1 Apolosnoŋ Korint sitinoŋ laligoro Poolnoŋ Antiokia siti mesaoŋ prowins tosaaŋa* Baloŋ ii kambaŋ kokaamba kantri qata Tooki (Turkey) kawaa uutanoŋ eja. uuguŋ kema kema kowe goraayanoŋ Efesus sitinoŋ keuro. Keuma kanoŋ gowoko tosaaŋa mokolooŋ iŋiiro. 2 Iŋiima kokaeŋ qisiŋ oŋono, “Oŋo moma laariŋ uugia meleeŋgiti, Uŋa Toroyanoŋ mono kambaŋ iikanoŋ uugianoŋ kemero me qaago?” Kaeŋ qisiŋ oŋono kokaeŋ meleema jegi, “Uŋa Toroyanoŋ laligoji, nono iikawaa qaaya ii mende totooŋ moniŋ.”

3 Meleema jegi kokaeŋ iŋijoro, “Oŋo mono naa oomuluga meŋ oŋoŋgita laligoju?” Kaeŋ iŋijoro meleeŋgi, “Nono Jonoŋ oomuluwaajoŋ jeŋ laligoroti, mono iikaya meŋ nonoŋgi meniŋ.”

4  * Mat 3.11; Maak 1.4, 7-8; Luuk 3.4, 16; Jon 1.26-27Kaeŋ meleeŋgi Poolnoŋ jero, “Jonoŋ Jiisaswaajoŋ qaa jeŋ ejemba tuuŋ uugia kuuro kokaeŋ mogi, ‘Noo gemananoŋ eja moŋ kawaati, oŋo mono ii moma laariŋ uugia meleembu.’ Kaeŋ jero moma uugia meleeŋgiti, Jonoŋ ii oomulu meŋ oŋoma laligoro.”

5 Kaeŋ jero mogi Poolnoŋ Poŋ Jiisaswaa qatanoŋ oomulu meŋ oŋono. 6 Meŋ oŋoma boria waŋgianoŋ ano Uŋa Toroyanoŋ uugianoŋ kemero kantri tosiaa qaa morota morota kanaiŋ jeŋ gejatootoo qaa jegi. 7 Eja ii mindiriŋ 12 kawaa so laligogi.

8 Poolnoŋ qamakooli mirinoŋ uma nama Anutuwaa bentotombaa kania amiŋ moma awasaŋkaka nama kawali kaaŋa uugia kuuro qaaya qewagowombaajoŋ amamaaŋ laligogi. Kaeŋ laligogi koiŋ karooŋ tegoro. 9 Qewagowombaajoŋ amamaagito, tosianoŋ yaŋgiseŋ ama mende moma laariŋ Pombaanoŋ kania asuganoŋ jeŋ boliŋ ejemba jaagianoŋ qaa kisama jeŋ naŋgi. Kaeŋ jeŋ naŋgi Poolnoŋ gosiŋ mendeema oŋoma oŋomesaoŋ gowokouruta uŋuano korikori keŋgi. Korikori kema eja qata Tiranus iwaa qenjaaro momo jakenoŋ weeŋ so (aua 5 ajorooŋ) kuma oŋono amiŋ momo ama laligogi. 10 Kaeŋ ama laligogi Pombaa Buŋa qaayanoŋ seiro gbani woi tegoro. Ii tegoro Buŋa qaa ii Eisia prowins uutanoŋ gomaŋ toya ano Juuda ejemba kuuya yoŋoo gejagianoŋ kemero modaborogi. Kiaŋ.

11 Anutuwaa ku-usuŋanoŋ Poolwaanoŋ keuro gawoŋ meŋ boria ejemba waŋgianoŋ ano Anutunoŋ aŋgoleto morota morota mero asugiro. 12 Kaeŋ laligoro ejemba ji iŋiro laligogiti, tosianoŋ Poolwaa selianoŋga nogo motomoto ano opo jokaŋa tosaaŋa kaaŋagadeeŋ meŋ kema kaŋ qagianoŋ aŋgi jigia oŋomesaoro omejiilaŋurugia kouma keŋgi qeaŋgogi. 13 Juuda sele galeŋ tosianoŋ liligoŋ omejiilaŋ oŋotaaŋ kema kaŋ laligogiti, iyoŋonoŋ kaaŋiadeeŋ kanaiŋ omenoŋ kokojinjiŋ meŋ oŋoŋgiti, iyoŋoo qagianoŋ Poŋ Jiisaswaa qata qama esuŋa koma horowombaajoŋ aŋgobato megi. Aŋgobato meŋ kokaeŋ jegi, “Poolnoŋ Jiisaswaa qata qama uukuukuu meŋ nonomakeji, niinoŋ mono Poŋ iikawaa qatanoŋ omejiilaŋ kouma togowutiwaajoŋ jeŋ kotoŋ oŋonjeŋ.” 14 Jiisaswaa qata kaeŋ qagiti, iyoŋoo batugianoŋ Juuda jigo gawoŋ galeŋ waŋa qata Sewa iwaa merauruta 7 yoŋonoŋ kaaŋagadeeŋ laligogi.

15 Yoŋonoŋ ome moŋ kaeŋ jeŋ kotoŋ mugito, iinoŋ meleema kokaeŋ jeŋ oŋono, “Nii Jiisas moma mujeŋ ano Pool moma mujento, oŋo mono moroga?”

16 Kaeŋ jeŋ oŋoma eja uutanoŋ nanoti, iinoŋ mono luguŋ qagianoŋ uma qelanjiŋ oŋono. Kaeŋ korebore haamo ama japaleleŋ meŋ oŋoma selegia motoqotoŋ opo malekugia menjuqenjurano. Menjuqenjurano aŋa aŋa selegianoŋ sagorogoro kamaaŋ nano togoŋ kesagia meŋ miri uuta ii mesaoŋ selegia tomaŋa kamaaŋ kemaligi. 17 Kaeŋ kolooro Juuda waba ano baloŋ toya Efesus laligogiti, kuuya yoŋonoŋ iikawaa bujuya moma mamaga aaruŋ awawaligi. Awawaligi tosianoŋ Poŋ Jiisaswaa qata kaparaŋ koma mepeseegi akadamuyawo kolooro. 18 Moma laariŋ uugia meleeŋgiti, iyoŋoonoŋga mamaganoŋ kema siŋgisoŋgogia iŋisaama jeŋ koloogi. 19 Tosianoŋ suuqaŋgoroŋ hamoqeqe meŋ laligogiti, iyoŋoonoŋga mamaganoŋ buk papiagia meŋ kaŋ meŋ kululuuŋ ejemba kuuya yoŋoo jaagianoŋ nama asuganoŋ gerenoŋ giligi jero. Buk papia iikawaa sewaŋgia weeŋgoŋ kululuugi mindimindiri jaŋgogia ii silwa moneŋ (Kina) 50,000 kawaa so kolooro. 20 Tani kaeŋ aŋgi Pombaa Buŋa qaaya ii esuŋmumuyawo seiŋ kotiiŋ keno. Kiaŋ.

21 Iwoi kuuya ii koloodabororo Uŋa Toroyanoŋ Pool sololooŋ muro qaaya somoŋgoŋ kokaeŋ jero, “Nii kowe kotoŋ Griik kantriwaa leegeŋa woi Masedonia ano Akaia kanoŋ liligowe tegoro mesaoŋ Jerusalem sitinoŋ kemaŋa.” Kaeŋ jeŋ toroqero, “Kanoŋ kema rama Jerusalem mesaoŋ Room siti kaaŋiadeeŋ kema iimaŋa.” 22 Kaeŋ jeŋ neŋawoita Timoti ano Erastus wasiŋ orono Masedonia keni aŋa toroqeŋ kambaŋ tosaaŋa Eisia prowins uutanoŋ laligoro. Kiaŋ.

23 Efesus sitinoŋ Pombaanoŋ kana otaagitiwaajoŋ kambaŋ kanoŋ eŋkaloloŋ gujubaju somata qatawo kolooro. 24 Silwa gawoŋ meme eja moŋ qata Demitrius iinoŋ silwa ooro bolbolgoro qokotaaŋ beŋ emba qata Artemis iwaa jiwowoŋ jigowaa so uŋa busubuusu meŋ laligoro. Ii mero sewaŋa meŋ laligogi moneŋ uuta hororo koŋkororo alaurutanoŋ mendeema megi. 25 Megi Demitrius ano tuuŋ tosianoŋ gawoŋ kaaŋa meŋ laligogiti, ii motooŋ oŋoono kaŋ ajoroogi kokaeŋ iŋijoro, “Alauruna, nono gawoŋ koi meniŋ sewaŋa awaa kolooŋ kaŋkeji, ii mojoŋ. 26 Ii mojonto, Pool eja iikanoŋ Efesus koi kanoŋ kouma ejemba uugia osoŋ ii ano Eisia prowins kuuya sokoma ejemba tuuŋa tuuŋa kuuŋ oŋono jinjauŋ koloojuti, ii kambaŋ kokaamba saanoŋ iima kotoju. Iinoŋ kokaeŋ jeŋkeja, ‘Beŋ boronoŋ memeta ii beŋ hoŋa qaago.’

27 “Kaeŋ jeŋ laligoro nono komahooro gawonana meŋkejoŋi, iikawaa qata meŋ boliro jejewili ambubotiwaa uulombo kolooja. Ano iikayadeeŋ qaagoto, uulombo moŋ kokaeŋ eja: Ejemba kuuya Eisia prowins uutanoŋ ano baloŋa baloŋa kuuya kanoŋ beŋ emba uuta Artemis waeya meŋ mepeseeŋkejuti, iwaa beŋ qabuŋaya somatanoŋ tiwilaaŋ esuŋanoŋ kamaawabo ano jiwowoŋ jigoyaa qatanoŋ boliŋ ejemba jaagianoŋ kamaaŋ omaya koloowabo. Uulombo kaeŋ eja. Kawaajoŋ majakaka moma qaa koi jejeŋ.”

28 Demitriusnoŋ kaeŋ jero gawoŋ alaurutanoŋ ii moma iriŋgia soono kokaeŋ jeŋ qa gigilaagi, “Efesus nonoonoŋ Artemis ii uuta!” 29 Qa gigilaagi eŋkaloloŋ gujubaju kanoŋ seiŋ kema siti kuuya sokono. Kaeŋ kolooro Masedonia eja woi qagara Gaius ano Aristarkus Poolwaa neŋawoita ii qelanjiŋ uruama ororaaŋ oroma kulukululuu mirinoŋ kema ajoajoroo megi. 30 Ajoajoroo megi Poolnoŋ kaaŋagadeeŋ ejemba tuuŋlelembe yoŋoo batugianoŋ kemambaajoŋ moroto, uumeleeŋ ejembanoŋ ii aŋgoŋ koma mugi.

31 Eisia prowinswaa galeŋkoŋkoŋ eja tosianoŋ Poolwaa alauruta koloogiti, iyoŋonoŋ kaaŋagadeeŋ qele ama kokaeŋ welema mugi, “Kulukululuu mirinoŋ ajoajoroo mejuti, gii mono geeŋga iikanoŋ mende asugina giibu.” 32 Ajoajoroo megiti, iikanoŋ ejemba mamaganoŋ nama ajoroogitiwaa kania moŋ mende mogitiwaajoŋ aŋa aŋa lansaŋ qa gigilaaŋ sisau eŋkaloloŋ somata megi seiŋ keno. 33 Kaeŋ keno Juuda yoŋonoŋ eja qata Aleksander kuuŋ naŋgogi tuuŋ yoŋonoŋ horoŋ kana megi qaitanoŋ eu uma nano. Uma nama ejemba jaasewaŋgianoŋ qaa kitia metogoŋ jemambaajoŋ moma boro araŋ kuma aiwese meŋ oŋono.

34 Aiwese meŋ oŋonoto, Juuda ejaga kolooji, iikaya moma kotoŋ iikanondeeŋ buugia mindiriŋ kuuyanoŋ kanaiŋ qaa kokaeŋ qagi, “Efesus nonoonoŋ Artemis ii uuta!” Kaeŋ qama silama naŋgi aua woiwaa so keno.

35 Qama naŋgi siti (klaak) poŋ qereweŋanoŋ ejemba tuuŋ uugia meŋ kamaaro goroŋ qegi nama kokaeŋ iŋijoro, “Efesus ejemba, nono ananaa siti kokanoŋ Artemis uuta ii mepeseeŋ laligojoŋ. Nono iwaanoŋ jiwowoŋ jigo ano jamo uŋaya kowoga Siwenoŋga kamaaroti, ii galeŋ koma laligojoŋ. Qaa ii oŋo kuuya saanoŋ moju. 36 Ii moŋnoŋ qakoombaatiwaa so qaago. Kawaajoŋ oŋo mono uugia osoŋ meŋ kamaaŋ ama bonjoŋ laligowu. Gejajojombaŋ iwoi moŋ mende ambu. 37 Eja woi koi jiwowoŋ jigonoŋ uma iwoi moŋ mende luluuma qeŋ meŋ boliri. Beŋ embanana mende mepaegoŋ muri. Oŋo kileŋ ii uruaŋgi koi nanjao.

38 “Demitrius ano iwaa komahooro alaurutanoŋ tosia yoŋowo aŋgowowo ama qaa jeŋ aowuyagati eeŋ, kiap mono raju ano qaa jakewaa ajoajorooya ajoajorooya ii qaa mindiŋgowombaajoŋ amakeju. Kawaajoŋ mono saanoŋ iikanoŋ kema qaa jakeyanoŋ ama aoŋ aroŋ qeŋ naŋgi sokombaa. 39 Oŋo iwoi moŋ toroqeŋ jewombaajoŋ mobuyagati eeŋ, siti kokawaa toya tosianoŋ saanoŋ kanageso horoŋ oŋoŋgi qenjaaro sombenoŋ ajorooŋ qaa gosiŋ jeŋ tegowoŋa. 40 Kete eŋkaloloŋ gujubaju somata koi kania qaato, kileŋ tondu kolooji, ii Room gawman yoŋonoŋ moma kokaeŋ jewubo, ‘Efesus yoŋonoŋ Room mindimindiri gawman qetama manja kareŋ anju.’ Kaeŋ jeŋ qaa jakeyanoŋ nonoombubo. Kawaa uulombota kolooji, ii mojeŋ. Qaa jakeyanoŋ nonooma kareŋ koi kawaa kaniaajoŋ qisiŋ nonombuyagati eeŋ, nono mono kitia meleema aŋgoŋ koma jewombaa so mende mojoŋ.” 41 Efesus siti poŋ qereweŋanoŋ qaa kaeŋ jeŋ ejemba tuuŋ kondeema oŋono zololoŋgoŋ deema keŋgi. Kiaŋ.