man. Botɔɔ te be kolosi deise wɔlɛɛ, te Wurubuarɛ tɛɛwɔ be dɔɔ kolosi nombia. 7 Na be yɛɛ ŋgba baala kufu bala (12) nɛ.
8 Gyaalaŋna batooro sɔɔŋ na, Pɔɔl ne gyu Gyudatena ɔsom deni man, na ɔ ne gyɔ ɔ konɔɔ kolosi Wurubuarɛ nombia ŋan fa wɔ. Ŋon na wɔ na gyoo Wurubuarɛ nombia ŋan man, te ɔ ne wɔŋee ba agyueŋ kɔŋ Wurubuarɛ gyoori deedii keŋ wose man nombia man, na baa nyiŋ lɛɛ Yesu di. 9 Mɔna be man baale yɛɛ konɔɔyuŋ te be bɛɛwɔ bɔɔ lɛɛ Yesu nombia ŋan di ya, te be yako nombiakumɛɛ lee de Gbeŋgyoo Yesu nyeedoŋ gbɛɛ keŋ ɔ ba wolo nɛ wose man balaŋ nsana. Mena dɔɔ Pɔɔl moo silala baŋ kpu na ɔ wose, te ba korowɔ tina balaŋ baŋ yela. Wee kamasɛ na bɛɛ gyaŋee Tiranuse deni dinaa keŋ ɔ na wola abɔɔ nɛ man gyoo Wurubuarɛ nombia ŋan man. 10 Ɔ yɛɛ kei menɛɛ kulutooneŋ ala mena dɔɔ walaŋ kamasɛ ŋon ɔ kyaa Esia tɛɛle keŋ man nɛ, na baŋ ba te yɛɛ Gyudatenawɔ ya nɛ pou nyii de Gbeŋgyoo Yesu nombia ŋan.
Siifa bia
11 Wurubuarɛ tɛɛwɔ Pɔɔl dɔɔ yɛɛ gyakoloŋ nombia na nombia dinaana. 12 Keŋ nyi balaŋ moo adukuse na kanyaŋsebia ke tina Pɔɔl, na be ta mo ke tina be kaweesetena na ba wose te yɛɛ wɔ doŋ, te baŋ mɔ feliŋkumɛɛ doo be man na, ŋɛɛ lee be man.
13 Na Gyudatena baale mɔ dɔŋɛɛ bee kili gegi feliŋkumɛɛ lee balaŋ wose man. Be gyɔɔ be konɔɔ mo de Gbeŋgyoo Yesu yele nyi baa gegi feliŋkumɛɛ. Bɛɛ gyae baa gegi feliŋkumɛɛ lee balaŋ wose man na bɛɛ yako nyi, “Lee Yesu ŋon Pɔɔl ne yako ɔ nombia nɛ yele man, mɛɛ faree ŋon nyi ‘Ɛ lee ɔ man.’ ” 14 Na Gyudatena saese kegyia ŋolo ŋon bɛɛ baake e nyi Siifa nɛ bia baala nyetooro baale ne yɛɛ na mena nombia kɛŋa. 15 Be kɛɛ yɛɛ mena nɛ, wee daale feliŋkum daale bɔɔse wɔ nyi, “Ma gyeŋ Yesu te ma gyeŋ Pɔɔl mɔ, te ɛmɛɛ yɛna bomɔ?” 16 Mena dɔɔ balee ŋon feliŋkum keŋ doo ɔ man nɛ yeuwɔ gyoo wɔ ketuku. Ɔ tuku wɔ tirii ba kegbase, te ba moo fatabose yekii lee dekpaŋalaŋ keŋ man diteŋteli.
17 Te Gyudatena na baŋ ba te yɛɛ Gyudatenawɔ ya te be kyaa Efeso donɔɔ man nɛ, nyii nombia kɛŋa na, gyakoloŋ gyoo wɔ. Mena dɔɔ ba moo obuo fa de Gbeŋgyoo Yesu, te be ta mo ɔ yele do nsendee ya. 18 Te baŋ bɔɔ lɛɛ Yesu di nɛ, be man balaŋ burum leewɔ balaŋ nsana tɔlɛɛ be nɔɔwoya lese be nombiakumɛɛ ŋan bɔɔ yɛɛ nɛ debɔɔ. 19 Be man ŋmeeseŋtena burum mɔ moo ba ŋmeeseŋ tɔna ŋan bɛɛ ŋmarase ba ŋmeeseŋ nombia do ŋe man nɛ kɔŋ, te Pɔɔl na ɔ tebia too ŋa balaŋ baŋ pou siaman. Ba mo tɔna ŋan bɔɔ too nɛ pou koya bom na, te yɛɛ kɔba nsendee ya. 20 Lee mena dɔɔ de Gbeŋgyoo Yesu nombia ŋan yaaseewɔ gyu lem te balaŋ lɛɛ ŋa do nideli.
Efeso donɔɔ kesiŋii
21 Nombia kɛŋa pou wɔle nɛ, Pɔɔl yɛɛ wa agyueŋ nyi waa mo na Masedonia na Giriki tɛɛlese man, na waa gyu Gyerusalɛm donɔɔ man. Botɔɔ te ɔ yakowɔ nyi, “Akpaa me gyu kelii botɔɔ na, kaboena nyi maa gyu Roman donɔɔ man mɔ.” 22 Mena dɔɔ ɔ kpila balaŋ baŋ bɛɛ kyɔ e nɛ man balaŋ bala, baŋ yɛna Timoti na Erasituse nyi baa gyu Masedonia, na ŋon Pɔɔl kekyaa Esia tɛɛle man kyomii.
23 Debaŋ kenaŋ man te aŋmaareŋ dinaa daale gyoo Efesotena man lee de Gbeŋgyoo Yesu nyeedoŋ gbɛɛ keŋ ɔ silala baŋ na wolo nɛ dɔɔ. 24 Na nyeele wolom luure ŋolo kyaa ŋon bɛɛ baake e nyi Demetiriyu. Ɔ na mo nyeele wolom luu be bane Atemise denɛɛbia yɔɔ. Mena dɔɔ balaŋ baŋ bɛɛ yɛɛ mena tom kei nɛ nyiŋa kɔba nideli. 25 Keŋte Demetiriyu ŋon baake ɔ tomyɛɛra, na baŋ pou bɛɛ yɛɛ mena tom kenaŋ dinɔɔ nɛ te ɔ yako wɔ nyiaa, “Me tebia ŋgba ɛ gyeŋ nyi dee nyiŋ kɔba lee da tom kei man. 26 Ɛmɛɛ gbagba ɛ ne naa te ɛ ne nyii mena keŋ Pɔɔl kei ne wɔlɛɛ balaŋ nyeeya, te ɔ na wola balaŋ nyi kpene keŋ bɛɛ mo nyiŋmaase yɛɛ nɛ, te yɛɛ kpene keŋ kaboena nyi baa som ya. Na Efeso kɛbo kaageŋ te ɔ ne wɔlɛɛ balaŋ nyeeya ya, mɔna ɔ ta mo ɔ nombia ŋenaŋ kila Esia tɛɛle kei pou. 27 Te yɛɛ nyi da tom kei kaageŋ ne gyae la ke wɔlɛɛ ya, mɔna de bane alo Atemise deni dinaa keŋ Esia na tɛɛle kei dɔɔ balaŋ pou ne kaa som nɛ, yele gyae ke yala te de bane Atemise ŋon mɔ be gyae waa tekaa nyiŋ obuo bela ya.”
28 Balaŋ dikpii keŋ ke nyii nombia kɛŋa nɛ, ba gyeŋa baŋ te ba gyoo yeesa kefae nyi, “Daa Efesotena bane Atemise ŋon yɛɛ bane dinaa e!” 29 Mena dɔɔ donɔɔ keŋ siŋiiwɔ, te ba ke kyaŋa Gayose na Arisitakuse. Baŋ yɛna Masedonia tewulɛɛ bala baŋ be kpuɛ na Pɔɔl nɛ, keŋte be yɛɛ nɔɔdokoloŋ wɔŋee wɔ gyu be dɛɛgyaŋee keŋ man. 30 Nafɔ Pɔɔl gyaewɔ nyi waa gyu botɔɔ, mɔna kaseela baŋ te fa e gbɛɛ ya. 31 Te Esiatena kegyiise baŋ be yɛɛ Pɔɔl ɔ gyoonawɔ nɛ, kpilawɔ ka sola Pɔɔl nyi ɔ na fa waa gyu ba degyaŋee keŋ man ya. 32 Debaŋ kenaŋ na donɔɔ keŋ te siŋii na bɛɛ fae yeesa. Baale kpa kei, baale mɔ ne yako ŋaale kpoo. Be man dikpii dinaa daale mɔ dɔɔ, baŋ ba gyeŋ kpene keŋ be kɔŋ dɔɔ te bɔɔ kaa gyaŋee botɔɔ ya. 33 Te Gyudatena baŋ moo nombia gyakaa Alɛkesanda dɔɔ. Be tɛɛse e lee siaman kɔŋ balaŋ nsana, mena dɔɔ balaŋ baŋ baale gyueŋwɔ nyi Alɛkesanda gyae na nombia ŋan kɔŋ, keŋte Alɛkesanda gyinaa ɔ nyiŋmaa adido nyi waa kolosi lese ɔ nɔɔse. 34 Mɔna balaŋ baŋ ka gyeŋ nyi ɔ yɛɛ Gyuda baale e nɛ, ba seŋawɔ nombii dokoloŋ dɔɔ bɛɛ fae yeesa ŋgba debaŋse ala nɛ nyi, “Daa Efesotena bane Atemise yɛɛ bane dinaa e!”
35 Keŋte donɔɔ keŋ tɔne ŋmarasere ŋon yela balaŋ baŋ pou tinaa kekolosi yela te ɔ yako wɔ nyi, “Efesotena, amɔte kyaa la tɛɛle kei dɔɔ keŋ nyi ɔ ba gyeŋ nyi Efeso donɔɔ yɛna de bane dinaa Atemise deni na ɔ boe keŋ kɛɛ wola ɔ dinɔɔ keŋ ba lee adido kaa yala nɛ nyee ya? 36 Ŋolo be kyaa keŋ nyi waa tale lɛɛ mena nombia kɛŋa aŋmaareŋ ya. Mena dɔɔ ɛ nyiŋ konɔɔ, ɛ na barase yɛɛ kolo ya. 37 Balaŋ kɛwɔ baŋ ɛ ba mo wɔ kɔŋ nɛ, te ŋmɛɛle kolo lee de bane deni man ya. Te ba te yako nombiikum mɔ tia de bane kei ya. 38 Akpaa Demetiriyu na ɔ tebia na ŋolo dana nombia na, nombia kedi weeya kyaa te kegyiise baŋ mɔ kyaa. Baa tale mo dɔŋa gyu botɔɔ. 39 Mɔna nyi akpaa ɛ dana nombia wɔlɛɛ ŋaale na, kaboena nyi donɔɔsetena gbagba baa di ŋa ŋgba mena keŋ da mmaraa keŋ na wolo nɛ. 40 Akpaa da te kɛɛ nideli ya na, dee nyiŋ nombia lee gyɛŋ basabasa kei dɔɔ. Te akpaa de nyiŋ nombia mɔ na, dɔɔ gyae dɛɛ tale tiranɔɔ lese da wose lee ŋe man ya, nawolo nyi basabasa kei be taŋ nyee na nawɔɔ ya.” 41 Ɔ kekolosi taŋ nɛ, te ɔ yela balaŋ baŋ pou yaaseewɔ.