1 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Fésĩtõ lẽ trá Póõlõ rî jõlé Rómã ꞌálâ, tãlâ tã ꞌbãlé trá gólâ rú rî ngĩlí kúmú ạ́ngı̣́ Rómã kâ drí íyî tı̣̂ nyãányâ sĩ. Ĩtí rî, Fésĩtõ drí Póõlõ yî gạ̃nı̣́mạ̃ lé ꞌbá ũrûkậ ꞌbá yí bê fẽzó drı̣̃-ꞌbá ãzâ zı̣̃lı̣́ Yũlı̣́yạ̃* 27.1 Yũlı̣́yạ̃ Õjílã rî ꞌdĩ rĩꞌá drı̣̃-ꞌbá ꞌî ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá ũrûkậ ꞌbá yî zı̣̃lı̣́ kĩꞌá nĩ rî, ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá kúmú ạ́ngı̣́ kâ ró rî ꞌbá yî drı̣̃lı̣́ rî ĩꞌdî. rî drı̣́gạ́ trõlé nĩꞌá âjílâ ĩyî ꞌbạ̃drı̣̃ Ĩtálĩyã rî ꞌálâ jạ̃rı̣́bạ̃ Rómã rî ꞌálâ. Yũlı̣́yạ̃ ꞌdĩ lẽ tã-drı̣̃ trá ãmâ* 27.1 Ãmâ ꞌdĩ Lúkạ̃ yî ĩꞌdî krístõ ꞌbá ãzâ ꞌbá yí bê. drí nĩlí Póõlõ yí bê. 2 Bê trá ĩtí rî, gólâ drí õjílã ũrûkậ ꞌbá yî Ãdrãmítĩ lésĩ gólĩyî lẽ ꞌbá nĩlí kõlóngbõ ândrê ĩyíkâ sĩ jạ̃rı̣́bạ̃ ũrûkậ ꞌbá yî ꞌá ꞌbạ̃drı̣̃ Ásĩyã kâ rî ꞌálâ rî ꞌbá yî ûsúzó. Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yũlı̣́yạ̃ drí tã ꞌbãzó ãmâ drí ngãzó fĩlí kõlóngbõ ândrê gólĩyíkâ ꞌdĩ ꞌá nĩlí Ásĩyã ꞌálâ. Gõꞌdá ꞌdĩî rî, Ãrĩsĩtãrókõ* 27.2 Ãrĩsĩtãrókõ ꞌDĩî rĩꞌá Tẽsãlõníkã lé ꞌbá ꞌî ꞌbạ̃drı̣̃ Mẽkẽdónĩyã kâ rî lésĩ. Gólâ rĩꞌá kpá gólĩyî lậmû-ãzí ꞌî. bê rĩꞌá ãmá bê. Tólâ sĩ, ãmâ drí lậvũzó kõlóngbõ ândrê rî ꞌdĩ sĩ ꞌbạ̃drı̣̃ ꞌdî ꞌásĩ.

3 Ĩtí drı̣̃zõ ãzâ rî sĩ, ãmâ drí cãzó jạ̃rı̣́bạ̃ Sĩdónã rî ꞌálâ. Yũlı̣́yạ̃ rĩꞌá õjílã tãndí ꞌî Póõlõ drí. Drẽ ãmâ drí âꞌdózó Sĩdónã ꞌálâ rî, gólâ âyê Póõlõ trá âfõlé kõlóngbõ ꞌdî ꞌásĩ nĩꞌá ãzí-ãzí lâ yî lômílí tólâ, tãlâ gólĩyî õfẽ ró bê ngá gólâ drí lẽlé rî ꞌbá yî gólâ drí. 4 Gõꞌdá nĩngá sĩ, ãmâ drí ngãzó Sĩdónã rî âyélé kõlóngbõ ândrê ãlôlâ ꞌdĩ sĩ, gõꞌdá ãmâ drí rĩzó ĩlî-sı̣́ ányâ trõlé ĩꞌdî, nĩzó sı̣́sı̣́ ꞌálâ. Nĩngá sĩ, îcâ trá ãmâ drí võ ndrãzó gõlé drı̣́-lı̣̃jı̣́ drı̣̃ ꞌálâ ró ãnyî ãkîrĩ ạ́ngı̣́ Sãyĩpãrásĩ kâ ꞌdẽ ꞌbá võ tãndí ꞌá ĩlî drí sı̣̃zó õnjí ró kô rî ꞌálâ ró. 5 Gõꞌdá tólâ sĩ rî, ãmâ drí ngãzó nĩlí lı̣̃mvû ândrê zı̣̃lı̣́ Mẽdĩtẽrénĩ rî ꞌdĩ ító ꞌâ lâ ꞌásĩ lậvũlı̣́ ꞌbạ̃drı̣̃ gólĩyî Sĩlísĩyã kâ gõꞌdá Pãmbĩlíyã bê rî ꞌásĩ. Gõꞌdá nĩngá sĩ, ãmâ drí ngãzó cãlé jạ̃rı̣́bạ̃ zı̣̃lı̣́ Mírã ꞌbạ̃drı̣̃ gólâ Lĩsíyã rî ꞌá rî ꞌálâ. 6 Gõꞌdá Mírã ꞌá tólâ rî, Yũlı̣́yạ̃ drí õjílã ũrûkậ ꞌbá yî ûsúzó jạ̃rı̣́bạ̃ Ãlẽkẽzãndĩríyã kâ rî lésĩ nĩꞌá ĩyî kpá kõlóngbõ* 27.6 Kõlóngbõ ꞌdî ꞌê trá nĩlí ạ̃drúgú trõlé âjílí Rómã ꞌálâ. ândrê sĩ Ĩtálĩyã ꞌálâ. Ĩtí rî, Yũlı̣́yạ̃ drí tã lẽzó ãmâ drí nĩzó kõlóngbõ rî Ãlẽkẽzãndĩríyã lé ꞌbá kâ ꞌdĩ sĩ Ĩtálĩyã ꞌálâ.

7 Gõꞌdá ãmâ drí ngãzó lậvũlı̣́ tólâ sĩ kõlóngbõ rî ꞌdĩ sĩ. Gõꞌdá âꞌdô trá ândrâ-õnjĩ ró ãmâ drí, ãmâ trá kạ̃gũmạ́ạ̃ cı̣́rı̣̃ drı̣̃ı̣̂. Tã ꞌdî tãsĩ rî, ãmâ drí îcázó nĩlí mãnísĩ ạ̃tı̣́ ꞌálâ lâŋõ ãmbá sĩ kậyı̣̂ dũû sĩ, té ãmâ drí cãzó ãnyî jạ̃rı̣́bạ̃ zı̣̃lı̣́ Kĩnídõ rî rú. ꞌDĩî vósĩ, kạ̃gũmạ́ạ̃ ꞌdĩ ꞌbãá ãmâ kô nĩlí sı̣́sı̣́ ꞌálâ. Ĩtí rî, ãmâ drí ngãzó võ jãlé lậvũzó jạ̃rı̣́bạ̃ zı̣̃lı̣́ Sãlãmónã ãkîrĩ ândrê Kẽrétẽ rî ꞌá rî rú sĩ. Gõꞌdá nĩngá sĩ, ãmâ drí nĩzó zãâ gõlé drı̣́-lı̣̃jı̣́ drı̣̃ ãkîrĩ ꞌdî kâ rî lésĩ. 8 Mã rî trá zãâ nĩlí lâŋõ ândrê sĩ ãnyî gõlé lı̣̃mvû tı̣́ ꞌálâ ró kạ̃gũmạ́ạ̃ rî ꞌdĩ drí sĩ, gõꞌdá té ãmâ drí âcázó võ gólâ rĩzó kõlóngbõ vó ndrẽlé ꞌá lâ dódó rî ꞌá ãnyî jạ̃rı̣́bạ̃ Lãséyã rî rú.

9 Gõꞌdá ãmâ drí rĩzó võ rî ꞌdĩ ꞌá kậyı̣̂ dũû sĩ. Gõꞌdá kậyı̣̂ ạ́ngı̣́ õjílã Yúdạ̃ yí kâ drí rĩzó ꞌálé ꞌãꞌí ró rî âcâ trá. ꞌDĩî rĩꞌá kậyı̣̂ gólâ lı̣̃mvû ândrê drí rĩzó âꞌdólé õnjí lâ ró kõlóngbõ drí lậvũzó ꞌá lâ sĩ kô rî ĩꞌdî.* 27.9 Kạ̃gũmạ́ạ̃ õnjí tẽtẽ bê rĩꞌá párá nâ ꞌẽ ꞌbá ânĩlí rî ꞌbá yî ꞌá. Âꞌdô bê trá ĩtí rî, Póõlõ drí ngãzó drı̣́-mbílí sõlé õjílã ndrĩ gólĩyî âꞌdó ꞌbá bê kõlóngbõ ꞌá rî ꞌbá yî lı̣̃fı̣́. Gõꞌdá gólâ kĩ gólĩyî drí rî, 10 “Ãnî õjílã nô ꞌbá yî, má nı̣̃ trá kĩ nĩ rî, õzõ mã õngâ trá võ nô âyélé ngbãângbânõ rî, ậcı̣́ ãmákâ ꞌẽꞌá tõlâ rî âꞌdô ꞌbãꞌá lâŋõ ạ́ngı̣́ ró ãmâ drí. Ngá gólĩyî kõlóngbõ nô drí njĩlí rî ꞌbá yî âꞌdô rû îzãꞌá, gõꞌdá kõlóngbõ âꞌdô rû îzãꞌá, gõꞌdá ãmâ ũrûkậ ꞌbá yî âꞌdô kpá ôdrãꞌá vólé.” 11-12 Gõꞌdá kpálé tã Póõlõ drí âtálé trá ꞌdĩ ꞌbá yí kâtí rî, kõlóngbõ lı̣́pı̣̂ gõꞌdá ãgô gólâ pĩ ꞌbá lâ ró rî bê lẽé ĩyî tã Póõlõ kâ âtálé ꞌdĩ ꞌbá yî kôꞌdáwá. Gólĩyî gõꞌdá ngá ꞌẽ ꞌbá kõlóngbõ ꞌá rî ꞌbá yí bê ı̣̂sũ ĩyî kĩ, võ kõlóngbõ drí rĩzó âdrélé tólâ ꞌdĩ ãâꞌdó kô tãndí ró gólĩyî drí rĩzó ꞌá lâ kậyı̣̂ gólĩyî kạ̃gũmạ́ạ̃ õnjí ꞌdĩ ꞌbá yí kâ sĩ ndrĩ. Gõꞌdá âꞌdô bê trá ĩtí rî, õjílã dũû lẽ ĩyî trá nĩlí ĩyî tólâ sĩ kõlóngbõ rî ꞌdĩ sĩ. Gõꞌdá kõlóngbõ rî ꞌdĩ lı̣́pı̣̂ lâ gõꞌdá pĩ ꞌbá lâ bê drí tã sõzó Yũlı̣́yạ̃ ꞌá kĩ, rĩꞌá tãndí ró kõlóngbõ ꞌdî drí ậcı̣́ îtõzó kpá óꞌdí nĩlí ạ̃tı̣́ ꞌálâ. Nĩngá sĩ, Yũlı̣́yạ̃ ârí úlı̣́ Póõlõ kâ ꞌdĩ kô. Gólâ lẽ tã-drı̣̃ trá gólĩyî drí ûjũlı̣́ nĩlí cãlé Fõníkĩsĩ ꞌálâ, tãlâ gólĩyî ĩîcâ ró bê rĩlí tólâ kõlóngbõ ꞌdî bê párá gólĩyî kạ̃gũmạ́ạ̃ ꞌdĩ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî sĩ. Fõníkĩsĩ ꞌdĩ rĩꞌá kpá võ ãzâ gólâ kõlóngbõ drí rĩzó âdrélé ꞌá lâ lâŋõ ãkó rî ĩꞌdî ꞌbạ̃drı̣̃ Kẽrétẽ rî ꞌá gõlé lạ̃njı̣́ drı̣̃ lésĩ ró.

13 Nĩngá sĩ, kạ̃gũmạ́ạ̃ drí ngãzó rĩꞌá vı̣̃lı̣́ cé mãnísĩ drı̣́-lı̣̃jı̣́ drı̣̃ lésĩ ró. Tã ꞌdî tãsĩ rî, õjílã kõlóngbõ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí tã ı̣̂sũzó kĩ, mã õngâ ró nĩlí Fõníkĩsĩ ꞌálâ. Ĩtí rî, gólĩyî drí ngãzó ậdı̣̂ sı̣́ pãtrãkã lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ ró ĩtí kõlóngbõ drí rĩzó âdrélé rú lâ rî âsélé bãgó lâ sĩ lôgõlé kõlóngbõ ꞌálâ, tãlâ kõlóngbõ õnĩ ró bê. Gõꞌdá nĩngá sĩ, ãmâ drí võ rî ꞌdĩ âyézó nĩzó ạ̃tı̣́ ꞌálâ zãâ ãnyî ãnyî gõlé lı̣̃mvû tı̣́ ꞌálâ ró. 14 Gõꞌdá ꞌwãâ kạ̃gũmạ́ạ̃* 27.14 Úzı̣̂ kạ̃gũmạ́ạ̃ ꞌdĩ Yõrõkílõ, ĩtõ lâ kĩ, kạ̃gũmạ́ạ̃ gólâ vı̣̃ ꞌbá gõlé drı̣́-lı̣̃jı̣́ drı̣̃ı̣̂ ı̣̃tú drí âfõrẽ lésĩ rî. ꞌDĩî kạ̃gũmạ́ạ̃ rĩ ꞌbá âcálé mîlí bê rî ĩꞌdî. drí ngãzó vı̣̃lı̣́ õnjí lâ ró ĩví lésĩ ró vı̣̃ı̣́ vı̣̃ı̣́. 15 Drílâ vı̣̃zó kõlóngbõ ãmá bê yí ꞌá ꞌdĩ rú mbârâkã õnjí sĩ gõꞌdá kõlóngbõ îyálé kãndã-kãndã. Tã ꞌdî tãsĩ rî, mã îcá kô nĩlí sı̣́sı̣́ ꞌálâ. Gõꞌdá bê ĩtí rî, ãmâ drí gbõ kõlóngbõ âyézó kạ̃gũmạ́ạ̃ ꞌdĩ drí zẽlé nĩzó gõlé ĩꞌdí bê lâ ĩlî sı̣́ drílâ rĩzó vı̣̃lı̣́ gõlé ꞌálâ rî drı̣̃ı̣̂.

16 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, ãmâ drí cãzó ãnyî ãkîrĩ zı̣̃lı̣́ Kódã rî rú, tãlâ âꞌbãlé fínyáwá cácã ró ãmâ ngá lésĩ kạ̃gũmạ́ạ̃ ꞌdĩ drí sĩ. Nĩngá sĩ, ãmâ drí rû cẽzó tákányĩ kõlóngbõ fínyáwá gólâ ꞌĩlí kõlóngbõ ândrê ãmá bê ꞌdĩ ũgúlı̣́ rî âsélé. 17 Nĩngá sĩ, ãmâ drí îcázó kõlóngbõ mvá rî ꞌdĩ îngálé cú kõlóngbõ ândrê ꞌdĩ ꞌá, tãlâ õzó kô lêté dínyí lı̣̃mvû ꞌá. Gõꞌdá õjílã kõlóngbõ ândrê ꞌdĩ ꞌá rî ꞌbá yî ũrûkậ lâ yî drí ĩyíkâ gbúrúdı̣̃yạ̃ âtrõzó ĩꞌdî kõlóngbõ ândrê ꞌdĩ rúꞌbạ́ lâ gõzó ômbélé njírí-njírí, tãlâ ꞌbãlâ âꞌdólé gạ́gạ́. Gõꞌdá gólĩyî kpá rĩꞌá ũrı̣̃ ró kĩ, kạ̃gũmạ́ạ̃ ꞌdĩ ãâꞌdô kpá kõlóngbõ ꞌdî zẽꞌá ãnyî lı̣̃mvû tı̣́ ꞌbạ̃drı̣̃ Líbĩyã kâ sínyítã ró rõô rî ꞌálâ, gõꞌdá kõlóngbõ drí vólé gãzó, kạ̃gũmạ́ạ̃ drí zẽzó lâ rû îzãlé. Tãlâ gólĩyî lẽé kô tã õnjí ꞌdĩ drí rû ꞌẽlé rî, gólĩyî drí ngãzó ítá bı̣́ ꞌbạ̃rạ̃gạ̃ ạ́ngı̣́ gólâ kạ̃gũmạ́ạ̃ drí rĩꞌá zẽlâ kõlóngbõ drí nĩzó rî îrílí dã vũdrı̣́. Gõꞌdá gólĩyî drí kpá ậdı̣̂ lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ kõlóngbõ drí rĩzó âdrélé rú lâ rî îrízó bãgó lâ sĩ lı̣̃mvû ꞌá. Gõꞌdá tã õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí ꞌẽlé ꞌdĩ drí kõlóngbõ ꞌbãzó rĩꞌá nĩlí mãnísĩ ró. 18 Gõꞌdá vó lâ sĩ, kạ̃gũmạ́ạ̃ drí rĩzó zãâ rĩꞌá vı̣̃lı̣́ õnjí lâ ró kpá óꞌdí lı̣̃mvû drí rû cãzó kõlóngbõ rú õnjí ró. Gõꞌdá ĩtí kậyı̣̂ ãzâ rî sĩ rî, õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí ngá lậnjı̣̃ ũrûkậ ãmbá kõlóngbõ ꞌá rî ꞌbá yî lûvũzó lı̣̃mvû ꞌá. 19 Gõꞌdá kậyı̣̂ ãzâ ꞌdĩ vósĩ rî, gólĩyî drí kpá drı̣́-ngá ngá ꞌẽ kâ ũrûkậ ꞌbá yî kõlóngbõ kâ ậꞌdúzó lûvũlı̣́ kpá lı̣̃mvû ꞌá ndrĩ. 20 Nõô lâŋõ ûsû ãmâ trá rõô. Mã ndré kô lâ ngbãâ ı̣̃tú ı̣̃ꞌbı̣̂ꞌbı̣̂wạ́ yí bê kậyı̣̂ dũû sĩ tãlâ mũkũkũ drí sĩ. Ĩtí rî drí sĩ rî, mã îcá kô nı̣̃lâ kĩ, kõlóngbõ rî nĩlí ꞌdĩ ángô lé ró yã rî. Gõꞌdá nĩngá sĩ, kạ̃gũmạ́ạ̃ íyíkâ kpá fí zãâ vı̣̃ꞌá õnjí ró rõô. Gõꞌdá mã ı̣̂sũ tã gbõ kĩ, lạ́tı̣̂ ãzâ gõꞌdá kó trá yûꞌdạ́wạ́ ãmâ drí ngá pãzó ꞌá lâ sĩ.

21 Gõꞌdá vó lâ sĩ, õjílã kõlóngbõ ꞌdî ꞌá rî ꞌbá yî rî ĩyî trá kậyı̣̂ dũû sĩ lôsĩ ꞌẽlé kõlóngbõ ꞌá ꞌálé ꞌãꞌí ró. Kậyı̣̂ ꞌdĩ ꞌbá yî vósĩ rî, Póõlõ drí âdrézó gólĩyî ândrá tã âtálé gólĩyî drí ndrĩ kĩ, “Tí îcâ kó trá âꞌdólé tãndí ró ãnî drí tã má drí âtálé trá ãnî ândrá Kẽrétẽ ꞌálâ rî ârízó. Tí õzõ mã ãângâ drẽ kó kô Kẽrétẽ lésĩ rî, mã îcá kô lâŋõ nô ûsúlı̣́, gõꞌdá kpá ngá gólĩyî kõlóngbõ kâ rî ꞌbá yî íîcá kô lûvũlâ lı̣̃mvû ꞌá ậvı̣̃lı̣́. 22 Gõꞌdá ngbãângbânõ rî, má lẽ ãnî lı̣̃fı̣́ îmbálé âꞌdólé pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ı̣̂dû-ı̣̂dû bê. Nĩ ndrê drẽ, õjílã ãzãkã yûꞌdạ́wạ́ ãnî lãfálé ꞌásĩ ꞌdẽlé lı̣̃mvû ꞌá lı̣̂mvúlı̣́ drãlé. Gõꞌdá kõlóngbõ âꞌdô rû îzãꞌá cé nĩ. 23 Má nı̣̃ ꞌdĩî trá tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, tãlâ Ôvârí ámákâ má drí rĩꞌá ı̣̂njı̣̃lâ rî âjô mãlãyíkã íyíkâ má drı̣̃ı̣̂ ngạ́cı̣̂ gólâ ậwú ꞌbá ãndrõ nô sĩ tã rî ꞌdĩ âtálé má drí. 24 Mãlãyíkã ꞌdî kĩ má drí rî, ‘Póõlõ, ní ꞌê ũrı̣̃ kô! Ôvârí âꞌdô ánî ꞌbãꞌá âꞌdólé lédrẽ-lédrẽ ró bũúũ ní drí té cãzó Rómã ꞌálâ tã áníkâ ngĩlí kúmú ạ́ngı̣́ tólâ nã ândrá ánî tı̣̂ sĩ. Gõꞌdá Ôvârí rî ꞌâ âꞌdô kpá ậꞌdı̣́ꞌá ãnî rú ndrĩ, gõꞌdá ãnî ndrĩ ậcı̣́ ꞌdĩ drı̣̃ı̣̂ rî ꞌbá yî âꞌdô ꞌẽꞌá ngá pãlé õdrã lı̣̃mvû kâ ꞌdĩ ꞌásĩ.’ 25 Ĩtí rî, má âtâ ãnî õjílã drí ndrĩ, ꞌdõvó nĩ rî fĩî ı̣̂dû-ı̣̂dû sĩ. Má lẽ tã-drı̣̃ trá kĩ, Ôvârí âꞌdô ãmâ pãꞌá ndrĩ té ĩtí õzõ gólâ drí âtálé trá má drí ꞌdĩ kâtí. 26 Gõꞌdá kạ̃gũmạ́ạ̃ âꞌdô kõlóngbõ ãmákâ zẽꞌá ãkîrĩ ãzâ ꞌá rû îzãlé cĩnyí cĩnyí.”

27 Nĩngá sĩ, kậyı̣̂ mûdrı̣́-drı̣̃-lâ-ngâ-sû ãmâ drí ngãzó lậvũlı̣́ Kẽrétẽ ꞌásĩ rî vósĩ, kạ̃gũmạ́ạ̃ drẽ zãâ kõlóngbõ zẽꞌá ãmá bê lı̣̃mvû ândrê ꞌdĩ drı̣̃ı̣̂ sĩ. Gõꞌdá tólâ sĩ ãꞌbí ító ꞌâ ꞌá, õjílã kõlóngbõ kâ drí tã ı̣̂sũzó kĩ, mã âcâ trá ãnyî ãkîrĩ ũrûkậ ꞌbá yî rú. 28 Ĩtí rî, gólĩyî drí ngãzó kúnı̣́ mvá ômbélé trá bãgó sĩ rî îrílí lı̣̃mvû ꞌá tãlâ lı̣̃mvû fĩfĩ ûjũzó rú lâ. Gõꞌdá gólĩyî âsélé bê kúnı̣́ mvá rî ꞌdĩ gõꞌdá bãgó ômbézó lâ ꞌdĩ ndrẽzó rî, gólĩyî drí ûsúzó lâ kĩ, lı̣̃mvû ꞌdĩ fĩfĩ lâ rĩꞌá pá lãfálé nyâꞌdî-rı̣̃. Gõꞌdá ꞌdĩî vósĩ, mã nĩ bê fínyáwá ạ̃tı̣́ ꞌálâ rî, gólĩyî drí kpá lı̣̃mvû fĩfĩ ûjũzó óꞌdí. Gõꞌdá nĩngá rî, gólĩyî drí fĩfĩ lâ ûsúzó rĩꞌá cé pá lãfálé nyâꞌdî-ãlô-drı̣̃-lâ-ngâ-mûdrı̣́. 29 Ĩtí rî, ũrı̣̃ drí gãzó gólĩyî rú, tãlâ kõlóngbõ âꞌdô nĩꞌá rû ꞌbẽlé kúnı̣́ rú gõꞌdá rû îzãlé vólé. Nĩngá sĩ, gólĩyî drí ngãzó ậdı̣̂ sı̣́ pãtrãkã lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ ró ĩtí sû kõlóngbõ drí rĩzó âdrélé rú lâ ꞌá rî îrílí bãgó sĩ lı̣̃mvû ꞌá kõlóngbõ ũgúlı̣́ lésĩ, tãlâ kõlóngbõ ãâdrê ró bê nĩ ãkó sı̣́sı̣́ ꞌálâ. Gõꞌdá nĩngá sĩ, gólĩyî ãlô-ãlô drí rãtáã ꞌẽzó ôvârí ngĩíngî ĩyíkâ rî ꞌbá yî drí, tãlâ võ ạ̃ậwû ró bê ꞌwãâ.

30 Gõꞌdá õjílã ũrûkậ gólĩyî kõlóngbõ ꞌdî kâ rî ꞌbá yî lẽ ĩyî trá ꞌẽꞌá ậvı̣̃lı̣́ kírî ró kõlóngbõ ꞌdî ꞌásĩ ĩyî nyãányâ pãlé. Gólĩyî âtrõ kõlóngbõ tíbê fínyáwá ró ômbélé ômbê kõlóngbõ ândrê ꞌdĩ rú rî trá îrílí lı̣̃mvû ꞌá bãgó sĩ, gõꞌdá drílĩyî õnjõ gãzó kĩ, yĩ õrî rĩꞌá nĩlí ậdı̣̂ lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ kõlóngbõ kâ rî ꞌbá yî îrílí lı̣̃mvû ꞌá sı̣́sı̣́ lésĩ ró, tãlâ õꞌbã ró kõlóngbõ ꞌdî bê nĩ ãkó. 31 Gõꞌdá bê lé ĩtí rî, Póõlõ nı̣̃ tã gólĩyíkâ ꞌdĩ trá. Gõꞌdá gólâ drí ngãzó tã lâ âtálé Yũlı̣́yạ̃ drí ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yí bê kĩ nĩ rî, “Õzõ õjílã ꞌdî ꞌbá yî õrî kô ãmá bê kõlóngbõ nô ꞌá rî, mã îcá kô âꞌdólé ngá pãlé õdrã ꞌásĩ lı̣̃mvû ândrê nõ drı̣̃ı̣̂ nõngá.” 32 Gõꞌdá Yũlı̣́yạ̃ ârî úlı̣́ ꞌdĩ ꞌbá yî bê rî, drílâ tã ꞌbãzó ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí bãgó gólĩyî kõlóngbõ mvá ꞌdĩ ômbézó gạ́gạ́ gólâ ãmbá rî rú ꞌdĩ ꞌbá yî ômvãlé ngbá vólé, gõꞌdá kõlóngbõ mvá ꞌdĩ drí ꞌdẽzó.

33 Gõꞌdá nĩngá sĩ, võ drí ꞌẽrẽ ậwúlı̣́ rî sĩ ꞌdî, Póõlõ ní drí ngãzó tã ꞌbãlé gõꞌdá õjílã gólĩyî ndrĩ kõlóngbõ ândrê ꞌá ꞌdĩ ꞌbá yî drí, õnyâ ró ĩyî ngá bê. Ĩtí rî, gólâ kĩ nĩ rî, “Nĩ ꞌê trá rĩꞌá kậyı̣̂ mûdrı̣́-drı̣̃-lâ-ngâ-sû ãndrõ nô rĩꞌá ngá gólĩyî kõlóngbõ kâ rî ꞌbá yî vó lâ ndrẽlé ĩꞌdî cú ĩtí ngá nyãnyã ãzãkã dõ ãkó ãlôwálâ. 34 Gõꞌdá má ꞌbã ãnî drí ngá nyãnyã nyãlé ãndrõ, ãꞌdô ró bê mbârâkã sõlé ãnî rú, ãnî nyãányâ pãzó õdrã ꞌásĩ. Má ꞌbã ãnî drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró kĩ, õjílã ãlô drãá kô lı̣̃mvû nõ ꞌá.”

35 Nĩngá sĩ, Póõlõ drí ãmbãtã* 27.35 Nõô âꞌdó kô ãmbãtã ꞌâ ậmû kâ ꞌî. trõzó gõzó ãwô-ĩtí ꞌẽlé Ôvârí drí tã lâ sĩ õjílã ꞌdî ꞌbá yî ândrá ndrĩ. Gõꞌdá drílâ tı̣̂ mvá lâ pı̣̃zó gõꞌdá sõlé yí sı̣́lı̣́ nyãlé. 36 Ĩtí, õjílã ndrĩ ꞌdî ꞌbá yî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ lâ yî drí ậꞌdı̣́zó, gõꞌdá drílĩyî kpá ngá nyãnyã nyãzó. 37 Ãmâ kậkậrậ ndrĩ kõlóngbõ rî ꞌdĩ ꞌá rî, rĩꞌá dũû.* 27.37 Gólĩyî ndrĩ rĩꞌá ĩyî kámá-rı̣̃-drı̣̃-lâ-ngâ-nyâꞌdî-nâ-drı̣̃-lâ-ngâ-mûdrı̣́-drı̣̃-lâ-njı̣̂-kázíyá (276), ꞌdĩî ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá yî gõꞌdá ngá ꞌẽ ꞌbá yî gạ̃nı̣́mạ̃ ꞌbá yí bê ndrĩ. 38 Gõꞌdá nĩngá sĩ, ãmâ ndrĩ nyálé bê ngá nyãnyã îcálé dũû rî, õjílã kõlóngbõ ꞌdî kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí ngãzó ạ̃drúgú lâkí ꞌbá kõlóngbõ drí rĩꞌá njı̣̃lâ rî âtrõzó lûvũlı̣́ lı̣̃mvû ꞌá, tãlâ lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ lâ õzó kô kõlóngbõ îrí lı̣̃mvû zẽlé.

39 Gõꞌdá ı̣̃tú âfõ bê rî, õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí ı̣̃nyạ́kú ndrẽzó. Gõꞌdá lé bê ĩtí rî, gólĩyî nı̣̃ı̣́ kô kĩ ꞌbạ̃drı̣̃ rî ꞌdĩ ángô rî ĩꞌdî yã. Nĩngá sĩ, gólĩyî drí võ ꞌãꞌí gólâ sínyítã bê rî ndrẽzó, âfõ trá lı̣̃mvû tı̣́ lésĩ ró. Ĩtí rî, gólĩyî lẽ trá kõlóngbõ ꞌbãlé âdrélé ꞌá lâ tólâ. 40 Ĩtí õjílã ũrûkậ ꞌbá yî kõlóngbõ ꞌdî kâ drí ngãzó bãgó ậdı̣̂ lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ kõlóngbõ drí rĩzó âdrélé rú lâ ꞌá ꞌdĩ kâ ômvãlé tú tú vólé, ãꞌdô ró bê ậdı̣̂ lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ ró ꞌdĩ ꞌbá yî drí ậvı̣̃zó lı̣̃mvû ꞌá. Gõꞌdá õjílã ãzâ ꞌbá yî înjî ĩyíkâ ngá kúdrạ̃lı̣́ kâtí rî îrílí lı̣̃mvû ꞌá, ãꞌdô ró bê njãâ kõlóngbõ pĩzó ĩꞌdî sĩ lâ. Gõꞌdá ũrûkậ ꞌbá yî îngâ ĩyíkâ ítá bı̣́ âmbélé kõlóngbõ tı̣́ lésĩ ró, tãlâ kạ̃gũmạ́ạ̃ õzê ró kõlóngbõ ꞌdî bê gõlé lı̣̃mvû tı̣́ ꞌálâ ró. 41 Gõꞌdá gbõ nyĩî ró, kõlóngbõ ândrê nõ drí ngãzó nĩꞌá íyî ꞌbẽlé ngạ́rạ́ sínyítã dı̣̃ lı̣̃mvû zẽlé rî rú tólâ. Võ lâ sı̣́sı̣́ lésĩ rî drí vólé gãzó ngạ́rạ́-ngạ́rạ́ gõꞌdá îcá kô rû îꞌwãlé fínyáwá lâ. Gõꞌdá tãlâ lı̣̃mvû cú rĩꞌá mbârâkã bê rõô rî drí sĩ rî, drílâ võ lâ vólé lésĩ rî pı̣̃zó cõlé ôŋõlé rõꞌbó-rõꞌbó.

42 Gõꞌdá nĩngá sĩ, ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî drí tã lẽzó ꞌẽzó gạ̃nı̣́mạ̃ ꞌbá ûfúlı̣́ ndrĩ, tãlâ gólĩyî õzó kô lı̣̃mvû yãâ fõzó lı̣̃mvû tı̣́ ꞌálâ gõꞌdá rãlé ꞌbẽlé dı̣̃ ĩyî drı̣́gạ́ sĩ. 43 Gõꞌdá Yũlı̣́yạ̃ rî gógó gólĩyî drı̣̃lı̣́ ndrĩ rî lẽé kô Póõlõ drí drãlé. Ĩtí rî, gólâ lẽé tã-drı̣̃ kô ạ̃jú ꞌbũ ꞌbá drí gạ̃nı̣́mạ̃ ꞌbá ûfúzó. Tã rî ꞌdĩ võ lâ ꞌá rî, gólâ drí tã ꞌbãzó gólĩyî lı̣̃mvû yã ꞌbá bê rî ꞌbá yî drí lôwãzó sı̣́sı̣́ lı̣̃mvû ꞌá lı̣̃mvû yãlé fõzó lı̣̃mvû tı̣́ ꞌálâ. 44 ꞌDĩî vósĩ, gólâ drí tã ꞌbãzó õjílã lâkí ꞌbá rî yî drí ꞌdẽzó gólĩyî vó, gólĩyî õmbâ ĩyíkâ fê ạ̃lı̣́ gólĩyî ôŋõ ꞌbá kõlóngbõ ândrê ꞌdĩ kâ lậnjı̣̃ ꞌbá kô rî ꞌbá yî drı̣̃ı̣̂, îcâ ró bê gólĩyî drí fõzó lı̣̃mvû tı̣́ ꞌálâ cú ĩtí lêté ãkó lı̣̃mvû ꞌá. Ĩtí rî, ãmâ drí tã ꞌdî ꞌẽzó té ĩtí, gõꞌdá ãmâ drí ngãzó ndrĩ fõlé lı̣̃mvû tı̣́ ꞌálâ rúꞌbạ́ ạ̃ꞌdı̣́ sĩ.