Ǹtoo yì Ǹsɨgɨ̀nə̀ yìi
MARK
à lɛ ŋŋwàꞌànə̀ aà
ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ
A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Jɔn Mark, mûŋgwàꞌà, ŋù baYuda yìi mə bɨ ghaa nloŋ ŋgaà yi a mum Ɨfàꞌà 12.12 aà; ǹdè yì a bə Mary yìi mə bɔɔ bɨ Kristo lɛ sɨ ghotə ghu nda ntsàꞌàtə̀ nɨ̂ Nwî aà. À lɛ mbə ŋgàŋàkòrə Peta yìi mə à lɛ sɨ twoŋə nɨ mû yì aà (1 Peta 5.13). Ma mùu ajàŋ m̀bə a tse bə mə â lɛ nswoŋ Peta ghu mbo nswoŋ ɨnnù jìi mə Yesu à lɛ ŋghɨ̀rə̀ ŋ̀kɨ nswoŋə aa, Mark a tɨgə̀ ŋ̀ŋwaꞌanə. Jɔn Mark à lɛ ŋkɨɨ nyoŋə nɨ̂ Paul bo Barnabas ŋ̀kwɛtə nɨ̂ waa a noò yìi mə bo lɛ ŋka ŋghɛɛ a akòrə̀ nɨtəə nɨ ɨfàꞌà yi ntsyàmbìì aà (Ɨ̀fàꞌà 13.5), Barnabas a lɔgə̀ yi a noò ǹjɨ̀m bo yu tɨgə̀ ŋ̀karə a ŋgaa jî mɔꞌɔ̂ (Ɨ̀fàꞌà 15.36-39). Kaa Mark à lɛ ŋwaꞌà ŋû yî mɔ̀ꞌɔ a tɨtɨ̀ɨ ŋgǎŋyəgə̂nnù Yesu jya nɨ̀ghûm ǹtsò baa bə̂.
Ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yìi mə Mark à lɛ ŋŋwàꞌànə̀ aa ɨ dɨ̀ꞌɨ̀ nɨ̂ Yesu tsǒ ŋù yìi mə fàꞌà, ŋ̀ghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù nɨ̂ àdàꞌà bo bɨ̀ mɨ̀dàꞌà. Bɨ yə̂ nɨ̂ àdàꞌâ yi bo bɨ̀ mɨ̀dàꞌà mìi mə à lɛ sɨ fàꞌà nɨ muu aa a noò yìi mə à lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ nɨ̂ ànnù Nwî, ŋ̀ghurə nɨ̂ bə̀, m̀fiꞌi nɨ̂ ɨ̀zwì jî bɨ a atoꞌo bə̀, ǹta nɨ̂ ŋ̀gɨꞌɨ a nu bɨ̀demon, ǹliꞌinə nɨ̂ ɨ̀fansənù bə̂. Mark à ŋwàꞌànə̂ ǹgàn Yesu aa a nɨ mânjì yìi ɨ̀ ghùꞌùtə, ŋghɨrə mə bɨ̀ ka nyə nɨ̂ ɨ̀fàꞌà yìi mə à lɛ sɨ fàꞌà tsǒ Ŋ̀gàŋgàfàꞌà aa ntsyàtə ajàŋ yìi mə à lɛ mbə Ndɨ̀ꞌɨ̀nnù aà. Yesu a twoŋə̀ nɨ̀ ɨ̀bɨ̀ɨnû yi nɨ Mu Ŋù, (yə Njiꞌì Mɨ̀ghàà) ɨ̀kùm yìi mə ɨ dɨ̀ꞌɨ̀ nɨ mə, ka mə Kristo à lɛ nzì tsǒ ŋùmɨ̀sɔ̀ŋ a mûm ǹjyǎnu aa, à lɛ mbə aa Mu Nwì, Àyɔꞌɔ̀ Nwì wa mə bɨ lɛ ŋkàꞌà mə à ka yǐ zì a nyweensə̀ mbi aà. Ma nɨ̀ghàa àŋwàꞌànə̀ Mark à nɨ̂ àtɨɨ ya mə Yesu a swoŋə ghu mə Mu Ŋù à nɨ̂ Ŋ̀gàŋàfàꞌà yìi àa yə ŋgɨꞌɨ ɨ fa ntswêntɨ̀ɨ̂ yì ɨ tsuꞌu atû bə̀ ghu aà (10.45).
A mbo Mark, Ǹtoò Yesu yî Ǹsɨgɨ̀nə̀ ɨ yə aa ŋù ǹtsɨ̀m a nɨ̂ ǹtswêntɨ̀ɨ̂ yì tsɨ̀mə̀: Yesu à lɛ sɨ swoŋə nɨ̂ ànnù Nwì, Nɨ̀ghàà nɨ ǹtswêntɨ̀ɨ̀ nìi nɨ fa ɨlòŋ ŋ̀kwɛtə nìi a mûm Àzwì, ǹdɨꞌɨtə nii ŋkɨɨ nləꞌətə nɨ̂ ǹtɨɨ yi. Yesu à lɛ sɨ ghùrə̀ mɨghɔ̀ɔ̀ mɨ bə̂, ŋ̀kwɛtə nɨ̂ ŋ̀gàŋə̂fumə bo bɨ̀ bìi à yaa a mboŋə aa, mfa nɨ̂ mɨ̀jɨ a mbo bo. Yesu à lɛ sɨ fiꞌi nɨ̂ ɨ̀zwî jî ɨbɨ a atoꞌo bə̀, ŋ̀ghɨrə mɨ̀tsyɛ̂ myaa mɨ laà, ǹtɨɨ̀ waa ɨ dorɨtə̀. Mark a ŋwaꞌànə̀ mə ŋù ǹtsɨ̀m yìi mə à nɨ̌ŋ ǹtɨɨ̀ yi a nu Yesu, m̀bii ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya aa, à ka yweenə, ɨ tɨgə kɨɨ ghɨ̀rə̀ nɨ̂ ɨ̀nnù jî wè jìi mə Yesu yumbɔŋ à lɛ sɨ ghɨ̀rə̀ aà (16.16-18).
Mark à zî ǹtswàntə ɨ̀nnù, ǹdɨꞌɨ nɨ̂ Yesu a ghɨrə̀ nɨ̀ ɨ̀nnù ǹtswaꞌatə, a yi nlǒ nɨ yuà, a daŋə̀ a nɨ yǐ mɔꞌɔ, Àzwi Nwî a tintə̀ nii a wâŋsə̀ ŋ̀ghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù ŋ̀khənə ghu, ǹyweꞌe noò yìi mə à ka kɔꞌɔ ghɛɛ mmàŋsə ɨfàꞌâ yi a Yerusalem aà. A Yerusalem, Mark a lɔgə̀ noò m̀fɨgɨtə ŋgɨꞌɨ yìi mə Yesu à yə ghu a mbo baYuda nɨ bɨ̀tsyàsə̂ byaa a nsi miꞌi Pilato, bɨ kweèntə̀ yi a kwo mbù ǹyweenə, Taà yi a tɨgə mbu lɔ̀gə̀ yi ŋkɔꞌɔ ntswesə a mbɛ̀ɛ̀ nɨ̀kwɛɛ yu nî màꞌà, a ndɨ̀ꞌɨ àdàꞌà yi, nɨ nɨ̀ghaꞌa nìi mə à kwɛrə a njɨ̌m ɨ̀fàꞌà yìi mə à màŋsə aà.
Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:
1. Ǹlɔ̀gɨ̀nə ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yâ 1.1-13
2. Ɨ̀fàꞌa Yesu a Galilea 1.14—9.50
3. Ǹlǒ a Galilea ŋ̀kɔꞌɔ ŋghɛɛ nɨ a Yerusalem 10.1-50
4. Ŋ̀gyà yî ǹlwìꞌìnjɨ̀m a Yerusalem bo bɨ̀ maa mbɛ̀ɛ̀ àlaꞌà 11.1—15.47
5. Àjàŋ mə Yesu à lɛ nyweenə nɨ nɨ̀wo aà 16.1-8
6. Àjàŋ mə Mmàꞌàmbi à lɛ ndɨꞌɨ ɨbɨɨnû yi a mbo bə̀ ǹtɨgə ŋkɔꞌɔ ŋghɛɛ a aburə aà 16.9-20
1
Àjàŋ yìi mə Jɔn Ŋ̀gàŋmùrə bə̌ ŋkì lɛ sɨ swoŋə annù Nwî aà
(Mt. 3.1-12; Lk. 3.1-18; Jn. 1.19-28)
1 Ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ǹloŋə Yesu Kristo Mu Nwìŋgɔ̀ŋ ɨ̀ lɔ̀gɨ̀nə aa faà. 2 Ǹtoo mà yû ɨ̀ lɔ̀gɨ̀nə aa tsiꞌì a ajàŋ yìi mə Ǹgàŋntoò Nwî, Yesaiah à lɛ ŋŋwàꞌànə̀ aà;
“Nwì à swǒŋ mə: ‘Yə̂ nɨ̀, mə̀ ka too ŋgàŋntoò ghà a mbìi wò
mə à ka naŋsə mânjì ghò’. Mal. 3.1
3 Ǹjì ŋû yìi mə a tɔŋnə à ntaꞌa mɨwɛ̀ɛ̀ mɨwɛ̀ɛ̀ ǹswoŋə nɨ mə:
‘Nɨ̀ naŋsə mânjì M̀màꞌàmbî
ǹnaŋsə ɨyàâ ji tâ ɨ̀ tsinə.’ ” Yes. 40.3
4 Ma mùu ajàŋ Jɔn Ŋ̀gàŋmùrə bə̌ ŋkì a lɛ ntɨgə nzi a ntaꞌa mɨwɛ̀ɛ̀ mɨwɛ̀ɛ̀ ǹswoŋə nɨ̂ ànnu Nwî ghu, ǹswoŋə nɨ a mbo bə̀ mə bɨ̀ bəŋkə mɨ̂ntɨɨ̀ myaa mmaꞌatə ɨbɨ̂ waa, ŋkwɛrə ŋkì tâ Nwì à liꞌinə ɨfansə ɨnnù jyaa.
5 Bə̀ bɨ̀tsɨ̀m lɛ sɨ fɛ̀ꞌɛ̀ nɨ a njɔ̀ꞌɔ alaꞌa Yerusalem bo bɨ̌ a mbùꞌu Yudea ntsɨ̀m ŋ̀ghɛɛ nɨ a mbɛ̀ɛ̀ Jɔn, m̀bii nɨ ɨ̀fansə ɨnnù jyaa ghu mbo, a tɨgə̀ m̀murə nɨ̂ waa a ŋkǐ Jordan.
6 Jɔn à lɛ sɨ wɛꞌɛ ɨtsəꞌə jìi mə bɨ lɛ nnaŋsə nɨ ɨ̀nòŋ naà yìi mə bɨ twoŋə nɨ kamɛl aà; ŋ̀kɨɨ ŋwɛꞌɛ nɨ̂ ɨ̀kǒ ŋgùù, a atìi yu, ŋ̀kurə nɨ̂ ŋ̀gwèènə̀ ŋ̀kɨɨ njɨ nɨ nwu yì ǹtàꞌà. 7 À lɛ sɨ swoŋə nɨ mbo bə̀ mə: “Ŋù yì mɔ̀ꞌɔ a yòŋə a njɨ̌m mə̀ yìi mə à kɔ̀ꞌɔ̀nə ntsyàtə̀ ghâ, m̀bə a ajàŋ yìi mə, tsiꞌì mə̀, kaa mə̀ sɨ̀ kùꞌùnə̀ a ntuŋnə mfɛ̀ɛ ŋ̀kɨ̀rə ɨbaamɨkòrə̂ ji.
8 Mə murə ghuu aa tsiꞌǐ a ŋkì, lâ yu à kà yi kɨ murə ghuu nɨ̂ Àzwì yî Làà.”
Àjàŋ yìi mə Yesu à lɛ ŋkwɛrə ŋkì Satan kɨ̂ ŋ̀kwaꞌanə yi aà
(Mt. 3.13—4.11; Lk. 3.21-22; 4.1-3)
9 À lɛ mbə tsiꞌì maà noò Yesu a fɛꞌɛ̀ a Nazareth a mbùꞌu Galilea ǹzi, Jɔn a murə̀ yi a ŋkǐ Jordan. 10 Yesu à fɛ̀ꞌɛ̀ mə̂ wa ŋkì ŋ̀ghə̀ə kɨ təə a ntaꞌa, ǹyə aburə a ŋaꞌanə̀, Àzwì Nwî a sɨgə ntəə ghu atu, mbə tsǒ bugɨrəmɨ̀kuù. 11 A sɨ̀gə̀ mə̂ ǹtəə ghu tu aa, ǹjì ɨ lô a aburə ŋghaa nswoŋ mə: “Ò nɨ Mû ghà yî m̀bâŋnə̀ yìi mə mə̀ ŋkɔ̀ŋə aà, mə naŋsə ndorɨtə nloŋə ghô.”
12 Àzwì Nwî a burə̀ ǹlɔgə yi ŋghɛɛ nɨ ghu a ntaꞌa mɨwɛ̀ɛ̀ mɨwɛ̀ɛ̀. 13 À lɛ ŋghɛ̀ɛ̀ ǹtswe wa a antaꞌa mɨwɛ̀ɛ̀ mɨwɛ̀ɛ̀ a tɨtɨ̀ɨ nàà mɨtsəꞌə njwi mɨ̀ghum mi nɨkwà, Satan kwaꞌànə̀ yi. A nɨ̂ ǹjwi mà jû; baangel bɨ lɛ nzì m̀faꞌa ghu mbô.
Àjàŋ yìi mə Yesu à lɛ ntwoŋ Ŋgǎŋkômbwɛ̀ ji nɨkwà aà
(Mt. 4.12-22; Lk. 4.14-15; 5.1-11)
14 Nòò wâ mə bɨ lɛ ntswa Jɔn nnɨŋ a andâtsaŋə aa, Yesuà lɛ nzì a Galilea ǹswoŋə nɨ̂ ǹtoò Nwì yî ǹsɨgɨ̀nə̀ ghu. 15 À lɛ sɨ swoŋə nɨ mə: “Nòò à kùꞌù mə̂; ànnù nɨfɔ̀ Nwî a tɨgə a abô. Nɨ̀ bəŋkə mɨ̂ntɨɨ̀ muu, m̀maꞌatə ɨbɨ̂ ghuu, mbii ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yâ.”
16 Yesu à kà mə̂ aa ntsya a aghəŋə ŋkì mɨyaa Galilea, ǹyə ŋgǎŋnkômbwɛ̀ ji baa, Simon bo mumaà yi Andrew, bo lə̂ nɨ̂ m̀bwɛ̀ nɨ̂ àmbunjya. 17 Yesu a swoŋ a mbo bo mə, “Nɨ̀ zi ŋka nyoŋə nàâ, mə̀ ka ghɨ̀rə tâ nɨ̀ tɨgə mbə ŋgǎŋko bə̀.” 18 Bo kɨ̂ ŋ̀ghɛnsə mmàꞌàtə mbunjyâ jyaa jya ǹyoŋə yi.
19 Bo bo kà mə̂ aa ŋghɛntə, a yə̂ Jɛms mu Zebedee bo mumaà yì Jɔn bo tswê a mûm àkànuꞌù yaa, ŋ̀kɛɛ nɨ̂ m̀bunjyâ jyaa. 20 À yə̀ mə̂ waa, m̀burə ntwoŋə waa, bo maꞌàtə̀ taà wàà Zebedee wa mûm àkànuꞌu bo bɨ̀ ŋ̀gàŋəfàꞌâ ji ǹtɨgə nyoŋə nɨ̂ Yesu.
Ŋù yî mɔ̀ꞌɔ yìi mə à lɛ ntswe nɨ̂ àzwì yî bɨ̂ aà
(Lk. 4.31-37)
21 Bo lô ŋ̀ghɛɛ ŋkuu a alaꞌa Kapernaum. À bə̀ mə njwîŋgɔ̀ŋ Yesu a ghɛɛ̀ ŋ̀kuu a ndâŋghòtə nlɔgɨnə ŋka ndɨꞌɨ nɨ̂ ànnù Nwî ghu. 22 Bə̀ yɛrə̌ ajàŋ yìi mə à lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ ànnù Nwì aa, ǹloŋ mə à lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ waa aa tsǒ ŋù yìi à tswe nɨ̂ àdàꞌà, kaa waꞌà aa tsiꞌì tsǒ ŋ̀gǎŋndɨ̀ꞌɨ nɔ̀ŋsə̀ dɨꞌɨ̀.
23 Tsiꞌì maà noò, ŋù yî mɔ̀ꞌɔ yìi mə a lɛ ntswe wa ndâŋghòtə ntswe nɨ̂ àzwì yî bɨ aa, a tɔŋnə̀ tsiꞌì nɨ̀ tɨ̀ɨ̀ m̀betə mə: 24 “Ò tswe aa nɨ̀ àkə̀ biꞌinə̀ a Yesu mu Nazareth ? Ò zì aa a ntâ ŋ̀gɨꞌɨ a nu bìꞌì aa ɛ? Wa mə̀ zi ŋù yìi mə ò nɨ ghu aà. Ò bə aa Yu wa yìi mə à Laa màŋsə̀, ǹlo a mbo Nwì aà.”
25 La Yesu a wenə̀ yi nswoŋ mə, “Kutə ntsû gho wâ, m̀fɛꞌɛ ghu nû.”
26 Àzwì yî bɨ ya a tsɨgə̀ ŋû wa, ǹyəꞌə tsiꞌì nɨ̀ mɨ̀tɨ̀ɨ̀ m̀fɛꞌɛ ghu nû. 27 Bə̀ bɨ̀tsɨ̀m bìi mə bɨ lɛ ntswe wa nda aa bɨ yɛrə̀ ǹtɨgə mbetə nɨ̂ waa bo nɨ bo mə: “Ma yuù ànnù a lo aà fə̀ aa ɛ? Àa ànnù yî fii yi mɔꞌɔ mə a lɔ̀ɔ ndɨ̀ꞌɨ̀ aa ɛ? A wenə nɨ̂ ɨ̀zwì jî bɨ nɨ̂ àdàꞌà, ŋ̀ghɨrə ɨ yuꞌunə̀ nii!”
28 Ǹlɔgɨnə maà noò ŋ̀gàn Yesu ɨ burə̀ ǹsɛɛnə a ɨdɨgə tsɨm a mbùꞌù àlaꞌa Galilea.
Àjàŋ yìi mə Yesu à lɛ ŋghùrə bə̂ bî ghàꞌàtə̀ aà
(Mt. 8.14-17; Lk. 4.38-41)
29 Yesu bo bɨ̀ ŋ̀gǎŋyəgə̂nnù ji, Jɛms nɨ Jɔn lɛ mburə nlo nghɛ̀ɛ̀ ŋ̀kuu a nda bɨ̀ Simon bo Andrew. 30 Nɔ̂ŋsə Simon à lɛ nnɔ̀ŋ a ɨkuu ŋghɔɔ nɨ fibà. Yesu à kùù mə̂ bɨ burə̀ ǹswoŋ ghu mbô. 31 A ghɛɛ̀ ghu mbɛ̀ɛ̀, ǹtswa abô yi, ŋ̀ŋɛɛ yi, m̀bɨɨnsə. Fibà wa a burə̀ m̀maꞌatə yi, a bɨɨ̀nə̀ ǹlɔɔ mɨjɨ mfa a mbo bo.
32 À bə̀ mə a ŋkwɛ̂fɔ̀, a nɨ nòò ǹtso nòò, bɨ lɔgə̀ ŋ̀gàŋmɨghɔ̀ɔ̀ a bɔ̀ꞌɔ nɨ bə̀ bìi mə bɨ lɛ ntswe nɨ bɨ̀demon aa bɨtsɨ̀m ǹzi nɨ bo a mbo Yesu. 33 Bə̀ bɨ̀tsɨ̀m ma mùu njɔ̀ꞌɔ̀ àlaꞌa bɨ lɛ mburə mfɛꞌɛ nzì ghotə wa ntsǔ ndâ. 34 Yesu à lɛ mburə ghurə waa bìi mə bɨ lɛ sɨ ghɔ̀ɔ̀ aa tsiꞌì bì ghàꞌàtə̀; bo lɛ ntswe nɨ mɨ̀ghɔ̀ɔ̀ tsiꞌǐ ɨbəŋ ɨbəŋə̀. À lɛ ŋkɨ mfiꞌi bɨ̂demon bî ghàꞌàtə a atoꞌo bə̀, kaa waꞌà lò m̀bii nɨ mə tâ demon wa yì tsù à ghaa, ǹloŋ mə bɨ lɛ zi ŋû yìi mə Yesu nɨ ghu aà; kaa Yesu yumboŋ kaa a waꞌà bàŋnə̀ ǹlɔɔ mə tâ bo ghɨrə tâ bə̂ zi.
À àjàŋ yìi mə Yesu à lɛ nswoŋə annù Nwî a Galilea aà
(Lk. 4.42-44)
35 Yesu à lɛ nlɛ mbɨ̀ɨ̀nə̀ m̀fɛꞌɛ tsiꞌì tɨ̀tugə tɨ̀tugə, nòò a burə̀ nsaꞌatə mbɔŋ tâ àbɛ̀ɛ̀ fuꞌu, a ghɛɛ̀ a adɨgə yìi mə kaa bə̀ lɛ waꞌà ghu tswê aa a ntsàꞌàtə Nwì ghu. 36 Lâ Simon bo bɨ̀ ŋ̀ŋàŋakòrə̂ ji lɛ mfɛ̀ꞌɛ̀ ŋ̀ka nlɔɔ yi nyoŋə. 37 Bo yə̀ mə̂ yi, ǹswoŋ mə: “Bə̀ bɨtsɨ̀m bɨ lɔ̀ɔ̀ nòô!”
38 A swoŋə a mbo bo mə: “Nɨ̀ zi tâ bìꞌinə̀ fɛꞌɛ faà ŋ̀ghɛɛ ɨlaꞌa jǐ mɔꞌɔ jìi mə ɨ tswe ŋkòòntə̀ fàa a mbɛ̀ɛ̀ àlaꞌa yua aà, tâ mə̀ kɨ nswoŋə annù Nwì ghu, ǹloŋ mə a nɨ annu yìi mə ma lɛ nzì a ghɨ̀rə aa.”
39 A fɛꞌɛ̀ ǹtɨgə ŋkuu nɨ̂ ɨ̀dɨ̀gə̀ tsɨ̀m jìi mə ɨ lɛ ntswe a Galilea aa, ǹswoŋə nɨ̂ ànnu Nwì a ndâŋghotə, ŋ̀kɨɨ mfiꞌi nɨ bɨ̀demom a atoꞌo bə̀.
À àjàŋ yìi mə Yesu à lɛ ŋghùrə̀ ŋû àkɨkwen aà
(Mt. 8.1-4; Lk. 5.12-16)
40 Ŋù àkɨ̀kwen yî mɔ̀ꞌɔ à lɛ nzì a mbɛ̀ɛ Yesu ǹswɛtə mɨkuꞌutə̂ mi ghu nsi, m̀buꞌu mbo ghu mbo mə tâ à kwɛtə yi; ǹswoŋ mə: “Ò bə kɔ̌ŋ boŋ ò ghɨ̀rə nû yà ɨ laà.”
41 Yesu à lɛ ŋko mɨlɨ̀ŋnə̀ yì ǹnâsə abô yi, m̀mɔɔntə yi ghu nswoŋ mə: “Mə̀ kɔ̀ŋə̂; tâ nû yò ya laa!” 42 Àkɨ̀kwɛn ya a lɛ ŋkɨ mburə ŋghɛnsə nsɨgə ghu nû, nû yì ya ɨ kɨ̂ ǹtɨgə nlaa. 43 Yesu a tɨgə̀ ǹnaŋsə ŋghaa ghu mbo tsiꞌì sɨgɨ̀nə̀ ǹswoŋ mə tâ à lo ŋghɛ̀ɛ̀ yi 44 ŋkɨ nswoŋ mə: “Yə̂, ò ghɛɛ, ò tsuu annù tsu a mbo ŋù lǒ swoŋə, lâ m̀bàŋnə̀ ŋ̀ghɛɛ ndɨ̀ꞌɨ ɨbɨɨ nû gho a mbô ŋ̀gàŋmàꞌa Nwì, ŋ̀kɨ mfa ayoo mmaꞌanwì yìi mə Moses à lɛ lə̀ə̀ aa, tǎ dɨ̀ꞌɨ a mbo bə̀ mə nû yò ɨ̀ làà mə̂.” 45 Lâ ŋù wa a bâŋnə̀ ŋ̀ghɛɛ ŋ̀ka lɛnsə nɨ̂ àjàŋ yìi mə Yesu à lɛ ŋghùrə̀ yi aa a mbo bə̀ bɨ̀tsɨ̀mə̀, a tɨgə̀ ŋ̀ghɨrə a tsyânə̀ a mbo Yesu mə tâ à bu ŋka ŋkuu alaꞌa yì tsu nɨ̂ nsî. Ma mùu àjàŋ, Yesu a tɨgə̀ ǹtswe tsiꞌì a ɨdɨgə jìi mə bə̀ lɛ waꞌà ghu tswe aà, bə̀ tɨgə̀ ǹlo nɨ ɨdɨgə ɨdɨgə nzi ghu mbɛ̀ɛ̀.