1 Páant niíj péanit, Jesús nin ã jenah joiní naáwátjĩh cã́acwãdih ãt niíj bohénap wʉt jĩ: “Biíc newé jiwá iguíhdih ã momop be. Mom péanit, wáihyat jʉ́dʉdih chãj péa, caán iguíhdih ĩ bʉ́ʉh chʉñat pínah mʉʉdíhbʉt ã chãjap be. Pánih chãj péa, jap bóo mʉʉdíhbʉt ã chãjap be, caán iguíh wáapdih ĩ en dawát pínah niijná. Caandíh chãj péa, bitadih en dawát tʉ́ʉtnit, caán biíh baácboó jib jwʉhʉdih ã bejep be.* Is 5.1-2 2  Tʉ́ttimah, iguíh ei láa caandíh teo wʉ̃hnidih ã́ih iguíh wáapna ã wah bojop yʉh be, ã́ih iguíh jíibdih ã ʉʉ́bát pínah niijná. 3  Obohjeéhtih, caanná ã jʉibínachah, iguíhadih en daonítboó caandíh teonit, ĩ maáhdih jíib wahcanjeh, ĩ pʉ̃i ñʉʉn yóh jwʉ́ʉba bojop be. 4  Tʉ́ttimah, iguíha mínah biíh caandíh teo wʉ̃hnidih ã jwʉ́ʉb wahap yʉh be, páant mʉntih. Obohjeéhtih, ã jʉibínachah, caandíhbʉt yeejép niijnít, ã́ih wao dáhdih ĩ dʉ́ʉc mawap be. 5  Páant ĩ chãjat tʉ́ttimah, biíhdih ã wah bojochah, wápchi en daonít caandíh ĩ mao yohop be. Dawá bitadihbʉt ã wahachah, biquínadih mao yohnit, bitadih ĩ yeejép chãjap be.

6  “Caán iguíha mínahdih ã wʉ̃ʉ́h, bʉ́dí ã oinijeh ã jʉdhdʉp be. Pánihna, ã wʉ̃ʉ́h ã oinidih ã wahap be, bʉca. Pánih wahnit, nin pah ã niíj jenah joyóp yʉh be: ‘Wã wʉ̃ʉ́hboodíh ĩ tʉ́i chãjbipna caá’, ã niijíp be. 7  Obohjeéhtih, wápchi en daonítboó queétjeh nin pah ĩ míic niíj wéhenap be: ‘Nin wápchi mínah wʉ̃ʉ́h caá. Caandíh jwĩ mao yoh jĩíh, behe ã wʉnat tʉ́ttimah, nin jwĩ́ih wáap ã jʉmat pínah niijná’, queétjeh ĩ míic niijíp yʉh be. 8  Páant niijná, caandíh mao yohnit, wápchi jwẽ́ejboó ã́ih bácahjidih ĩ yohop be.

9  “¿Wápchi mínah jwʉ́ʉb jʉibínit, ded pah tigaá caán wápchidih en daonítdih ã chãjbi? Nin pah queétdih ã chãjbipna caá: Queétdih mao yohnit, bitaboodíh caán wápchidih ã en dawát tʉ́ʉtbipna caá. 10-11  ¿Dios naáwátdih naóh yapani ã daacátjidih yeéb ñi bohécannit jĩí? Nin pah ãt niíj daacáp tajĩ:

12 Páant ã niijíchah joinít, sacerdotewã ĩ maáta, Moisés ã wʉtatjidih bohénit, jwiít judíowã jwĩ maáta biícdih nin pah ĩt niíj jenah joyóp wʉt jĩ: “Jesús iguíhadih en daonít naáwátjĩh jwiítdih jʉ̃ihna caá ã chãjap”, ĩt niijíp wʉt jĩ. Páant niíj jenah joinít, Jesúsdih ĩt tewíhip wʉt yʉh jĩ. Obohjeéhtih, cã́acwãdih ʉ́ʉmnit, caandíh teocanjeh, ĩt bejep wʉt jĩ.

13 Pánih bejnitji fariseowã ĩ maátaboó biquína ĩjeéh moondíh Herodesjeéh moondíhbʉt, Jesús pebhna wahna, caandíh ĩt ʉʉ́bh joyát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ, Jesús mácah ã jepahachah, caandíh naóh yacat tʉ́ʉt niijná. 14 Pánihna, Jesús pebhna jʉibínit, queét yeenitboó caandíh nin pah ĩt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt yʉh jĩ:

—Bohéní, yeecanni jʉmna, Dios ded pah jwiítdih ã chãjat tʉ́ʉtatdih yoobópdih ma bohéátdih jwĩ jéihna caá. Ded pah cã́acwã ĩ niijíchah, maáta ĩ jʉmʉchah yʉhna, ʉ́ʉmcanjeh yoobópdih mapĩ́ naóhna caá. Páant yoobópdih naóhni jʉmna, nin jwĩ ʉʉ́bh joyátdih ma jepahaá: ¿Roma baácdih moón ĩ maáh César ã ʉʉ́bát tʉ́ʉtni nʉ́odih caandíh jwĩ wʉ̃hʉchah, ã tʉ́i niít? ĩt niijíp wʉt jĩ.

15 Páant ĩ niíj ʉʉ́bh joyóchah, ĩ yeeatdih jéihnit, nin pah Jesús queétdih ãt niíj jepahap wʉt jĩ:

—Yeéb yeenit, ¿dépanih tigaá weemdíh mácah ñi jepahat tʉ́ʉt? Ñi bíbohni dinero jʉ́dʉdih weemdíh ñi wʉ̃hʉʉ́, wã en jwʉhat pínah niijná, ãt niijíp wʉt jĩ.

16 Páant ã niijíchah joinít, caandíh biíc jʉ́dʉ ĩt wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Páant ĩ wʉ̃hʉchah, caán jʉ́dʉdih ennit,

—¿Nin jʉ́dʉboó deíh móot, deíh wʉ̃t tigaá ã jʉm? queétdih ãt niijíp wʉt jĩ.

—Césaríh móot, ã́ih wʉ̃tbʉt ã jʉmna caá, ĩt niíj jepahap wʉt jĩ.

17  —Caán láa bácah nin jʉ́dʉ Césaríh pínah caá. Pánihna, ã́ih pínah ã jʉmʉchah, caandíh wʉ̃hat caá náahap. Obohjeéhtih, Dioíh pínah mácah ã jʉmʉchah, Diosboodíh ñi wʉ̃hʉʉ́, Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ.

Páant ã niíj jepahachah, ĩt joí wʉ́hi bejep wʉt jĩ.

18 Páant queétdih ã jepahat tʉ́ttimah, biquína saduceowã jwʉh Jesús pebh ĩt jʉibínap wʉt jĩ. Queét saduceowã “Cã́acwã wʉnna, ĩ jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óhcan niít”, niijnít ĩ jʉmʉp jĩ.* Hch 23.8 19 Páant niíj jenah joinít, nin pah Jesúsdih ĩt niijíp wʉt jĩ:

—Bohéní, nin pah Moisésji ãt niíj bohénap tajĩ: ‘Weép jeñé weh wihcanjeh ã wʉnʉchah, ã ʉ́ʉdboó weép jeñé áajidih jwʉ́ʉb áa jʉmat náahap. Pánihna, ã ʉ́ʉdboó áa wih jwʉhcanni ã jʉmʉchah, éemp wʉnnihdih ã bíboho naáh, ã ʉ́ʉd jeñé báadhda weh pah ĩ weh jʉmat pínah niijná’, Moisésji ãt niíj daacáp tajĩ.* Dt 25.5 20 Biíc weh sietewã ĩ jʉmʉp be. Weép jeñéboó áa jʉm, weh wihcanjeh ã wʉnʉp be. 21 Ã ʉ́ʉdboó weép jeñé áajidih ã jwʉ́ʉb áa jʉmʉp yʉh be. Páant áa jʉmat tʉ́ttimah, weép jeñé pahjeh mʉntih, weh wihcanjeh caanbʉ́t ã wʉnʉp be. Tʉ́ttimah bóobʉt weép jeñé áajidih jwʉ́ʉb áa jʉmna yʉhna, caanbʉ́t weh wihcanjeh ã wʉnʉp be. 22 Páant míicjeh queét nihat ĩ bʉʉ́d beedép be. Páant mi weha mána ĩ wʉn beedát tʉ́ttimah, ĩ áajibʉt mi wʉnʉp be. 23 Pánihna, queét nihat siete ĩ áaji, nihat ĩ jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃ʉ́wʉ́chah, ¿ded áa tigaá mi jʉmbi? Jesúsdih ĩt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ.

24 Páant ĩ niijíchah joinít, Jesús queétdih nin pah ãt niíj jepahap wʉt jĩ:

—Dios naáwátdih jéihcan, ã wẽpatdihbʉt jéihcan, yeébboó yoobópdih jenah joicánnit caá. 25  Wʉnnitji ĩ jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃ʉ́wát tʉ́ttimah, jeáboó jʉmna, ángelwã pah áa wihcannit ĩ jʉmbipna caá. 26  Obohjeéhtih, wʉnnitji ĩ boo pʉd jʉ̃ʉ́wát pínahdih yeéb ñi jéihyatdih náah yacna, nin pah wã naóhna caá: Moisésji iigní chálihdih ã enatjidih nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: ‘Dios nin pah weemdíh ã niijíp jĩ: “Weém Abraham, Isaac, Jacob ĩ Maáh caá”, ã niijíp jĩ’, Moisés ãt niíj daacáp tajĩ.* Ex 3.6 27  Ĩ wʉnat tʉ́ttimah yʉhna, ‘Ĩ Maáh caá’, Dios ãt niijíp wʉt jĩ. ‘Ĩ Maáh caá’, ã niijátjidih joinít, báadhnit ĩ jʉmatdih jwĩ jéihna caá. ¡Dios báadhnitdihjeh maáh ã jʉmna caá! Pánihna, ‘Wʉnnitji ĩ jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óhcan niít’, niíj jenah joiná, yoobópdih ñi jenah joicán caá, ãt niijíp wʉt jĩ.

28 Moisés ã wʉtatjidih bohénitjeéh jʉmni Jesúswã pebh jʉibínit, ĩ míic wéhenachah, ãt joyóp wʉt jĩ. Jesús ã tʉ́i jepahachah joinít, nin pah caandíh ãt niijíp wʉt jĩ:

—¿Dios jwiítdih ã wʉtat deddih tigaá chah jenah joyát náah? ãt niijíp wʉt jĩ.

29  —Nin wʉtat caá chah ã jʉmʉp: ‘Yeéb judíowã nindih ñi joyoó: Dios ñi Maáh, biícjeh tigaá ã jʉmʉp. 30  Páant ã jʉmʉchah, chah jenah joí, tʉ́i jepahnit, wẽinit, caandíh bʉ́dí ñi oyoó’, Moisés ãt niíj daacáp tajĩ.* Dt 6.4-5 31  Caán wʉtat nʉmp, nin biíh wʉtat ã jʉmna caá. ‘Meemjéh ma míic oyat pah mʉntih, bitadihbʉt bʉ́dí ma oyoó’, ãt niíj daacáp tajĩ.* Lv 19.18bCaán chéne wʉtatna nihat biíh wʉtatnadih chah jenah joyát pínah ã jʉmna caá, Jesús caandíh ãt niijíp wʉt jĩ.

32 —Páant tigaá Bohéní. Yoobópdih tigaá ma niijíp. Dios biícjeh tigaá báadhni. Biíh wihcan caá.* Dt 4.35 33 Páant ã jʉmʉchah, caandíh chah jenah joí, tʉ́i jepahnit, wẽinit, oyat caá jwiítdih náahap. Jwĩ míic oyat pahjeh bitadihbʉt oyat caá náahap. Nʉñʉ́pdih mao cáonit, Diosdih jwĩ weñechah, ã tʉ́ina caá. Páant ã tʉ́yʉchah yʉhna, Diosdih, cã́acwãdihbʉt jwĩ oyat caá chah ã náahap. Meém páant ma niiját yoobópdih tigaá, Jesúsdih ãt niijíp wʉt jĩ.* Os 6.6

34  —Dios ma maáh ã jʉmat pínah bainí caá meemdíh ã jʉdhdʉp, Moisés ã wʉtatjidih bohénidih Jesús ãt niijíp wʉt jĩ.

Páant ã niijíchah joí ʉ́ʉmnit, bita ĩt ʉʉ́bh joicáp wʉt jĩ.* Lc 10.25-28

35 Dioíh mʉʉdíh waadnít, Jesús nin pah ãt niíj bohénap wʉt jĩ:

—‘Dios ã wahni pínah Cristo David jʉima ã jʉmbipna caá’, Moisésji ã wʉtatdih bohénit ĩ niíj naóhna caá. ¿Páant niíj naóhna, ded pah niíj bohé tigaá ĩ chãj? 36  Davidjijeh Tʉ́ini Espíritu ã wʉtʉchah, nin pah ãt niíj daacáp tajĩ:

Páant ã niíj bohénachah, dawá caandíh ĩt tʉ́i wẽi joyóp wʉt jĩ.

38 Páant niíj péanit, Jesús nin pah queétdih ãt jwʉ́ʉb niíj naóh bohénap wʉt jĩ: “Moisés ã wʉtatjidih bohénit ĩ yéej chãjatdih ñi tʉ́i eneé. Páant queét ĩ chãjat pah ñi chãjca bojoó. Queét maátni yégueh tʉ́ini chóo dʉonít, cã́acwã ĩ enepdih ĩpĩ́ táoh jib bejna caá. Bií dée jíib chãjapboó bita queétdih tʉ́i wẽi jwãáh ʉʉ́bátdih ĩpĩ́ náahna caá. 39  Jwiít judíowã jwĩ bohéát mʉʉdíh waáwápboó ĩpĩ́ chʉ́ʉdna caá, nihat queétdih ĩ tʉ́i wẽi enat pínah niijná. Nʉmah jeémépboobʉ́t bejnit, waáwápboó míicjeh chʉ́ʉdna, ĩpĩ́ wẽina caá. 40  Obohjeéhtih, queét éemp wʉnnit yaádíh mʉʉnádih ĩpĩ́ dʉ́ʉc wáina caá. Páant queét yaádhdih dʉ́ʉc wáina yʉhna, cã́acwã ĩ enepdih Diosdih maatápdih ĩpĩ́ ʉʉ́bhna caá, queétdih ĩ wẽi enat pínah niijná. Páant ĩ chãjat jíib Dios queétdih bʉ́dí ã peéh chãjbipna caá”, Jesús ãt niijíp wʉt jĩ.

41 Judíowã ĩ wʉ̃hni dinero ámohat paih pebh Jesús ãt chʉ́ʉdʉp wʉt jĩ. Pánih chʉ́ʉdna, cã́acwã caan páihdih dinero ĩ yacachah, ãt enep wʉt jĩ. Caán dinero Dioíh mʉʉdíh ĩ ámohochah, ĩ jíib chãjat pínah ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Dawá bií dée bíbohnit caan páihdih bʉ́dí dinero ĩt yacap wʉt jĩ. 42 Obohjeéhtih, éemp wʉnnih moh yéejnihboó caan páih pebh jʉibínit, chéne jʉ́dʉna cobrejĩh ĩ chãjnijidih mit yacap wʉt jĩ. Caán jʉ́dʉna nʉmp bainí jíib jʉmni ãt jʉmʉp wʉt jĩ. 43 Caán jʉ́dʉnadih mi yacachah ennit, ã bohénitdih ã pebhna jʉ̃ʉ́wát tʉ́ʉtnit, nin pah Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ:

—Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Nint éemp wʉnnih moh yéejnihboó bita nihat ĩ wʉ̃hat chah mi wʉ̃hʉp be. 44  Bita dawá bií dée bíbohnit, bʉ́dí ĩ wʉ̃hʉchah yʉhna, queétboó páantjeh bʉ́dí ĩ bíbohna caá. Obohjeéhtih, nint moh yéejnihboó nihat mi jeémát pínahdih mi jíib chãjat déejibitdih mi wʉ̃h beedánap be, ãt niijíp wʉt jĩ.