4
Ɓəli fir lə kwəma Ndə sləka ha
(Mt 13:1-9; Lk 8:4-8)
1 4:1 3:9Zhini Yesəw diɓa, mbaꞌa ghati ɓəni kwəma kaa mbəzli miy kwəfa Galile. Dzəghwa tərəŋw vərəm ndə ngəri ɓasəy vəgha. Ma sa nashi na mbəzli ɗaŋshi tsəgha na, mbaꞌa dzay dzəghwa kwambəwal nzəyəy tə kwəfa va. Mbaꞌa mbəzliy ɓasəshi va məkə tə həlbə. 2 Dza na mbaꞌa ɓananavə kwemer kaa ngəshi ɗaŋ ghənghən ghənghən dzar kwa fir. Ma kə mbə kwəma ci va ɓənipə na na: 3 «Favə ta ghwəy, ma tə nahwəti viciy, mbaꞌa tsahwəti ndə za maɗiy ta dza ta sləka ha ci. 4 Ma ghəci mbə kihwə ha va ki na, pəriŋ nahwəti ha pəpəriŋətaa dzəghwa kwal. Mbaꞌa ꞌyegwer səəkəə iməhwə nava. 5 Dza nahwəti mbaꞌa pəpəriŋətaa dzəti kwərhə. War ghwəla na nzaꞌjəw ghənzə pəsəta, sa nzana kala hiɗi kən ɗaŋ. 6 War sa satita vici ka ndipə na, nzaꞌjəw ha va ghwəlita ki, sa kama hiɗi kən ɗaŋ gar tsəhəvə hililiŋə ghənzə. 7 Dza nahwəti hwəlfə diɓa mbaꞌa pəpəriŋətaa dzəmbə tekesli. Ma sa pəsəta na na, mbaꞌa tekesli kəlishiy dzəkən, kala mbə ghənzəə fə ya ghən nzə. 8 Ma dza nahwəti nanzə ki na, mbaꞌa dzataa dzəmbə hiɗi wəzə ni. Dza na mbaꞌa pəsəta, ka kəli, mbaꞌa ɓəvə hwər pasəta, mbaꞌa fəti ghən, nahwəti na dikə dikə fəti ghən, ɓahwə ɓahwə nahwəti, nahwəti na geꞌi geꞌi» kə Yesəw. 9 4:9 Mt 11:15Dza ma kə ngəshi ki na: «Ma ntsa nza sləmə və ta fa kwəmay, fə tə ghəci ghən ta kwəma va!» kə.
Sa wana gəzə Yesəw kwəma kaa mbəzli kwa fira?
(Mt 13:10-17; Lk 8:9-10)
10 Ma sa tərəmbəshi kar Yesəw kwətishi lə nihwəti mbəzli kwasəbə mbaꞌa mbəzli ta səɗa ci ki na, mbaꞌa ghəshi maɗishi ka ɗəw sləkar tsa kwəma fir tsa ɓəlikə Yesəw va və. 11 Dza na mbaꞌa zləɓanakəshi, a kə na: «Ta na na ghwəyəy, a Hyala ndaŋwəy məhərli ta sənashi shiy dzəkən sləkə tsa dza na ta sləkə mbəzli. Ma na nihwəti niy tərmbə mbəzli nashi kiy, war kwa fir dza məndiy gəzanshi kwəma. 12 4:12 Ezay 6:9-10; Mt 13:14-15Ta mbəə nza:
Mbə nay pi ghəshi lə mətsəhi shi na,
kala nashi shi nighə ghəshi va ghəshi.
Mbə favə kwəma ghəshi lə slimim shi na,
kala sənashi shi ɗi kwəma fa ghəshi vaa gəzə ghəshi.
Kala tsəgha nzay,
a ghəshi taa pəla zhəghəvaa dzəvəgha Hyala nza.
Ma nza Hyala pəlanayshi
jikir tsa shi mbə nəfə nzə ghalaɓa nza» kə.
Yesəw ci bazhə tsa fir tsa ɓəlikə na va lə sləka ha
(Mt 13:18-23; Lk 8:11-15)
13 A kə Yesəw ngəshi na: «Ya sa favə ma ghwəy kwəma ɗi fir tsa ɓəlikee tsaa gəzə kiy, njaa dza ghwəy favə tsa gwanay tsa fir kia? 14 Avanay bazhə tsa kwəma va ki: Ma ndə za tsaa kihwə ha vay, ntsaa gəzə kwəma Hyala kaa mbəzli na.
15 Nəfə tsa nihwəti mbəzliy, nja kwal tsa pəriŋəta nahwəti hwəlfə ha vaa dzəti na. War sa favə ghəshi gəzə kwəma Hyala na, mbaꞌa ghəshi zləɓavə, war ghwəla na nzaꞌjəw, *ndə jaka tsa Hyala səəkəy ɓanti kwəma va mbə nəfə tsa shi.
16 Nəfə tsa nihwəti mbəzli ɓa na, nja kwərhə tsa pəriŋəta nahwəti hwəlfə ha vaa dzəti na. Sa ka ghəshiy favə kwəma Hyala na, nzaꞌjəw, ghəshiy zləɓavə lə vəshi. 17 Zhini diɓa na, ka nzay nza ghəshi lə kwəma va mbə nəfə tsa shi sa mbay ma kwəma vaa tsəhə hililiŋə wəzə wəzə mbə shiw. War nə ma ngəraꞌwə ndəs kə kəsashi, ya ə ghəzlishi məndi tə mbərkə kwəma Hyala na, ka ghəshiy dza, nzaꞌjəw, mbərəkə ghəshi zlata nəw kwəma Hyala.
18 Ma nəfə tsa nihwəti diɓa na, nja pi ndə tekesli tsa dzəghwata nahwəti ha va mbə ghəci. Gəla niva mbəzli ɓay, sa ka ghəshiy favə kwəma Hyala na, mbaꞌa ghəshi zləɓavə. 19 4:19 1Tim 6:9-10Ka ghəshi dza diɓa na mbaꞌa ghəshi dzəmbəshi mbə zəzə kwəma tə hiɗi, ka məni mətsə ta shi tə hiɗi ni ngəɗipə lə nihwəti shi maw vəgha gwaꞌa. Ma sa ka shi va təhay nefer shi ki na, ka ghəshi dza mbaꞌa ghəshi makəti kwəma Hyala va kəli, lə va ghəra sləni mbə nefer shi.
20 Ma nəfə tsa nihwəti mbəzli nashi kiy, nja hiɗi wəzə ni va dzəmbəta nahwəti ha mbə shi na. Ma na gəla niva mbəzli nashi kiy, sa ka ghəshiy favə kwəma Hyala na kar ghəshiy zləɓavə, ka ghəshiy dza na, ka ghəra sləni Hyala wəzə. Nihwəti mbə shi na tərəŋw ghəshi jahambəvashi mbə, nihwəti na bərəkə, ma nihwəti na geꞌi geꞌi, tsəgha» kə.
Ɓəli fir lə kwəma gərkəwa dzəɓay məndi
(Lk 8:16-18)
21 4:21 Mt 5:15; Lk 11:33Dza Yesəw ka nəw lə gəzə kwəma ci va, a kə na: «Kar ndəə tsəꞌwə ghwəə dzəghwa gərkəwa ta dzəɓakən tasaw kən, ya ta mbələy ta pi həni na? A ghwəy sənay, tə pətsa ɗal tsa ka məndiy fə. 22 4:22 Mt 10:26; Lk 12:2Ya nimaɓa shi mbəmbə niy, ta səvərishi dza ghəshiy dzəti ngwəla. Ya wa kwəma ghələhwə məndi gəzə nzəy, cəkeꞌ dza məndiy sənata zləŋ məlmə. 23 4:23 Mt 11:15Fə tə ghwəy ghən ta kwəma va, niy nza sləmə va ghwəy ta fa kwəma!» kə. 24 4:24 Mt 7:2; Lk 6:38Zhini ma kə Yesəw ngəshi ɓa na: «Mənti tə ghwəy məhərli wəzə mbə fa kwəma fa ghwəy. Va sa nzanay, njasa dza ghwəy məni kwəmay, tsəgha dza Hyalaa məniŋwəy kwərakwə. Paꞌ ka mətsahata na ghwəy bəla. 25 4:25 Mt 25:29Sa nzanay, ma ntsa nza nihwəti shiy vəy, ta mətsahanavə nihwəti shiy dza məndi. Ma na ntsa kama shiy vəy, ta zhini dza məndiy tsaləhwə ya niy nza va jəw ni shiy və» kə.
Fir dzəkən kwəma hwəlfə shiy njasa ghəshiy pəsə, ka kəli ghən tsa shi
26 Zhini ma kə Yesəw kaa tsahwəti fir diɓa na: «Yəmyəm na sləkə tsa sləkə Hyala mbəzli lə kwəma ntsaa səvəriy dzay dzəmti, mbaꞌa tsəŋwəti za ci. 27 4:27-29 Zhk 5:7; ShiZhŋ 14:14-15Sa tsaŋwamti na za ci na, ka hi, ka vəghwə, ka hi, ka vəghwə ghəci, mbaꞌa ha ci pəsəta ka kəli, kala nahwəti sləni məni na mbə. 28 War ə haa kəli kwətita ka məni dəghəslə, ka ɓə hwər, dza pas pasəta, mbaꞌa fəəti mətsə. 29 Dzəghwa sa ka ha nakəta ki na, ma ka nza ndə ha maɗiy dzəmbə sləni, ka ɓə mbetə ta kəsli ha ki. Sa məniy vəghwə kəsli nzə» kə.
Ɓəli fir lə kwəma cizlə gwəbiri
(Mt 13:31-34; Lk 13:18-19)
30 Zhini ma kə Yesəw ɓa na: «A shiy tiɓa gar yəməti sləkə tsa sləkə Hyala mbəzli ghwəmmə li shi. A shiy tiɓa gar ɓəli fir ghwəmmə li shiy dzəkən. 31 Lə cizlə gwəbiri dza naa yəməva. Ghəshi gwəramti na tə jəw mbə cizlə shiy gwaꞌa gwaꞌa. Tsəŋwətishi ma məndi mbaꞌa ghəshi pəsəshiy, 32 4:32 Ezhek 17:23ka naa dza mbaꞌa kəliy dikə, ka taŋəti fəhi tə hiɗi gwaꞌa diɓa. Sa ka na hati dividivi na, dikə dikə dikə, paꞌ ka lala ghyeghyer shi ꞌyegwer tə dividivi ci» kə.
33 Ava tsəgha gazanshi Yesəw kwəma ɓananshi na kaa mbəzli, war dzar kwa fir kwa fir ɗaŋ, geꞌi geꞌi lə kwal tsa dza ghəshiy mbay favə. 34 Nahwəti kwəma gəzanshi na tiɓa ngəshi, kala dzar kwa firiw. Dzəghwa sa ka ghəshiy nza kwətishi lə mbəzli ta səɗa ci ki na. Ka naa dza mbaꞌa gəzanakəvərishi kwəma gəzə na va kwa fir bazhə bazhə.
A bərci va Yesəw dzəkən kar safə tsa dikə tsa, lə kwəfa
(Mt 8:23-27; Lk 8:22-25)
35 Ma fəcava hetihwer na, dza Yesəw ka gəzə kwəma kaa mbəzli ta səɗa ci, a kə na: «A mbəzli ni, taŋəmmə ghwəmməə dzəvəri tsa pəriɓa pəriɓa həlbə» kə. 36 Mbaꞌa ghəshi zlashi mbəzli ɗaŋ ni va tiɓa, ka dzashiy dzəghwa kwambəwal nza Yesəw va kwa. Ma nihwəti kwambəwalerəy niy nza tiɓa vəgha na, ka dzashi kwasəbə ki. 37 Ma ghəshi mbə taŋəə dzəvəri na, mbaꞌa safə tsa dikə tsa kafəy ta viy. Ka baŋzlaꞌwə kwəfa va dalala, ka dzəghwa kwambəwal va yam, paꞌ ka ɗi təhay. 38 Ma ghalaɓa na Yesəw məhəni ləyɓa ləy mətsəni kwambəwal tə hi ciŋ ciŋ ciŋ, mbaꞌa saa fə ghən ta ghən tsa ci. Dza mbəzli ta səɗa ci ki, fərghə ghəshi fərghakati. A kə ghəshi ngəci na: «A Metər, gwaꞌa ghəy! A nava təkə ma ghaa dzəkən shəka?» kə ghəshi. 39 4:39 Cem 89:11; Mk 6:51Dza Yesəw pəlhəm satiy, naɓ naɓ naɓəti safə, ɗekəɗekə pə gha, kə kaa kwəfa va. Mbaꞌa safə garəti viy, mbaꞌa kwəfa dəkəta, ɗekəɗekə pi məniy. 40 Ma kə Yesəw ngəshi ki na: «Tawa hazləniŋwəy ghwəy tsəghaa? Ka mbə ghwəy ɓanavə nefer ghwəy kaa Hyala sa?» kə. 41 Ma na mbəzli ta səɗa ci na nashi ki na. Tərəŋw hazləni ghəratishi. A kə ghəshi kwa jipə shi na: «Kay, kwətiy gəla tsatsa ndə ki! Ya safə lə kwəfa na ka ɗanci fəti!» kə ghəshi.