18
Tã gólâ Póõlõ drí rĩꞌá ꞌẽlâ Kõrínĩtõ ꞌálâ párá dũû sĩ rî
1 Gõꞌdá kậyı̣̂ ãzâ sĩ, Póõlõ drí ngãzó Átẽnã ꞌásĩ nĩlí jạ̃rı̣́bạ̃ zı̣̃lı̣́ Kõrínĩtõ rî ꞌálâ. 2 Tólâ rî, gólâ drí ꞌbạ̃drı̣̃ ãzí õjílã Yúdạ̃ kâ ró ãzâ rú bê Ãkõwílã rî ûsúzó. Útı̣̂ Ãkõwílã rî ꞌdĩ trá ꞌbạ̃drı̣̃ zı̣̃lı̣́ Pónĩtõ rî ꞌálâ. Sı̣́sı̣́ rî, gólâ rî trá Rómã ꞌálâ. Gõꞌdá kúmú ạ́ngı̣́ Rómã kâ zı̣̃lı̣́ Kãlõdíyã rî ꞌbã tã trá kĩ, õjílã Yúdạ̃ yí kâ ndrĩ õfõ vólé Rómã ꞌásĩ. Nĩngá sĩ, tãlâ tã ꞌdî tãsĩ rî, Ãkõwílã rî ꞌdĩ drí ngãzó fõlé vólé ꞌbạ̃drı̣̃ Ĩtálĩyã kâ ꞌásĩ õkó lâ Pĩrĩsílã bê. Gólĩyî âcâ drẽ ngbãâ ꞌdĩ Kõrínĩtõ ꞌá nĩngá. 3 Ĩtí, Póõlõ drí ngãzó nĩlí gólĩyî lômílí tólâ Kõrínĩtõ ꞌálâ. Gõꞌdá tãlâ lôsĩ gólĩyíkâ gũgũ ítá ꞌásĩ rî lôsê kâ ꞌdélé bê trá dã gólâkâ bê rî, gólâ drí rĩzó gólĩyí bê tólâ lôsĩ gũgũ lôsê kâ ꞌdĩ ꞌẽlé gólĩyí bê. 4 Kậyı̣̂ rãtáã kâ vósĩ cé, gólâ rî trá nĩlí jó tã Ôvârí kâ ârî kâ rî ꞌálâ tã ngĩlí õjílã bê tólâ, ꞌdĩî rĩꞌá õjílã Yúdạ̃ yí kâ gõꞌdá kpá ꞌbạ̃súrú ãzâ ꞌbá yí bê, ãꞌdô ró yí drí gólĩyî jãzó tã lẽlé Yésũ ꞌá.
5 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Sílã yî Tĩmátĩyã bê drí âcázó ĩyî Mẽkẽdónĩyã lésĩ. ꞌDĩî vósĩ, Póõlõ îcâ trá rĩlí cú ĩtí lôsĩ ítá lôsê kâ gũgũ ró rî ꞌẽ ãkó, gõꞌdá rĩlí tã âtî-âtî Ôvârí kâ pẽlé ĩꞌdî õjílã Yúdạ̃ yí kâ drí kĩ, Yésũ ĩꞌdî ꞌdíyî pã ꞌbá gólâ Ôvârí drí âjólé trá ãngó nõ ꞌá rî. 6 Gõꞌdá õjílã Yúdạ̃ yí kâ ãzâ ꞌbá yî ânyâ ĩyî tı̣̂ trá ạ̃wạ̃ sĩ gólâ bê. Tãlâ tã ꞌdî tãsĩ rî, drílâ ngãzó tạ̃pı̣́lı̣́ndrı̣́ îyálé ngbõô ítá íyíkâ ꞌásĩ lãmbé ró gólĩyî rú kĩ nĩ rî, Ôvârí gã gólĩyî trá dó. Gõꞌdá gólâ sõ drı̣́-mbílí trá gólĩyî lı̣̃fı̣́ kĩ nĩ rî, “Õzõ nĩ ạ̃ậvı̣̃ lạ́tı̣̂ Ôvârí drí ꞌẽzó ãnî pãlé lâŋõ tã õnjí kâ ꞌásĩ rî trá rî, ꞌdĩî cé tã ãnî nyãányâ kâ ĩꞌdî. Má ûjũ trá kpı̣̃ı̣̂ ãnî pãlé. Ngbãângbânõ zãâ nĩꞌá ạ̃tı̣́ ꞌálâ, má âꞌdô nĩꞌá tã Ôvârí kâ pẽ bê õjílã ꞌbạ̃súrú ãzâ ꞌbá yí kâ rî ꞌbá yî drí.”
7 Nĩngá sĩ, gólâ drí ngãzó gólĩyî âyélé jó gólĩyíkâ tã Ôvârí kâ ârî kâ ꞌdĩ ꞌá, gõꞌdá nĩzó õjílã ꞌbạ̃súrú ãzâ kâ rú bê Tĩtíyõ Yõsétõ gólâ Ôvârí ı̣̂njı̣̃ ꞌbá ró rî drí ꞌbã ꞌálâ tã pẽlé õjílã drí tólâ. Jó gólâkâ rĩꞌá ãnyî jó rĩzó tã Ôvârí kâ ârílí ꞌdĩ rú. 8 Gõꞌdá drı̣̃-ꞌbá gólâ jó tã ârî kâ ꞌdĩ kâ zı̣̃lı̣́ Kĩrísĩpõ gõꞌdá õjílã íyíkâ ꞌbã kâ bê ndrĩ drí tã lẽzó ĩyî Kúmú Yésũ ꞌá. Kõrínĩtõ lé ꞌbá dũû ãzâ ꞌbá yî drí úlı̣́ Póõlõ kâ Yésũ rî tãsĩ rî ârízó. Gõꞌdá gólĩyî drí tã lẽzó Yésũ ꞌá, gõꞌdá gólĩyî îbábátízãzó.
9 Gõꞌdá ngạ́cı̣̂ ãzâ sĩ, Kúmú Yésũ drí íyî âꞌdázó Póõlõ drí âbĩ-âbĩ ꞌá. Gólâ kĩ Póõlõ drí rî, “Ní âꞌdô kô ũrı̣̃ ró ãmâ ạ̃jú-ꞌbá-ãzí yî drí, mí nĩ zãâ ạ̃tı̣́ ꞌálâ tã âtî-âtî ámákâ pẽ bê õjílã drí, ní cî ánî lãndrâ kô tã ámâ tãsĩ rî drı̣̃ı̣̂. 10 Mâ bê rĩꞌá njãâ âdrélé ndũû ní ngá lésĩ, õzõ õjílã ãzãkã õꞌê trá ánî dõlé rî. Mí rî nõngá, tãlâ õjílã má drí zĩlí âꞌdólé õjílã ámákâ ró rî bê dũû jạ̃rı̣́bạ̃ nô ꞌá nõngá.” 11 Ĩtí rî, Póõlõ drí rĩzó Kõrínĩtõ ꞌá tólâ ndrô ãlô párá njı̣̂-kázíyá rĩꞌá õjílã lı̣̃fı̣́ îmbálé tã âtî-âtî Ôvârí ngá lésĩ Yésũ rî tãsĩ rî sĩ. Ĩtí rî, pạ̃tı̣́ı̣̃ õjílã dũû drí âꞌdózó õjílã Yésũ kâ ró.
12 Gõꞌdá õjílã Yúdạ̃ yí kâ gólĩyî Póõlõ rî gã ꞌbá dó rî ꞌbá yî drí ngãzó rû êꞌbélé ãlô Póõlõ rî êdrẽlé tã pẽpẽ ꞌásĩ tã õnjí ꞌẽꞌẽ sĩ gólâ drí. Drílĩyî gólâ rî rũzó trõlé âjílí võ tã kĩ kâ rî ꞌálâ tã lâ kĩlí. Kúmú ãzâ zı̣̃lı̣́ Gãlíyõ rî trá drı̣́-ãcê bê kúmú ró ꞌbạ̃drı̣̃ Gı̣̃rı̣́kı̣̃* 18.12 ꞌBạ̃drı̣̃ Gı̣̃rı̣́kı̣̃ kâ ꞌdĩ úzı̣̂ rú lâ Ãkáyã. Jạ̃rı̣́bạ̃ Kõrínĩtõ ꞌdĩ rĩꞌá Ãkáyã rî ꞌdĩ ꞌá. kâ ꞌdĩ drı̣̃ı̣̂ ndrĩ. 13 Nĩngá rî, gólĩyî drí tã ꞌbãzó Póõlõ rú kúmú Gãlíyõ ândrá kĩ, “Ãgô nõ rî rĩꞌá tã pẽ bê õjílã drí Ôvârí ı̣̂njı̣̃zó tã gólĩyî tã ꞌbãꞌbã drí lôgálé dó õjílã drí ꞌẽlé rî ꞌbá yî sĩ.”
14 Gõꞌdá Póõlõ ꞌélé bê tã âtálé rî, Gãlíyõ, ní gõ ní ngâ nĩ kôrô tã âtálé sı̣́sı̣́. Ní kĩ nĩ rî, “Ãnî õjílã Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî, nĩ ârî drẽ úlı̣́ má tı̣́ sĩ nô. Tí õzõ nĩ ãâtrõ ãgô nõ âjílí má ândrá nõngá nõ ngãtá tã ꞌẽꞌẽ gólâkâ õnjí ró ũrûkậ ꞌbá yî mı̣̃rı̣̃ rú rî tãsĩ yã ngã tãlâ tã âdô-âdô gólâkâ ũrûkậ ꞌbá yî mı̣̃rı̣̃ rú rî tãsĩ yã rî, tí âꞌdô âꞌdóꞌá tãndí ró má drí úlı̣́ ãníkâ rî ꞌbá yî ârízó. 15 Gõꞌdá tã rî gógó nõ íyîngá trá cé úlı̣́ yî tãsĩ, rú yî tãsĩ gõꞌdá tã ꞌbãꞌbã ãnî õjílã nyãányâ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yí kâ rî tãsĩ rî. Bê trá ĩtí rî, nĩ âꞌdô ãnîngá vó lâ âtíꞌá ãnî. Ãꞌdô mâ rî, má gã trá dó tã ꞌdî ꞌbá yî kĩlí.” 16 Gõꞌdá nĩngá sĩ, gólâ drí gólĩyî drõzó vólé võ tã kĩ kâ ꞌdĩ ꞌásĩ.
17 Nĩngá sĩ, õjílã dũû rĩ ꞌbá tólâ rî ꞌbá yî drí ngãzó ꞌdẽlé Sõsõténĩ gólâ âꞌdó ꞌbá õjílã ãmbá ró jó Yúdạ̃ yí kâ rĩzó tã Ôvârí kâ ârílí rî kâ rî drı̣̃ı̣̂. Gólĩyî drí Sõsõténĩ rî cãzó võ tã kĩ kâ ꞌdĩ ꞌá tólâ. Gõꞌdá Gãlíyõ ndrê tã rî ꞌdĩ bê rî, gólâ jâ íyîngá ũgúlı̣́ ĩꞌdî tã rî ꞌdĩ drí.
Ậcı̣́ Póõlõ kâ Kõrínĩtõ ꞌásĩ gõzó Ãnĩtĩyókã gólâ âꞌdó ꞌbá ꞌbạ̃drı̣̃ zı̣̃lı̣́ Sírĩyã rî ꞌá rî ꞌálâ rî
18-19 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Póõlõ drí rĩzó Kõrínĩtõ ꞌá tólâ tã lẽ ꞌbá Yésũ ꞌá ꞌdĩ ꞌbá yí bê kậyı̣̂ dũû sĩ. Gõꞌdá drílâ ngãzó mí-rî-gbõ ꞌẽlé tã lẽ ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî drí gõꞌdá ngãzó nĩlí Sẽnẽkõréyã ꞌálâ pá sĩ ãzí-ãzí lâ yí bê, nĩꞌá kõlóngbõ ûsúlı̣́ íyî njı̣̃lı̣́ âjílí ꞌbạ̃drı̣̃ Sírĩyã ꞌdĩ ꞌálâ. Ãzí-ãzí ꞌdĩ ꞌbá yî rĩꞌá Ãkõwílã yî ĩꞌdî õkó lâ Pĩrĩsílã bê. Gólĩyî lẽ nĩlí bũúũ Ẽfésõ ꞌálâ, gõꞌdá Póõlõ lẽ íyíkâ nĩlí lậvũlı̣́ bũúũ Yẽrõsãlémã ꞌálâ, gõꞌdá gõlé tólâ sĩ jạ̃rı̣́bạ̃ íyíkâ Ãnĩtĩyókã ꞌálâ. Sẽnẽkõréyã ꞌá tólâ rî, gólâ fâ íyî drı̣̃-ꞌbí trá vólé, tãlâ lãtrítrí gólâ drí ꞌbãlé Ôvârí drí rî kậyı̣̂ lâ ndẽ rû trá.* 18.18-19 Nĩ zı̣̂ búkũ ꞌDíyî Lãlã kâ kápĩtã 6 tã lãtrítrí kâ tãsĩ. Gõꞌdá ĩtí rî, Póõlõ yî drí ngãzó nĩlí vólé kõlóngbõ sĩ. Póõlõ yî âcâ bê jạ̃rı̣́bạ̃ Ẽfésõ ꞌá rî, gólâ drí ngãzó Ãkõwílã yî âyélé nĩzó jó tã Ôvârí kâ ârî kâ Ẽfésõ ꞌá tólâ rî ꞌá tã Yésũ rî tãsĩ rî ngĩlí õjílã Yúdạ̃ yí kâ tólâ nã ꞌbá yí bê. 20 Õjílã rî ꞌdĩ ꞌbá yî îjî ĩyî gólâ trá rĩlí ĩyí bê kậyı̣̂ dũû sĩ, gõꞌdá Póõlõ lẽé tã-drı̣̃ lâ kô. 21 Gólâ ꞌê mí-rî-gbõ ĩꞌdî õjílã rî ꞌdĩ ꞌbá yî drí gõꞌdá tã âtázó gólĩyî drí kĩ nĩ rî, “Õzõ Ôvârí õlôpê mâ trá rî, má âꞌdô âgõꞌá trá ãnî ngálâ ı̣̃zạ́tú.” Gõꞌdá Póõlõ drí kõlóngbõ ûsúzó tólâ íyî njı̣̃lı̣́, tãlâ yí lôpê ró ậcı̣́ íyíkâ ạ̃tı̣́ ꞌálâ nĩzó Yẽrõsãlémã ꞌálâ. Ĩtí, drílâ ngãzó Ẽfésõ lésĩ kõlóngbõ sĩ nĩlí Yũdạ́yạ̃ ꞌálâ.
22 Gõꞌdá gólâ câ bê trá jạ̃rı̣́bạ̃ gólâ Sẽsãréyã rî ꞌá rî, gólâ drí ngãzó âfõlé kõlóngbõ ꞌásĩ gõꞌdá nĩlí Yẽrõsãlémã ꞌálâ pá sĩ nî-bê-yã fẽlé õjílã kạ̃nı̣́sạ̃ kâ rî ꞌbá yî drí tólâ. Nĩngá sĩ, gólâ drí lậvũzó nĩlí Ãnĩtĩyókã ꞌálâ, 23 gõꞌdá rĩlí tólâ kậyı̣̂ fínyáwá sĩ. Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, gólâ drí ngãzó ậcı̣́ îtõlé kpá óꞌdí kôrô ꞌbạ̃drı̣̃ Gãlãtíyã kâ gõꞌdá Fãrĩgíyã bê rî ꞌbá yî ꞌásĩ õjílã kạ̃nı̣́sạ̃ kâ lı̣̃fı̣́ lâ yî îcí bê, tãlâ gólĩyî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ãꞌdô ró bê ı̣̂dû-ı̣̂dû ró.
Tã Ãpólõ gólâ rĩ ꞌbá õjílã îmbálé Yésũ rî tãsĩ Ẽfésõ ꞌálâ rî tãsĩ
24 Kậyı̣̂ ꞌdĩ ꞌbá yî sĩ, õjílã Yúdạ̃ yí kâ ãzâ rú bê Ãpólõ rî drí âcázó Ẽfésõ ꞌá. Útı̣̂ Ãpólõ rî ꞌdĩ Ãlẽkẽzãndĩríyã* 18.24 Ãlẽkẽzãndĩríyã Nõô rĩꞌá jạ̃rı̣́bạ̃ ạ́ngı̣́ Mạ́sı̣̃rı̣̃ kâ gólâ âꞌdó ꞌbá lı̣̃fı̣́ îcî tãndí bê rî ĩꞌdî. ꞌálâ. Gólâ îcâ trá úlı̣́ pẽlé dódó, gõꞌdá gólâ nı̣̃ tã îgĩ-îgĩ Ôvârí kâ kpá trá tãndí ró. 25 Íîcî gólâ trá lạ́tı̣̂ mbı̣̂ sĩ kĩ, Kúmú Yésũ ãâꞌdô ĩꞌdî ꞌdíyî pã ꞌbá ꞌî tã õnjí ꞌásĩ. Gõꞌdá gólâ rî gógó îcî õjílã lı̣̃fı̣́ trá pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ãlô sĩ tã ndrĩ gólĩyî gólâ drí nı̣̃lı̣́ trá Yésũ rî tãsĩ rî ꞌbá yî sĩ. Gõꞌdá bãbãtízĩ ãlô gólâ drí nı̣̃lı̣́ trá rî rĩꞌá gólâ Yõwánĩ drí rĩꞌá ꞌẽlâ trá õjílã drí rî ĩꞌdî. Gólâ nı̣̃ı̣́ bãbãtízĩ gólâ Líndrí Tãndí Ôvârí kâ drí fĩzó tã lẽ ꞌbá ꞌá rî drẽ kô. 26 Kậyı̣̂ ãzâ sĩ, Ãpólõ rĩꞌá tã Ôvârí kâ âtáꞌá drı̣̃-bạ́lạ́yı̣̂ ró jó tã Ôvârí kâ ârî kâ ꞌá rî, Ãkõwílã yî Pĩrĩsílã bê drí gólâ rî gbórókõ ârízó. Nĩngá sĩ, gólĩyî drí gólâ rî trõzó ĩyî drí ꞌbã ꞌálâ, nĩꞌá tã âtî-âtî tãndí Ôvârí kâ Yésũ rî tãsĩ rî ngĩlí mbı̣̂mbı̣̂ ró rõô Ãpólõ rî gógó drí.
27 ꞌDĩî vósĩ, Ãpólõ lẽ trá nĩlí ꞌbạ̃drı̣̃ gólâ Gı̣̃rı̣́kı̣̃ kâ rî ꞌálâ tã âtî-âtî tãndí Yésũ rî tãsĩ rî pẽlé tólâ. Gõꞌdá nĩngá sĩ, õjílã kạ̃nı̣́sạ̃ kâ Ẽfésõ kâ tólâ rî ꞌbá yî drí gólâ rî pãzó wárãgã îgĩ-îgĩ sĩ õjílã kạ̃nı̣́sạ̃ kâ ꞌbạ̃drı̣̃ Gı̣̃rı̣́kı̣̃ kâ ꞌálâ rî ꞌbá yî drí, tãlâ gólĩyî õtrõ ró bê gólâ drı̣́ rı̣̃ sĩ tã îmbá ꞌbá Ôvârí kâ ró. Gõꞌdá Ãpólõ câ bê tólâ rî, gólâ drí rĩzó ngá pãpã ꞌẽlé rõô õjílã gólĩyî tã lẽ ꞌbá trá Yésũ ꞌá pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ tãndĩ Ôvârí kâ rî sĩ rî ꞌbá yî drí. 28 Gólâ rî kpá trá tã ngĩlí õjílã Yúdạ̃ yí kâ ãzâ ꞌbá yí bê õꞌbí lãfálé ꞌá lı̣̃fı̣́ lõmbâ sĩ gõzó tã trõlé gólĩyî tı̣́ sĩ, tã gólĩyî úlı̣́ Ôvârí kâ âꞌdá ꞌbá mbı̣̂ trậ kĩ, Yésũ ãâꞌdô ĩꞌdî ꞌdíyî pã ꞌbá gólâ Ôvârí drí âjólé trá ãngó drı̣̃ ꞌá rî ꞌbá yî sĩ.