12
Kag Tungor sa mga Pariseo nak Nagpapakitang Tawo
(Mateo 10:26-27)
1 Habang kina ay natatabo, nagraragipon kag libo-libong mga tawo nak halos nagdadama-damaaney sinra, kada nagbisaya anay si Hesus sa Ida mga manugsunor:
“Mag-andam kamo nak indi maraya it pangpaalsa* 12:1 Kag pangpaalsa nak inggamit it mga lahi it Hudyo ay “lebadora,” nak sa Ingles ay “yeast.” Sa inra pagmuyat kag rakong epekto it maisot yang nak lebadora ay simbulo it epekto it kayainan. it mga Pariseo, nak imaw kag pagpakitang tawo. 2 Pero waya it nakatabon nak sa tamang oras ay indi gibuksan ag waya ra it nakatago nak indi giliwas ag maaayaman. 3 Ngani, aber ni-o man kag inro ingbisaya sa maruyom ay marurunggan it karamuan ruto sa mahadag. Ag kung ni-o man kag inro ingbisaya nak para sa inro yang sa suyor it inro mga kwarto ay imaw it ibandilyo sa maramong tawo halin sa kuyungan.
Kag Dapat Kahadlukan it Tawo ay kag Dios Yang
(Mateo 10:26-31)
4 “Ako mga amigo, ingsisiling sa inro, aya gikahadluki kag mga tawong nagmamatay it yawas, ag pagkatapos ay wayaey it mahihimo pa. 5 Ipaandam nako sa inro kung sin-o kag dapat ninrong kahadlukan. Kag Dios yang kag inro dapat kahadlukan, dahil pagkatapos Nida nak bawion kag inro kabuhi ay inggwa pa gihapon Sida it karapatan ag gahom nak ibutang kamo sa impyerno. Kada ngani Ako ingsusugo sa inro, kahadluki Sida!
6 “Di baga kag ruhang maya ay indi mabadaran it mamagong? Pero aber maisot yang kag inra balor, ay waya gihapon gililimti it Dios kag aber usa sa inra. 7 Ay kamo pa ara? Miskin buhok gani ninro ay bilang Nida. Kada ngani aya kamo gikahadlok. Mas mahalaga kamo kisa sa libo-libong maya.
8 “Ako ra ingsisiling sa inro, kag tanang nag-aako sa atubangan it tawo nak Ako ay ingkikilaya ninra, ay akilay-on ra Nako sa atubangan it mga anghel it Dios, Ako nak dati pa ay ingtatawagey nak Anak it Tawo. 9 Pero kag tawong magbalibar sa Ako sa atubangan it mga tawo ay ibalibar ra Nako sa atubangan it mga anghel it Dios. 10 Apatawaron it Dios kag tanang magpasipala sa Ako nak dati pa ay ingtatawagey nak Anak it Tawo, pero kag magbisaya it pasipala laban sa Ispirito Santo ay inding gador igpatawaron.
11 “Sa oras nak kamo ay ray-oney ag iatubang pramas husgaran it mga pinuno it sinagoga, ag mga pinuno ag mga di gahom sa banwa, aya kamo gikalibog kung pauno o kung ni-o kag inro isabat o ibisaya. 12 Kumo sa oras nak kato mismo kag Ispirito Santo ay imaw kag matudlo sa inro it dapat ninrong ibisaya.”
Kag Peligro nak Raya it Kahakugan
13 Usa sa karamuan kag nagsiling kang Hesus:
“Maestro, silingga baga kag ako maguyáng nak partihaney nida ako it amo panublion.”
14 Pero ingsabat sida ni Hesus, “Nong, si-o kag nagbutang sa Ako nak inro maging manug-areglo it inro panublion?” 15 Ag nagsiling si Hesus sa inrang tanan, “Maging alisto kamo, ag mag-andam sa tanang klase it kahakugan, dahil kag kabuhi it tawo ay buko halin sa kabuganaan it ida manggar.”
16 Ag nag-istorya Sida sa inra, “Inggwa't usang manggaranon nak kag duta ay bugana magpanubas. 17 Ag ing-isip it kaling manggaranon, ‘Ni-o ara kag ako dapat himuon? Wayaey it lugar rili sa ako mga usunan. Mahuotey rili kag iba pa nakong tubas.’
18 “Ag nagsiling pa sida, ‘A! Agubaon yaki nako kaling ako mga usunan ag mapatugrok ako it mas maragko. Ag ruto nako ahipiron kag ako tanang inani ag mga butang. 19 Makakasiling ako sa ako sarili, “Na! Inggway ako it subra-subrang manggar nak hinipir para sa karamo-ramong tuig pa, aber ako ay magpahilay-hilay yangey, magpakakaon, magpaka-ininom ag magpaka-kinasadya.” ’
20 “Ugaling, ingsiling sida it Dios, ‘Waya ka ig-iisip! Ngasing nak gab-i, ay abawioney Nako kag imo kabuhi. Hay, kanin-o mapapagto kag imo tanang hinipir?’
21 “Imaw ra kina kag matatabo sa tawo nak nag-aaman it manggar para sa ida sarili, pero buko mayaman sa pagmuyat it Dios.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa mga Kinahangyan it Tawo
(Mateo 6:25-34)
22 Ag nagsiling si Hesus sa Ida mga manugsunor:
“Ngani, ingsisiling Nako sa inro, aya gikalibog sa inro mga kinahangyan para sa pagpangabuhi, kung ni-o kag inro akaunon, ag tungor sa kinahangyan it inro yawas, kung ni-o kag inro isuksok. 23 Dahil mas mahalaga kag inro kabuhi kisa sa pagkaon ag kag inro yawas kisa sa baro. 24 Muyati ninro kag mga pispis. Waya sinra gitatanom o giaani. Waya ra sinra it mga kamarin o usunan, pero gingpapakaon gihapon sinra it Dios. Kamo pa ara nak mas mahalaga kisa rahang mga pispis? 25 Nak si-o sa inro kag makakasugrong it aber usang oras sa haba it ida kabuhi parayan sa pagpakalibog? 26 Kung kali nganing maisot yang nak bagay ay indi ninro kayang himuon, asing ingkakalibgan pa ninro kag ibang bagay?
27 “Muyati ag isipa kag mga buyak sa bukir, kung pauno nagtutubo kag mga buyak sa bukir. Waya sinra gipapangabudlay o gihahaboy, pero ingsisiling nako sa inro, aber si Haring Solomon† 12:27 Basaha ra sa 1 Hari 10:1-10. nak abang ramong manggar ay waya kasuksok it tuyar't ganda sa mga buyak. 28 Kung paunong ingpapaganda it Dios kag mga buyak it hilamunon sa bukir, nak ngasing ay buhi ag pagkainsulip ay ahayason ag ipilak sa kayado, kamo pa ara kag indi Nida gibaruan? Abang isot kag inro pagtu-o!
29 “Ag aya ninro gikalibge kung ni-o kag inro akaunon o ainumon. Ayaey kamo gikalibog! 30 Kumo kina kag inghihingabot it tanang tawo sa kalibutan, pero ayamey it inro Tatay sa langit nak kinahangyan ninro kinang tanan. 31 Kada imbes nak magpakakalibog kamo, kag inro yangey unahon ay magtinguha kamo nak magpasakop sa paghari it Dios. Kung tuyar kag inro ahimuon, Ida ra ita-o sa inro kag inro tanang mga kinahangyan.”
Kag Pagtudlo ni Hesus Tungor sa Kayamanan sa Langit
(Mateo 6:19-21)
32 “Aya kamo gikahadlok, aber kamo ay apila yang ag waya't kusog tuyar sa mga alagang karnero, dahil nasasadyahan kag inro Tatay sa langit nak ita-o sa inro kag mga pagpakamaado bilang Ida ginghaharian. 33 Kada baligyaan ninro kag inro mga ari-arian ag magbulig sa mga pobre, ag tinguhaong magkainggwa kamo ruto sa kalangitan it kahita nak indi masira-sira, nak tipunan it kayamanan sa langit nak indi mawagit. Dahil sa langit ay waya it mananakaw nak makakapagto ag waya't anay. 34 Dahil kung hariin kag inro kayamanan, ay hagto ra kag inro tagipusuon.”
Kag mga Alistong Suguon sa Pagbalik it Inra Amo
35-36 Nagsiling pa si Hesus sa Ida mga manugsunor, “Maging hanra kamo permi! Patuyare ninro kag mga suguon nak naghuhuyat sa pagpauli it inra amo halin sa rungawan. Inggway it suga kag mga iwag sa bayay nak ida asamputan. Ag kaling mga suguon ay hanraey agor pagkatok nida ay makakaiknat nak raan sinra pramas abrihan kag pwertahan. 37 Abang buynas kag mga suguon nak aabutan it inra amo nak bati pa ag nagbabantay sa ida pagbalik. Matuor kaling Ako ingsisiling sa inro. Dahil kaling amo ay mapangayunkunan ra ag sinra ay ida apaingkuron sa lamesa ag atahawan. 38 Makinasadyay nak gador kinang mga suguon, kung imaw kato kag ida maaabutan, aber mag-abot man sida it gab-i o tungang gab-i! 39 Pero tanra-e ninro kali. Kung inggwa it usang tag-iya it bayay nak nakakasador kung niong oras maabot kag mananakaw, indi nida gipabad-ang suryon kag ida bayay. 40 Kada kamo ra ay maghanra puat, dahil Ako nak dati pa ay ingtatawagey nak Anak it Tawo, ay maabot sa oras nak waya ninro gipapaabuta.”
Kag mga Matutom ag Buko Matutom nak Suguon
(Mateo 24:45-51)
41 Masunor, nagpangutana si Pedro, “Gino-o, para sa amo yang baga kaling Imo ing-istorya tungor sa mga suguon, o para sa tanan?”
42 Ag nagsabat kag Gino-o:
“Isipa ninro kung kamo ay tuyar sa matutom ag maayong suguon nak atugyanan it ida amo sa pagrumaya sa ibang mga suguon para mapakaon sinra sa tamang oras. 43 Abang buynas katong suguon, kung sa pagbalik it ida amo ay maaabutan sida nak naghihimo it mga ingtugyan sa ida. 44 Matuor kaling Ako ingsisiling sa inro. Kinang suguon nak saligan ay imaw kag aimbyaran it ida amo sa ida tanang ari-arian.
45 “Pero kung katong suguon ay masiling sa ida sarili, ‘Rugay pa bag-o magbalik kag ako amo!’ Kada ida apintasan kag ida mga kaparehong suguon nak kayake ag kabade, ag sida ay makinaon ag maininom hastang mayango. 46 Ag sa adlaw ag oras nak waya nida gipapaabuta ay mabalik kag ida amo. Grabe kag parusa nak ita-o sa ida it ida amo, ag sida ay ipilak sa lugar kung hariin kaibahan pati kag tanang mga waya't pagtu-o.
47 “Ag kinang suguon nak nakakaayam it kagustuhan it ida amo, pero waya gihapon gialisto ag gituman sa kabubut-on nida, ay siguradong makakaagom it subrang pagparusa. 48 Pero katong suguon nak waya nakakaayam kung ni-o kag kabubut-on it ida amo ag sida ay nakahimo it bagay nak ikakaparusa sa ida, ay aparusahan ra, pero buko subra. Kag bawat tawo nak ingtaw-an it marakong pribilehiyo ay marako ra kag ing-aasahan. Ag kag bawat tawo nak ingtugyanan it marakong responsibilidad ay mas marako ra kag ing-aasahan sa ida.”
Kag Pagkabuyag-buyag it Pamilya Dahil sa Pagsunor it Iba kang Kristo
(Mateo 10:34-36)
49 Nagsiling pa si Hesus, “Nagpaali Ako pramas itsahan it kayado kag kalibutan, ag kung puyde yang tan-a ay ngasingey magrayab-rayab! 50 Ugaling ay kinahangyan anay Nakong mag-agom it maramong hirap, ag indi pa Ako mamutang hastang waya pa kali natutupar! 51 Kabi baga ninro ay nagpaali Ako sa duta para magta-o it katimunungan sa mga tawo? Buko! Ako ing-uuma sa inro nak kag Ako raya ay pagka-buyag-buyag. 52 Dahil tuna ngasing, kung lima kamo sa usang pamilya ay indiey kamo magkausa, dahil nagkukuntrahan. Maaaring tatlo kag makuntra sa ruha ag ruha kag makuntra sa tatlo. 53 Makuntrahan kag tanan,
“kag tatay kuntra sa ida anak nak kayake,
imaw ra kag anak nak kayake sa ida tatay,
kag nanay kuntra sa ida anak nak kabade
ag imaw ra kag anak nak kabade sa ida nanay,
kag panugangang kabade kuntra sa ida umagar nak kabade
ag imaw ra kag umagar nak kabade sa ida panugangang kabade.”
Kag Tungor sa Pagbasa it mga Tanra it Panahon
(Mateo 5:25-26; 16:2-3)
54 Nagsiling pa si Hesus sa rahagtong karamo-ramong mga tawo, “Pag nakita ninrong nagpapayungot kag maitom nak rampog halin sa sugbuhan, sa nak raan nakakasiling kamong, ‘Inggwa't uyanon!’ ag nauyan matuor. 55 Ag pag nakita ray ninrong kag hangin ay humuyop halin sa disyerto sa bandang sur, nasiling kamong, ‘Mamasyaro kali kag init!’ ag imaw matuor kag natatabo. 56 Kamong mga pakitang tawo! Maayam yaki kamo magmuyat it gustong bisayahon it mga tanra sa langit ag sa duta, ag suay pang daok kamo magmuyat it gustong bisayahon it mga tanra sa ngasing nak panahon!
57 “Asing indi ninro maisip kung ni-o kag tama? 58 Tuyar ngani it kali. Habang nagpapanaw pa yang kamo it kinang maakusar sa imo, ay tinguha-a nak gador nak magpakig-aregluhan sa ida. Kung indi, talagang aray-on ka nida sa husgado ag ita-o ka nida sa gwardya it korte, ag aprisuhon. 59 Ingsisiling Nako sa imo, indi ka kaliwas hanggat waya nimo nababadare kag tanang atraso nimo.”