1  1:1 Ndə kwal tsa Yesəw:Gal 1:1Yən tsasli na zliya na, yən yən Pəl, ntsa təravə Hyala ta nza ka ndə kwal tsa Yesəw *Kəristəw, ghəy lə zəməmmə Timəte tsasliŋwəy na. 2 Kaa ngəŋwəy ghwəy mbəzli Hyala mbə məlmə ka Kwələsə, ngwarməhiŋəy mbə nəw Kəristəw lə nəfə kwətiŋ. A səkwəŋwəy ghəy, məntəŋwəy wəzə hwər tsa nzə Dəmmə Hyala, mbaꞌa ndaŋwəy zərkə mbə nzəy tsa ghwəy.

3  1:3 Ef 1:16; 1Tes 1:2-3Ya hwəmɓa cəꞌwə ghəy Hyala, Dəy Ndə sləkəmmə Yesəw *Kəristəwəy, mbə mananta ꞌwəsa ka ghəy nza tə ghwəy. 4  1:4 Ef 1:15Sa nzanay, a ghəy favə njasa ɓanavə ghwəy nefer ghwəy kaa Yesəw Kəristəw, lə njasa ɗi ghwəy nihwəti mbəzli Hyala diɓa. 5  1:5 1Pi 1:3-4; Ef 1:13Sa məni ghwəy va tsəghay, sa nzana mbaꞌa ghwəy fəy ghən tsa ghwəy gəzliŋə ta shi mə ghwəmə gwəmati Hyala ta ɓəpəshi na. Ma tə kwataŋata, ghala pətsa tsəhə Kwəma Wəzə na va kataŋ na va ghwəyəy, a məndi niy gəzaŋwəy kwəmaa dzəkən shi fəy Hyala ta ɓəpəshi. 6  1:6 SləniKY 2:41; Rm 1:13; 1Tim 3:16Ava tsəgha pəlivərivata Kwəma wəzə na vaa dzəmbə mbəzli tə hiɗi gwaꞌa gwaꞌa ki. Ya kwəmaɓa na, mbaꞌa mbəzli zhəghəti məhərli shiy ɓanavə nefer shi kaa Yesəw. Tsəgha na va ghwəy kwərakwə ki. Ya ghala pətsaa gha ghwəy vaa favə kwəmaa dzəkən wəzə hwər tsa Hyala mbaꞌa ghwəy sənay kataŋ tsa ci, ya paꞌ ndatsəy, mbə ghəra sləni na kwəma va mbə nefer ghwəy. 7  1:7 Epafərasə: 4:12; Flm 23Epafərasə ɓanavəŋwəy na Kwəma Wəzə na va. Madigaŋəy tsa tərəŋw tsa na. Ka ghəra sləni Yesəw Kəristəw nza ghəy li. Ghəciy, lə nəfə kwətiŋ ghəra na sləni Yesəw Kəristəw mbə ghwəy. 8  1:8 1Kwər 8:1Ava ghəci gəzaŋəy na njasa kəətitəŋwəy *Safə tsa Hyala ɗewɗew tsa, ta ɗi nihwəti mbəzli.

9  1:9-10 Ef 1:17; Flp 1:9Va tsəgha ki, sa favə ghəy kwəmaa dzəkən ghwəyəy, mbə cəꞌwə Hyala nza ghəy tə ghwəy vici va vici va. Ma mbə cəꞌwə ghəy na, ka cəꞌwə Hyala a ghənzə mbəə ciŋwəy shi ɗi na ghwəy mananta, mbaꞌa ndaŋwəy sənata kwəma, ka sənashi ni wəzə ni shiy kwa kwal tsa nzə lə bərci Safə tsa nzə ɗewɗew tsa. 10  1:10 Ef 4:1; 2:10; Flp 1:27Ghalaɓa kiy, ma nza ghwəy mbay dza kwa kwal tsa Ndə sləkəmmə Yesəw Kəristəw njasa dza naa təɓanci. Ya hwəmɓa na, ka məni shi dza naa ɗi. Ka məni shi wəzə ni ghənghən ghənghən. Ka mətsəhə sənata kwəma Hyala kwa kwəma kwa kwəma. 11  1:11-12 Rm 5:2; Ef 1:18Mbə cəꞌwə ka ghəy nza va Hyala, a ghənzə ndaŋwəy bərci dza kwa bəla gwanata lə bərci mbə shəndəkə tsa nzə, nza ghwəy mbəə səꞌwa kwəma gwanata, ka jihəva paꞌ tə kwa kərni. 12 ꞌWəsa pə ghwəy mananta kaa Dəmmə Hyala lə vəshi. Sa nzana mbaꞌa ghwənantəŋwəy kwal ta kwəmavə na ghwəy bəla ghwəy mbə shi wəzə ni fəy na tə pətsa waŋ tsa mə ghwəmə, kaa ni nzə mbəzli. 13  1:13-14 Zhŋ 5:18; Lk 22:53; SləniKY 26:18; Ef 1:6, 7, 21; 2:2; 6:12Tsəgha na, aa zləghwəkəvərimmə mbə dəvə *ndə jaka tsaa kəsətəmmə lə bərci mbə kwəsli, dza na mbaꞌa fambəmmə mbə dəvə zəghwə nzə ɗi na, nza ghəci mbəə sləkəmmə. 14 Tə mbərkə zəghwə nzə mbəərəkəmmə Hyala va ndə jaka, mbaꞌa pəlatammə kwəma ghwəmmə jikir na.

15  1:15 Zhŋ 1:18; 2Kwər 4:4; 1Tim 6:16; Ebr 1:3A ghwəy sənay kiy ngwarməhiray, ndə tiɓa mbaꞌa mbay nata Hyala lə mətsə ciw. Ma *Kəristəw tsa nay mbəzli va lə mətsə shiy, nja Hyala dəꞌwə ghən tsa nzə na. Ghəci na Məkaji kən shi ngati Hyala gwaꞌa gwaꞌa! 16  1:16 1:13; Zhŋ 1:3, 19; 1Kwər 8:6; Ebr 1:2Sa nzanay, lə Yesəw dəꞌwə ghən tsa ci ngati Hyala ya nimaɓa shiy gwaꞌa gwaꞌa. Shi mə ghwəmə lə ni tə hiɗi shiy gwaꞌa. Shi mbay mətsə ndəə nashi, lə ni mbashi ma naa nashi gwaꞌa. Lə Yesəw tsa va ngati Hyala shi nza bərci və shi dikə dikə ni mə ghwəmə, mbaꞌa shiy sləkəpə, mbaꞌa hyeler, mbaꞌa nihwəti shi ka bərci gwaꞌa. Lə Zəghwə nzə va ngati Hyala shi va gwanashi. Dza na mbaꞌa zlashi mbə dəvə ci, ka shi ci! 17  1:17 Zhŋ 1:1; 8:58Hyala ghwəla ta nga hiɗiy, tiɓa niy nza Yesəw ghala ndimndim. Ava tə mbərkə bərci ci nza shi mənti Hyala ghwəlashi sana. 18  1:18 ghəci na ghən tsa mbəzliy nəw: 2:19; 3:15; Ef 1:22-23; ghəci na məkaji tsa kən shiy gwanashi: SləniKY 4:2; 26:23; 1Kwər 15:20; ShiZhŋ 1:5Ghəci na ghən tsa mbəzliy nəw. Ghəci ꞌwamshi na kwal, mbəzliy nəwəy, nja vəgha ci na ghəshi. Tə mbərkə ci kwəmavə mbəzli yəwən piy. Ghəci na Məkaji tsa Hyala. Ghəci gha Hyalaa zhanakati mbə mbəzliy bəkwəshi. Ɗi naa gəzəy, ghəci na Məkaji tsa kən shiy gwaꞌa gwaꞌa. 19  1:19 2:9-10; Zhŋ 1:16; Ef 1:23Tsəgha ɗi Hyala ta mbə ghən tsa nzə cikəvərivay ya mbə nimaɓa shi məni Zəghwə nzə gwaꞌa. 20  1:20 Rm 3:25-26; Ef 1:9-10, 21; 2:13-16A Hyala mawti sləka kwəma ta jakəva lə shi ngati na gwanashi, dza kwa Zəghwə nzə. Ma nana kiy, a zərkə kwa jipə nzə lə mbəzli. Ghala məti Zəghwə nzə va vəgha tsəm, ka shikəshi miymiy ci tsahwəy zərkə tsa vaa dzəghwa jipə nzə lə shi mə ghwəmə, mbaꞌa shi tə hiɗi. 21  1:21-22 Rm 5:10; Ef 2:12-13; 5:27Ghwəy kwərakwə kiy ngwarməhiray, kwataŋa na, mbəzli tihə tihə ni, ka pa jaka niy nza ghwəy lə Hyala, va *kwəma jikir naa niy təkə ghwəy mbə nefer ghwəy. Dzəghwa tsəgha sləni ghəra ghwəy niy nza. 22 Nana kiy, a Hyala ghwənikə Zəghwə nzə, mbaꞌa məniy ka ndə ngəri, ta məti. Lə məti ci va sləkamti Hyala kwəma kwa jipə ghwəy li nana. Ma mənti Hyala kwəma va tsəghay, ta mbə ghwəy nza ka mbəzli ɗewɗew ni kwa kwəma nzə, kala kwəma rəɗa rəɗa na dzar kwa ghwəy, kala kama məndi gar ndaŋwəy fəti! 23  1:23 2:7; Ef 3:17; 1Tim 3:16; Ebr 3:6Nanzə kiy, ə pə ghwəy garəŋwəy lə bərci tə kwəma Yesəw va ɓanavə ghwəy nefer ghwəy. Mbaꞌa ghwəy kəsəvə wəzə wəzə njasa ɓanavəŋwəy məndi. Əntaa ghwəy taa zlata nahwəti təkə kwəmaa səəkə ta tsəkwamti na fəy ghwəy va ghən tsa ghwəy gəzliŋə ti ma. Kwəmaa favə ghwəy va ghala pətsaa gəzaŋwəy məndi kwəma Yesəw Wəzə nay, ghənzə na Yəwən kwəma wəzə na gəzancim kaa ya tsamaɓa ndə ci tə hiɗi gwaꞌa. Yənəy, a Hyala təravəɗa ta gəzə kwəma va kaa mbəzli.

24  1:24 2Kwər 1:5; 11:23-29; Ef 3:13Sənzənvay, mbə vəshi nzee lə ngəraꞌwə tsa see tə ghwəy. Ma ngəraꞌwə tsa see tsa tə ghwəy kiy, ə kərnayee ngəraꞌwə tsaa niy tərə mbə sa sahwə *Kəristəw va ta mbəzliy nəw va mənishi ka vəgha ci. 25  1:25 Ef 3:1-3Mbaꞌee mənira ka ndə ghəra sləni mbə mbəzliy nəw Yesəw. Ava tsəgha na sləni ndara Hyala ta məni mbə ghwəy. Ma ɗi na gəzəy, ə ghwənara na ta gəzə kwəma nzə kwa pətsa kəray na kaa mbəzli tə hiɗi gwanashi. 26  1:26-27 2:2; 4:4; Ef 3:6Kwataŋatay mbəmbə niy nza kwəma zəzəti Hyala va ta məni, kala sənata mbəzli. Ma dzəghwa na nana ki na, mbaꞌa cikəvəriy dzəti ngwəla kaa mbəzli nzə ta mbə ghəshiy sənata. 27  1:27 shəndəkə: 3:4; Rm 5:2; Ef 1:18Sa nzanay, ə niy ɗi Hyala canatishi njasa nza shəndəkə tə kwəma nzə va niy ghwəɓəy na tərəŋw tsa ci, ta *mbəzliy kamaa ka Zhəwifə. Ma zəzə kwəma ghwəɓəy Hyala va niy nzay, ghənzə na Yesəw Kəristəw tsa mbə nefer ghwəy va sənzənva. Tə mbərkə Kəristəw tsa va fəy ghwəy ghən tsa ghwəy gəzliŋə ta nza li tə pətsa nza shəndəkə tsa Hyala. 28  1:28 Ef 4:13Kwəma Kəristəw tsa va na sa gəzə ghəy kaa mbəzli gwanashi ki. Dzəghwa ghəy ka gəzanshi, ka ɓananshi shiy lə məhərli wəzə, ta mbəə nza ya wa ntsaa jakəy lə Yesəw Kəristəw na, mbaꞌa məniy ka ntsaa təhəy kwa kwəma Hyala. 29  1:29 Ef 3:20; Flp 4:13Ava va tsəgha ghəree sləni va, ka mbəz, lə bərci ndara Yesəw Kəristəw va ghəra sləni tərəŋw na mbə ya.