22
O Juda pristanini te izdajini e Isuse
(Mt 26,1–5, 14–16; Mk 14,1–2, 10–11; Jn 11,45–53)
1 Avela ine paše i Pasha, savi inele prvo dive oto Prazniko e bikvascone marengoro.* Ko adava prazniko o Jevreja na hale maro savo inele ćerdo e kvascoja. 2 O šerutne sveštenici hem o učitelja e Zakonestar rodena ine sar te ćeren o Isus te ovel mudardo, ali darandile e narodostar.
3 Tegani o Sotoni đerdinđa ano Juda vičime Iskariot kova inele jekh oto dešuduj apostolja e Isusesere. 4 Ov dželo koro šerutne sveštenici hem koro narednici e hramesere hem dogovorinđa pe olencar sar te predel lenđe e Isuse. 5 On ule radosna hem phende e Judase da ka den le love. 6 I ov pristaninđa. I ađahar lelja te rodel šukar prilika te izdajini e Isuse kad naka oven but manuša uzalo leste.
O Isus bičhali duje učenikonen ko Jerusalim te pripreminen i Pasha
(Mt 26,17–19; Mk 14,12–16)
7 Kad alo o prvo dive oto Prazniko e bikvascone marengoro, ko savo valjanđa te čhinel pe bakrore zaki Pasha,† te čhinel pe bakrore zaki Pasha Ko original terđola: “te žrtvujini pe i Pasha”. 8 o Isus phenđa e Petrese hem e Jovanese: “Džan hem ćeren amenđe e pashakoro hajba te šaj te ha.”
9 A on phende lese: “Kaj mangeja te ćera la?”
10 Ov phenđa lenđe: “Šunen. So ka đerdinen ki diz Jerusalim, ka resel tumen jekh manuš kova akhari pani ano khoro.‡ khoro Baro čaro ano savo anela pe ine pani. Džan palo leste. Ko čher ko savo ka đerdini 11 roden e čherutne hem vaćeren lese: ‘O učitelj pučela ki savi soba šaj te hal e pashakoro hajba ple učenikonencar?’ 12 I ov ka mothoj tumenđe i bari upruni soba savi već pripremime. Adari čhiven amenđe zako hajba.” 13 I on džele hem arakhle sa ađahar sar so phenđa lenđe o Isus i adari čhivde zako hajba e pashakoro.
O Isus dela nevo značenje zako maro hem zaki mol
(Mt 26,20–30; Mk 14,17–26; Jn 13,21–30; 1. Kor 11,23–25)
14 I kad alo o vreme te hal pe i Pasha, o Isus čhivđa pe uzalo astali ple apostolencar. 15 I phenđa lenđe: “Edobor zorale mangljum te hav akaja pasha tumencar angleder nego so ka ovav mučime hem mudardo. 16 Adalese so, vaćerava tumenđe, naka hav aver Pasha đikote lakoro čačimasoro značenje na pherđola ano carstvo e Devlesoro.”§ I Pasha podsetini ine e izraelesere narodo upro adava sar o Devel ikalđa len taro robujiba ano Egipat kad žrtvujinde bakrore hem čhivde lesoro rat upro udara pumare čherengere. Ko slično način, o Isusi e Devlesoro bakroro hem e Isusesere rateja ikali ple narodo taro robujiba e grehese. O Isus palem ka avel hem ka vladini sar caro, a tegani o vernici ka oven ki gozba hem ka slavinen so o Devel ikalđa len.
17 Tegani lelja i čaša e moljaja, zahvalinđa e Devlese hem phenđa e apostolenđe: “Len akaja mol hem ulaven la maškara tumende. 18 Adalese so, vaćerava tumenđe, naka pijav više mol* mol Ko original terđola: “oto bijandipe e drakhakoro”. đikote o carstvo e Devlesoro na avela.”
19 I lelja o maro, zahvalinđa e Devlese, phaglja le hem ulavđa le e apostolenđe vaćerindoj: “Akavai mlo telo savo dela pe tumenđe. Akava nastavinen te ćeren te setinen tumen mandar.” 20 Ađahar lelja hem i čaša e moljaja palo hajba, vaćerindoj: “Akaja čaša e moljaja nevoi savez ano mlo rat savo čhorela pe tumenđe.
21 Ali ače, o manuš kova ka izdajini man† o manuš kova ka izdajini man Ko original terđola: “o vas mle izdajnikosoro”. mancari uzalo astali. 22 Adalese so, me, o Čhavo e manušesoro, valjani te merav sar soi odredime, ali jao okole manušese kova ka izdajini man!” 23 I o apostolja lelje te pučen pe maškara pumende kova olendar šaj te ovel adava so ka ćerel ađahar nešto.
O vođe e Devlese ano carstvo valjani te oven sar sluge
(Mt 20,25–28; 19,28; Mk 10,42–45)
24 I o apostolja lelje te raspravinen pe kovai olendar najbaro. 25 A o Isus phenđa lenđe: “Avere nacijengere carija vladinena upro lende hem o vladarija lengere pumen vičinena ‘manuša kola ćerena šukaripe’. 26 Ali tumen ma oven esavke! Nego, o najbaro maškar tumende nek ovel sar najtikoro, a o vođa nek ovel sar sluga. 27 A kovai po baro? Okova kovai uzalo astali ili okova kova kandela le? Ini okova kovai uzalo astali? A me maškara tumende injum sar okova kova kandela. 28 Tumen injen adala kola ačhile mancar ano mle iskušenja. 29 I me dava tumen autoritet te vladinen ano carstvo, sar so mlo Dad o Devel dinđa man: 30 te han hem te pijen maje uzalo astali ano carstvo mlo, hem te bešen ko tronja te vladinen upro dešuduj plemija e Izraelesere.”
O Isus vaćeri ple učenikonenđe da ka ovel proverime lengiri vera ano leste
(Mt 26,31–35; Mk 14,27–31; Jn 13,36–38)
31 O Isus phenđa: “Simone, Simone, ače o Sotoni rodinđa e Devlestar te mukel lese te proverini tumari vera ana mande sar kad neko čhorela o điv maškari sita. 32 Ali me molinđum tuće te ačhol ti vera ana mande. Džanav da ka hovave da na pendžareja man, ali kad ka irine ti vera ana mande, zorjar te phraljengiri vera.”‡ Džanav da ka hovave da na pendžareja man, ali kad ka irine ti vera ana mande, zorjar te phraljengiri vera. Ko original terđola: “A tu, kad ka irine tut mande, zorjar te phraljen.”
33 A ov phenđa lese: “Gospode, injum spremno te džav tuja hem ko phandlipe hem ko meriba.”
34 A o Isus phenđa: “Vaćerava će, Petre, o bašno naka đilabi avdive đikote trin puti naka hovave da na pendžareja man.”
35 I phenđa e apostolenđe: “Kad bičhalđum tumen ko drom bizo kese lovencar, bizo torbe hem bizi buderi obuća, na li falinđa tumenđe nešto?”
A on phende: “Ništa.”
36 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Ali akana kas isi kesa e lovencar, nek lel la! Ađahar hem i torba! A kas nane mači, nek biknel plo ogrtači hem nek činelfse jekh.§ Kad o učenici angleder lelje te propovedinen, o Isus inele but popularno hem o manuša radosno dodžaćerena ine okolen kola propovedinena ine e Isusesoro lafi. Akana o stvarija promeninde pe hem but manuša ka protivinen pe e Isusese hem lesere lafese, i o učenici ka valjani te arakhen pe hem te oven spremna te osigurinen pumari zaštita. 37 Adalese so, vaćerava tumenđe, valjani te pherđol adava soi mandar pisime ko Sveto lil: ‘Dikhle le sar jekhe okolendar kola ćerena bišukaripe.’ Čače, pherđola sa soi pisime mandar.”
38 A on phende: “Gospode, ače isi amen duj mačija!”
O Isus džanel so le adžićeri bari patnja, a e učenikonen iskušenja
(Mt 26,36–46; Mk 14,32–42)
39 I iklindoj adathar, palo plo adeti, dželo ki E maslinakiri gora. Oleja džele hem lesere učenici. 40 I kad resle adari, phenđa lenđe: “Molinen tumen te na peren ko iskušenje!”
41 I cidinđa pe dur olendar, edobor kobor šaj te frdel pe o bar, pelo ko kočija hem molinđa pe e Devlese, 42 vaćerindoj: “Dade! Te mangeja, cide akaja čaša e patnjaja mandar, te na pijav olatar. Ali, nek ovel pali ti volja, a na pali mli.” 43 Tegani o anđeo mothovđa pe lese taro nebo hem hrabrinđa le. 44 A kad inele ani po bari patnja, po zorale molinđa pe. Lesoro znoj ulo sar kapke oto rat save perena ine upri phuv.† Ano nesave grčka rukopisija nane o 43. hem o 44. stih. 45 I pali molitva uštino, alo đi ple učenici hem arakhlja len sar sovena adalese so inele umorna taro tugujiba. 46 Tegani phenđa lenđe: “Sose sovena? Ušten hem molinen tumen te na peren ko iskušenje!”
O Isus na suprotstavini pe e manušenđe kola ale te dolen le
(Mt 26,47–56; Mk 14,43–50; Jn 18,3–11)
47 Sar pana o Isus vaćeri ine adava, ale nakoro leste but manuša kolen anđa o Juda kova inele jekh oto dešuduj apostolja. Ov alo koro Isus te čumudini le ki čham.‡ Ađahar ine ko adava vreme o murša pozdravinena avere muršen kola inele familija ili amala te mothoven lenđe mangipe. 48 A o Isus pučlja le: “Judo, čumudipnaja li predeja man, e Čhave e manušesere?”
49 Kad o učenici kola inele adari dikhle so o Isus ka ovel dolime, pučle le: “Gospode, te napadina len li e mačencar?” 50 I jekh olendar khuvđa mačeja e šerutne sveštenikosere sluga hem čhinđa lesoro desno kan.
51 A o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Ačhaven tumen adalestar! Muken len te ćeren adava!” I čhivđa plo vas ko than kote o sluga inele čhindo hem sasljarđa le. 52 Tegani phenđa okolenđe so ale te dolen le, e šerutne sveštenikonenđe, e hramesere narednikonenđe hem e starešinenđe: “Mačencar hem kaštencar aljen pala mande sar palo pobunjeniko. 53 Divencar injumle tumencar ano Hram, i na dolinđen man. Ali akavai tumaro vreme hem o zoralipe e tominakoro vladini.”§ o zoralipe e tominakoro vladini. Adava značini “o vreme kad o Sotoni vladini”.
Oti dar, o Petar hovaj da na pendžari e Isuse
(Mt 26,57–58, 69–75; Mk 14,53–54, 66–72; Jn 18,12–18, 25–27)
54 I dolinde e Isuse hem adathar legarde le ko čher e bare sveštenikosoro. A o Petar odural džala ine palo lende. 55 Kad resle, tharde jag ko maškar e borosoro hem bešle uzalo late. O Petar bešlo olencar. 56 I nesavi sluškinja dikhlja le sar bešela uzali jag, i po šukar dikhlja ano leste hem phenđa: “I akava inele e dolime manušeja!”
57 A o Petar hovavđa vaćerindoj: “Đuvlije, na pendžarava le!”
58 Na nakhlo but palo adava, dikhlja le nesavo aver manuš hem phenđa: “I tu injan jekh okolendar kola inele e dolime manušeja!”
A o Petar phenđa: “Manušeja, na injum!”
59 I kad nakhlo đi ko jekh sati, aver nesavo odlučime phenđa: “Čače akava inele e dolime manušeja, adalese soi hem ov Galilejco!”
60 A o Petar phenđa: “Manušeja, na džanav sostar vaćereja!” I ko adava momenti, sar pana vaćeri ine, o bašno đilabđa. 61 Tegani o Gospod o Isus irinđa pe hem dikhlja ano Petar, a o Petar setinđa pe lesere lafendar: “Vaćerava će, Petre, angleder so o bašno avdive ka đilabi, trin puti ka hovave da na pendžareja man.” 62 I iklilo taro boro hem zorale runđa.
O čuvarija marena muj e Isuseja adalese so na verujinena soi ov proroko
(Mt 26,67–68; Mk 14,65)
63 O čuvarija lelje te maren muj e Isuseja hem te maren le. 64 Učharde lesere jaćha hem phende lese: “Prorokujin ko khuvđa tut!” 65 I bute avere lafencar vređinena ine e Isuse.
E Isuse dikhena sar krivone adalese so phenela dai o Čhavo e Devlesoro, dai o Hrist
(Mt 26,59–66; Mk 14,55–64; Jn 18,19–24)
66 Kad dislilo, čedinde pe o starešine e jevrejengere, o šerutne sveštenici hem o učitelja e Zakonestar, ande e Isuse pumenđe ko sabor* ko sabor Ko original terđola: “Sinedrion”. 67 hem phende lese: “Te injan tu o Hrist, phen amenđe!” A ov phenđa lenđe:
“Te phenđum tumenđe, naka verujinen; 68 a te pučljum tumen e Hristestar, naka odgovorinen. 69 Ali od akana me, o Čhavo e manušesoro, ka bešav ko počasno than uzalo zoralipe e Devlesoro.”† ko počasno than uzalo zoralipe e Devlesoro. Ko original terđola: “ki desno strana oto zoralipe e Devlesoro”.
70 A on sare pučle e Isuse: “Znači tu injan o Čhavo e Devlesoro?”
A ov phenđa lenđe: “Korkore šukar phenđen da injum.”
71 Tegani on phende: “Na valjani amenđe više dokazija dai krivo. Sare amen šunđam da korkoro pes osudinđa!”
*22,1 Ko adava prazniko o Jevreja na hale maro savo inele ćerdo e kvascoja.
†22,7 te čhinel pe bakrore zaki Pasha Ko original terđola: “te žrtvujini pe i Pasha”.
‡22,10 khoro Baro čaro ano savo anela pe ine pani.
§22,16 I Pasha podsetini ine e izraelesere narodo upro adava sar o Devel ikalđa len taro robujiba ano Egipat kad žrtvujinde bakrore hem čhivde lesoro rat upro udara pumare čherengere. Ko slično način, o Isusi e Devlesoro bakroro hem e Isusesere rateja ikali ple narodo taro robujiba e grehese. O Isus palem ka avel hem ka vladini sar caro, a tegani o vernici ka oven ki gozba hem ka slavinen so o Devel ikalđa len.
*22,18 mol Ko original terđola: “oto bijandipe e drakhakoro”.
†22,21 o manuš kova ka izdajini man Ko original terđola: “o vas mle izdajnikosoro”.
‡22,32 Džanav da ka hovave da na pendžareja man, ali kad ka irine ti vera ana mande, zorjar te phraljengiri vera. Ko original terđola: “A tu, kad ka irine tut mande, zorjar te phraljen.”
§22,36 Kad o učenici angleder lelje te propovedinen, o Isus inele but popularno hem o manuša radosno dodžaćerena ine okolen kola propovedinena ine e Isusesoro lafi. Akana o stvarija promeninde pe hem but manuša ka protivinen pe e Isusese hem lesere lafese, i o učenici ka valjani te arakhen pe hem te oven spremna te osigurinen pumari zaštita.
*22,38 Šukari! Šaj te značini: 1. da olen isi dovoljno mačija, averčhane: “Akana isi amen dovoljno mačija,” ili 2. O Isus mangela olendar te na vaćeren adalestar da isi len mačija: “Dosta više vaćerđen oto mačija.” Kad o Isus phenđa da valjani te činen mačija, ov vaćerđa lenđe oti opasnost savaja ka resel pe. Ov možda na manglja čače olendar te činen mačija hem te maren pe.
†22,44 Ano nesave grčka rukopisija nane o 43. hem o 44. stih.
‡22,47 Ađahar ine ko adava vreme o murša pozdravinena avere muršen kola inele familija ili amala te mothoven lenđe mangipe.
§22,53 o zoralipe e tominakoro vladini. Adava značini “o vreme kad o Sotoni vladini”.
*22,66 ko sabor Ko original terđola: “Sinedrion”.
†22,69 ko počasno than uzalo zoralipe e Devlesoro. Ko original terđola: “ki desno strana oto zoralipe e Devlesoro”.