17
Baŋ gãaŋ hãalãbiemba‑i baa nelma maŋ
(Matie 18.6-7,21-22; Marke 9.42)
1 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ waŋ baa u *hãalãbiemba‑i wuɔ: «Nuɔmba siɛ gbãa naa kuubabalaaŋgu muncemmu‑i, ŋga umaŋ duɔ dii u nanolŋo‑i kuubabalaaŋgu cemma-na, sũlma haraa kutieŋo-na. 2 Kumaŋ ka haa-yuɔ, kuɔ baa naa to namɛlle u nuoŋgu-na aa sɛ-yo dii-yo nuoraaŋ-nu kuu naa ce bɔlbɔl yuɔ. 3 Terieŋgu faŋgu-na, bilaaŋ na fɛrɛ.
«Ŋ natobiŋ duɔ cãl-ni, ŋ piiye baa-yo da yambaa. Duɔ siɛ u cãlmuɔ‑i, ŋ yaŋ ma tĩ. 4 Duɔ fiɛ cãl-ni ku yu niehãi yinduɔŋgu-na aa tuɔ suɔ-ma u jo u cãrã-niɛ, baa gãŋ baa-yo.»
5 Yesu *pɔpuɔrbieŋ baa waŋ baa-yo wuɔ: «Itie, iŋ haa i naŋga‑i niɛ dumaa, kãyã-yiɛ kunaŋgu naara-kuɔ.»
6 Yesu wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Halle da ku fiɛ waa na haa na niele'i miɛ yoŋ, na gbãa gbɛ̃ tibiiŋ daaku‑i wuɔ ku fuur ka sũ ku fɛrɛ nuoraaŋgu-na, aa ma bi ce.»
7 Aa naa cira: «Namaaŋo-na, umaŋ duɔ biɛ maacembiloŋo jĩna u suoŋgu-na, sisɔ u biyaa-yo u tuɔ ceŋ u muɔru, duɔ hel hĩɛŋgu-na jo, kutieŋo ka gbɛ̃-yo wuɔ u tĩɛna donduo wuo niiwuoni‑i wɛi? 8 Ma sĩ u bir gbɛ̃-yo wuɔ: ‹Ce mɛi niiwuoni‑i aa ŋ hor ŋ niidiini‑i aa ŋ biɛ ŋ hã mi wuo igɛ̃na. Da mi wuo tĩ, nuɔ ŋ ka suɔ wuo.› Ma sa ce dumɛi wɛi? 9 Maacembiloŋ duɔ ce u maacemma‑i, ku saaya ba jaal-o tĩiŋgu wɛi? 10 Ku yaa ŋaa namaa kũŋgu‑i. Baŋ hãa-na mamaŋ, da na ce-ma, na saaya na cira: ‹Miɛŋo‑i maacembieŋ miɛ yoŋ, i ciɛ i maacemma.›»
Yesu siire wontuɔrmba cĩncieluo
11 Yesuŋ taa u kã *Yerusalɛmu‑i-na, u bilaaya *Galile‑i baa *Samari‑i cor. 12 U kaa tuɔ suur nelle nande-na, *wontuɔrmba namba sire ta ba jãrã-yuɔ. Ba waa wontuɔrmba cĩncieluo. Baŋ juɔ piɛ, baa yiɛra aa naa ta ba fara* Buolmaŋ-sɛbɛ (Lévitique) 13.45-46 ba piiye baa-yo wuɔ: 13 «Hãalãtie, jande, ce hujarre yiɛ.»
14 Yesu wuɔ fara waŋ baa-ba wuɔ: «Kãaŋ *Diilojigãntaamba ka ne-na.»† Buolmaŋ-sɛbɛ (Lévitique) 14.2-3
Baa ta ta ba kã. Baŋ kãŋ hũmelle-na, ba jarŋ maa ta-bɛi. 15 Unaŋ wuɔ bir tuɔ gbɛliɛŋ Diiloŋo‑i da gbagaga u jo. 16 Uŋ juɔ hi Yesu caaŋgu-na, wuɔ dũuna jaal-o. A ne da u waa *niɛryiɛŋo; u taa u hel Samari. 17 Yesu wuɔ cira: «Ba siire cĩncieluo‑i-na hiere, ŋga nennaa baamba curaa hie? 18 Bige‑i ciɛ ba saa suɔ-ma bir jo ji jaal Diiloŋo‑i ŋaa niɛryiɛŋ daa uŋ birii ji jaal-o dumaa?» 19 Aa naa gbɛ̃ naacolŋo‑i wuɔ: «Sire ŋ kã! Niŋ haa ŋ naŋga‑i miɛ ŋ kuraa.»
Moloŋ-Biɛŋ uŋ ka bir jo dumaa
(Matie 24.23-28,37-41)
20 Yiiŋgu naŋgu-na, *Farisĩɛbaa-ba yuu Yesu‑i wuɔ: «*Diiloŋ-bãaŋgu ka doŋ yaku‑i?»
Yesu wuɔ cira: «Diiloŋ-bãaŋgu sa ji doŋ domma naŋ temma ba da-ku baa ba yufelle, 21 aa cira: ‹Ku yaa bande ku yaŋga; ku yaa dɛ ku yaŋga.› Na saaya na suɔ wuɔ Diiloŋ-bãaŋgu duɔŋ tĩ na hɔlma-na.»
22 Aa naa waŋ baa *hãalãbiemba‑i wuɔ: «Yiiŋgu dii baa yiiŋgu, *Moloŋ-Biɛŋo kũɔma kaa bel-na, ŋga na siɛ da-yo halle yinduɔŋgu. 23 Nuɔmba kaa ta ba tãal-na wuɔ ba daa-yo yaŋga naŋga. Banamba ka gbɛ̃-na wuɔ: ‹Uu dii daalɛi›, banaŋ ba'a: ‹Uu dii terieŋ daaku-na.› Da ba pigãaŋ-na terieŋgu maŋ, baa na kã; ba tãal-na. 24 Diiloŋ uŋ nyiɛsĩŋ dumaa ba da-yo terni-na hiere, Moloŋ-Biɛŋ duɔ u bir jo, ba ka da-yo dumɛi terni-na hiere. Molo si dii duɔ ji pigãaŋ moloŋo baa-yo. 25 Ŋga, aa mafamma suɔ da ma ce, fiɛfiɛ ku nuɔmba ka cĩina-yuɔ aa ce-yo sũlma.
26 «Mamaŋ taa ma ce *Nowe bãaŋgu-na, Moloŋ-Biɛŋ duɔ u bir jo, ma temma ka ce. 27 Nowe bãaŋgu-na, nuɔmba naa gonya niiwuoni baa kolma baa cɛjãlle. Ba tĩyãa ku yaa nuɔ‑i a ji hi yiiŋgu maŋ Noweŋ suurii begubuɔ‑i-na aa yaŋ diilopepetieŋo dãa hɔr-ba hiere.‡ Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ (Genèse) 6.9–7.24 28 Mamaŋ taa ma bi ce Lɔti bãaŋgu-na, ma temma ka ce. Lɔti bãaŋgu-na, nuɔŋ baa bi guɔnya wuolalle baa nyɔlle, suoruŋgu baa sãamuŋgu, kũlle baa jaaguɔ. 29 Ŋga yiiŋgu maŋ Lɔtiŋ hilaa Sodɔmu‑i-na, Diiloŋ wuɔ kũnna dãŋgbɔguɔŋgu naŋ temma a kukul nuɔmba‑i hiere.§ Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ (Genèse) 18.20–19.25 30 Moloŋ-Biɛŋ duɔ u bir jo, ma temma ka ce. 31 Duɔ jo yiiŋgu maŋ nuɔ‑i, umaŋ duɔ ji waa gɔ̃ŋgũɔŋ-nu, u baa cira u suur dũŋ-nu a biɛra u bĩmbĩnni‑i; umaŋ duɔ bi waa hĩɛŋ-nu, u baa bi cira u bir kũŋ. 32 Mamaŋ daa Lɔti ciɛŋo‑i ma sĩ ma tĩyãanu-nɛi kɛ?* Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ (Genèse) 19.26 33 Umaŋ duɔ tuɔ kaal baa u yuŋgu yoŋ, kutieŋo ka kɔsuɔŋ u fɛrɛ; ŋga umaŋ duɔ tuɔ kɔsuɔŋ u fɛrɛ, kutieŋo ka kor u fɛrɛ. 34 Mi tũnu-nɛi, yiiŋgu faŋgu-na, nuɔmba hãi gbãa waa galla muŋgalladuɔmu-na, ba biɛ u diei ta aa yaŋ unaŋo‑i. 35 Caamba hãi gbãa waa ta ba sɔrɔŋ, ba biɛ u diei ta aa yaŋ unaŋo‑i. [ 36 Nuɔmba hãi gbãa waa ta ba guona, ba biɛ u diei ta aa yaŋ unaŋo‑i.]»
37 Hãalãbieŋ baa yuu-yo wuɔ: «Itie, mafamma ka ce hie-na?»
Wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Bĩŋkũkuliiŋ da ku waa kusuɔŋ-nu, kpaalbaa-ba tigiiŋ kusuɔŋ-nu'i.»