6
Yesu hãa nelpũŋgu naŋgu wuo ye
(Matie 14.13-21; Marke 6.30-44; Like 9.10-17)
1 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ kã *Galile dalaŋga yiɛŋgu naŋgu-na; ba bi bĩ dalaŋga faŋga‑i Tiberiyadi-dalaŋga. 2 Uŋ taa u ce himma‑i u sire jaamba‑i dumaaŋo-na, nuɔŋ baa kũɔl ba-naa ta ba nyaanu-yuɔ. 3 Wuɔ kã ka nyugũŋ tãnuŋgu naŋgu-na tĩɛna baa u *hãalãbiemba‑i. 4 *Yuifu ba *kɔrsĩnni tĩmmaŋ-ponsaaŋgu naa piɛ tĩ. 5 Wuɔ u ne da nelpũŋgu naŋgu jo. Wuɔ yuu Filipu‑i wuɔ: «I ka da niiwuoni‑i hie diɛ sãa hã nuɔŋ daaba‑i hiere ba wuo?» 6 Uu naa suɔ uŋ saaya u ce kumaŋ, ŋga u taa u yuu duɔ ne Filipuŋ ka waŋ mamaŋ.
7 Filipu wuɔ cira: «Da ŋ fiɛ biɛ *deniebaa nuɔsũɔ a sãa niiwuoni‑i wuɔ ŋ cal hã-ba tɛ̃ntɛ̃ŋ, ba siɛ da hiere.»
8 U hãalãbiloŋo naŋo waa, Simɔ-Piɛr hãaŋo; ba taa ba bĩ-yo Ãndere. Fuɔ wuɔ cira: 9 «*Buruo u ndii dii baa naacombiloŋo naŋo bande‑i-na a naara titiraamba hãi. Ŋga nifanni gbãa fa hama‑i a hã nelpũŋ daaku temma‑i?»
10 Yesu wuɔ waŋ baa-ba wuɔ: «Ciɛŋ ba tĩɛna hiere.» Hɔlma famma-na, hĩɛŋgu waa bɔi. Nuɔŋ baa tĩɛna. Bibɛmba maŋ waa, ba gbãa yu nuɔmba neifieŋa hãi nuɔsiba ndii temma. 11 Yesu wuɔ biɛ buruo‑i a jaal Diiloŋo‑i aa naa calnu-yuɔ hã-ba. Aa naa bi hã-ba titiraamba‑i baŋ taaraŋ dumaa.
12 Baŋ gbuu ji wuo ye tĩ huɔŋgu maŋ nuɔ‑i, wuɔ waŋ baa u hãalãbiemba‑i wuɔ: «Biɛraayaŋ boini maŋ tĩyãa, mi sa taara ni bĩɛna.» 13 Baa biɛra baŋ wuyaa buruo u ndii daayo‑i aa boini maŋ tĩɛ, niɛ yu segebaa cĩncieluo ba hãi.
14 Nuɔmbaŋ daa gbɛrɛ faŋo‑i, baa ta ba piiye wuɔ: «*Diilopɔpuɔrbiloŋo maŋ naa saaya u jo hĩɛma-na, u yaa juɔ daayo‑i, nuharuŋgu si dii-mɛi.» 15 Yesu wuɔ suɔ wuɔ ba ka jo ji bel-o fɔ̃ŋgũɔ ce-yo nellentieŋo; wuɔ ta halaŋ ba caaŋgu-na bir ka tĩɛna u da-u-diei dii tãnuŋgu-na.
Yesu wuɔyaa hũmma dɔrɔ
(Matie 14.22-23; Marke 6.45-52)
16 Bãaŋguŋ juɔ hir huɔŋgu maŋ nuɔ‑i, Yesu *hãalãbieŋ baa hiire kã dalaŋga-na, 17 ka biɛ beŋo ta ba karnu ba kã Kafarnamu yaŋga. Bãaŋgu ji tĩ ba sa da Yesu‑i. 18 Fafalpepetieŋo naŋo sire tuɔ sagalla hũmma‑i dalaŋga-na. 19 Ba gbaraa kilobaa-ba ndii, sisɔ niediei temma, ba'a ba ne da Yesu‑i ba caaŋ-nu; u wuɔ hũmma dɔrɔ‑i-na u jo. Kor maa pãŋ ta ma da-ba. 20 Yesu wuɔ cira: «Baa na tie holle, muɔmɛi!» 21 Ba'a ba yiɛra biɛ-yo ku yaa nuɔ‑i, a da ba hii baŋ taa ba kã kusuɔŋ-nu.
Niiwuoni maŋ hãaŋ nelbiliemba‑i ninsoŋ-cicɛ̃lma‑i
22 Ku cuo kaala‑i-na, nuɔmba maŋ naa tĩyãa bomborma namma-na ba saa da Yesu‑i. A ne da u *hãalãbiembaŋ taa ba ta dɛ̃ndĩɛle-na, beŋo diei waa yoŋ hũmma nuŋgu-na. Ba biyaa u yaa‑i ta. Cuoŋ kaalaa nuɔmba saa da Yesu‑i, baa ta ba yuu ba-naa wuɔ: «Naacolŋ daayo curaa hie? U saa naa bi suur baa u hãalãbiemba‑i cicuɔŋgu-na!» 23 Ba'a ba ne da benni nanni hilaa Tiberiyadi‑i-na jo ji yiɛra Yesuŋ ŋa naa jaal Diiloŋo‑i aa hã-ba *buruo‑i kusuɔŋ-nu ku caaŋgu-na. 24 Baa ne da Yesu‑i baa u hãalãbiemba‑i molo si dii benaamba famba-na. Baa bel-ba nyugũŋ ta ba karnu ba kã Kafarnamu‑i-na da ba ka taara-yuɔ.
25 Baŋ karaanu ka da-yo, baa cira: «Hãalãtie, ŋ juɔ yaku‑i bande‑i-na?»
26 Yesu wuɔ cira: «Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Miŋ ceŋ gbɛrɛ maŋ, ku saa ce ŋaa na suyaa fuɔ yuŋgu yaa‑i aa ta na taara-miɛ, ŋga miŋ hãa-na niiwuoni‑i na wuo ni yar-na, ku'i ciɛ na ta na taara-miɛ. 27 Baa na ta na ce maacemma‑i na taara niiwuoni maŋ bĩɛnaanaŋ, taa na ce na taara niiwuoni maŋ sa bĩɛnaanaŋ aa ta ni kã baa nɛliɛŋo Diiloŋ-nelle-na. *Moloŋ-Biɛŋo hã nuɔmba‑i ni yaa‑i; u To‑i Diiloŋo haa u dãnyuɔ‑i u yaa nuɔ‑i duɔ pigãaŋ wuɔ u'i hãa-yo ku fɔ̃ŋgũɔ‑i.»
28 Baa yuu-yo wuɔ: «I saaya i tiɛ ce Diiloŋo huɔŋga‑i niɛ?»
29 Yesu wuɔ cira: «Diiloŋ uŋ taaraŋ kumaŋ na wulaa, ku yaa daaku: U taara uŋ puɔraa umaŋ, na hũu u maama‑i.»
30 Baa cira: «Ŋ ka ce gbɛrɛ hayo‑i pigãaŋ-ye i suɔ wuɔ Diiloŋo puɔraa nuɔnɛi? 31 I bĩncuɔmbaŋ waa *hĩɛkuraaŋgu-na, Diiloŋo naa tuɔ hã-ba niiwuoni ba ta ba wuo. Ma nyɛgãaŋ Diiloŋ-nelma-na wuɔ: ‹U hielaa niiwuoni dɔrɔ‑i-na nanna hã ba wuo.›* Helmaŋ-sɛbɛ (Exode) 16.4,15; Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 78.24»
32 Yesu wuɔ cira: «Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Niiwuoni maŋ hilaa dɔrɔ‑i-na *Moisi saa hã-na baa-ni. Mi To yaa hãaŋ-naŋ ninsoŋ-niiwuoni maŋ hilaaŋ dɔrɔ‑i-na. 33 Diiloŋ-niiwuoni yaa nimaŋ hilaaŋ dɔrɔ‑i-na. Ni yaa hãaŋ nuɔmba‑i ninsoŋ-cicɛ̃lma‑i.»
34 Uŋ waaŋ mafamma‑i, baa cira: «Itie, ta ŋ hã-ye niiwuoni fanni‑i i tiɛ wuo.»
35 Yesu wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Muɔmɛi cicɛ̃lmaŋ-niiwuoni‑i. Umaŋ duɔ cu mi huoŋ-nu, nyulmu cɛraa mu bel-o aa umaŋ duɔ hũu mi nelma‑i, hũŋkuɔsĩnni cɛraa ni bel-o. 36 Mi waaŋ-ma baa-na cor tĩ, aa na tiraa da-ma baa na yufieŋa‑i, ŋga na saa hũu-ma. 37 Mi To duɔ hã-mi bamaŋ hiere, ba ka cu mi huoŋ-nu. Umaŋ duɔ cu mi huoŋ-nu, mi sa ji donya-yuɔ mi fɛrɛŋ nuɔ dede. 38 Hama‑i nuɔ‑i? Mi saa hel dɔrɔ‑i-na da mi ji ce mi kuudɔlnuŋgu, mi juɔ da mi ji ce umaŋ puɔraa-mi u kuudɔlnuŋgu. 39 A ne da umaŋ puɔraa-mi u sa taara uŋ hãa-mi bamaŋ, u diei balla-bɛi. U taara miwaaŋo tĩmmaŋ-yiiŋgu‑i, mi sire kutaamba‑i hiel-ba cĩncuɔŋa-na. 40 Na saa da, mi To taara umaŋ duɔ suɔ-mi aa hũu mi nelma‑i, kutieŋo da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i aa mi sire-yuɔ miwaaŋo tĩmmaŋ-yiiŋgu-na.»
41 Yesuŋ ciɛra wuɔ u yaa‑i cicɛ̃lmaŋ-niiwuoni maŋ hilaa dɔrɔ‑i-na, ku saa dɔlnu *Yuifubaa-ba‑i. 42 Baa ta ba piiye wuɔ: «Yosɛfu biɛŋ daa u sa suɔ aa cɔrnu! I suɔ u to‑i aa suɔ u nyu‑i, u bir gbɛ̃-ye dumaa wuɔ fuɔ hilaa dɔrɔ.»
43 Yesu wuɔ cira: «Baa na yaŋ na hɔmmu guɔla. 44 Mi To yaa puɔraa-mi, a ce dumaaŋo-na molo siɛ gbãa cu mi huoŋ-nu u fɛrɛ ni u saa dii u nuŋgu‑i. Umaŋ duɔ cu mi huoŋ-nu, duɔ fiɛ ku, miwaaŋo tĩmmaŋ-yiiŋgu-na, mi ka sire-yuɔ. 45 *Diilopɔpuɔrbiemba nyɛgãaŋ nel daama‑i wuɔ:
‹Diiloŋo ka hãalã-bɛi hiere baa u nelma‑i.› † Isayi (Ésaïe) 54.13
Umaŋ duɔ nu mi To nelma‑i aa siɛ u nuŋ-ãndaaŋgu‑i, kutieŋo ka cu mi huoŋ-nu. 46 Dumaaŋo-na ku saa ce ŋaa molo daa mi To‑i dede dɛ! Ma'i sĩ. Umaŋ hilaa Diiloŋo wulaa jo, u yaa daa-yo u diei yoŋ.
47 «Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Umaŋ duɔ hũu mi nelma‑i, kutieŋo daa cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i tĩ. 48 Muɔmɛi cicɛ̃lmaŋ-niiwuoni‑i. 49 Na tobaa-ba wuyaa niiwuoni‑i hĩɛkuraaŋgu-na ŋga ba kuu. 50 A ne da niiwuoni maŋ hilaaŋ dɔrɔ‑i-na, umaŋ duɔ wuo-ni, kutieŋo sa ku. 51 Muɔmɛi cicɛ̃lmaŋ-niiwuoni maŋ hilaa dɔrɔ‑i-na jo. Umaŋ duɔ wuo-ni, kutieŋo ka da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i. Miŋ ka hã nelbiliemba‑i niiwuoni maŋ ba da ba da ninsoŋ-cicɛ̃lma‑i, mɛi fɛrɛŋ kũɔma yaa‑i.»
52 Uŋ waaŋ mafamma‑i, maa gbuu jaŋ Yuifubaa-ba‑i, baa ta ba yuu ba-naa wuɔ: «Naacolŋ daa wuɔ u hã-ye u kũɔma‑i i wuo-ma wuoŋ hama‑i temma‑i?»
53 Yesu wuɔ cira: «Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Da ŋ da na saa wuo *Moloŋ-Biɛŋo kũɔma‑i aa nyɔŋ u tãmma‑i, na siɛ da ninsoŋ-cicɛ̃lma‑i. 54 Umaŋ duɔ wuo mi kũɔma‑i aa nyɔŋ mi tãmma‑i, u daa cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i tĩ. Duɔ fiɛ ku, miwaaŋo tĩmmaŋ-yiiŋgu-na, mi ka sire-yuɔ. 55 Mi kũɔma‑i ninsoŋ-niiwuoni aa mi tãmma‑i ninsoŋ-kuunyɔŋgu. 56 Umaŋ duɔ wuo mi kũɔma‑i aa nyɔŋ mi tãmma‑i, kutieŋo dii baa-mi aa mi bi waa baa-yo. 57 Mi To maŋ puɔraa-mi, cicɛ̃lma dii baa u yaa‑i. U yaa hãa muɔŋo‑i cicɛ̃lŋ daama‑i; a ce dumaaŋo-na, umaŋ duɔ wuo mi kũɔma‑i, mi ka bi hã kutieŋo‑i cicɛ̃lma famma‑i. 58 Niiwuoni maŋ hilaa dɔrɔ‑i-na jo, ni yaa daani. Nii sĩ niiduɔni baa na tobaa-baŋ wuyaa nimaŋ aa ku. Umaŋ duɔ wuo niiwuoŋ daani‑i, kutieŋo ka da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i.»
59 Yesuŋ waaŋ mamaŋ baa nuɔmba‑i Kafarnamu *Diilonelhãalãdũŋgu-na ma yaa mafamma‑i.
Yesu nelma ciɛ kpelle u hãalãbiemba wulaa
60 Yesuŋ piiye dumaaŋo-na, u *hãalãbiemba fɔ̃ŋgũɔ baa cira: «Nel daama cemma dii kpelle cor; hai gbãa siɛ daama temma‑i?» 61 Yesu wuɔ suɔ wuɔ ku saa dɔlnu-bɛi, wuɔ yuu-ba wuɔ: «Nel daama ciɛ kpelle na wulaa wɛi? 62 Aa da na ji da *Moloŋ-Biɛŋo nyugũŋ u kã u muntercɔlɔmmu-na, na ka waŋ wuɔ niɛ? 63 *Diiloŋ-Yalle yaa hãaŋ nɛliɛŋ nuɔŋo‑i cicɛ̃lma‑i, ni ma'i sĩ nɛliɛŋ nuɔŋo‑i baa ŋ yundaaŋgu‑i ŋ siɛ gbãa ce bĩŋkũŋgu. Miŋ waaŋ nelma maŋ baa-na, Diiloŋ-Yalle dii ma yaa nuɔ‑i baa cicɛ̃lma‑i hiere. 64 Ŋga banamba dii na hɔlma-na, ba saa hũu-ma.» Ninsie ninsie, Yesu wuɔ suyaa ãnyagarmantaamba‑i dii ku domma-na, aa wuɔ bi suyaa umaŋ ka hel u huoŋ-nu, ku'i ciɛ wuɔ tuɔ waŋ mafamma‑i. 65 Uŋ piiye dumaaŋo-na, wuɔ cira: «Da na da mi ciɛra molo siɛ gbãa cu mi huoŋ-nu ni Diilo saa dii u nuŋgu, ku yuŋgu yaa kufaŋgu‑i.»
66 A doŋ yiiŋgu faŋgu-na, u hãalãbiemba fɔ̃ŋgũɔ bir, ba sa tiraa nyaanu-yuɔ. 67 Baŋ birii, Yesu wuɔ yuu u hãalãbieŋ cĩncieluo ba hãi baamba‑i wuɔ: «Namaa na bi taara na bir mi huoŋ-nu wɛi?»
68 Simɔ-Piɛr wuɔ cira: «Itie, cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i ma nelma dii baa nuɔnɛi; i bir naŋ huoŋgu-na ka nyaanu hai? 69 I haa i naŋga‑i nuɔnɛi nuɔ‑i, aa i suyaa wuɔ Diiloŋ uŋ puɔraa u nolŋo maŋ jo, u yaa nuɔŋo‑i.»
70 Yesu wuɔ cira: «Ma sĩ naa dii cĩncieluo baa na hãi kɛ? Hai fiɛlaa-na? Muɔmɛi sĩ wɛi? A ne da Sitãni-nolŋo dii na hɔlma-na.» 71 U gbɛ̃ *Yuda yaa dumaaŋo-na. Simɔ‑Isikaro biɛŋo. U nuŋgu waa Yesu hãalãbieŋ cĩncieluo ba hãi baamba-na. U yaa juɔ hel Yesu huoŋgu-na.