1 *Baŋ'a ba sa dii siini‑i *buruo maŋ nuɔ‑i u ponsaaŋguŋ juɔ ta ku piɛ, ba bi bĩ ponsaaŋgu faŋgu yaa *kɔrsĩnni tĩmmaŋ-ponsaaŋgu‑i, 2 *Diilojigãntaamba yuntaamba‑i, baa *ãnjĩnamma pigãataaŋ baa ta ba taara ba ko Yesu‑i, ŋga ba taa ba kãalã nuɔmba‑i.

3 Huɔŋgu faŋgu'i nuɔ‑i, *Sitãniŋ suurii *Yuda‑i-na, u yerre nande yaa Isikaro. Yuda nuŋgu waa Yesu *hãalãbieŋ cĩncieluo ba hãi baamba‑na. 4 Wuɔ sire kã ba ka nunu ba-naa baa Diilojigãntaamba yuntaamba‑i baa *Diilodubuɔ niyataamba yuntaamba‑i, uŋ ka kãyã-bɛi dumaa ba bel Yesu‑i. 5 Kuɔ gbuu dɔlnu-bɛi, baa cira ba ka hã-yo gbeiŋa. 6 Yuda wuɔ hũu-ma aa naa tuɔ ne uŋ ka da hɔfafaaŋgu maŋ ba bel Yesu‑i nuɔmba baa suɔ.

7 *Baŋ'a ba sa dii siini‑i *buruo maŋ nuɔ‑i u ponsaaŋguŋ juɔ hi, baŋ koŋ *kɔrsĩnni tĩmmaŋ-ponsaaŋgu tũlmba‑i yiiŋgu maŋ nuɔ‑i, 8 Yesu wuɔ waŋ baa Piɛr‑i baa Nsãa‑i wuɔ: «Kãaŋ na ka ce ponsaaŋgu niiwuoni‑i, diɛ kã i ka wuo.»

9 Baa yuu-yo wuɔ: «I ka ce-ni hie?»

10 Wuɔ cira: «Da na ka suur nelleŋ-huɔŋga-na, na ka da naacolŋo naŋo tũyãa hũmmaŋ-bũnaŋga, na cu u huoŋ-nu. Duɔ ka suur dumɛlle maŋ nuɔ‑i, na suur baa-yo. 11 Da na suur, na waŋ baa dumɛllentieŋo‑i wuɔ hãalãtieŋ wuɔ u pigãaŋ-na dũŋgu maŋ uŋ ka hã-yo baa-ku u wuo kɔrsĩnni tĩmmaŋ-ponsaaŋgu niiwuoni‑i baa u *hãalãbiemba‑i. 12 U ka pigãaŋ-na dubuɔ naŋo dɔrɔ‑i-na; bĩmbĩnni dii-yuɔ tĩ. Na ce niiwuoni‑i kusuɔŋ-nu'i.» 13 Piɛrbaa-ba ta. Baŋ kãa ka hi, baa bi da-ma ŋaa Yesuŋ waaŋ-ma dumaa. Baa ce kɔrsĩnni tĩmmaŋ-ponsaaŋgu niiwuoni‑i.

14 Niiwuoniŋ-huɔŋguŋ juɔ hi, Yesu wuɔ jo ji tĩɛna baa u *pɔpuɔrbiemba‑i. 15 Wuɔ waŋ baa-ba wuɔ: «Mi gbuu ta mi taara mi ce ponsaaŋ daaku‑i baa-na aa suɔ suur yaahuolo-na. 16 Yaaŋ mi tũnu-nɛi, da ŋ da yiɛ i da i-naa diɛ tiraa ce ponsaaŋ daaku‑i ku siɛ waa bande; ku ka waa *Diiloŋ-nelleŋ. Kuŋ donyaŋ kumaŋ kuu dii kusuɔŋ-nu'i.» 17 Uŋ waaŋ mafamma‑i, wuɔ biɛ duvɛ̃ŋo ciiŋ-na a jaal Diiloŋo‑i, aa cira: «Hũyãaŋ na nyɔŋ tɛ̃ntɛ̃ŋ. 18 Mi tũnu-nɛi, *Diiloŋ-bãaŋ da ku saa ji doŋ, mi sa ji tiraa dii duvɛ̃ŋo mi nuŋgu-na.»

19 Ku huoŋgu-na, wuɔ biɛ *buruo aa jaal Diiloŋo‑i aa bũlnu-yuɔ hã-ba, aa cira: «Mi kũɔma yaa‑i, ma ka ce tãmmaŋ-kũŋgu na maama-na. Taa na ce miŋ ciɛ kumaŋ daaku‑i mi maama ta ma tĩɛnu-nɛi.»

20 Baŋ juɔ wuo niiwuoni‑i tĩ, wuɔ tiraa biɛ duvɛ̃ŋ-ciiŋga‑i hã-ba aa cira: «Mi tãmma maŋ ka kũnna na maama-na ma yaa daama ciiŋga-na. Diiloŋo ka bel u *tobisĩfɛlɛnni‑i baa ma yaa‑i. 21 Niɛŋ, umaŋ ka hel mi huoŋ-nu, uu dii tĩɛna tuɔ wuo baa-ye bande‑i-na. 22 Ba ka ko *Moloŋ-Biɛŋo‑i ninsoŋo ŋaa Diiloŋ uŋ'a ma ce dumaa, ŋga umaŋ ka hã-ba baa-yo ba ko-yo, sũlma haraa kutieŋo-na.»

23 *Hãalãbieŋ baa doŋ ta ba yuu ba-naa wuɔ: «Miɛŋo-na bande‑i-na, hai moloŋo‑i siɛ ce daama temma‑i?»

24 Ku huoŋgu-na, *hãalãbieŋ baa ta ba taara ba suɔ umaŋ yuŋgu ba hɔlma-na. Kuɔ ce ijieni. 25 Yesu wuɔ waŋ baa-ba wuɔ: «Nellentaamba haa fɔ̃ŋgũɔ‑i nuɔmba-na, fɔ̃ŋgɔ̃taamba ta ba guor nuɔmba ta ba bĩ-ba nelfafaamba. 26 Ku saa saaya ku waa dumaaŋo-na namaa na wulaa. Umaŋ duɔ waa nelbuɔ‑i na hɔlma-na, kutieŋo saaya u ce u fɛrɛ cɛkũɔ, umaŋ duɔ waa na yuŋgu-na, kutieŋo ce u fɛrɛ ŋaa maacembiloŋo. 27 Yaaŋ mi yuu-na nelma diei: Nuɔ baa ŋ maacembiloŋo‑i hai nelbuɔ‑i? Nuɔnɛi sĩ wɛi? Ŋga mɛi dii na hɔlma-na ŋaa na maacembiloŋ muɔ. 28 Miŋ ciɛ mulĩɛma maŋ cor hiere, na hĩɛrã na kũɔma‑i a tĩɛna baa-mi. 29 Terieŋgu faŋgu-na, mi To uŋ hãa-mi fɔ̃ŋgũɔ‑i dumaa, muɔmi ka bi hã-na baa-yo dumɛi, 30 i diɛ ka waa baa i-naa mi nelle-na a tiɛ wuo aa tiɛ nyɔŋ baa i-naa. Aa na ka waa *Isirahɛl dũnni cĩncieluo ni hãi-niini yuŋ-nu.»

31 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ tuɔ piiye baa Simɔ‑i wuɔ: «Simɔ, ne! *Sitãni cãarã-nɛi Diiloŋo wulaa duɔ sagalla-nɛi ne sĩ u ka gbãa hũu-na mi wulaa. 32 Ŋga mɛi cãarã Diiloŋo‑i a hã nuɔŋo‑i wuɔ ŋ Diiloŋ-hũmelleŋ-kũŋgu baa ku. Ŋ ka nanna-miɛ ŋga ŋ ka bir jo. Da ŋ jo, ŋ kãyã ŋ nabaamba‑i.»

33 Piɛr wuɔ cira: «Itie, da ba fiɛ dii-ni kaso, ŋ ka bi da ba diyaa muɔŋo‑i baa-ni. Halle da ku fiɛ waa kuliiŋgu, mii dii ŋ huoŋ-nu.»

34 Yesu wuɔ cira: «Piɛr, yaŋ ŋ fɛrɛ, muɔmɛi tũɔ-niŋ, isuɔduɔŋ daaku-na, kɔhɔldĩɛlãŋo siɛ hi bu, ŋ ka cĩina-miɛ da i siɛi wuɔ naŋ sa suɔ-mi.»

35 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ waŋ baa *hãalãbiemba‑i hiere wuɔ: «Mi naŋ puɔraa-na aa naa cira nɛliɛ baa biɛ gbeiŋa, nɛliɛ baa biɛ buɔra, nɛliɛ baa biɛ naatɛnni; bĩŋkũŋgu kaa naa na wulaa wɛi?»

Baa cira: «E'e, ma saa ka ce.»

36 Wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Fiɛfiɛ ku kũŋgu‑i kuuduɔŋgu sĩ: Gbeiŋ da a waa baa umaŋ, u biɛ-ya. Buɔra duɔ waa baa umaŋ, u biɛ-yo. Aa nuɔni maŋ jigãŋga sĩ baa-ni, ŋ suor ŋ joŋgoruo‑i ŋ sãa kanaŋga. 37 Yaaŋ mi tũnu-nɛi, mamaŋ nyɛgãaŋ Diiloŋ-nelma-na wuɔ: ‹Ba ka ce-yo nelbabalaŋo›* Isayi (Ésaïe) 53.12, ba gbɛ̃ muɔmɛi. Ma ka bi ce. Mi maama maŋ nyɛgãaŋ sɛbɛ‑i-na, ma cemmaŋ-yiiŋgu hii.»

38 Hãalãbieŋ baa cira: «Itie, jigãmmu hãi daa tĩ.»

Yesu wuɔ cira: «Ku ka saanu.»

39 Yesuŋ waaŋ mafamma‑i, wuɔ hel ta tuɔ kã *Olivi-tibinni-tãnuŋgu-na. Ba taa ba kã koko terieŋgu faŋgu-na. U *hãalãbieŋ baa bi sire cu u huoŋ-nu.

40 Baŋ kaa hi, wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Cãarãŋ Diiloŋo‑i wɛima baa gbãa tãal-na dii-na kuubabalaaŋgu cemma-na.» 41 Aa fuɔ wuɔ cor kã yaaŋ-na cɛllɛ ka dũuna tuɔ cãrã wuɔ: 42 «Baba, da ŋ siɛ ŋ maaya yaahuolo daayo‑i muɔ-na; ŋga baa cira ŋ fer muɔ, ce-ma niŋ taaraŋ ma ce dumaa.» [ 43 Huɔŋgu faŋgu-na, *dɔrpɔpuɔrbiloŋo naŋ wuɔ jo ji carra-yuɔ a dii holle yuɔ. 44 U huɔŋgaŋ ŋa na'a ka saa waa huɔŋga dumaaŋo-na, kunaŋ kuɔ migãaŋ naara u Diilocãrãlle‑i. U cufaluŋ kuɔ ta ku kũnna ŋaa tãmma.]

45 Uŋ juɔ cãrã tĩ, wuɔ sire jo u hãalãbiemba wulaa jo ji da hɔculle ciɛ ba kor duɔfũŋ. 46 Wuɔ cira: «Bige‑i ciɛ na ta na duɔfũŋ? Siireŋ na ta na cãrã Diiloŋo‑i bĩŋkũŋgu baa gbãa tãal-na dii-na kuubabalaaŋgu cemma-na.»

47 Nelma saa ji tĩ Yesu nuŋgu-na, ba'a ba ne da nuɔmba namba jo. Yesu *hãalãbieŋ cĩncieluo ba hãi baamba-na, baŋ taa ba bĩ umaŋ *Yuda‑i, u yaa waa nuɔŋ daaba yaaŋga-na. Baŋ juɔ hi, wuɔ piɛ duɔ pũrã Yesu‑i jaal-o. 48 Yesu wuɔ cira: «Yuda, ŋ ka jaal *Moloŋ-Biɛŋo‑i baa jaaluŋ daaku yaa‑i a da ŋ pigãaŋ-ba baa-yo ba bel-o kɛ?»

49 Bamaŋ waa baa Yesu‑i baa suɔ suɔ fiɛfiɛ‑i-na wuɔ ku huoŋgu siɛ fa. Baa yuu Yesu‑i wuɔ: «Itie, i biɛ i jigãmmu‑i bɛi wɛi?» 50 Unaŋ wuɔ pãŋ biɛ u kaaŋga‑i a jafũŋ *Diilojigãntaamba yuntieŋo maacembiloŋo naŋo nadietũŋgu‑i a yer-ku. 51 Yesu wuɔ cira: «Yaaŋ dumaa, daaku ka saanu!» Aa naa kã ka bel naacolŋo tũŋgu‑i a nar-ku ku temma‑i. 52 Uŋ naraa-ku, wuɔ waŋ baa *Diilojigãntaamba yuntaamba‑i, baa *Diilodubuɔ niyataamba yuntaamba‑i, a naara bĩncuɔmba‑i wuɔ: «Na hilaa baa jigãmmu baa bɔ̃ɛŋa da na ji bel-mi ŋaa cuoyuo muɔ. 53 Ma sĩ yinni maŋ joŋ i da i-naa Diilodubuɔ‑i-na kɛ? Bige‑i ciɛ na saa siɛ bel-mi terieŋgu faŋgu-na? Fiɛfiɛ yaa namaa huɔŋgu‑i, baa *Sitãni bi huɔŋgu‑i; na gbãa ce kumaŋ dɔlaanu-nɛi.»

54 Baŋ bilaa Yesu‑i, baa ta baa-yo ta ba kã baa-yo *Diilojigãntaamba yuntieŋo cĩiŋgu-na. Piɛr wuɔ yaŋ ba maa aa suɔ cu ba huoŋ-nu. 55 Uŋ kaa hi, wuɔ da nuɔmba namba yiraaŋ dãamu gɔ̃ŋgũɔŋ-huɔŋga-na, wuɔ kã ka tĩɛna baa-ba. 56 Maacembiloŋo naŋ wuɔ ne Piɛr da kelkelkel aa naa cira: «Naacolŋ daayo waa baa Yesu‑i.»

57 Piɛr wuɔ cira: «Ciɛŋ nuɔ, mɛi sa suɔ-yo.»

58 Cɛllɛ, naacolŋo naŋo da-yo, wuɔ cira: «Ma sĩ nuɔ ŋ bi waa baa-ba kɛ?»

Piɛr wuɔ cira: «Naacolŋ nuɔ, ŋ haanu, muɔ sĩ!»

59 Kuɔ vaaya cɛllɛ, unaŋo saa hũu-ma, wuɔ cira: «Coima saa fa, naacolŋ daayo hel *Galile; u waa baa-yo.»

60 Piɛr wuɔ cira: «Naacolŋ nuɔ, ŋ waŋ wuɔ niɛ dumandɛ‑i?» Uŋ taa u waŋ mafamma‑i, kɔhɔldĩɛlãŋo doŋ tuɔ bu. 61 Yesu wuɔ miɛl ne-yo. Uŋ ŋa naa gboya-yuɔ baa nelma maŋ wuɔ isuɔduɔŋ daaku-na, kɔhɔldĩɛlãŋo siɛ hi bu, kɛrɛ u ka cĩina-yuɔ da i siɛi wuɔ u sa suɔ-yo† Niɛŋ 22.34. maa pãŋ tĩɛnu Piɛr‑i. 62 Wuɔ hel fuoreŋ gbuu pãŋ tuɔ kaal.

63 Baŋ bilaa Yesu‑i aa jĩna nuɔmba maŋ ta ba niya-yuɔ ba taa ba muo-yo aa ta ba nyɛ-yo. 64 Baa naa vaa u yufieŋa‑i aa ta ba muo-yo. Umaŋ duɔ muo, ba yuu-yo wuɔ: «Hai moloŋo‑i muyaa-ni? Bĩ kutieŋo yerre‑i i ne!» 65 Aa ba tuoraaya-yuɔ ŋaa ba ka ko-yo.

66 Cuoŋ juɔ kaal, *Yuifu ba bĩncuɔmba‑i, baa *Diilojigãntaamba yuntaamba‑i, baa *ãnjĩnamma pigãataaŋ baa jãnu ba-naa aa naa ce ba jo baa-yo wuɔ ba ji ce u ãndaaŋgu‑i. 67 Baŋ juɔ baa-yo, baa yuu-yo wuɔ: «Da kuɔ Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i wuɔ u ka saaŋ *Koŋkortieŋo maŋ u yaa nuɔŋo‑i waŋ-ma baa-ye.»

Yesu wuɔ cira: «Da mi fiɛ waŋ wuɔ niɛ, na siɛ hũu-ma, 68 aa da mi yuu-na baa mamaŋ, na siɛ siɛ-mi. 69 Ŋga mamaŋ dii, *Moloŋ-Biɛŋo ka kã ka waa Itieŋo caaŋ-nu.»‡ Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 110.1

70 Uŋ waaŋ mafamma‑i, ba hieroŋo‑i baa cira: «Diiloŋ-Biɛŋo yaa nuɔŋo‑i wɛi?»

Yesu wuɔ cira: «Muɔmɛi.»

71 Baa cira: «Ii si dii diɛ ka yuu moloŋo, miɛ fɛrɛ‑i i nuɔ-ma u nuŋgu-na; wuɔ fuɔ Diiloŋ-Biɛŋo.»