12
Suontieŋo naŋo baa u maacenciraamba
(Matie 21.33-46; Like 20.9-19)
1 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ biɛ gbãnɛini tuɔ naŋ baa-ba wuɔ: «Naacolŋo naŋo diyaa *ɛrɛsɛ̃-suoŋgu aa kalla-kuɔ. Uŋ kalaaya-kuɔ, u hĩŋ fuoŋgu ba da ba ta ba kãmal ɛrɛsɛ̃‑i, aa ce felge ba ta ba nyugũŋ ba niya suoŋgu‑i. Uŋ ciɛ mafamma‑i, u biɛ maacenciraamba jĩna-kuɔ aa ta kã nelle.
2 «Tibibieŋa karmaŋ juɔ hi, wuɔ puɔr u maacembiloŋo naŋo‑i maacenciraamba wulaa, wuɔ u ji hũu fuɔ yufelle‑i ka hã-yo. 3 Maacembiloŋ uŋ juɔ, maacenciraamba bel-o muo-yo aa bir-o ba saa hã-yo bĩŋkũŋgu. 4 U tiraa puɔr maacembiloŋo naŋo ba wulaa. Baa muo ufaŋo‑i kaasĩnya-yuɔ aa naa tuora-yuɔ. 5 U tiraa puɔr maacembiloŋo naŋo ba wulaa. Baa ko ufaŋo‑i. Ba muyaa ba fɔ̃ŋgũɔ aa ko ba fɔ̃ŋgũɔ. 6 Maacembiemba ji tĩ suontieŋo wulaa aa ku tĩɛ u bɛduɔla yaa‑i. U cira: ‹Fiɛfiɛ fuɔ, mi ka puɔr mi bɛduɔla yaa ba wulaa. Fuɔ duɔ kã, ba ka kãŋ-yo.› Aa ce bɛpolŋo sire ta. 7 Maacenciraambaŋ juɔ'a ba ne da bɛpolŋo jo, baa ta ba piiye baa ba-naa wuɔ: ‹Ciiluwuotieŋo yaa juɔŋ daayo, yaaŋ duɔ jo i ko-yo aa ciiluŋgu ce miɛ kũŋgu.› 8 Ba siire ku yaa nuɔ‑i, naacombiloŋ uŋ hii, a bel-o ko-yo, aa hel baa-yo suoŋgu-na ka nanna.»
9 Yesu wuɔ cira: «Namaa wulaa, suontieŋ daa u ka ce bige‑i fiɛfiɛ‑i-na? U ka jo ji ko maacenciraaŋ daaba‑i aa hã banamba baa suoŋgu‑i. 10 Na saa kalaŋ nel daama‑i Diiloŋ-nelma-na wɛi wuɔ:
‹Dũmarãambaŋ cĩinaana kpãŋkpara maŋ,
u yaa juɔ bella dũŋgu‑i.
11 Ku ciɛ nerma miɛ i wulaa.
Itieŋo yaa wuɔ ma ce dumaaŋo-na.›* Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 118.22-23»
12 *Yuifu ba yuntaamba pãŋ suɔ wuɔ Yesu naaŋ gbãnalãaŋ daaku‑i hã ba yaa‑i. Baa ta ba taara ba bel-o. A ne da ba taa ba kãalã nuɔmba‑i, baa naa ba yaŋ-yo aa ta.
Nampo saaya u pã hã jãmatigi‑i wɛi?
(Matie 22.15-22; Like 20.20-26)
13 Ku huoŋgu-na, baa ji puɔr *Farisĩɛbaa-ba namba‑i baa *Erɔdi baamba namba‑i Yesu wulaa, wuɔ ba ka gbãŋ baa-yo bel-o fuɔ fɛrɛŋ nuŋ-ãndaaŋgu-na. 14 Baŋ kãa, baa cira: «Hãalãtie, i suyaa wuɔ ŋ waŋ ninsoŋo yaa‑i, ŋ sa kãalã nɛliɛŋo baa ŋ ninsoŋo‑i, ŋ sa bi ce ciɛluɔ. Ŋ gbu ŋ pigãaŋ nuɔmba‑i Diiloŋ-hũmelle yaa kelkel.» Aa naa yuu-yo wuɔ: «A saanu baa miɛ hũmelle‑i, ku saaya i tiɛ pã nampo‑i i hã *Oromɛ ba *jãmatigi‑i wɛi?»
15 Yesu wuɔ suɔ baa-ba. Wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Na taara na cure muɔmɛi wɛi? Hãa-miŋ warbelle mi ne.» 16 Baa hã-yo warbelle‑i. Wuɔ yuu-ba wuɔ: «Ba ciɛ hai yuŋgu‑i diɛ?»
Baa cira: «Ba ciɛ Oromɛ ba jãmatigi yuŋgu.»
Wuɔ tiraa yuu-ba wuɔ: «Ba nyɛgãaŋ hai yerre‑i diɛ?»
Baa cira: «Ba nyɛgãaŋ Oromɛ ba jãmatigi yerre'i diɛ.»
17 Yesu wuɔ cira: «Kumaŋ da ku waa jãmatigi kũŋgu‑i, pãaŋ-kuŋ na hã jãmatigi‑i baa-ku, aa kumaŋ da ku bi waa Diiloŋ-kũŋgu‑i, na bi pã-ku na hã Diiloŋo‑i baa-ku.» U kũŋ kuɔ cu ba hɔmmu‑i.
Kuomba siremmaŋ-kũŋgu‑i
(Matie 22.23-33; Like 20.27-40)
18 *Sadusĩɛbaa-ba wulaa kuomba siɛ sire. Banaŋ baa kã ka gbɛ̃ Yesu‑i wuɔ: 19 «Hãalãtie, *Moisi nyɛgãaŋ nelma namma hã-ye wuɔ: ‹Umaŋ duɔ saa da biloŋo baa u ciɛŋo‑i aa ku aa yaŋ-yo, u hãaŋo saaya u biɛ-yo a hoŋ biloŋo hã kuloŋo‑i.›† Ãnjĩnamma tiyemmaŋ-sɛbɛ (Deutéronome) 25.5-6 20 A ne da naacombiemba namba waa niehãi ba nyu wulaa. Mɔlŋo sire jã ciɛŋo, u saa da biloŋo baa-yo aa ku. 21 Umaŋ cuu-yo, u biɛ ciɛŋo‑i u saa da bisãlmba baa-yo, fuɔ u ku aa yaŋ-yo. Siɛliŋ-wuoŋo‑i maaduɔma. 22 Ba kuu dumɛi ka gbuo hiere unaa saa ji da biloŋo baa ciɛŋ daayo‑i. Ku huoŋgu-na, ciɛ fuɔ fɛrɛ suɔ tuɔ nyaanu-bɛi. 23 Ba hieroŋo-na baŋ diyaa-yo ba ciɛŋo cor, kuoŋ da ba ji sire, u ka ce hai wuoŋo‑i?»
24 Yesu wuɔ cira: «Na piɛra. Aa na suyaa kumaŋ ciɛ na pira wɛi? Na saa suɔ Diiloŋ-nelma‑i, aa na saa bi suɔ u himma‑i ku'i ciɛ. 25 Na saa da, kuoŋ da ba ji sire, cadiile siɛ waa. Ba ka waa ŋaa *dɔrpɔpuɔrbiemba. 26 Kumaŋ ŋaa kuomba siremmaŋ-kũŋgu‑i, Moisiŋ piiye dãamu naŋ bilaa pɛrfiɛlu‡ Helmaŋ-sɛbɛ (Exode) 3.2-6 maŋ du maama‑i Diiloŋ-nelma-na terieŋgu maŋ nuɔ‑i, na saa kalaŋ ku terieŋgu‑i wɛi? Ma nyɛgãaŋ terieŋgu-na wuɔ: Diiloŋo gbĩɛ Moisi‑i wuɔ: ‹*Abiramu Diiloŋo yaa muɔŋo‑i, *Isaki Diiloŋo yaa muɔŋo‑i, *Yakɔbu Diiloŋo yaa muɔŋo‑i.›§ Helmaŋ-sɛbɛ (Exode) 3.2,6 27 Ku pigãaŋ wuɔ Diiloŋo‑i cicɛ̃lmantaaŋ-wuoŋo, bikuoŋ-wuoŋo sĩ. Na piɛra bɔi.»
Nelma maŋ dii yuŋgu Diiloŋ-nelma-na
(Matie 22.34-40; Like 10.25-28)
28 *Ãnjĩnamma pigãatieŋo naŋ uŋ daa Yesu suyaa *Sadusĩɛbaa-ba siɛma, wuɔ piɛ u caaŋ-nu a yuu-yo wuɔ: «Diiloŋ uŋ ciɛra i tiɛ wuɔ hũmieŋa maŋ hiere, hade‑i yuŋgu?»
29 Yesu wuɔ cira: «Hũmelle maŋ yuŋgu, di yaa daade: ‹*Isirahɛl-baaŋ namaa, karaaŋ na tũnni‑i! Diiloŋo yaa Itieŋo‑i u diei yoŋ. 30 Ŋ saaya ŋ dɔl Itieŋo‑i Diiloŋo‑i baa ŋ huɔŋga‑i hiere, baa ŋ kusũŋgu‑i hiere, baa ŋ ãnjɔguɔma‑i hiere, baa ŋ fɔ̃ŋgũɔ‑i hiere.›* Ãnjĩnamma tiyemmaŋ-sɛbɛ (Deutéronome) 6.4-5 31 Mamaŋ cuu mafamma‑i ma yaa daama: ‹Ŋ saaya ŋ dɔl ŋ nanolŋo‑i ŋaa niŋ dɔl ŋ fɛrɛ dumaa.›† Buolmaŋ-sɛbɛ (Lévitique) 19.18 Diiloŋ uŋ'a i tiɛ wuɔ hũmieŋa maŋ hiere, a hãi-waaŋ daaya yaa yuŋgu.»
32 Ãnjĩnamma pigãatieŋ wuɔ cira: «Hãalãtie, ŋ waaŋ ninsoŋo, Diiloŋo dii u diei yoŋ, unaŋo si dii yaŋga naŋga. 33 Terieŋgu faŋgu-na, ku saaya nɛliɛŋo nɛliɛŋo, u dɔl-o baa u huɔŋga‑i hiere, baa u ãnjɔguɔma‑i hiere, baa u fɔ̃ŋgũɔ‑i hiere; aa u saaya u dɔl u nanolŋo‑i ŋaa uŋ dɔl u fɛrɛ dumaa. Kufaŋgu bɔyaa tãmmaŋ-niini pãmma-na.» 34 Yesu wuɔ ne da u siyaa-yo baa cɛ̃cɛ̃muŋgu. Wuɔ cira: «Ŋ saa maa baa *Diiloŋ-nelle‑i.» A hel mafamma-na, molo saa tiraa siɛ yuu-yo baa wɛima.
Koŋkortieŋo bige‑i baa Davidi‑i?
(Matie 22.41-46; Like 20.41-44)
35 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ biɛ Diiloŋ-nelma‑i tuɔ piiye u pigãaŋ nuɔmba‑i *Diilodubuɔ‑i-na aa ji yuu-ba wuɔ: «Bige‑i ciɛ Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i aa saaŋ *Koŋkortieŋo maŋ, *ãnjĩnamma pigãataamba ta ba piiye wuɔ u ka waa *Davidi hãayɛ̃lŋo? Ba taara ba waŋ wuɔ niɛ dumaaŋo-na? 36 Ma sĩ Davidi fuɔ fɛrɛ‑i, *Diiloŋ-Yalle ciɛ u nyɛgɛ̃ŋ-ma wuɔ:
‹Itieŋo gbĩɛ mi Tieŋo‑i wuɔ:
«Jo ŋ ji tĩɛna mi caaŋ-nu
aa ŋ yaŋ mi mal ŋ bigãarãamba‑i hã ŋ ce ŋ bãaŋgu‑i bɛi.»›‡ Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 110.1
37 «Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i aa saaŋ Koŋkortieŋo maŋ, Davidi fuɔ fɛrɛ bĩ-yo u Tieŋo, u ce niɛ aa ce u hãayɛ̃lŋo yoŋ?»
Yesu firiiye ãnjĩnamma pigãataamba‑i
(Matie 23.1-36; Like 20.45-47)
Nuɔmba bɔi waa ta ba nu Yesu tuɔ piiye. U nelma taa ma dɔlnu-bɛi ma cor. 38 Wuɔ tuɔ piiye baa-ba wuɔ: «Bilaaŋ na fɛrɛ, baa na ta na ce *ãnjĩnamma pigãataamba temma‑i, ba maacemma saa fa: Ba hinu ba dii joŋgorbɔ̃mbɔ̃mbaa, aa da ba waa nuɔmba-na, ba taara ba ta ba piɛ ba jaal-ba. 39 Da ba suur *Diilonelhãalãdũŋgu-na, sisɔ da ba kã kãlle maŋ nuɔ‑i, ba taara ba tĩɛna yaaŋ-na. 40 Da ba ce ba bel diiloŋo‑i a hũu bikulcaamba nagãŋ-niini‑i wuo-ni, a ne da da ba'a ba cãrã Diiloŋo‑i ba cãrã-yuɔ da agaga wuɔ nuɔmba cira bafamba faa. Kumaŋ ka haa-bɛi, ku ka balaŋ cor.»
Bikulciɛŋo naŋo maama
(Like 21.1-4)
41 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ kã ka tĩɛna kekerieŋgu caaŋgu-na *Diilodubuɔ‑i-na tuɔ ne nuɔmba ta ba dii ba gbeiŋa‑i ba hã Diiloŋo‑i. Waamba bɔi taa ba kã ba dii gbeibɔ̃mbɔ̃mbaa. 42 Bikulcɛsũntieŋo naŋo jo ji dii tãmabieŋa hãi. 43 Yesu wuɔ bĩ u *hãalãbiemba‑i a tuɔ piiye baa-ba wuɔ: «Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Ciɛŋ daa uŋ diyaa kumaŋ, ku maaraa banambaŋ diyaa kumaŋ hiere. 44 Bafamba paraa dii aa yaŋ boluoŋgu; ŋga ciɛŋ daa uŋ diyaa kumaŋ, ku yaa waa u yuŋgu-na yoŋ; kunaŋgu si dii yaŋga naŋga.»