کتاب عاموس
معرّفی کتاب
عاموس نخستین نبیای است که موعظهٔ او در کتابمقدّس مفصّل بیان شده است. با وجودیکه او اهل یکی از شهرهای پادشاهی جنوب، یعنی یهودا بود، موعظهاش برای مردم پادشاهی شمال، یعنی اسرائیل بود که در اواسط قرن هشتم قبل از میلاد زندگی میکردند. در آن زمان آنها در کامرانی و سعادت و با پرهیزکاری و دینداری در امنیّت به سر میبردند. امّا عاموس مشاهده میکند که این سعادت و امنیّت برای توانگران موقّتی و محدود است. زیرا که این آرامش و سعادت با بیعدالتی نسبت به فقرا توأم بود و پرهیزکاری و دینداری آنان واقعی و صمیمانه نبود. او با صبر و با کلمات تشویقآمیز به آنان گوشزد میکرد که خدا، پادشاهی اسرائیل را مجازات خواهد نمود. او میگفت: «انصاف مانند نهری همیشه در جریان باشد.» (24:5) و نیز میگفت: «شاید خداوند قادر مطلق بر بازماندگان این قوم رحمت کند.» (15:5)
تقسیمبندی کتاب
داوری سایر ملل 1:1-5:2
داوری پادشاهی شمال 6:2-14:6
پنج رؤیا 1:7-15:9
1
1 این است پیام عاموس، چوپانی که از روستای تقوع بود. دو سال پیش از زلزله، هنگامیکه عُزیا، پادشاه یهودا بود و یربعام پسر یهوآش بر پادشاهی شمالی اسرائیل حکومت میکرد، خداوند این رؤیاها را به او نشان داد.
2 عاموس میگوید:
«خداوند از کوه صهیون
در اورشلیم همچون رعد میغرّد.
چراگاههای چوپانها خشک میشوند
و سبزههای قلّهٔ کوه کرمل، زرد و پژمرده میگردند.»
داوری خدا بر همسایگان اسرائیل
دمشق
3 خداوند میفرماید: «مردم دمشق بارها گناه کردهاند، بنابراین از تقصیر آنها چشم نمیپوشم و آنها را مجازات میکنم، زیرا آنها با مردم جلعاد وحشیانه و ظالمانه رفتار کردند.
4 پس من آتش را بر خاندان حزائیل پادشاه نازل میکنم و قلعههای مستحکم بنهدد را میسوزانم.
5 دروازههای شهر دمشق را میشکنم و اهالی دشت آون و پادشاه بیتعدن را نابود میسازم. مردم سوریه به سرزمین قیر به اسارت برده میشوند.»
فلسطین
6 خداوند میفرماید: «اهالی غزه بارها و بارها گناه کردهاند و به این خاطر من حتماً آنها را مجازات خواهم کرد. آنها تمام قوم مرا به تبعید بردند و به عنوان اسیر به اَدوم فروختند.
7 پس من آتشی را بر دیوارهای غزه میفرستم و قلعههای مستحکم آن را میسوزانم.
8 اهالی اشدود را نابود میکنم و پادشاه اشقلون را میکشم. مردم شهر عقرون را از بین میبرم و تمام فلسطینیانی که باقی ماندهاند هلاک میشوند.»
صور
9 خداوند میفرماید: «مردم صور بارها گناه کردهاند. آنها حتماً مجازات میشوند، چرا که آنها تمام قوم اَدوم را به اسارت بردند و پیمان برادری خود را شکستند،
10 بنابراین من بر دیوارهای صور آتش نازل میکنم و قلعههای مستحکمش را با شعلههای آن میسوزانم.»
اَدوم
11 خداوند میفرماید: «قوم اَدوم بارها گناه کردهاند. من از سر تقصیراتشان نمیگذرم، زیرا آنها با شمشیر به تعقیب برادران بنیاسرائیلی خود رفتند و خشم و غضب ایشان بیحد و دایمی بود.
12 پس من نیز آتش بر شهر تیمان میفرستم و قلعههای بُصره را میسوزانم.»
عمون
13 خداوند میفرماید: «خطاهای مردم عمون از حد گذشته است. من گناهانشان را فراموش نمیکنم، زیرا آنها برای اینکه به سرحدات خود توسعه بخشند، در جنگ جلعاد، شکم زنهای حامله را با شمشیر دریدند.
14 بنابراین من بر دیوارهای شهر ربّه آتش میافروزم و قلعههای آن را با فریاد و غریو جنگ و غرّش توفان از بین میبرم.
15 پادشاه آن با مأمورینش همگی تبعید خواهد شد.»